1. Erọnmhọn nela mhan ha zilo nyan?

ẸBHO ne bunbun wo manman lẹn erọnmhọn nin Jesu man edibo nesọle le. Jesu da noo ọne erọnmhọn nan rẹ man edibo nesọle ebi ele ha rẹ ha nan erọnmhọn yẹ. Emhin nela Jesu sounun ọlẹn bhi ọne erọnmhọn? Bezẹle nin ọne erọnmhọn da yi emhin kpataki rẹji mhan ẹlẹnan?

2. Be bhọ emhin ea kpataki nin Jesu taman mhan nin mhan ha bhii Osẹnobulua le?

² Jesu yọle: “Bhiriọ, inian bha ha rẹ ha nan erọnmhọn: ‘Aba mhan nọn ribhi okhun, ji elin nọnsẹ kpe khia. Ji Agbejele nọnsẹ vae. Ji iho nọnsẹ ha sunu bhi ọne otọ nan, beji ọ rẹ ha sunu bhi okhun.’ ” (Tie Matthew 6:​9-13.) Bezẹle nin Jesu da taman mhan nin mhan ha nan erọnmhọn bhi ene emhin ea nan?​—Fẹ Ebi A Gbẹn Ba Ọle nọnzi 20 ghe.

3. Be ọkhẹke nin mhan lẹn rẹji Agbejele nọnsi Osẹnobulua?

³ Mhan ka luẹ ghe, Jehova hi elin nọnsi Osẹnobulua. Mhan da yẹ luẹ ebi iho nọnsi Osẹnobulua khin rẹji mhan bi ọne otọ nan. Ọkpakinọn, be iJesu re ọle ta ẹghe nin ọle rẹ yọle: “Ji Agbejele nọnsẹ vae”? Mhan dẹ luẹ ebi Agbejele nọnsi Osẹnobulua khin, emhin nọn ha lu, bi uwedẹ nọn ha rẹ kpe elin nọnsi Osẹnobulua khia.

4. Be bhọ Agbejele nọnsi Osẹnobulua? Họ bhọ Ojie ọsi ọne Agbejele?

⁴ Jehova mun ugbẹloghe gbọ bhi okhun, yẹ re iJesu kiẹn Ojie nọn da ha gbẹloghe bhọ. Ọne ugbẹloghe nan, ọle iBaibo tiọle Agbejele nọnsi Osẹnobulua. Jesu hi Ojie nọn nẹ  ojie, ọle yẹ hi Ebeanlẹn nọn nẹ ebeanlẹn rebhe. (1 Timothy 6:15) Jesu dẹ sabọ lu emhin ne mhẹn ne bunbun gbera ọria nọn hi ki rẹ khin nọn gbẹloghe bhi ọne otọ nan. A ha ku eria ne gbẹloghe rebhe kugbe, Jesu mhọn ahu nẹ ele rebhe.

5. Ejela Agbejele nọnsi Osẹnobulua ye? Ejela ọ ha gbẹloghe?

⁵ Ikpẹdẹ ẹgbọ eva (40) ki gbera fo nan riọ iJesu kpanọ bhi uu, ọle da fikie ha khian okhun. Akizẹbue, Jehova da re ọle kiẹn Ojie ọsi ọne Agbejele. (Acts 2:33) Agbejele nọnsi Osẹnobulua dẹ na bhi okhun ha gbẹloghe ọne otọ nan. (Revelation 11:15) Ọnan zẹle nin Baibo da tie Agbejele nọnsi Osẹnobulua, Agbejele nọn ribhi okhun.​—2 Timothy 4:18.

6, 7. Be re iJesu mhẹn gbera ijie nekẹle rebhe ne ribhi ọne otọ nan?

⁶ Baibo yọle ghe, Jesu hi Ojie nọn nẹ ene ojie rebhe ne ribhi ọne otọ nan, ranmhude, ọle ida yu ghẹdẹ. (1 Timothy 6:16) Eria ne gbẹloghe, ele yumhin. Ọkpakinọn, Jesu ida yu ghee. Emhin ne mhẹn kẹkẹ nin Jesu ha lu nin mhan dẹ ha ribhọ rẹ ha khian ighegheghe.

