AGTULTULOYKAYO NGA AGBANTAY!
Krisis Idiay Ukraine—Minilionen ti Nagbakuit
Idi Pebrero 24, 2022, rinugianen ti militar ti Russia a sakupen ti Ukraine. Gapu iti dayta, minilion a tattao ti agpelpeligro ti biagda, ken ikagkagumaanda ti dagus a pumanaw iti pagilianda. a
“Nagsasaruno dagiti bimtak a bomba. Nakabutbuteng, nagrigat a deskribiren. Idi naammuanmi nga adda dagiti tren nga agibakuit, nagdesisionkami a pumanaw. Bassit la a bag ti mabalin nga itugot ti tunggal maysa. Dagiti laeng dokumento, agas, danum, ken bassit a makan ti naitugotmi. Imbatimi ti amin sa nagdardaraskami a napan iti estasion ti tren bayat a bumbumtak dagiti bomba.”—Nataliia, Kharkiv, Ukraine.
“Agingga iti maudi a kanito, dimi impagarup a talaga a mapasamak ti gubat. Nakangngegak iti nagpipigsa a kanalbuong iti nagduduma a paset ti siudad. Permi ti pannakagunggon dagiti tawa, isu a pimmanawak ken dagiti napateg la a banag ti intugotko. Pimmanawak idiay balay iti alas otso ti agsapa ken nagluganak iti tren a mapan Lviv, saak nag-bus nga agpa-Poland.”—Nadija, Kharkiv, Ukraine.
Iti daytoy nga artikulo
Ania dagiti pudpudno a makagapu iti daytoy a krisis?
Nangrugi dayta a krisis idiay Ukraine gapu ta rinugian a sakupen ti militar ti Russia dayta a pagilian. Ngem ipakita ti Biblia nga adda pay dagiti naun-uneg a rason iti dayta a krisis:
Dagiti gobierno ti tao iti intero a lubong saanda a maipaay dagiti kasapulan ti amin a tattao. Masansan nga usaren dagiti gobierno ti autoridadda tapno makontrol ken maidadanesda dagiti tattao.—Eclesiastes 4:1; 8:9.
Ni Satanas a Diablo, “ti agturay iti lubong,” im-impluensiaanna dagiti tattao nga agaramid iti dakes isu nga ibaga ti Biblia: “Ti intero a lubong ket adda iti pannakabalin daydiay managdakdakes.”—Juan 14:30; 1 Juan 5:19.
Malaksid kadagiti problema a ginasuten a tawen a mangap-apektar iti amin a tattao, agbibiagtayon iti tiempo nga impakpakauna ti Biblia: “Iti maudi nga al-aldaw, dumtengto dagiti delikado ken narigat a tiempo.” (2 Timoteo 3:1) Bayat dagita nga aldaw, adda met dagiti gubat, natural a didigra, bisin, ken makapapatay a sakit—dagiti makagapu nga inkapilitan a pumanaw dagiti tattao iti lugarda.—Lucas 21:10, 11.
Asino ti pangnamnamaan dagiti nagbakuit?
Ipakita ti Biblia a ti Namarsua kadatayo, ni Jehova, b ket Dios a mannakipagrikna ken mangay-ayat kadagiti nagbakuit ken napilitan a nangpanaw kadagiti pagtaenganda. (Deuteronomio 10:18) Inkarina a solbarennanto dagiti problema dagiti nagbakuit babaen ti nailangitan a gobiernona a maawagan iti Pagarian ti Dios a mangsukatto kadagiti gobierno ti tao. (Daniel 2:44; Mateo 6:10) Usarento ni Jehova ti Pagarianna a mangpukaw ken Satanas a Diablo. (Roma 16:20) Iturayanto dayta a Pagarian ti intero a lubong ken ikkatenna dagiti border wenno beddeng a namagsisina kadagiti nasion. Amin a tattao ket agkaykaysanton kas sangalubongan a pamilia. Awanton ti inkapilitan a mangpanaw iti pagtaenganna ta inkari ti Biblia: “Agtugawto ti tunggal maysa iti sirok ti ubasna ken iti sirok ti kayona a higos, ken awanto ti pagbutnganda, ta ni Jehova a panguluen dagiti armada ti nangibaga iti dayta.”—Mikias 4:4.
Ti laeng Pagarian ti Dios ti makaipaay iti permanente a solusion kadagiti problema a mapaspasaran dagiti nagbakuit ita. Usarento ni Jehova ti Pagarianna a mangikkat kadagiti problema a nangpuersa kadagiti tattao nga agbakuit. Kitaem ti dadduma a pagarigan:
Gubat. “[Ni Jehova] pagsarsardengenna dagiti gubat.” (Salmo 46:9) Tapno maammuam no kasano a ti gubat ket pagpatinggaento ti Dios, basaem ti artikulo a “Talna Ditoy Daga—Kasano a Mapasamak?”
