1. Be ọ dia iJehova bhi egbe yẹ sade ọria nọn ka zobọ bhi oga fikie vae dọ ha ga ọle?

BEJI mhan zilo nyan bhi uhọnmhọn-ọta nọn gbera, Jehova re egbe ọle khọkhọ ọsun-ohuan nọn mhẹn, nọn re ẹjẹjẹ gbẹloghe ihuan nesọle. Ọkpa bhi ihuan nesọle ha yulu a, ọle ki dọ guanọ ọlẹn. Jehova da taman ibhokhan Izrẹl ne fi ikeke gbe ọle yọle: “Fikie bu mẹn re, imẹn ki yẹ fikie bu bha re.” Ranmhude iJehova ifidenọ, ọle sẹyẹ wo ta ọnan man ene fi ikeke gbe ọle ẹlẹnan. (Mal. 3:​6, 7) Jesu taman mhan ghe Jehova bi ene ẹhi ne ribhi okhun wo ghọnghọn sade ọria nọn zobọ bhi oga nọnsi Jehova fikie vae dọ ha ga Ọle.​—Luke 15:​10, 32.

2. Be imhan ha zilo nyan bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan?

² Bha ji mhan zilo nyan ijiẹmhin ea nin Jesu tẹmhọnlẹn nọn rẹman ebi a ha rẹ ha rẹkpa eria ne zobọ bhi oga yẹ. Mhan dẹ yẹ zilo nyan ikpẹ ne khẹke nin mhan ha mhọnlẹn nin mhan da sabọ rẹkpa ene ẹbho nan fikie bu iJehova. Sẹyẹ, mhan dẹ zilo nyan elele nin mhan ha miẹn sade mhan rẹkpa eria ne wẹghẹ.

3-4. Bezẹle nin okhuo nin Jesu tẹmhọnlẹn bhi Luke 15:​8-10 da gbẹlokotọ ha guanọ ukpisene nọnsọle nọn yulu a?

³ Ọkhẹke nin mhan wẹnna kaka nin mhan rẹ guanọ ene ho nin ele fikie bu iJehova. Bhi ebe nọnsi Luke, Jesu da tẹmhọn okhuo nọn ha guanọ ukpisene nọnsọle nọn yulu a. Ebi ọne okha nan manman rẹman hi, uwedẹ nin ọne okhuo rẹ dọnmhegbe kaka rẹ ha guanọ ọne ukpisene.​—Tie Luke 15:​8-10.

⁴ Jesu da tẹmhọn ebi ọ dia okhuo ọkpa bhi egbe yẹ ẹghe nin ọle rẹ miẹn ukpisene nọnsọle nọn yulu a. Ẹghe nin Jesu rẹ ha ribhi ọne otọ nan, ukpẹdẹ nin okhuo bọ ọdọ, inẹn ọlẹn ki re ukpisene igbe nanlẹn. Asabọmiẹn ọkpa bhi ene ukpisene igbe, ọle ne ọne okhuo nin Jesu tẹmhọnlẹn yulu a. Ọne okhuo da ha  riale ghe ọne ukpisene de fiọbhi otọ bhi ẹkẹ uwa. Bhiriọ, ọle da re ukpa ru rẹ guanọ ije rebhe, sokpan, ọle bha miẹn emhin soso. Ọne orukpa nin ọle rẹ ru bha sabọ bhala sẹbhọ nin ọle rẹ daghe ije rebhe nọnsẹn. Bhiriọ, ọle da gbọnọ ọne ẹkẹ uwa rebhe dagbare. Ọle da dọ daghe ọne ukpisene bhi ẹwẹ iku nin ọle gbọnọ dagbare. Bhiriọ, ọle da datie imọẹ bi ediake nesọle rebhe nin ele vae dọ deba ọle ghọnghọn.

5. Be ha sabọ re ọle nọghọ mhan rẹ guanọ ibhio mhan ne zobọ bhi oga ẹmhọanta?

⁵ Beji ijiẹmhin nin Jesu tale rẹman, ọ bha lẹkhẹ nan rẹ guanọ emhin nọn yulu a. Iriọ yẹ nọn rẹji mhan. Asabọmiẹn mhan dẹ wẹnna kaka nin mhan da sabọ guanọ ẹbho ne zobọ bhi oga. Asabọmiẹn ọ gbe ikpe ne bunbun nin ele zobọ bhi oga. Sẹyẹ, asabọmiẹn ele diọbhi agbaẹbho ọbhebhe nin ibhio mhan bha da lẹn ele. Sokpan, asabọmiẹn ejayenan nian, eso bhi ẹwẹ ele bhọ ki guanọ nin ele fikie bu iJehova re. Ele guanọ nin ele kie dọ deba agbotu ọsi Jehova. Ọkpakinọn, mhan ha rẹkpa ele, ọle ele ha da sabọ lu iriọ.

