PANNAKAILAWLAWAG DAGITI BERSIKULO ITI BIBLIA
Juan 1:1—“Idi Punganay Addan ti Sao”
“Idi un-unana, adda ti Sao, ket ti Sao kadua ti Dios, ket ti Sao maysa a dios.”—Juan 1:1, Baro a Lubong a Patarus.
“Idi punganay, addan ti Sao, ket ti Sao kadua ti Dios, ket ti Sao, Dios.”—Juan 1:1, Ti Baro a Naimbag a Damag Biblia.
Kaipapanan ti Juan 1:1
Ipakita daytoy a bersikulo dagiti detalye maipapan iti biag ni Jesu-Kristo sakbay nga immay ditoy daga kas maysa a tao. (Juan 1:14-17) Iti bersikulo 14, “ti Sao” (wenno “ti Logos,” iti Griego, ho loʹgos) ket nausar kas maysa a titulo. Nalawag a ti titulo a “ti Sao” iladawanna ti papel ni Jesus a mangidanon kadagiti bilin ken instruksion ti Dios iti dadduma. Agtultuloy nga impakaammo ni Jesus ti sao ti Dios bayat ti ministeriona ditoy daga ken kalpasan a nagsubli idiay langit.—Juan 7:16; Apocalipsis 1:1.
Ti sasao nga “idi un-unana” ket tumukoy iti tiempo idi rinugian ti Dios ti panagparsuana ket pinarsuana ti Sao. Kalpasanna, inusar ti Dios ti Sao tapno maparsua ti amin a dadduma a banag. (Juan 1:2, 3) Ibaga ti Biblia a ni Jesus “ti inauna iti amin a parsua” ken “babaen kenkuana, naparsua ti amin a dadduma pay a bambanag.”—Colosas 1:15, 16.
Ti sasao a “ti Sao maysa a dios” iladawanna a mannakabalin ken addaan ni Jesus kadagiti kualidad a kas iti Dios sakbay nga immay ditoy daga. Kasta ti pannakailadawanna gapu iti papelna kas Pannakangiwat ti Dios ken ti nagpaiduma a posisionna kas ti inauna nga Anak ti Dios a babaen kenkuana pinarsua ti Dios ti amin a dadduma pay a banag.
Konteksto ti Juan 1:1
Isalaysay ti libro ti Biblia a Juan ti biag ni Jesus ditoy daga ken ti ministeriona. Dagiti panglukat a bersikulo iti umuna a kapitulo ipakitada ti biag ni Jesus sakbay a nagbalin a tao, ti naidumduma a relasionna iti Dios, ken ti nagpateg a papelna iti pannakilangen ti Dios kadagiti tattao. (Juan 1:1-18) Makatulong dagita a detalye tapno maawatantayo dagiti imbaga ken inaramid ni Jesus bayat ti ministeriona ditoy daga.—Juan 3:16; 6:38; 12:49, 50; 14:28; 17:5.
Di Umiso a Kapanunotan Maipapan iti Juan 1:1
Di Umiso: Ti koma pannakaipatarus ti maudi a sasao ti Juan 1:1 ket “ti Sao isu ti Dios.”
Umiso: Kasta ti panangipatarus ti adu nga agipatpatarus iti Biblia iti dayta a bersikulo, ngem dadduma ti nangibaga a masapul a saan a kasta ti pannakaipatarusna. Iti orihinal a lengguahe, nagduma ti pannakaisurat ti sao a “Dios” (iti Griego, the·osʹ) iti dua a panagparangna iti Juan 1:1. Iti umuna a nagparanganna, addaan dayta iti Griego a definite article idinto ta awan iti maikadua a nagparanganna. Ibaga ti adu nga eskolar a dakkel ti epekto ti kaawan ti definite article sakbay ti sao a the·osʹ iti maikadua a nagparanganna. Kas pagarigan, ibaga ti The Translator’s New Testament a ti kaawan ti definite article “ipakitana a ti maikadua a pannakausar ti sao a Theos (Dios) ket mangiladawan laeng a ‘ti Sao ket nadiosan.’” a Pinagduma met laeng dayta ti dadduma nga eskolar b ken patarus ti Biblia.—Kitaen ti “ Dadduma a Patarus ti Juan 1:1.”
Di Umiso: Isursuro ti bersikulo a ti Sao isu met laeng ti Mannakabalin-amin a Dios.
Umiso: Ti sasao a “ti Sao kadua ti Dios” ipakitana nga adda dua a nagduma a persona a nadakamat iti bersikulo. Saan a mabalin a ti Sao ket “kadua ti Dios” ken isu met laeng ti Mannakabalin-amin a Dios. Paneknekan met ti konteksto a ti Sao ket saan a Mannakabalin-amin a Dios. Kuna ti Juan 1:18 nga “awan ti tao a nakakita iti Dios uray kaano.” Ngem ti Sao, ni Jesus, ket nakita dagiti tattao ta kuna ti Juan 1:14 a “nagbalin a tao ti Sao ken nakipagnaed kadatayo [ken] nakitatayo ti dayagna.”