⁷ Ọta akhasẹ nan tale rẹji Jesu rẹman ghe, Ojie nọn lu emhin bhi uwedẹ nọn gbale, bi Ojie nọn mhọn ẹkẹ-ẹjẹjẹ, ọle iJesu da ha khin. Baibo da yọle ghe: “Ẹlinmhin nọnsi Jehova dẹ nanlẹn dia, ẹlinmhin ọsi ẹwanlẹn bi ọsi ilẹn-otọ-emhin, ẹlinmhin ọsi ibhude bi ọsi ahu non khua, ẹlinmhin ọsi ilẹnmhin bi nan rẹ ha mun ofẹn iJehova. Ọ dẹ ha ti ọle bhọ rẹ ha mun ofẹn iJehova. Ọle ida re ebi ọle gheghe daghe rẹ bhohiẹn, ọle ida yẹ re ebi ọle gheghe họn rẹ dia ọria. Ẹbho nan re ẹlo gbe a, ọle dẹ re uwedẹ nọn gbale rẹ bhu ele ohiẹn.” (Isaiah 11:​2-4) Uwẹ ida be guanọ nin ojie nọn sẹnian ha gbẹloghe uwẹ?

8. Be imhan rẹ lẹn yẹ ghe, ọ iyi Jesu ọkpa da ha gbẹloghe?

⁸ Osẹnobulua zẹ ẹbho eso bhi ẹwẹ eria ne ha deba iJesu gbẹloghe bhi okhun. Bhi ọsi ijiẹmhin, Paul nin odibo da  taman iTimothy yọle: “Ahamiẹn mhan ziẹngbe, mhan ki yẹ kugbe gbẹloghe bọsi ijie.” (2 Timothy 2:12) Eka itue ha deba iJesu gbẹloghe?

9. Eka itue ha deba iJesu gbẹloghe? Ẹghela Osẹnobulua rẹ munhẹn ha zẹ ele?

⁹ Beji mhan luẹle bhi Uhọnmhọn-ọta nọnzi 7, John nin odibo da miẹn imianlo. Bhi ọne imianlo, ọle da daghe iJesu nin Ojie bi itue uli bhi ijianlẹn enẹ nyan egbọ ihinlọn (144,000) bhi okhun. Ijie ele rebhe ha khin. Hela ene itue 144,000 nan khin? John ji mhan lẹn ghe, ele mhọn ‘elin nọnsi Jesu bi elin nọnsi Osẹnobulua bhi uke ẹhale nọnsele.’ Ọle da yẹ yọle: “Enan hi ene wo ha rẹkhan ọne Ohuan diọbhi eji ọle hi ki rẹ ha khian. Ẹwẹ eria a da dẹ ele” (Tie Revelation 14:​1, 4.) Ẹbho nin Osẹnobulua zẹle bhi ẹwẹ iKristiẹn ọsaje, ne dọ deba iJesu na bhi okhun ha gbẹloghe ọne otọ nan, ele hi ene itue 144,000 nan. Ele ha yu, a ki riọ ele kpanọ dọ ha nyẹnlẹn bhi okhun. (Revelation 5:10) Rẹ na bhi ẹghe nin etuegbe nesi Jesu rẹ nyẹnlẹn rẹ dọ sẹbhi ẹlẹnan, ọle iJehova rẹ ha zẹ ene itue 144,000 nan.

10. Bezẹle nin mhan ha da sabọ yọle ghe, oyẹẹ nin Jehova mhọn da mhan zẹle nin ọle da zẹ iJesu bi itue 144,000 ne gbẹloghe mhan?

¹⁰ Oyẹẹ nin Jehova mhọn da mhan zẹle nin ọle da zẹ eria ne deba iJesu gbẹloghe. Jesu dẹ sabọ gbẹloghe mhan ranmhude ọle lẹn ebi emhin dia mhan yẹ bhi egbe. Ọle ka yẹ nyẹnlẹn bhi ọne otọ nan, bhiriọ, ọle lẹn oya nin eria le. Paul nin odibo yọle ghe, Jesu mhọn itohan da mhan, ọle yẹ lẹn eji mhan da wẹghẹ. A yẹ dọnmhẹn ọlẹn bhi uwedẹ rebhe beji a rẹ dọnmhẹn mhan. (Hebrews 4:15; 5:8) Ene itue 144,000 yẹ lẹn oya nin eria le. Ọ bha ka gba nin ele fo ẹghe nin ele rẹ ha ribhi ọne otọ nan. Ele ka yẹ wo khọnmhọn. Enan rebhe rẹ mhan lẹn ghe, Jesu bi ene itue 144,000 nan zẹle dẹ sabọ lẹn ebi emhin dia mhan yẹ bhi egbe, bi ọnọghọ kẹkẹ nin mhan miẹn bhi egbe.

