ỌSI ENEBIỌMỌN
7: Ikpẹ Esili
EBI A RE ỌLE TA
Enebiọmọn mhọn ikpẹ nin ele rẹman bhi iẹnlẹn nọnsele nin ele yẹ guanọ nin imọn nesele ha mhọnlẹn. Bhi ọsi ijiẹmhin, ahamiẹn ghe ọria nọn dọnmhegbe nọn rẹ ha ta ẹmhọanta ẹghe rebhe uwẹ khin, uwẹ ki yẹ ha guanọ nin imọn nesẹ ha mhọn ọne ikpẹ esili nan.
Uwẹ dẹ yẹ ha guanọ nin ọmọn nọnsẹ ha yi ọmọn nọn guẹ emhin. Bhi ọsi ijiẹmhin, uwẹ dẹ ha guanọ nin ọle ha yi ọria nọn sabọ wẹnna kaka, bi ọria nọn mun ekpẹn. Egbe obhokhan ọria ha da sabọ luẹ ene ikpẹ esili nan.
ADIA NỌN RIBHI BAIBO: “Man ọmọn emhin bhi uwedẹ nọn khẹke nin ọle rẹkhan; ọle ha rẹ dọmanlẹn, ọle ida van obọ sibhọre.”—Proverbs 22:6.
EBEZẸLE NỌN DA KHẸKE
Bhi ọne agbọn-ebo nin mhan ye ẹlẹnan, ọ wo lẹkhẹ nin ibhokhan rẹ riia. Okhuo ọkpa natiọlẹ Karyn da yọle: “Ibhokhan dẹ sabọ luẹ emhin ne imhẹn bhi foni nọnsele. Imọn nesẹmhan sabọ rẹ dotua sikẹ mhan ha ghe emhin ne bha gba bhi foni nọnsele!”
ADIA NỌN RIBHI BAIBO: “Ẹbho ne wanre . . . mun ẹwanlẹn nọnsele ziẹn, nin ele rẹ lẹn ikẹkẹ bhi emhin ne mhẹn bi emhin ne imhẹn.”—Hebrews 5:14.
Emhin nọn mhẹn nọn nan rẹ man imọn emhin. Ọkhẹke nin uwẹ man ọmọn nọnsẹ ebi a rẹ mun ekpẹn yẹ, bọsi nan rẹ ha taman ọria “huẹan” la “obulu.” Ọ yẹ khẹke nin uwẹ man ọlẹn ebi a rẹ rẹkpa ẹbhọ yẹ. Ẹbho ne bunbun iyẹ mhọn ọne ọkhọle nan ẹlẹnan, ranmhude, ẹmhọn ifoni nọnsele ọkpa ki rẹtẹ ele.
ADIA NỌN RIBHI BAIBO: “Emhin nin bha guanọ nin ẹbho lu nin bha, ọle bha ha yẹ ha lu nin ele.”—Luke 6:31.
EBI UWẸ HA SABỌ LU
Ji imọn nesẹ lẹn emhin ne yẹẹ uwẹ bi emhin nin uwẹ hele. Bhi ọsi ijiẹmhin, ene fẹ otọ emhin ghe dọ kere ghe enebiọmọn ha man imọn nesele ghe ọ imhẹn nan rẹ ha gbọghẹ, ene imọn ki re egbe nẹ bhọ.
EMHIN NE HA RẸKPA UWẸ: Uwẹ sabọ re emhin nọn la sunu bhi eji bha da nyẹnlẹn rẹ rẹkpa ọmọn nọnsẹ lẹn ikpẹ esili nọn khẹke nin ọle ha mhọnlẹn. Bhi ọsi ijiẹmhin, ahamiẹn a tale bhi niuz ghe, ọria gbe ugbele la kuan ọria ọbhebhe, uwẹ sabọ rẹ yọle: “Ofẹn wo ha mun mẹn ranmhude emhin ebe nin ọne ọria nan lu da ibo ọle. Be uwẹ riale ọ re ẹbho re inian jẹ ọkhọle ebe?”
“Ọ nọghọmhin nin ibhokhan rẹ lẹn ikikẹ nọn ribhi ebe mhẹn bi ebe imhẹn sade a bha taman ele.”—Brandon.
Man ele emhin. Ibhokhan rebhe rẹ sẹbhi ene khere-khere dẹ sabọ luẹ ebi a rẹ taman ọria “huẹan” la “obulu” yẹ, sade a man ele le. Ele dẹ yẹ sabọ luẹ ebi a rẹ mun ekpẹn nin ẹbho yẹ. Ebe ọkpa natiọle Parenting Without Borders da yọle: “Ahamiẹn imọn lẹn sẹbhọ ghe, ele dẹ sabọ lu emhin nọn ha rẹkpa ene ribhi azagba-uwa nọnsele, ene ribhi isiku nọnsele, bi ẹbho ne ribhi idunmhun nin ele da nyẹnlẹn, ele ki muegbe nin ele rẹ ha rẹkpa ẹbho.”
EMHIN NE HA RẸKPA UWẸ: Uwẹ sabọ rẹ gha ẹsọn-uwa nin imọn nesẹ. Ọnọn dẹ rẹkpa ele rẹ luẹ ebi a rẹ lu emhin nin ẹbho yẹ.
“Ahamiẹn imọn nesẹmhan guẹ ebi a rẹ miẹn ẹsọn yẹ bhi uwa, ọ ida nọghọ ele sade ele ọkpa ki ribhi uwa. Ranmhude, nan rẹ ha miẹn ẹsọn ki dọ kiẹn ebi ele ki guẹ.”—Tara.