Fiọ diọ bhi uhọnmhọn-ota

Fiọ diọ bhi uri uhọnmọn-ọta

BHA HA BABEGBE!

Ẹbho Ne Bunbun Nẹ Sibhi Ukraine Re

Ẹbho Ne Bunbun Nẹ Sibhi Ukraine Re

 Bhi February 24, 2022, Russia da mun okhọn bu Ukraine. Ranmhude ọnan, iẹnlẹn ọsi ẹbho ne bunbun da ha ribhi okhẹnan. Bhiriọ, ele da ha nẹ sibhi ọne agbaẹbho re. a

 “Bọmb da wo ha de bhi ije rebhe. Ọ da wo re ofẹn ha mun mhan. Mhan bha miẹn ọta nin mhan ha rẹ khọkhọ ofẹn nọn ha mun mhan. Mhan ki họn ghe, treni ribhọ non mun ẹbho sibhi ọne agbaẹbho re, mhan da jẹjẹ nabhọ yẹ nẹ sibhọre. Mhan da wo zẹ emhin nesẹmhan rebhe obọ, ranmhude obhi ẹkpa ọdeọde bhi ẹwẹ sabọ mun rẹkhan egbe. Ebe eso, ikhunmhun, amẹn, bi ikuẹkuẹ ebale, ọle ọkpa mhan sabọ mun rẹkhan egbe. Mhan da wo zẹ emhin nekẹle rebhe obọ yẹ nẹgbe ha khian eji a da nabhi treni ranmhude bọmb nọn ha de bhi ije rebhe.”​—Nataliia, bhi Kharkiv, Ukraine.

 “Mhan bha rẹ riale ghe ọne okhọn nan dẹ de. Mẹn da wo họn bọmb nọn ha de bhi ije eso bhi isẹmhan. Sẹyẹ, windo da wo ha mun lueghe, bhiriọ mhan da kpanọ. Emhin eso ọkpa mhan sabọ ne rẹkhan egbe. Agogo elẹnlẹn (8:00) bhi ọsi ewewiẹ, ọle mẹn rẹ sibhi uwa re, nabhi treni ha khian Lviv. Bhi enin mẹn da nabhi moto ha khian Poland.”​—Nadija, bhi Kharkiv, Ukraine.

Bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan

 Be bhọ zẹle nin ene ẹbho nan da nẹ sibhi agbaẹbho nọnsele re?

 Ranmhude okhọn nin Russia mun bu Ukraine, ọle zẹle nin ene ẹbho nan da ha nẹ sibhi agbaẹbho nọnsele re. Sokpan, Baibo wo gbotọle fanọn an man mhan emhin ne manman zẹ nin emhin ne dia iriọ da re iriọ sunu:

  •   Ugbẹloghe ọsi eria bhi otọ agbọn rebhe bha sabọ re ebi ẹbho guanọ nin ele. Ene ribhi ugbẹloghe wo noo ahu nọnsele rẹ denyẹnyẹn ẹbho.​—Ecclesiastes 4:1; 8:9.

  •   Esu nọn “gbẹloghe ọne agbọn nan” wo noo ahu ebe nọnsọle bhi egbe eria. Ọnin zẹle nin Baibo da yọle; “Ọria ọbe re ọne agbọn nan khian.”​—John 14:30; 1 John 5:19.

  •   Rẹ deba ọkakale kẹkẹ nin eria sẹ miẹn bhi egbe bhi ikpe ne bunbun nian, Baibo wo ka tale ọbhi otọ khẹ ghe, bhi “ẹghe ọkike, ọkakale nọn bha lẹkhẹ nan rẹ khọn, dẹ ha ribhọ.” (2 Timothy 3:1) Ọne ẹghe nin mhan ki ye nian. Rẹ deba ọnin, bhi ẹghe ọkike, okhọnlẹn, emhin udumhunri kẹkẹ, ukhunmhun bi emianmhẹn kẹkẹ dẹ ha re ẹbho nẹ sibhi agbaẹbho nọnsele re.​—Luke 21:​10, 11.

 Ijela ẹbho ne nẹ sibhi agbaẹbho nọnsele re ha da miẹn ikoudure?