11. Bezẹle nin Jesu da taman edibo nesọle nin ele ha nan erọnmhọn nin iho nọnsi Osẹnobulua munsẹ bhi okhun?

¹¹ Jesu da taman edibo nesọle ghe, nin ele ha nan erọnmhọn nan ha lu iho nọnsi Osẹnobulua bhi ẹgua-okhun. Bezẹle nin ọle da ta iriọ? Mhan ka luẹ bhi uhọnmhọn-ọta nọnzi 3 ghe, Esu da sọtẹ bhi obọ iJehova. Bhiriọ, Jehova da re otọ nanlẹn bi ẹlinmhin ebe nesọle rẹ ha ribhi okhun bhi obhi ẹghe khere. Ranmhude ọnan, ọ iyi ọrebhe ne ha ribhi okhun deba ha lu iho nọnsi Osẹnobulua. Bhi uhọnmhọn-ọta nọnzi 10, mhan dẹ manman luẹ ẹmhọn Esu bi ẹlinmhin ebe nesọle.

12. Emhin kpataki eva nela Revelation 12:10 tẹmhọnlẹn?

¹² Baibo ji mhan lẹn ghe, ẹghe nan rẹ la re iJesu kiẹn Ojie ọsi Agbejele nọnsi Osẹnobulua, ọle da ne Esu khọnlẹn. (Tie Revelation 12:​7-10.) Ulọnlẹn nọnzi 10 bhi enin da tẹmhọn emhin kpataki eva ne sunu. (1) Agbejele nọnsi Osẹnobulua munhẹn ha gbẹloghe. Jesu hi Ojie ọsi ọne Agbejele. (2) A khu Esu fia bhi okhun vae bhi ọne otọ nan. Mhan dẹ luẹ kere ghe, ene emhin eva nan sunu fo.

13. Be sunu bhi okhun ẹghe nan rẹ khu Esu fia bhi enin?

¹³ Baibo ji mhan lẹn ebi ẹhi nesi Osẹnobulua rẹ ha ghọnghọn yẹ, ẹghe nan rẹ khu Esu bi ẹlinmhin ebe nesọle fia bhi okhun. Baibo da yọle: “Bha ha ghọnghọn, ene okhun bi ene nyẹnlẹn bhọ!” (Revelation 12:12) Ọfure bi okugbe ki wo ribhi okhun nian, ranmhude ọrebhe ne ribhi enin ki wo lu iho nọnsi Osẹnobulua.

14. Ranmhude a khu Esu sibhi okhun re vae bhi otọ, be ki munhẹn ha sunu bhi ọne otọ nan?

¹⁴ Ọkpakinọn, iẹnlẹn da dikẹ bhi ọne otọ nan. Emhin ebe wo sunu bhi ije rebhe, ranmhude, ‘Esu huẹnre vae bhi ọne otọ nan. Ẹkẹ manman ha khọ ọle, ranmhude ọle lẹnmhin ghe, obhi ẹghe khere ọle ki mhọnlẹn.’ (Revelation 12:12) Ẹkẹ wo manman ha khọ Esu, ranmhude a khu  ọle fia bhi okhun. Sẹyẹ, ọle yẹ lẹnmhin ghe, a dẹ kẹ gbe ọle khuelo. Ọnan zẹle nin ọle da wo manman ha si ọbalọ, iloya, bi emhin ebe kikẹ bhi ọne otọ nan.

15. Be hi iho nọnsi Osẹnobulua rẹji ọne otọ nan?

¹⁵ Iho nọnsi Osẹnobulua rẹji ọne otọ nan bha sẹ fidenọ. Ọle sẹyẹ guanọ nin ẹbho ne gbale ha nyẹnlẹn bhi agbọn ọfubhegbe bhi ọne otọ nan rẹ ha khian ighegheghe. (Psalm 37:29) Bhiriọ, be Agbejele nọnsi Osẹnobulua ha rẹ sabọ lu ọnan yẹ?

16, 17. Be Daniel 2:44 taman mhan rẹji Agbejele nọnsi Osẹnobulua?

¹⁶ Ọta akhasẹ nọn ribhi Daniel 2:44 yọle ghe: “Ẹghe ọsi ene ijie nin, Osẹnobulua nọn ribhi okhun ki mun ejele nan ida sabọ fuẹn an ghee gbọ. A ida re ọne ejele nin eria ebhebhe. Ọne ejele dẹ dunmhun ene ejele nekẹle nan rebhe a. Ọne ejele tobọle ki ha gbẹloghe bhi ghegheghe.” Be bhọ ọne akhasẹ nan man mhan le rẹji Agbejele nọnsi Osẹnobulua?

