1, 2. Be ẹbho eso riale agbọn ọfubhegbe khin?

IBHIO mhan ne bunbun da na bhi agbaẹbho kẹkẹ vae dọ do usikoko nọn nẹ bhi agbaẹbho natiọle Seoul nọn ribhi Korea. Ọne usikoko ki sotọ, Esali Jehova ne ribhi ọne agbaẹbho da ha gbe ọkinbue nin ele. Bhiriọ, ele da ha so taman ele yọle: “Mhan Dẹ Miẹn Egbe Bhi Agbọn Ọfubhegbe!” Agbọn ọfubhegbe nela uwẹ riale ghe ele ha tẹmhọn ọlẹn?

² Emhin kẹkẹ ẹbho riale ghe Agbọn Ọfubhegbe mundian nan. Ẹbho eso riale ghe, emhin nan gheghe miẹn bhi ebhohiẹ “agbọn ọfubhegbe” khin. Ẹbho eso da yẹ tale ghe eje ọki rẹ khin nin ele da sọnyẹnmhẹn yẹ ghọnghọn, ọle agbọn ọfubhegbe. Ọria nin ohanmhẹn manman gbe ha sẹbhi eji ebale kẹkẹ manman ye, ọle ki ha riale ghe agbọn ọfubhegbe ọle ye. Ẹghe nin okhuo ọkpa rẹ daghe iyala nin aroro ne manman mhọn ose vuọnlẹn, ọle da re so yọle, ‘Yẹ sẹ ghe agbọn ọfubhegbe!’ Uwẹ kii, be Agbọn Ọfubhegbe khin rẹji uwẹ? Uwẹ be khuaẹloghẹ ọle?

3. Ẹghela Baibo ka rẹ tẹmhọn agbọn ọfubhegbe?

³ Baibo taman mhan ghe agbọn ọfubhegbe ka ha ribhi ọne otọ nan. Baibo yẹ taman mhan ghe ọne otọ nan dẹ kiẹn otọ ọfubhegbe bhi ẹghe odalo. Ebe nin ọhẹnhẹn nọn ribhi Baibo, ọle a da munhẹn ha tẹmhọn agbọn ofubhegbe. Genesis 2:8 yọle: “Jehova da yẹ mun ogbe ọsi Eden [la agbọn ọfubhegbe nan da sọnyẹnmhẹn, Catholic Douay Version] gbọ bhi ọbọ ọsi east; bhiriọ, enin ọle mun ọne okpea nin ọle man fi ọi.” Obọ iBaibo natiọle Hebrew Scriptures da sounun bhi ‘ogbe ọsi Eden.’ Ebi a  re Edẹn ta hi, nan rẹ ha “Sọnyẹnmhẹn.” Gene gene, Adam bi Eve wo gene ha sọnyẹnmhẹn bhi enin. Ebale kẹkẹ wo vuọnlẹn, ije rebhe da mhọn ose a, ọfure da wo ha ribhi ẹwẹ eria bi elanmhẹn.—Gen. 1:29-31.

4. Bezẹle nin mhan ha da sabọ yọle ghe otọ ọfubhegbe ogbe ọsi Eden ha khin?

⁴ Ọta bhi urolo iHebrew nin ebo tiọle Garden, pa·raʹdei·sos urolo iGreek tiọle. Ebe natiọle Cyclopædia nin M’Clintock bi Strong gbẹn da tale ghe, ọria iGreek ha họn ọne ukpọta natiọle pa·raʹdei·sos, emhin nọn vae bhi ọkhọle nọnsọle hi, eje manman wia nin ẹbho da re egbe re ahoho, nan gbe ogbe nẹga nan da miẹn ghe emhin soso nọn ha kuan ọria bha sabọ na ọbhọ, nin eran ne wo mhọn ikpẹ kẹkẹ yẹ wo ye, eji uzo bi ohuan da kọn bhi egbe ẹdẹ.—Yẹ fẹ Genesis 2:15, 16 ghe.