6. Be ọrebhe bhi agbotu ha rẹ sabọ guanọ ene ibhio mhan nan ne zobọ bhi oga yẹ?

⁶ Eria nela ha sabọ rẹkpa guanọ ene ibhio mhan nan ne zobọ bhi oga? Mhan rebhe​—ene ewanlẹn, ene ekanẹfan, ene ribhi azagba-uwa nọnsele, bi ọrebhe bhi ẹkẹ agbotu. Uwẹ mhọn ọmọẹ la ọria soso bhi azagba-uwa nọnsẹ nọn zobọ bhi oga? Uwẹ sẹ ka miẹn ọria nọn zobọ bhi oga khẹ ẹghe nin uwẹ rẹ ha tẹmhọn Osẹnobulua? Ahamiẹn uwẹ miẹn ọria nọn sẹ iriọ, ji ọle lẹn ghe ahamiẹn ọle guanọ nan rẹnẹ ji ọle, uwẹ dẹ taman ene ewanlẹn eji ọle dia la re ifon nọmba nọnsọle nin ele.

7. Be uwẹ miẹn luẹ bhi ebi ọwanlẹn ọkpa natiọle iThomas tale?

⁷ Be bhọ ene ewanlẹn bhi agbotu ha lu nin ele rẹ guanọ ene ẹbho nan ne ho nin ele fikie bu iJehova? Ọwanlẹn ọkpa natiọle Thomas, * nọn nyẹnlẹn bhi Spain, sẹ wo rẹkpa ebe gbera ibhio mhan 40 rẹ kie dọ ha ga iJehova. Ọle da yọle: “Ebi mẹn ka lu hi, mẹn ki nọọn ibhio mhan bhi ẹkẹ agbotu si ele lẹn obhio mhan soso nọn sibhi oga re bi eji ọne ọria da nyẹnlẹn. Ibhio mhan ne bunbun bhi agbotu ki wo re eghọnghọn taman mẹn, ranmhude, ele lẹn sẹbhọ ghe ẹsọn ọsi ọrebhe nọn nan rẹ rẹkpa ene ibhio mhan nan. Mẹn ha re ẹnẹ ji ene ibhio mhan nan ne zobọ bhi oga, mẹn ki nọọn ele ẹmhọn imọn nesele bi eria nekẹle ne ribhi azagba-uwa nọnsele. Eso bhi ẹwẹ ele ki ne imọn nesele vae bhi ikolo oga. Asabọmiẹn ene imọn nesele nan ka yẹ deba ha tẹmhọn Osẹnobulua khẹ. A dẹ yẹ sabọ rẹkpa ene imọn nan rẹ fikie vae dọ ha ga iJehova.”

8. Beji Luke 15:​17-24 rẹman, be aba ọkpa rẹ ne ọmọn nọnsọle nọn fidenọ lu emhin yẹ?

⁸ Ikpẹ nela ọkhẹke nin mhan ha mhọnlẹn nin mhan da sabọ rẹkpa ene ibhio mhan ne zobọ bhi oga fikie bu iJehova re? Bha ji mhan zilo nyan ebi mhan ha sabọ miẹn luẹ bhi okha ọsi ọmọn nọn sibhi uwa re dọ fuẹn uku ọsi aba ọle. (Tie Luke 15:​17-24.) Jesu da tale ghe, ọne ọmọn ki loya, ẹwanlẹn da gba nanlẹn bhi uhọnmhọn, bhiriọ ọle da fikie vae bhi uwa. Aba ọle da runẹ dọ dede ọle, yẹ ji ọle lẹn ghe ọle sẹyẹ hoẹmhọn ọlẹn. Ọkhọle ọsi ọne ọmọn da ha gbe ọle asan rẹ sẹbhọ ghe, ọle da ha riale ọle bha yẹ sẹ ọria nin aba ọle ha ka ba imọn nesọle. Ohan ọne ọmọn da wo ha to aba ọle beji ọne ọmọn rẹ ha taman ọlẹn ebi emhin dia ọle yẹ bhi egbe. Aba ọle da wo lu emhin kẹkẹ nin ọle rẹ rẹman ọlẹn ghe, ọle ida re ọle kiẹn igbọn, sokpan ọle dẹ sẹyẹ miẹn ọlẹn ọbhi  egbe bii ọmọn. Ọne aba ọle da mhanmhan iluemhin rẹ gbobokhian nanlẹn yẹ ne ikpọn ne mhọn-ose nanlẹn.