¹⁷ Ọhẹnhẹn, ọ taman mhan ghe, Agbejele nọnsi Osẹnobulua dẹ munhẹn ha gbẹloghe bhi “ẹghe ọsi ene ijie nin.” Ọnan rẹman ghe, ugbẹloghe nekẹle dẹ sẹyẹ ha ribhi ọne otọ nan bhi ẹghe nin Agbejele nọnsi Osẹnobulua ha rẹ munhẹn ha gbẹloghe. Ọzeva, ọ taman mhan ghe, Agbejele nọnsi Osẹnobulua dẹ ha ribhọ rẹ ha khian ighegheghe. Ugbẹloghe ọbhebhe iribhọ nọn ha kie vae dọ ha gbẹloghe. Ọzea, Agbejele nọnsi Osẹnobulua bi ejele ọsi ọne agbọn nan dẹ koko khọnlẹn. Sokpan, Agbejele nọnsi Osẹnobulua dẹ khọn miotọ. Ọne Agbejele nan ọkpa da ha gbẹloghe ọne otọ nan rebhe. Ẹghenin, ẹbho rebhe ki dọ ha ribhi odotọ ugbẹloghe nọn mhẹn nẹ.

18. Be a tie ọne okhọn nọn kike nin Agbejele nọnsi Osẹnobulua bi ugbẹloghe ọsi ọne agbọn nan ha ko khọnlẹn?

¹⁸ Be ha sunu ọkuẹsẹ Agbejele nọnsi Osẹnobulua bi ugbẹloghe ọsi ọne agbọn nan ko khọnlẹn? Ọkuẹsẹ a khọn  okhọn nọn kike natiọle Armageddon, ene ẹlinmhin ebe ki dọ ha hiẹ “enijie ne ribhi ọne otọ agbọn nan rebhe, nin ele da si ele koko ha khian okhọn ọsi ukpẹdẹ nọn khua ọsi Osẹnobulua Nọn Ke Okhun Nẹ.” Bhi ọsi ẹmhọanta, ugbẹloghe ọsi eria dẹ mun okhọn bu Agbejele nọnsi Osẹnobulua.​—Revelation 16:​14, 16; fẹ Ebi A Gbẹn Ba Ọle nọnzi 10 ghe.

19, 20. Bezẹle nin mhan da guanọ nin Agbejele nọnsi Osẹnobulua ha gbẹloghe ọne otọ nan?

¹⁹ Bezẹle nin mhan da guanọ nin Agbejele nọnsi Osẹnobulua vae? Bha ji mhan tẹmhọn emhin ea nọn zẹle nin mhan da guanọ ọlẹn. Ọhẹnhẹn, eria olukhọ mhan rebhe khin. Ọnan zẹle nin mhan da khọnmhọn yẹ yu ẹlẹnan. Ọkpakinọn, Baibo ji mhan lẹn ghe, Agbejele nonsi Osẹnobulua ha munhẹn ha gbẹloghe ọne otọ nan, mhan rebhe ki ha nyẹnlẹn bhi ighegheghe. John 3:16 yọle ghe, “Osẹnobulua manman hoẹmhọn agbọn sẹ, ọle da re ukpọ Ọmọn ọkpa sẹsẹ nọnsọle nin ele. Bhiriọ, ọrebhe ne mhọn urẹọbhọ da ọne Ọmọn, a ida fuẹn ele a, ele ki ha mhọn iẹnlẹn ọsi ighegheghe.”

²⁰ Emhin ọzeva nọn zẹle nin mhan da guanọ nin Agbejele nọnsi Osẹnobulua vae hi, ranmhude eria ne imhẹn ne nẹga mhan. Eria ne bunbun ẹlẹnan bha ohoghe, ele yẹ mun ibo ele lu, iriọ ele yẹ rẹ nyẹnlẹn iẹnlẹn esankan. Mhan ida sabọ ne eria ne imhẹn kie. Ọkpakinọn, Osẹnobulua dẹ sabọ ne ele kie. Osẹnobulua dẹ re okhọn Armageddon rẹ gbe eria ne lu emhin ebe khuelo. (Tie Psalm 37:10.) Emhin ọzea nọn zẹle nin mhan da guanọ nin Agbejele nọnsi Osẹnobulua vae hi, ugbẹloghe ọsi ọne agbọn nan imhọn ọne ahu nin ele ha rẹ re ọbalọ nọn vuọn ọne agbọn nan kie. Eku bi emhin ebe ọkpa vuọn ele obọ. Ele imhọn ọne ọkhọle nin ele rẹ rẹkpa ẹbho rẹ re obọ rẹkhan uhi nesi Osẹnobulua. Baibo yọle ghe, ‘eria denyẹnyẹn egbe ele rẹ si ikuan-egbe ji egbe ele.’​—Ecclesiastes 8:9.