5, 6. Be Adam bi Eve lu nin Agbọn Ọfubhegbe da yu ele? Inọnta nela ọkhẹke nin mhan zilo nyan?

⁵ Ọne ogbe ọsi Eden, la agbọn ọfubhegbe, ọle Osẹnobulua ne Adam bi Eve ọi. Ọkpakinọn, ele bha bue bhi ẹkẹ ọle. Bezẹle? Ranmhude ele sọtẹ da Osẹnobulua. Bhiriọ, Osẹnobulua da khu ele sibhi ẹkẹ ọle re. Bhiriọ, ọne Agbọn Ọfubhegbe da yu ele bi imọn nesọle. (Gen. 3:23, 24) Arẹmiẹn ghe ẹbho bha ha nyẹnlẹn bhi ẹkẹ ọne ogbe, asabọ miẹn ghe, ọne ogbe ọsi Eden sẹyẹ ha ribhọ rẹ dọ sẹbhi ẹghe nin okpamẹn rẹ rọ bhi ẹghe nọnsi Noah.

⁶ Ẹbho eso sabọ ha riale, ‘Agbọn Ọfubhegbe bhọ dẹ kie vae bhi ọne otọ nan?’ Emhin nela rẹman ghe ọne Agbọn Ọfubhegbe dẹ kiẹ vae? Uwẹ be rẹọbhọ ghe, uwẹ dẹ kiẹ deba ene uwẹ hoẹmhọnlẹn nyẹnlẹn bhi Agbọn Ọfubhegbe? Bezẹle nin uwẹ da mhọn ọne urẹọbhọ nan? Uwẹ dẹ be sabọ taman ọria ebezẹle nin uwẹ da reọbhọ ghe Agbọn Ọfubhegbe dẹ gene vae?

7, 8. (a) Ive nela Osẹnobulua ve nin Abraham? (b) Ejela Abraham ha riale ẹbho ha da miẹn ọfubhegbe?

⁷ Ẹkẹ iBaibo mhan ha da sabọ miẹn ewanniẹn rẹji inọnta nin ẹbho nọọn rẹji Agbọn Ọfubhegbe, ranmhude ọta nesi Jehova, ele ribhi ẹkẹ iBaibo. Ria ẹmhọn ive nin Jehova ve nin Abraham bhi Baibo. Jehova da taman Abraham ghe, ọle dẹ lu ọle nan da miẹn ghe imọn nesi ọle ki manman bun bọsi ekẹn ne ribhi egbe ẹdẹ. Jehova da yẹ taman ọlẹn yọle: “Rẹ nin obọ ọmọn nọnsẹ, ẹbho rebhe ne ribhi ọne otọ agbọn nan rebhe ki miẹn erọnmhọn, ranmhude uwẹ ka mẹn ehọ.” (Gen. 22:17, 18) Jehova yẹ ve ọne ive nan nin ọmọn nọnsi Abraham bi eyẹ nọnsọle.—Tie Genesis 26:4; 28:14.

⁸ A bha miẹn eji a da tale bhi Baibo ghe, Abraham riale okhun ẹbho ha diọ nin ele da miẹn ọfubhegbe. Bhiriọ, ẹghe nin Osẹnobulua rẹ tale ghe ẹbho ne ribhi ọne otọ nan dẹ miẹn erọnmhọn, ọne otọ nan Abraham ha ria ẹmhọnlẹn. Ranmhude Osẹnobulua hi ọnọn ve ọne ive, emhin rebhe dẹ wo mhẹn an bhi ọne otọ nan. Emhin ọbhebhe be ribhọ nọn rẹman ghe agbọn ọfubhegbe dẹ ha ribhi ọne otọ nan?

9, 10. Ive ebhebhe nela Osẹnobulua vele ne ha sabọ rẹ mhan rẹọbhọ ghe erọnmhọn dẹ sẹ mhan obọ bhi ẹghe odalo?