Pannakairurumen ken kinaranggas. “[Ni Jehova] isalakannanto ida iti pannakairurumen ken iti kinaranggas.” (Salmo 72:14) Tapno maawatam no kasano a mabalbaliwan dagiti tattao dagiti nabayagen a dakes a kababalinda, basaem ti serye dagiti artikulo a napauluan “Mapasardengtayo ti Panagwaras ti Gura.”
Kinapanglaw. “[Ni Jehova] ispalennanto dagiti napanglaw nga agpatpatulong.” (Salmo 72:12) Tapno maammuam no kasano a parutento ti Dios dagiti ramut ti kinapanglaw, basaem ti artikulo a “Posible Kadi a Pataston ti Biag ti Baknang ken Pobre?”
Bisin. “Naruayto dagiti bukbukel ditoy daga.” (Salmo 72:16) Tapno maammuam no kasano a siguraduento ti Dios nga awan ti agbisin, basaem ti artikulo a “Lubong nga Awanan iti Bisin?”
Makatulong kadi ti Biblia kadagiti nagbakuit ita?
Wen. Maipaayan ti Biblia dagiti nagbakuit iti sigurado a namnama para iti masanguanan ken matulonganna ida a mangsango kadagiti pakarigatan a mapaspasaranda.
Prinsipio ti Biblia: “Patien ti awan ammona ti tunggal sao, ngem panunoten ti masirib ti tunggal addangna.”—Proverbio 14:15.
Kaipapananna: Panunotem dagiti delikado a situasion a posible a mapasamak ken dagiti aramidem tapno maprotektaram ti bagim. Agannadka kadagiti kriminal a mangpuntiria ken manggundaway kadagiti nagbakuit ta ammoda a mabutbuteng ken agdadamo dagiti nagbakuit iti nagkamanganda a lugar.
Prinsipio ti Biblia: “Kontentotayo koman no adda taraon ken badotayo.”—1 Timoteo 6:8.
Kaipapananna: Saanka nga agpokus kadagiti material a banag. No kontentoka kadagiti kangrunaan a kasapulam, naragragsakkanto.
Prinsipio ti Biblia: “Aramidenyo ngarud kadagiti tattao ti amin a kayatyo nga aramidenda kadakayo.”—Mateo 7:12.
Kaipapananna: Agbalinka a naanus ken nasingpet. Makatulong dagita tapno respetuen ken akseptarendaka dagiti tattao iti nagkamangam a lugar.
Prinsipio ti Biblia: “Diyo subadan iti dakes dagiti agaramid kadakayo iti dakes.”—Roma 12:17.
Kaipapananna: Kontrolem ti pungtotmo ken dika agibales kadagiti saan a nasayaat ti panangtratoda kenka. Kumaro la ngamin ti situasion no agibaleska.
Prinsipio ti Biblia: “Ta adda pigsak a mangsango iti amin a banag gapu iti daydiay mangpabpabileg kaniak.”—Filipos 4:13.
Kaipapananna: Iyun-unam ti Dios iti biagmo ken agkararagka kenkuana. Matulongannaka a mangsango iti situasionmo.
Prinsipio ti Biblia: “Dikay madanagan iti aniaman, no di ket ipakaammoyo koma iti Dios ti amin a kiddawyo babaen ti kararag ken panagpakaasi, agraman panagyaman; ket ti talna ti Dios a mangartap iti amin a pannakaawat salaknibannanto ti puso ken isipyo.”—Filipos 4:6, 7.
Kaipapananna: Dawatem iti Dios nga agbalin a natalna ti pusom ken isipmo iti aniaman a situasion a pakaipasanguam. Kitaem ti artikulo a “Filipos 4:6, 7—‘Awan Koma ti Pakadanaganyo.’”
a Maysa nga aldaw kalpasan ti panangsakup ti Russia, imbaga ti United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR) a dayta a krisis ti kangatuan a level ti emergency. Iti 12 laeng nga aldaw, nasuroken a dua a milion a taga-Ukraine ti nagbakuit kadagiti kaarrubada a pagilian. Maysa met a milion ti inkapilitan a nagbakuit iti dadduma a paset ti Ukraine.
b Jehova ti personal a nagan ti Dios. (Salmo 83:18) Kitaem ti artikulo nga “Asino ni Jehova?”