21. Be Agbejele nọnsi Osẹnobulua ha rẹ mun iho nọnsi Osẹnobulua sẹ yẹ bhi ọne otọ nan?

 ²¹ A ha khọn okhọn Armageddon fo, Agbejele nọnsi Osẹnobulua ki mun iho nọnsi Osẹnobulua sẹ bhi ọne otọ nan. Bhi ọsi ijiẹmhin, Agbejele nọnsi Osẹnobulua ki re Ojuu bi ẹlinmhin ebe nesọle kie. (Revelation 20:​1-3) Bhiriọ, ọria soso iyẹ da ha khọnmhọn. A iyẹ da ha yu. Ranmhude izọese nọnsi Jesu, ọrebhe ne ga nọnsẹn dẹ sabọ nyẹnlẹn bhi Agbọn Ọfubhegbe rẹ ha khian ighegheghe. (Revelation 22:​1-3) Ọne Agbejele ki kpe elin nọnsi Osẹnobulua khia. Be bhọ ọnan mundia nan? Ọnan rẹman ghe, Agbejele nọnsi Osẹnobulua ha munhẹn ha gbẹloghe ọne otọ nan, ọrebhe ne nyẹnlẹn bhi ọne otọ nan ki ha gẹn elin nọnsi Jehova.​—Fẹ Ebi A Gbẹn Ba Ọle nọnzi 21 ghe.

22. Be imhan rẹ lẹn yẹ ghe, iJesu bha kiẹn Ojie ẹghe nin ọle rẹ ha ribhi ọne otọ nan, la ẹghe nan rẹ wo la riọ ọle kpanọ bhi uu?

²² Jesu da taman edibo nesọle nin ele ha bhii nin Agbejele nọnsi Osẹnobulua vae. Ọne ọta nan nin Jesu tale rẹman ghe, ugbẹloghe nọnsi Osẹnobulua bha sẹ vae ẹghenin, ẹghe odalo ọle ha rẹ vae. Jehova dẹ ka mun Agbejele nọnsọle gbọ fo, yẹ re iJesu kiẹn Ojie ọsi ọne Agbejele. Ẹghela a rẹ re iJesu kiẹn Ojie? Ẹghe nin ọle rẹ wo la  sẹbhi okhun be nọn? Eye, ọle da mundia fo. Ẹgheso ki gbera nan riọ iJesu kpanọ bhi uu, Peter bi Paul da re ọne ẹmhọn nan man nọnsẹn, ẹghe nin ele rẹ noo ọta akhasẹ nọn ribhi Psalm 110:1 rẹ talọ ji Jesu. Bhi ọne ọta akhasẹ nin, Jehova da yọle: “Dotua bhi obera nọnsẹmhẹn, ọkuẹsẹ mẹn ne eghian nesẹ bhi odotọ oẹ nesẹ.” (Acts 2:​32-35; Hebrews 10:​12, 13) Ẹghela iJesu ha mundia sẹ ọkuẹsẹ Jehova re ọle kiẹn Ojie?

23. (a) Ẹghela iJesu rẹ kiẹn Ojie ọsi Agbejele nọnsi Osẹnobulua? (b) Be imhan ha luẹ bhi uhọnmhọn-ọta nọn ki sẹ ọle bhi egbe?

²³ Bhi ikpe ne bunbun ọkuẹsẹ ukpe 1914, ọta akhasẹ ne ribhi Baibo da rẹkpa ekhẹn iKristiẹn ọsaje rẹ lẹn ghe, ukpe 1914 dẹ ha yi ukpe kpataki. Emhin kikẹ ne sunu rẹ na bhi 1914 ha vade rẹman ghe ẹmhọanta ele tale. Ọne ukpe nin Jesu munhẹn ha gbẹloghe. (Psalm 110:2) Ọ bha sẹ bue nin Jesu munhẹn ha gbẹloghe, ọle da khu Esu vae bhi ọne otọ nan. Bhi ejayenan nian, obhi ẹghe khere Esu ki mhọnlẹn. (Revelation 12:12) Bhi uhọnmhọn-ọta nọn ki sẹ ọle bhi egbe, mhan dẹ manman luẹ emhin kikẹ ne rẹman ghe, ẹghe ọkike ọsi ọne agbọn nan mhan da nyẹnlẹn. Mhan dẹ yẹ luẹ ghe, Agbejele nọnsi Osẹnobulua dẹ kẹ vae dọ mun iho nọnsi Osẹnobulua sẹ bhi ọne otọ nan.​—Fẹ Ebi A Gbẹn Ba Ọle nọnzi 22 ghe.