Di Umiso: Awan ti nangrugian ti Sao. Kanayon nga adda.
Umiso: Ti sasao nga “idi un-unana” a natukoy iti daytoy a bersikulo saanna a kayat a sawen “ti pangrugian” ti Dios, gapu ta awan ti nangrugian ti Dios. Ni Jehova c a Dios ket “manipud iti agnanayon agingga iti agnanayon.” (Salmo 90:1, 2) Ngem adda nangrugian ti Sao, ni Jesu-Kristo. Isu ti “pangrugian ti panamarsua ti Dios.”—Apocalipsis 3:14.
Di Umiso: Ti panangawag iti Sao a “maysa a dios” isurona ti panagdayaw iti adu a dios.
Umiso: Ti kaibatogan ti Griego a sao para iti “Dios” wenno “dios” (the·osʹ) iti Hebreo ket ʼel ken ʼelo·himʹ, a nausar iti maaw-awagan Daan a Tulag. Dagitoy a Hebreo a sasao ket kaipapananna “Mannakabalin; Nabileg” ken maus-usar a tumukoy iti mannakabalin-amin a Dios, dadduma pay a dios, ken uray kadagiti tattao. (Salmo 82:6; Juan 10:34) Babaen iti Sao, pinarsua ti Dios ti dadduma pay a bambanag isu a maitutop laeng a mailadawan kas mannakabalin. (Juan 1:3) Ti pannakailadawan ti Sao kas “maysa a dios” ket maitunos iti padto iti Isaias 9:6, a nangipakpakauna a ti pinili ti Dios, ti Mesias wenno Kristo, ket maawaganto iti “Mannakabalin a Dios” (iti Hebreo, ʼEl Gib·bohrʹ), ngem saan a “Mannakabalin-amin a Dios” (ʼEl Shad·daiʹ, kas mabasa iti Genesis 17:1; 35:11; Exodo 6:3; Ezekiel 10:5).
Saan nga isursuro ti Biblia ti panagdayaw iti adu a Dios. Imbaga ni Jesu-Kristo: “Ni laeng Jehova a Diosmo ti masapul a pagdayawam, ket isu laeng ti masapul a pangipaayam iti sagrado a panagserbi.” (Mateo 4:10) Kuna ti Biblia: “Ta uray no adda dagidiay maawagan iti dios, idiay man langit wenno ditoy daga, no kasano nga adu ti ‘dios’ ken adu ti ‘apo,’ kinaagpaysuanna, maymaysa laeng ti Dios, ti Ama, a nagtaudan ti amin a banag ken agbibiagtayo para kenkuana; ken maymaysa ti Apo, ni Jesu-Kristo, a naadda ti amin a banag babaen kenkuana ken naaddatayo babaen kenkuana.”—1 Corinto 8:5, 6.
Dadduma a Patarus ti Juan 1:1
“Sakbay a naparsua ti lubong, addan ti Sao, ket ti Sao adda idi iti Dios, ket no ania ti Dios, kasta met ti Sao.”—Naimbag a Damag Biblia.
“Idi un-unana addan ti Sao. Ti Sao kadua ti Dios, ket ti Sao nadibinuan.”—The Bible—An American Translation, 1935, ni J.M.P. Smith ken E. J. Goodspeed.
“Addan ti Sao idi un-unana, ket ti sao adda idi iti Dios, ken ti sao, maysa a dios.”—The New Testament in an Improved Version, 1808, in-edit ni Thomas Belsham, a naibatay iti New Testament a patarus ni William Newcome.
“Idi punganay addan ti Sao. Ket ti Sao kadua ti Dios. Ti ngarud Sao ket nadibinuan.”—The Authentic New Testament, 1958, ni Hugh J. Schonfield.
a The Translator’s New Testament, panid 451.
b Sigun iti eskolar a ni Jason David BeDuhn, ti kaawan ti definite article pagbalinenna a nagduma ti dua a nagparangan ti sao a “Dios” no kasano nga agduma ti “maysa a dios” ken “ti Dios” iti Iloko. Innayonna: “Iti Juan 1:1, ti Sao ket saan a ti kakaisuna a Dios, no di ket maysa a dios, wenno nadiosan a persona.”—Truth in Translation: Accuracy and Bias in English Translations of the New Testament, panid 115, 122, ken 123.
c Jehova ti personal a nagan ti Dios.—Salmo 83:18.