Fiọ diọ bhi uhọnmhọn-ota

Fiọ diọ bhi uri uhọnmọn-ọta

Halfpoint Images/Moment via Getty Images

BHA HA BABEGBE!

Ene Mhọn Obọ Bhi Ikhunmhun Nan Re Nin Ene Khọnmhọn Yọle Ghe Ebi Elasẹre Ghe Bhi Intanẹt Dẹ Sabọ Rẹso Ele Bhi Uwedẹ Nọn Bha Gba—Be Baibo Ta Yẹ?

Ene Mhọn Obọ Bhi Ikhunmhun Nan Re Nin Ene Khọnmhọn Yọle Ghe Ebi Elasẹre Ghe Bhi Intanẹt Dẹ Sabọ Rẹso Ele Bhi Uwedẹ Nọn Bha Gba—Be Baibo Ta Yẹ?

 Bhi Mee 23 2023, okpea ọkpa nọn ribhi ihe nọn khua bhi ọfisi ọsi ene mhọn obọ bhi ikhunmhun nan re nin ene khọnmhọn bhi United States, da ji ọrebhe lẹn ghe uwedẹ nin elasẹre rẹ noo intanẹt wo ha rẹso elasẹre ne bunbun bhi uwedẹ nọn bha gba.

  •   “Aharẹmiẹn ghe intanẹt sabọ rẹkpa usẹn bi ibhokhan eso, emhin ne bunbun ribhọ ne rẹman ghe ọ dẹ yẹ sabọ rẹso iria-eria nọnsele bi emhin nin ele lu bhi uwedẹ non bha gba.”—Social Media and Youth Mental Health: The U.S. Surgeon General’s Advisory, 2023.

 Emhin kẹkẹ nan gua otọle kere rẹman ghe, intanẹt nin elasẹre noo ki wo rẹso ele bhi uwedẹ nọn i mhẹn.

  •   Ibhokhan ne ribhi ikpe 12 rẹ sẹbhi 15 “ha noo ebe sẹ uriagogo ea bhi uriẹdẹ rẹ ha ghe intanẹt, ọ dẹ sabọ rẹso ẹrere nọnsele rẹ sẹbhọ ghe, ele i da yẹ ha ria eria nọnsẹn, egbe iẹnlẹn ki wo ha lọ ele, sẹyẹ, ele ki wo ha kpokpo egbe.”

  •   Bhi ẹwẹ ibhokhan ne ribhi ikpe 14, “ne manman gbe ẹghe gbe bhi intanẹt miẹn ọnọghọ kẹkẹ. Bhi ọsi ijiẹmhin, ele i wẹ nọnsẹn, ẹbho gbe ofẹn ele bhi ọkhọ bhi ẹkẹ intanẹt, ebi egbe nọnsele dia yẹ i yẹ ti ele bhọ, ele ki ha ghe egbe ele bii eria ne bha sẹ emhin soso. Sẹyẹ, egbe iẹnlẹn kẹ wo lọ ele. Imanmhẹn emhin ne dia inian kẹ sunu je gbera ibhokhan ikpea.”

 Be enebiọmọn ha rẹ sabọ rẹkpa imọn nọnsele rẹ rẹban okhẹnan ne dia inian yẹ? Baibo tẹmhọn ebi ele ha sabo lu.

Ebi enebiọmọn ha sabọ lu

 Rẹkpa imọn nesẹbha. Ọkhẹke nin enebiọmọn ka ria eria nyan okhẹnan ne ribhi intanẹt nan noo, beji ele ha da sabọ lẹn si ele dẹ ji imọn nesele da noo ọle la si ele i da noo ọle.

  •   Adia nọn ribhi Baibo: “Man ọmọn emhin bhi uwedẹ nọn khẹke nin ọle rẹkhan.”—Proverbs 22:6.

  •   Nin uwẹ rẹ luẹ ba ọnan, tie ọne uhọnmhọn-ọta nọn yọle: “Ọ Be Khẹke Nin Ọmọn Nọnsẹmhẹn Noo Intanẹt?” (Should My Child Use Social Media?)

 Ahamiẹn uwẹ re otọ nin ọmọn nọnsẹ rẹ noo intanẹt, ha gbẹlokotọ bhi okhẹnan nọn ha sabọ nabhọre. Sẹyẹ, hẹi zobọ bhọ rẹ ha fẹ emhin nin ọmọn nọnsẹ lu bhi intanẹt. Be uwẹ ha rẹ lu ọnan yẹ?

 Gbega ọmọn nọnsẹ bhi emhin ne ha sabọ si ikuan-egbe ji ọle bhi intanẹt. Man ọmọn nọnsẹ ebi ọle ha rẹ ha lẹn emhin ne ha sabọ si ikuan-egbe ji ọle bhi intanẹt, yẹ rẹban ele.

  •   Adia nọn ribhi Baibo: “Ọ bha khẹke nin ọria soso bhi ẹwẹ bha ha lu ilọnmhọn oghẹ. Ọ bha yẹ khẹke nin bha ha lu ilọnmhọn itọn soso, la nin bha ha mhọn ẹlobhọ. . . . Ọ bha yẹ khẹke nin bha ha lu emhin okan, ọ bha khẹke nin bha ha ta ọta uhuki, la zẹ ojẹ ne de itọn an.”—Ephesians 5:3, 4.

  •   Nin uwẹ rẹ sabọ lẹn ebi uwẹ ha lu, tie ọne uhọnmhọn-ọta nọn yọle: “Ha Man Elasẹre Nesẹ Ebi Ele Ha Rẹ Ha Gbega Egbe Ele Yẹ Bhi Okhẹnan Nan Miẹn Bhi Intanẹt” (Teaching Your Teenager Social Media Safety).

 Ji ọle lẹn eji ọle ha sabọ noo intanẹt sẹ. Bhi ọsi ijiẹmhin, taman ọmọn nọnsẹ ẹghe nin ọle ha rẹ sabọ ha noo intanẹt bi eka ẹghe nin ọle ha gbe bhọ.

  •   Adia nọn ribhi Baibo: “Bha gbẹlokotọ nọnsẹn bhi uwedẹ nin bha rẹ lu emhin. . . . Bha ha lu emhin bii eria ne wanlan. Bha ha noo ẹghe nọnsẹbha nọnsẹn.”—Ephesians 5:15, 16.

  •   Noo ividio natiọle Mhọn Ẹwanlẹn Bhi Ẹmhọn Ikolu Nan Lu bhi Intanẹt rẹ rẹkpa ọmọn nọnsẹ lẹn ebezẹle nọn da khẹke nin ọle lẹn eji ọkhẹke nin ọle noo intanẹt sẹ.