Wen Wenno Saan

1.   No adu ti gagayyemmo, dikanto pulos malidayan.

2.   No makimiembroka iti social network, dikanto pulos malidayan.

3.   No adu ti kateteksmo, dikanto pulos malidayan.

4.   No adda aramidem para iti dadduma, dikanto pulos malidayan.

 Apay?

•   Ti kinaadu ti gagayyem ket saan a garantia a dikanto pulos malidayan.

   “Ipatpategko dagiti gagayyemko, ngem no dadduma, mariknak a didak ipatpateg. Mariknam ti kakaruan a liday no adu nga agpayso ti gagayyemmo ngem kasla didaka ay-ayaten wenno kasapulan.”​—Anne.

•   Ti pannakimiembro iti social network ket saan a garantia a dikanto pulos malidayan.

   “Adda dagiti adu ti gagayyemna a kas man la agkolkolekta kadagiti pigurin. Ngem saan a ti kinaadu ti gagayyem ti mangiparikna iti maysa nga isu ket maipatpateg. No saan a nasinged ti panaggagayyemyo, dagiti gagayyemmo online ket mayarig kadagiti awan biagna a pigurin.”​—Elaine.

•   Ti “unlimited” a panagteks ket saan a garantia a dikanto pulos malidayan.

   “Adda dagiti gundaway a no malidlidayka, sangkakitam ti selponmo no nagteks dagiti gagayyemmo. No awan man la ti nagteks, nakarkaro manen ti lidaymo!”​—Serena.

•   No adda aramidem para iti dadduma, dikanto pulos malidayan.

   “Kanayon nga ikagkagumaak ti agbalin a naparabur kadagiti gagayyemko ngem saanda a kasta kaniak. Diak pagbabawyan ti kinaparaburko kadakuada ngem medio diak maawatan ta dida man la subadan ti kinaimbagko.”​—Richard.

 Laglagipem: Ti kinaliday ket kangrunaanna a nakadepende iti panunotmo. “Agtaud dayta iti isip ken puso, saan nga iti ruar,” kuna ti balasang a ni Jeanette.

 Ania ti mabalinmo nga aramiden no panagriknam ket awan gagayyemmo ken nalidayka?

Patibkerem ti panagtalekmo iti bagim.

 “Mabalin a malidayanka no kurang ti panagtalekmo iti bagim. Narigat ti makigayyem no panagriknam ket saanka a maikari iti atension ti dadduma.”​—Jeanette.

 Kuna ti Biblia: “Ayatem ti padam a tao a kas iti bagim.” (Galacia 5:14) Tapno naragsak ti pannakigayyemtayo, masapul nga adda umiso a panagtalektayo iti bagitayo. Ngem siempre, liklikantayo ti agbalin a napangato.​—Galacia 6:3, 4.

Dimo ay-ayen ta bagim.

 “Kasla gayonggayong ti kinaliday. No kanayonmo nga ay-ayen ta bagim, lallalo nga adaywandaka dagiti tattao isu nga ad-adda a malidayanka.”​—Erin.

 Kuna ti Biblia: “Ti ayat . . . saanna a sapulen dagiti bukodna a pagimbagan.” (1 Corinto 13:​4, 5) Kinaagpaysuanna, no ti la bagitayo ti pampanunotentayo, saantay unay a naasi isu a basbassit ti mangayat kadatayo nga agbalin a gayyemda. (2 Corinto 12:15) Akseptarentayo daytoy: No ti pagibatayan iti balligim ket ti reaksion ti sabsabali, sigurado a mapaayka! Ti sasao a kas iti “Awan man laeng ti timmawag kaniak” ken “Awan man laeng ti nangimbitar kaniak” ipakitana a nakadepende ti kinaragsakmo iti sabsabali. No kastaka, saan kadi a palpalubosam nga isuda ti mangkontrol kenka?

Dika makigayyem iti uray asino lattan.

 “Kayat dagiti malmalday ti atension, ken mabalin a dumtengda iti punto a didan pampanunoten no asino ti mangipapaay iti dayta. Kayatda laeng a marikna nga adda mangipatpateg kadakuada. Adda met dagiti mangiparikna a kayatdaka. Ngem intono kuan, gundawayandakan isu a nakarkaronto manen ti lidaymo.”​—Brianne.

 Kuna ti Biblia: “Daydiay makipagna kadagiti masirib a tattao agbalinto a masirib, ngem daydiay addaan kadagiti pannakilangen kadagidiay maag nakadakdakesto ti pagtungpalanna.” (Proverbio 13:20) Ti mabisbisin a tao kanenna ti dandani amin a maipasango kenkuana. Kasta met laeng dagiti desperado a maaddaan iti gagayyem. Mabalin a makigayyemda uray kadagiti di nasayaat a tattao. Mabalin a nalakada pay ketdi nga agbalin a biktima dagiti nalaing a mangmanipular ta ipagarupda a gagangay laeng dayta iti pannakigayyem ken masapul a mapnekdan iti dayta.

 Konklusion: Amintayo ket malidayan no dadduma; agduduma laeng ti kakarona. Nupay saan a nasayaat a rikna ti kinaliday, inton agangay maamirismo a rikna laeng dayta. Ti rikriknatayo ket masansan a resulta ti pampanunotentayo, ken kabaelantayo a kontrolen dagiti pampanunotentayo.

 Agbalinka met a realistiko iti ekspektarem iti sabsabali. “Saan nga amin ket agbalin a best friend-mo iti agnanayon,” kuna ni Jeanette a nadakamat itay, “ngem makasarakkanto kadagiti sipapanunot iti pagimbagam. Umdasen dayta a tumulong tapno dika malidayan.”

 Kasapulam kadi ti ad-adu pay a tulong? Basaem ti “ Pananglaban iti Butengmo a Makigayyem.” I-download-mo met ti PDF a “Panangsango iti Kinaliday.”