⁹ David nọn na bhi ulin uwa ọsi Abraham vae da tẹmhọn ebi iẹnlẹn bhi odalo ha dia yẹ. Ọle da gbẹn yọle ghe, eria ne lu emhin ebe iyẹ da ha ribhọ. Bhiriọ, emhin ọbe iyẹ da ha ribhi ọne otọ nan. (Ps. 37:1, 2, 10) Ọkpakinọn, ‘ene mhọn ẹkẹ omhẹnhiẹn la ki ha nyẹnlẹn bhi ọne otọ nan, ele dẹ manman ha sọnyẹnmhẹn bhi ẹkẹ ọfure nọn ha gba ije rebhe.’ Jehova da yẹ noo iDavid rẹ gbẹn yọle: “Ene khiale dẹ nyẹnlẹn bhi ọne otọ, ele dẹ nyẹnlẹn bhọ bhi ighegheghe.” (Ps. 37:11, 29; 2 Sam. 23:2) Be uwẹ riale ghe ene ive nan rẹ rẹso eria ne ho nin ele lu iho nọnsi Osẹnobulua yẹ? Ranmhude ene ọta nan ne ribhi Baibo, ele sabọ ha riale ghe, ahamiẹn ene khiale ọkpa ha ki ha nyẹnlẹn bhi ọne otọ nan, ọne otọ nan ki sabọ kiẹn otọ ọfubhegbe beji ogbe ọsi Eden ka dia.

¹⁰ Ranmhude ibhokhan Izrẹl fi ikeke gbe iJehova bi oga ẹmhọanta, Jehova da ji ibhokhan Babylon da dọ khọn ele miẹn otọ. (2 Chron. 36:15-21; Jer. 4:22-27) Ọrẹyiriọ, akhasẹ nesi Osẹnobulua da tale ghe ikpe igbe nyan egbọ ea (70) ha gbera fo, ibhokhan Izrẹl dẹ fikie vae bhi otọ nọnsele. Ene ọta nin ene akhase tale da wo  gene munsẹ. Ene ọta akhasẹ sẹyẹ rẹso mhan ẹlẹnan. Bha ji mhan zilo nyan eso bhi ene ọta akhasẹ. Beji mhan ha rẹ ha zilo nyan ele, gbẹlokotọ nin uwẹ da sabọ daghe ebezẹle nin mhan ha da sabọ rẹọbhọ ghe otọ ọfubhegbe nin mhan khẹ bhi ọne otọ nan dẹ gene vae.

11. Be bhọ Isaiah 11:6-9 ka rẹ munsẹ yẹ? Inọnta nela sẹyẹ ribhi otọ?

¹¹ Tie Isaiah 11:6-9. Osẹnobulua da noo Isaiah nin ohẹn akhase nọnsọle rẹ tale ọbhi otọ ghe, ibhokhan Izrẹl dẹ fikie diọbhi otọ nọnsele, ghe, ọfure dẹ ha ribhi ọne otọ. Ọ da yẹ tale ghe ọria soso ida ha mun ofẹn ghe ọria la elanmhẹn dẹ vae dọ ha nin ele khọnlẹn. Emhin ọbe soso ida sunu ji ele. Ene ọta nan bha be re uwẹ yere ebi ije rebhe rẹ fure yẹ bhi ẹkẹ ogbe osi Eden? (Isa. 51:3) Ẹghe nin Isaiah rẹ tale ghe, ilẹn-emhin nọnsi Jehova dẹ vuọn ọne otọ agbọn nan rebhe beji amẹn rẹ vuọn ẹdẹ, ọi yi otọ Izrẹl ọkpa ọle ha tẹmhọnlẹn. Ẹghela ọnan da rẹ sunu?