9. Ikpẹ nela ọkhẹke nin mhan ha mhọnlẹn nin mhan da sabọ rẹkpa ene zobọ bhi oga nọnsi Jehova? (Fẹ ẹkpẹti ghe nọn yọle, “ Ebi Mhan Ha Rẹ Rẹkpa Ene Ho Nin Ele Fikie Bu IJehova Re Yẹ.”)

⁹ Jehova, ọle ọne aba bhi ọne okha mundia nan. Ẹmhọn ene sibhi oga nọnsọle re sẹyẹ wo ti ọle bhọ, ọle guanọ nin ele fikie bu ọle. Ahamiẹn mhan re egbe khọkhọ iJehova, mhan ki sabọ rẹkpa ele fikie bu ọle. Iziẹngbe, ẹjẹjẹ, bi oyẹẹ ha sabọ rẹkpa mhan lu ọnan. Bezẹle nọn da khẹke nin mhan ha mhọn ene ikpẹ nan? Be imhan ha rẹ sabọ ha mhọn ele yẹ?

10. Bezẹle nọn da khẹke nin mhan ha mhọn iziẹngbe sade mhan ho nin mhan rẹkpa ọria fikie bu iJehova re?

¹⁰ Ọkhẹke nin mhan re iziẹngbe man, ranmhude ọ dẹ sabọ re ẹghe ọkuẹsẹ ọria nọn zobọ bhi oga fikie bu iJehova. Ẹbho ne bunbun ne fikie dọ ha ga iJehova tale ghe, igba ne bunbun ewanlẹn bhi agbotu re ẹnẹ ji ele ọkuẹsẹ ele sabọ fikie dọ ha ga iJehova. Obhio mhan ọkpa natiọle Nancy nọn nyẹnlẹn bhi Southeast Asia da gbẹn yọle: “Ọmọẹ mẹn ọkpa bhi agbotu da wo manman rẹkpa mẹn. Ọle da wo hoẹmhọn mẹn beji ọle ha rẹ hoẹmhọn obhio ọle. Ọle da deba mẹn zilo nyan emhin kẹkẹ nin mhan ko lu bhi ẹghe nọn gbera. Ọle da wo re iziẹngbe rẹ ka mẹn ehọ beji mẹn rẹ ha ta ebi emhin dia mẹn yẹ bhi egbe man ọlẹn. Ọle da yẹ wo re ibhude nin mẹn. Ọle wo rẹman ghe ọmọẹ ọsaje ọle gene khin nọn muegbe rẹ rẹkpa bhi ẹghe ọnọghọ.”

11. Bezẹle nọn da khẹke nin mhan ha mhọn ẹkẹ ẹjẹjẹ nin mhan da sabọ rẹkpa ọria nin ẹkẹ khọ?

¹¹ Inian ẹkẹ ẹjẹjẹ diabe abhili nan rẹ gbo itẹ,  nọn da kẹ rie. Ahamiẹn ọria miẹn ohu, ẹkẹ nọnsọle dẹ sabọ lọ re sade uwẹ rẹ ẹkẹ ẹjẹjẹ rẹ nanlẹn lu emhin. Arẹmiẹn ikpe ne bunbun gbera nin ẹbho eso zobọ bhi oga ranmhude emhin nin ọria lu ele bhi ẹkẹ agbotu, ẹkẹ sẹyẹ khọ ele. Ranmhude ọnan, ele ida ha guanọ nin ele fikie vae dọ ga iJehova. Ele sabọ ha riale ghe a bha lu ele nọnsẹn. Asabọmiẹn ebe ha sabọ rẹkpa ele hi, nin ọria rẹ wo ka ele ehọ nọnsẹn yẹ lẹn otọ ebi emhin dia ele yẹ bhi egbe. (Jas. 1:19) Obhio mhan natiọle María nọn ka zobọ bhi oga da yọle: “Ebi mẹn wo ha guanọ ẹghenin hi, ọria nọn ha ka mẹn ehọ, nọn ha ko mẹn udu re, bi ọnọn ha dia mẹn yẹ rẹkpa mẹn.”