 Baibo ji mhan lẹn ghe, Osẹnobulua nin Jehova b nọn man mhan mhọn oyẹẹ. Sẹyẹ, ọle mhọn itohan da ẹbho ne nẹ sibhi agbaẹbho nọnsele re, bi ẹbho ne iyẹ mhọn uwa nin ele dia. (Deuteronomy 10:18) Ọle vele ghe, Ọle dẹ re ugbẹloghe nọnsọle nọn ribhi okhun rẹ re ọkpẹnlẹn ọbhi ọnọghọ rebhe ọsi ẹbho ne nẹ sibhi agbaẹbho nọnsele re. Ọne ugbẹloghe nin, ọle a tiọle Agbejele nọnsi Osẹnobulua, nọn ha re ọkpẹnlẹn ọbhi ugbẹloghe ọsi eria. (Daniel 2:44; Matthew 6:10) Jehova dẹ noo Agbejele nọnsọle rẹ gbe Esu khuelo. (Romans 16:20) Ọne Agbejele dẹ ghẹloghe otọ agbọn rebhe. A ida yẹ ha miẹn iwaegbe a. Ọrebhe ne ribhi ọne otọ nan ẹghenin ki ha yi azagba-uwa ọkpa. Ọria soso iyẹ da ha nẹ sibhi uwa nonsọle re, ranmhude Baibo yọle: “Ọdeọde bhi ẹwẹ ele ki dotua bhi otọ oran ivain bi oran ifig nọnsọle, ọria soso ida ha re ofẹn mun ele, ranmhude unun nọnsi Jehova nọn nyan ene eyokulo ta ọle.”​—Micah 4:4.

 Agbejele nọnsi Osẹnobulua ha vae, ọria soso ida yẹ nẹ sibhi agbaẹbho nọnsọle re beji mhan rẹ miẹn ọlen ẹlẹnan. Jehova dẹ noo Agbejele nọnsọle rẹ re ọkpẹnlẹn ọbhi ọkakale nọn re ẹbho nẹ sibhi agbaẹbho nọnsele re. Bha ji mhan zilo nyan eso bhi ene ọkakale nan:

  •   Okhọnlẹn. “[Jehova] dẹ re ọkpẹnlẹn ọbhi okhọnlẹn.” (Psalm 46:9) Nin uwẹ rẹ lẹn ebi Osẹnobulua ha rẹ lu ọle yẹ, tie ọne uhọnmhọn-ọta nan nọn yọle, “Peace on Earth​—How Will It Come?” (Be Ọfure Ha Rẹ Vae Bhi Ọne Otọ Nan Yẹ?)

  •   Okhọnlẹn bi nan rẹ ha denyẹnyẹn ẹbho. “[Jehova] dẹ miẹn ele fan bhi obọ ene denyẹnyẹn ele bi ene ne ele khọnlẹn.” (Psalm 72:14) Nin uwẹ rẹ lẹn otọ ebi ẹbho rẹ sabọ fidenọ yẹ bhi emhin ebe nọn guẹ ele bhi egbe, tie ọne uhọnmhọn-ọta nan nọn yọle,“Breaking the Cycle of Hatred.” (Ebe Ha Rẹkpa Uwẹ Rẹ Sabọ Khọn Ihegbe Miotọ)

  •   A bha miẹn rẹ lu. “[Jehova] dẹ hinmhin ene bha miẹn rẹ lu ne viẹ bu ọle re.” (Psalm 72:12) Nin uwẹ rẹ lẹn ebi Osẹnobulua ha rẹ re ọkpẹnlẹn ọbhi ebe si ọle nọn zẹle nin ẹbho ida miẹn rẹ lu, tie ọne uhọnmhọn-ọta nọn yọle, “Is a Fair Economic System Possible?” (Ẹghe Be Ribhọ Nin Ọrebhe Ha Rẹ Ha Miẹn Rẹ Lu?)

  •   Ukhunmhun. “Ebale dẹ manman vuọn ọne otọ nan.” (Psalm 72:16) Nin uwẹ rẹ lẹn ebi Osẹnobulua ha rẹ lu ọle yẹ nin ohanmhẹn hẹi yẹ gbe ọria soso, tie ọne uhọnmhọn-ọta nọn yọle, “A World Without Hunger?” (Agbọn Nin Ukhunmhun Iye)

 Baibo dẹ be sabọ rẹkpa ẹbho ne nẹ sibhi agbaẹbho nọnsele re ẹlẹnan?

 Ehe. Rẹ deba ikhuaẹloghe nin ẹbho ne nẹ sibhi agbaẹbho nọnsele mhọn rẹji ẹghe odalo, Baibo dẹ yẹ sabọ rẹkpa ele rẹ sabọ ziẹngbe idia nin ele ye nian.