12. (a) Erọnmhọn nela ibhokhan Izrẹl ne fikie vae bhi agbaẹbho nọnsele miẹn? (b) Emhin nela rẹman ghe ebe ribhi Isaiah 35:5-10 dẹ sẹyẹ munsẹ bhi ẹghe odalo?

¹² Tie Isaiah 35:5-10. Isaiah yẹ tale ghe, elanmhẹn la ọria soso ida vae dọ ha nin ibhokhan Izrẹl ne fikie vae bhi otọ nọnsele khọnlẹn. Isaiah da yẹ tale ghe, ọne otọ dẹ wo manman ha mọn ebale, ranmhude, amẹn dẹ kpọa bhi ọne otọ, beji amẹn rẹ kpọa bhi ẹkẹ ogbe ọsi Eden. (Gen. 2:10-14; Jer. 31:12) Ẹghe nọnsi ibhokhan Izrẹl ọkpa ọne akhasẹ nan ha be rẹ munsẹ? Yere ghe, ọne akhasẹ yẹ yọle egbe dẹ daan ene ru ẹlo, ene yehọ, bi ene akhun, rebhe. Ọkpakinọn, ọnan bha sunu ẹghe nin ibhokhan Izrẹl rẹ fikie ha khian agbaẹbho nọnsele. Bhiriọ, ebi Osẹnobulua ha ta hi, ọle dẹ rẹ egbe dan ene khọnmhọn kẹkẹ bhi ẹghe odalo.

13, 14. Be Isaiah 65:21-23 rẹ munsẹ yẹ ẹghe nin ibhokhan Izrẹl rẹ fikie vae bhi agbaẹbho nọnsele? Obọ nela bhi ọne akhasẹ bha sẹ munsẹ? (Fẹ adudu nọn ribhi eji a da munhẹn ghe.)

¹³ Tie Isaiah 65:21-23. Ẹghe nin ibhokhan Izrẹl rẹ fikie vae bhi agbaẹbho nọnsele, ele bha miẹn uwa nọn mhẹn nọn ha ji ele dia; sẹyẹ, ele bha miẹn ugbo nin ebale ye. Ọkpakinọn, ranmhude Osẹnobulua nan erọnmhọn nin ele, emhin rebhe da fidenọ nin ele. Ele da sabọ bọn uwa nin ele ha dia. Emhin nin ele kọ da yẹ wo kiẹn ọlẹn nin ele. Ọnan da wo re ele ha ghọnghọn!

¹⁴ Bha ji mhan fẹ ọne ọta akhasẹ ghe nọnsẹn. Ọ yọle ghe, ikpẹdẹ nesẹmhan “dẹ diabe ikpẹdẹ ọsi oran.” Eran eso wo manman tọ. Eria kuẹ sabọ tọ sẹbhi riọ, ele dẹ ha mhọn egbe nọn daanlẹn. Ahamiẹn ghe eria sabọ ha nyẹnlẹn bhi ẹkẹ ọne agbọn ọfure nin Isaiah tẹmhọnlẹn, ọi da be ha yi emhin esili? Agbọn ọfubhegbe wo khọnin! Ọ dẹ wo gene munsẹ!