12. Sounun bhi ijiẹmhin nọn rẹman ebi oyẹẹ nọnsi Jehova rẹ diabe uri yẹ?

¹² Baibo da tale ghe inian oyẹẹ nin Jehova mhọn da ẹbho nesọle diabe uri. Be ọ rẹ diabe uri yẹ? Fẹ ọne ijiẹmhin nan ghe: Ji a man yọle ghe ọria gberuẹ bhi ẹkẹ ẹdẹ. Beji ọle ki rẹ ha gberuẹ, ọria da fi emhin ji ọle nin ọle ha fi obọ mun. Ọne ọria dẹ wo ha ghọnghọn ranmhude ọnan dẹ rẹkpa ọle nin ọle hẹi gberuẹ bhi ọne ẹdẹ. Aharẹmiẹn ọle fi obọ mun emhin, ọle dẹ yẹ sabọ yu ranmhude ọne amẹn wo fọfọ a. Bhiriọ, ọ yẹ khẹke nan si ọle dagbare. Nan rẹ sabọ si ọle dagbare, ọkhẹke nin ọria fi uri ji ọle nin ọle da yẹ fi obọ mun ọne uri. Ẹghe nin Jehova rẹ ha tẹmhọn ibhokhan Izrẹl ne fi ikeke gbe ọle, ọle da tale ghe ọle da wo ha re uri ọsi oyẹẹ rẹ si ele. (Hos. 11:4) Iriọ Osẹnobulua yẹ lu ẹlẹnan rẹji eria ne zobọ bhi oga nọnsọle. Ọle guanọ nin ele lẹn ghe ọle hoẹmhọn ele, ghe ọle guanọ nin ọle si ele kẹ egbe. Jehova dẹ sabọ noo uwẹ rẹ re ọne oyẹẹ man ele.

13. Be ijiẹmhin ọsi Pablo rẹ rẹman yẹ ghe mhan dẹ sabọ rẹkpa ẹbho fikie bu iJehova sade mhan re oyẹẹ man ele?

 ¹³ Ọkhẹke nin mhan wo ha taman ene zobọ bhi oga ghe Jehova hoẹmhọn ele, ghe mhan yẹ hoẹmhọn ele. Pablo na sounun ọlẹn bhi uhọnmhọn-ọta nọn gbera da zobọ bhi oga rẹ na bhi ebe gbera ikpe 30. Ọle da yọle: “Ẹghe nin mẹn rẹ ha sibhi uwa re ọsewewiẹ ọkpa, obhio mhan nin okhuo ọkpa nọn ki dọmanlẹn da wo re oyẹẹ rẹ ne mẹn talọ. Mẹn da munhẹn ha viẹ bii ọmọn-obọ. Mẹn da taman ọlẹn ghe, ọ diabe iJehova wo je ọle re nin ọle dọ ne mẹn talọ. Ọne ẹghe nin, mẹn da muegbe rẹ fikie bu iJehova re.”

14. Be ọsun-ohuan nin Jesu tẹmhọnlẹn bhi Luke 15:​4, 5 lu yẹ ẹghe nin ole rẹ miẹn ọne ohuan nọn yulu a?

¹⁴ Ọbha khẹke nin mhan ji oyẹẹ nin mhan mhọn da ene zobọ bhi oga kẹa. Ọkhẹke nin mhan sẹyẹ ha re izebhudu nin ele. Bọsi ọmọn nọn fuẹn uku ọsi aba ọle nin Jesu tẹmhọnlẹn, asabọmiẹn ele miẹn ọbalọ nọn bha ka fo. Sẹyẹ ranmhude ẹkẹ agbọn Esu ele ki ha ye, asabọmiẹn ele bha yẹ sikẹ Jehova beji ele ka rẹ sikẹ ọle. Bhiriọ, ọkhẹke nin mhan rẹkpa ele ziẹn urẹọbhọ nin ele mhọn da iJehova. Bhi ijiẹmhin ọsi ohuan nọn yulu a nin Jesu tẹmhọnlẹn, Jesu da tale ghe ọne ọsun-ohuan da mun ọne ohuan ọbhi ijianbọ bu ihuan nekẹle. Arẹmiẹn ọne ọsun-ohuan ka noo ẹghe bi ahu nọnsọle rẹ guanọ ọne ohuan, ọle lẹn ghe ọkhẹke nin ọle rẹkpa ọne ohuan ranmhude ọ ida sabọ tobọle khian.​—Tie Luke 15:​4, 5.