 Adia nọn ribhi Baibo: “Ọnọn bha lẹn ejaye, ọle ọkpa rẹọbhi emhin rebhe, ọkpakinọn ọnọn mhọn ẹwanlẹn ria eria nyan emhin rebhe.”​—Proverbs 14:15.

 Ebi a re ọle ta: Ria ẹmhọn okhẹnan nin uwẹ ha sabọ miẹn bhi egbe bi ebi uwẹ ha lu yẹ nin uwẹ rẹ sabọ gbega egbe. Re ẹwanlẹn bhi obọ ẹbho ne re ẹlo ọbhi egbe ọsi ẹbho ne nẹ sibhi agbaẹbho nọnsele re diọbhi ije ebhebhe, nin ele da mun ele lu.

 Adia nọn ribhi Baibo: “Mhan a ha mhọn ebale bi ukpọn, ene emhin nan dẹ khọn mhan.”​—1 Timothy 6:8.

 Ebi a re ọle ta: Hẹi yẹ ha mun ọkhọle ọbhi ẹfe bi ua. Uwẹ ha ji emhin nin uwẹ mhọn khọn uwẹ, uwẹ ki ha ghọnghọn.

 Adia nọn ribhi Baibo: “Bhiriọ, emhin rebhe nin bha ho nin ẹbho lu bha le, yẹ ha lu ọle ji ele.”​—Matthew 7:12.

 Ebi a re ọle ta: Uwẹ ha mhọn ene ikpẹ esili nan, ọ ki lẹkhẹ nin ẹbho ne ribhi eji uwẹ nẹ diọ rẹ ha mun ekpẹn nin uwẹ, yẹ miẹn uwẹ ọbhi egbe.

 Adia nọn ribhi Baibo: “Hẹi re ọbe rẹ haosa ọbe.”​—Romans 12:17.

 Ebi a re ọle ta: Hẹi ji ohu re uwẹ sẹbhọ ghe, uwẹ ki ha lu haosa ahamiẹn a lu uwẹ khọlọ. Uwẹ ha lu iriọ, ọ dẹ re emhin khọ ọbhọ.

 Adia nọn ribhi Baibo: “Bhi emhin rebhe, mẹn miẹn ahu bhi obọ ọnọn re ahu nin mẹn.”​—Philippians 4:13.

 Ebi a re ọle ta: Ha mun ẹmhọn Osẹnobulua kalo bhi iẹnlẹn nọnsẹ, uwẹ ha yẹ ha bhii ji ọle. Ọle dẹ sabọ re ahu nin uwẹ rẹ ziẹngbe ọle.

 Adia nọn ribhi Baibo: “Bha hẹi ji emhin soso re ibha ha kpokpo egbe. Bhi emhin rebhe, bha ha re erọnmhọn, ubhiimhin bi ekhuẹnmhẹn rẹ taman Osẹnobulua ebi bha guanọ; bhiriọ, ọfure nọn na bhi obọ Osẹnobulua vae, nọn khua okhun gbera ilẹn-otọ-emhin rebhe, ki gbega ọkhọle nọnsẹbha bi ahu iria-eria nọnsẹbha rẹ na obọ iJesu Kristi.”​—Philippians 4:​6, 7.

 Ebi a re ọle ta: Bhi idia nọn hi ki rẹ khin nin uwẹ da ke egbe uwẹ re, bhii Osẹnobulua nọn re ọkhọle nọn lọre nin uwẹ. Fẹ ọne uhọnmhọn-ọta nọn yọle, Philippians 4:​6, 7—‘Do Not Be Anxious About Anything.’ ” (Philippians 4:​6, 7​—Hẹi Ji Emhin Soso Rẹ Uwẹ Ha Kpokpo Egbe)

a Ukpẹdẹ non rẹkhan ẹdẹ nin ọne ọkhọn nan munhẹn, otu nọn gbẹloghe ẹbho ne nẹ sibhi agbaẹbho nọnsele re natiọle Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR), da yọle ghe, ọnan hi emhin idumhunri nọn sẹ kaka nẹ. Bhi ẹkẹ ikpẹdẹ igbeva, ẹbho ne bun gbera ẹbo eva da nẹ sibhi Ukraine re, nẹ diọbhi agbaẹbho ne nẹga ele. Sẹyẹ, ẹbho ne bun sẹbhi ẹbo, ele nẹ sibhi uwa nọnsele re diọbhi ije ebhebhe bhi ẹkẹ Ukraine.

b Jehova hi elin nọnsi Osẹnobulua. (Psalm 83:18) Fẹ ọne uhọnmhọn-ọta nọn yọle, “Who Is Jehovah?” (Hola Hi Jehova?)