15. Be ebe nọnsi Isaiah tale ghe iẹnlẹn ha diayẹ bhi ẹghe odalo?

¹⁵ Ria ẹmhọn ebi ene ive nan nin mhan tẹmhọnlẹn rẹ rẹman yẹ ghe ọne otọ nan dẹ kiẹn otọ ọfubhegbe: Osẹnobulua dẹ nan erọnmhọn nin eria rebhe ne ha nyẹnlẹn bhi ọne otọ nan. Elanmhẹn la ọria soso ida vae dọ ha nin ẹbho khọnlẹn. Egbe dẹ daan ene ru ẹlo, ene yehọ, bi ene akhun. Mhan rebhe ki sabọ bọn uwa nọnsẹmhan, emhin nin mhan kọ ki kiẹn ọlẹn nin mhan. Bhiriọ, mhan ki sabọ ha le ebale esili yẹ sọnyẹnmhẹn. Imhan ki sabọ ha tọ nẹ eran. Bhi ọsi ẹmhọanta, Baibo rẹman mhan ghe ọne agbọn ọfubhegbe nin dẹ gene vae. Ọrẹyiriọ, eria eso ki yẹ ha tale ghe, ọne akhasẹ nan bha rẹman ghe ọne otọ nan dẹ kiẹn otọ ọfubhegbe. Be uwẹ ha rẹ sabọ wanniẹn ele yẹ? Uwẹ be rẹọbhọ ghe agbọn ọfubhegbe dẹ gene vae bhi ọne otọ nan? Bezẹle nin uwẹ da rẹọbhọ? Jesu tobọle ta ebe ha rẹ mhan ha mhọn urẹọbhọ ghe ọne agbọn ọfubhegbe dẹ gene vae.

16, 17. Ẹghela iJesu rẹ tẹmhọn Agbọn Ọfubhegbe?

¹⁶ Arẹmiẹn ghe Jesu bha lu ọkpa lu eva, a da yẹ gbe ọle a. Ọle bi itue eva ne lu emhin ọbe a ko gbe a. Ọkuẹsẹ ele yu, ọkpa bhi ẹwẹ ele da rẹọbhọ ghe ojie iJesu gene khin. Bhiriọ, ọle da taman iJesu yọle: “Jesu, ye mẹn re ẹghe nin uwẹ ha rẹ nabhi Agbejele nọnsẹ.” (Luke 23:39-42) Ewanniẹn nin Jesu re nin ọne okpea rẹso ebi iẹnlẹn nọnsẹmhan ha diayẹ bhi ẹghe odalo. Ọne ewanniẹn nin Jesu re nin ọne okpea ribhi Luke 23:43. Ẹbho eso ne zedu iBaibo ẹlẹnan  noo ebi ebo tiọle comma (,) rẹ fi ọne ewanniẹn denọ. Bhiriọ, ọ da dọ kiẹn: “Bhi ọsi ẹmhọanta mẹn taman uwẹ, uwẹ dẹ deba mẹn ha ribhi Agbọn Ọfubhegbe ẹlẹnan.” (“Truly I say to you, today with me you will be in Paradise.”) Ọkpakinọn, be iJesu ha tẹmhọnlẹn ẹghe nin ọle rẹ yọle “ẹlẹnan” (“today”)? Ewanniẹn kẹkẹ ẹbho re ọbhi ọne inọnta nan.

¹⁷ Bhi urolo ne bunbun nan zẹ ẹlẹnan, a noo comma (,) rẹ rẹkpa ẹbho lẹn otọ ebe a tẹmhọnlẹn. Ọkpakinọn, a bha manman ha noo ọle bhi urọlọ iGreek ẹghe nan rẹ ha gbẹn iBaibo. Bhiriọ, mhan sabọ ha riale: Ẹghe nin Jesu rẹ ha nin ọne okpea talọ, ọle be ha taman ọne okpea yọle, “Mẹn taman uwẹ, ẹlẹnan uwẹ dẹ deba mẹn ha ribhi Agbọn Ọfubhegbe”? La ọle be ha yọle, “Mẹn taman uwẹ ẹlẹnan, uwẹ dẹ deba mẹn ha ribhi Agbọn Ọfubhegbe”? Ebi ẹbho ne zedu iBaibo riale ghe Jesu ha tẹmhọnlẹn, ọle ele rẹ lẹn eji ele ha re ọne comma ọi. Bhiriọ ije kẹkẹ ọne comma ye bhi Baibo kẹkẹ ẹlẹnan.

18, 19. Be imhan ha ria eria nyan nin mhan da sabọ lẹn otọ ẹmhọn nin Jesu ta?