15. Be imhan ha rẹ sabọ rẹkpa ene guanọ nin ele fikie bu iJehova yẹ? (Fẹ ẹkpeti ghe nọn yọle, “ Ebe Nọn Ghanlẹn.”)

¹⁵ Asabọmiẹn mhan dẹ noo ẹghe bi ahu nọnsẹmhan rẹ rẹkpa ene zobọ bhi oga nin ele da sabọ khọn ọnọghọ nin ele ye. Jehova dẹ re  ẹlinmhin nọnsọle, Baibo bi ebe nin agbotu gbẹn dagbare rẹ rẹkpa mhan nin mhan da sabọ re iyobọ nin ene ẹbho nan. (Rom. 15:1) Be imhan ha rẹ sabọ re iyobọ nin ele yẹ, nin ele da sabọ ziẹn ikolu nin ele bi Jehova ko mhọnlẹn? Ọwanlẹn ọkpa bhi agbotu da yọle: “Ọkhẹke nan kiẹ deba eso ne ho nin ele fikie bu iJehova kie luẹ iBaibo.” * Bhiriọ, a ha taman uwẹ nin uwẹ dọ deba ọria nọn zobọ bhi oga ha luẹ iBaibo, re eghọnghọn miẹn ọne ẹsọn nan ọbhi egbe. Ọne ọwanlẹn bhi agbotu da yẹ yọle: “Ọkhẹke nin ọne ọria nọn da ha man ele iBaibo ha si ele kẹ egbe bii ọmọẹ, nin ọne ọria nọn luẹ iBaibo da sabọ gba ẹkẹ ọle.”

16. Be imhan rẹ lẹn yẹ ghe ẹhi dẹ rẹkpa mhan?

¹⁶ Ijiẹmhin ne bunbun ribhọ ne rẹman ghe, ẹhi nesi Jehova rẹkpa mhan rẹ guanọ ẹbho ne ho nin ele fikie bu iJehova. (Rev. 14:6) Ọkpa bhọ hi ijiẹmhin ọsi Silvio nọn nyẹnlẹn bhi Ecuador. Ọle da manman bhii Jehova bhi erọnmhọn ghe, nin Jehova rẹkpa ọle fikie vae bhi agbotu nọnsọle. Beji ọle sẹyẹ ha nan erọnmhọn, ewanlẹn eva da so obọ bhi odẹ nọnsọle. Ele da wo munhẹn ha rẹkpa ọle.

17. Elele nela mhan miẹn sade mhan rẹkpa ene zobọ bhi oga?

¹⁷ Mhan dẹ manman miẹn eghọnghọn sade mhan rẹkpa ene sibhi oga rẹ fikie bu iJehova. Salvador nọn lu iwẹnna ọkanẹfan nọn yẹ wo dọnmhegbe rẹ rẹkpa ene zobọ bhi oga da yọle: “Ẹgheso, ahamiẹn mẹn ria ẹmhọn ẹbho ne ki sẹ sabọ fikie dọ ha ga iJehova, mẹn ki wo ha ghọnghọn rẹ sẹbhọ ghe, amẹn-evie ki ha si mẹn bhi ẹlo re. Ọ ti mẹn bhọ ghe, Jehova noo mẹn rẹ hinmhin ọria nin ọle hoẹmhọnlẹn bhi obọ Esu.”​—Acts 20:35.

18. Be ọkhẹke nin ene zobọ bhi oga ha mhọn bhi ọkhọle?

¹⁸ Jehova sẹyẹ hoẹmhọn ene zobọ bhi oga nọnsọle. Ọle guanọ nin ele fikie bu ọle. Sokpan, ele dẹ lu emhin eso nin ele da sabọ fikie bu iJehova re. Bọsi aba nin Jesu tẹmhọnlẹn bhi okha ọsi ọmọn nọn fuẹn uku, Jehova wo khẹ ele nin ele fikie bu ọle. Ọle dẹ miẹn ele ọbhi egbe sade ele lu iriọ.