¹⁸ Yere ghe iJesu ka taman edibo nesọle ghe: ‘Ọmọn nọnsi okpea dẹ ha ribhi udu ọsi ọne otọ nan bhi ikpẹdẹ ea.’ Ọle da yẹ taman ele yọle: “A dẹ khiẹn Ọmọn nọnsi okpea nin eria. Ele dẹ gbe ọle a, ọkpakinọn, bhi ukpẹdẹ nọnzi ea, ọle dẹ riọ kpanọ.” (Matt. 12:40; 16:21; 17:22, 23; Mark 10:34) Peter nin odibo da yọle ghe, ebi Jesu tale gene sunu. (Acts 10:39, 40) Ọnan rẹkpa mhan lẹn ghe, Jesu bha wo riọ kpanọ ha khian Agbọn Ọfubhegbe ọne ukpẹdẹ nin ọle bi ọne okpea nan khan mun oran rẹ yu. Baibo taman mhan ghe ẹkẹ idin iJesu ha ye bhi ikpẹdẹ eso, ọkuẹsẹ Osẹnobulua riọ ọle kpanọ bhi idin.—Acts 2:31, 32; ftn. *

¹⁹ Bhiriọ, ọne ọta nin Jesu tale ghe, “bhi ọsi ẹmhọanta, mẹn taman uwẹ ẹlẹnan,” ọle iJesu rẹ munhẹn ha ve ive nin ọne okpea nan khan sikẹ ọle. Iriọ ẹbho ne bunbun rẹ talọ ẹghenin. Moses yẹ re iriọ talọ, ẹghe nin ọle rẹ yọle: “Ọkhẹke nin ene ọta nan nin mẹn taman bha ẹlẹnan ha ribhi ọkhọle nọnsẹbha.”—Deut. 6:6; 7:11; 8:1, 19; 30:15

20. Emhin ọbhebhe nela yẹ rẹkpa man lẹn otọ ọta nin Jesu tale?

²⁰ Okpea ọkpa nọn na bhi Middle East vae nọn zedu iBaibo ki ha talọ rẹji ebi Jesu tale, ọ da yọle: “Emhin kpataki nọn ribhi ọne ọta nin Jesu tale hi, ‘ẹlẹnan.’ Bhiriọ, ọkhẹke nin ọria re inian tie ọle, ‘Mẹn taman uwẹ ẹlẹnan, uwẹ dẹ deba mẹn ha ribhi Agbọn Ọfubhegbe.’ Ọne ukpẹdẹ nin, ọle a vi ọne ive. Ọkpakinọn, ẹghe odalo ọne ive ha rẹ munsẹ.” Ọne okpea da yẹ yọle ghe, iriọ ẹbho rẹ talo ẹghe ẹdẹle nin ele rẹ rẹman ghe, ọne ive dẹ gene munsẹ. Baibo ọkpa ribhọ natiọle syriac version. Ọ ki gbera ikpe 1,600 nan gbẹn ọne iBaibo. Ghe ebi ọne iBaibo rẹ ta ọne ọta nan nin Jesu tale yẹ. Ọ yọle: “Amen, I say to thee to-day that with me thou shalt be in the Garden of Eden.” (“Isẹ, men taman uwẹ ẹlẹnan ghe deba mẹn uwẹ dẹ ha ribhi Ogbe ọsi Eden.”) Ọkhẹke nin ọne ive nan ha ziẹn mhan udu.

21. Emhọn okhun Jesu be ha taman ọne okpea nan khan mun oran? Bezẹle?

²¹ Ẹghe nin Jesu rẹ ha taman ọne okpea nan khan mun oran ẹmhọn Agbọn Ọfubhegbe, ọiyi ẹmhọn okhun ọle ha tẹmhọnlẹn. Mhan lẹn ọnan ranmhude, ọne okpea bha lẹn ghe iJesu ve ive nin edibo nesọle ghe, ele dẹ deba ọle ha gbẹloghe bhi okhun. (Luke 22:29) Sẹyẹ, ọne okpea bhọ bha sẹ mianmẹn. (John 3:3-6, 12) Bhiriọ, ẹghe nin Jesu rẹ ve ọne ive, ẹmhọn otọ ọfubhegbe ọle ha tẹmhọnlẹn. Ikpe ne bunbun ki gbera, Paul nin odibo da tẹmhọn imianlo nin ọle miẹn. Ọle da tale ghe bhi ọne imianlo, ọle daghe okpea nan mun kpanọ ha khian agbọn ọfubhegbe. (2 Cor. 12:1-4) A zẹ iPaul bi edibo nekẹle nin ele dọ deba iJesu ha  gbẹloghe bhi okhun. Ọkpakinọn, ọne okpea nan khan mun oran bha deba enanzẹle. Bhiriọ, agbọn ọfubhegbe nọn vade bhi ẹghe odalo iPaul ha tẹmhọnlẹn. * Ọne agbọn ọfubhegbe dẹ be sẹ ọne otọ nan? Uwẹ dẹ be ha ribhi enin?

22, 23. Emhin nela uwẹ khua ẹlo ghe?

²² Yere ghe David tale ghe “ene khiale dẹ nyẹnlẹn bhi ọne otọ” nan. (Ps. 37:29; 2 Pet. 3:13) Ebi David ha ta hi, ẹghe vade nan ha rẹ miẹn ghe, ẹbho rebhe ne nyẹnlẹn bhi ọne otọ nan ki ha lu ebi Jehova guano. Ọta akhasẹ nọn ribhi Isaiah 65:22 yọle: “Ikpẹdẹ ọsi ẹbho nesẹmhẹn dẹ diabe ikpẹdẹ ọsi oran.” Ọnan rẹman ghe, ẹbho dẹ wo manman ha tọ. Ọnan dẹ gene sunu? Ehe, ranmhude Revelation 21:1-4 taman mhan ghe, Osẹnobulua dẹ nan erọnmhọn nin ọrebhe ne da ha nyẹnlẹn bhi ọne agbọn ọsọgbọn nọn vade. Ọkpa bhi ene erọnmhọn hi, “uu ida yẹ ha ribhọ.”

²³ Emhin nin Baibo tale rẹji Agbọn Ọfubhegbe wo mun mhan ẹlo kore. Adam bi Eve sọtẹ da iJehova. Bhiriọ, Jehova da khu ele sibhi Ogbe ọsi Edẹn re. Ọrẹyiriọ, ọne otọ nan dẹ yẹ kiẹn otọ ọfubhegbe. Osẹnobulua ve ive nin mhan ghe, ọle dẹ nan erọnmhọn nin ọrebhe ne nyẹnlẹn bhi ọne otọ nan. Osẹnobulua da noo iDavid rẹ gbẹn yọle ghe, ene mhọn ẹkẹ omẹnhiẹn bi ene khiale dẹ nyẹnlẹn bhi otọ ọfubhegbe bhi ighegheghe. Ọkhẹke nin ene akhasẹ ne ribhi ebe nọnsi Isaiah rẹ mhan ha mhọn ikhuaẹloghe. Bhiriọ, mhan ki sabọ ha khẹ ọne ẹghe nin mhan rebhe ha rẹ ha sọnyẹnmhẹn bhi ọne otọ ọfubhegbe nọn vade. Ọkpakinọn, ẹghela ọne otọ ọfubhegbe ha rẹ vae? Ọ dẹ vae ẹghe nin ive nin Jesu ve nin ọne okpea nan khan mun oran ha rẹ munsẹ. Uwẹ dẹ sabọ ha ribhi ọne Agbọn Ọfubhegbe. Ọne ẹghe ha sẹ, ọta nin ene ibhio mhan nin mhan ka tẹmhọnlẹn bhi uduọle nin ọhẹnhẹn tale ki munsẹ, nọn yọle: “Mhan Dẹ Miẹn Egbe Bhi Agbọn Ọfubhegbe!”