Fiọ diọ bhi uhọnmhọn-ota

Fiọ diọ bhi uri uhọnmọn-ọta

UHỌNMHỌN-ỌTA NỌNZI 18

Re Oyẹẹ bi Uwedẹ Nọn Gbale Ne Ẹbho Lu Emhin bhi Ẹkẹ Agbotu

Re Oyẹẹ bi Uwedẹ Nọn Gbale Ne Ẹbho Lu Emhin bhi Ẹkẹ Agbotu

“Bha ha rẹkpa egbe mun ihẹ nọnsi ọdeọde. Bha ha lu iriọ, ibha ki mun uhi nọnsi Kristi sẹ.”—GAL. 6:2.

ILLO 12 Jehova Hi Osẹ Nọn Kpọnọ Nẹ

EBI MHAN DA LUẸ *

1. Emhin eva nela ọkhẹke nin mhan ha mhọn bhi ọkhọle?

JEHOVA wo hoẹmhọn ene ga ọle. Rẹ na bhi otọ ha vade ọle rẹ hoẹmhọn ele, ọle dẹ sẹyẹ wo hoẹmhọn ele rẹsẹbhi ighegheghe. Ọle yẹ hoẹmhọn ibhohiẹn nọn gbale. (Ps. 33:5) Bhiriọ, ọkhẹke nin mhan ha mhọn emhin eva bhi ọkhọle. Ene emhin hi: (1) Ọ ba iJehova bhi egbe sade a bha lu ene ga ọle nọnsẹn. (2) Ọle ve ive nin ẹbho nesọle ghe, ọria soso ida wo ha lu ele emhin ọbe rẹ ha khian, ghe, ọle dẹ re oya nin ẹbho ne bha lu ele nọnsẹn. Bhi uhọnmhọn-ọta nin ọhẹnhẹn bhi ẹwẹ uhọnmhọn-ọta enẹn ne tẹmhọn oyẹẹ bi ibhohiẹn nọn gbale nọnsi Osẹnobulua, * mhan da luẹ ghe, oyẹẹ zẹle nin Osẹnobulua da gbe uhi nin ọle na bhi obọ iMoses gbe nin ibhokhan Izrẹl. Ọsẹnobulua re ọne Uhi taman ele ghe, nin ele ha lu ẹbho rebhe nọnsẹn, manman nọn ene ibhioguele. (Deut. 10:18) Ọne Uhi nan rẹman ghe oyẹẹ nin Jehova mhọn da ene ga ọle wo manman dinmhin.

2. Inọnta nela mhan ha wanniẹn bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan?

2 Ẹghe nan rẹ mun agbotu ọsi Kristiẹn gbọ bhi ukpe 33 C.E., ọle Uhi nin Jehova na bhi obọ iMoses gbe nin ibokhan Izrẹl rẹ kpẹn. Ọnan be rẹman ghe Kristiẹn iyẹ da ha mhọn Uhi nọn ha gbega ele, yẹ ha tuẹn ibhohiẹn nọn gbale okhun bhi ẹwẹ ele? Eye! Uhi ọsọgbọn a ki re nin Kristiẹn. Bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan, mhan dẹ ka zilo nyan ebi ọne uhi ọsọgbọn nan khin. Mhan ki yẹ re ewanniẹn ọbhi ene inọnta nan: Bezẹle nin mhan ha da sabọ yọle ghe oyẹẹ zẹle nan da gbe ọne uhi ọsọgbọn nan? Bezẹle nin mhan ha da sabọ yọle ghe, ọne uhi ọsọgbọn nan rẹkpa ẹbho lu emhin bhi uwedẹ nọn gbale? Be ọne uhi nan yọle nin ene ribhi ihe rẹ ha ne ẹbho lu emhin yẹ?

EBI A RE “UHI NỌNSI KRISTI” TA

3. Beji Galatians 6:2 tale, be hi “uhi nọnsi Kristi”?

3 Tie Galatians 6:2. “Uhi nọnsi Kristi,” ọle uhi nan gbe nin Kristiẹn nin ele ha re obọ rẹkhan. Arẹmiẹn Jesu bha gbẹn uhi kẹkẹ ọbhi otọ nin ene rẹkhan ọlẹn, ọle re adia bi ibhude kẹkẹ nin ele nọn ha gbega ele bhi iẹnlẹn. Emhin rebhe nin Jesu man ẹbho le, ọle “uhi nọnsi Kristi.” Bha ji mhan zilo nyan emhin eso nin mhan da sabọ lẹn otọ ọne uhi nan.

4-5. Uwedẹ nela Jesu rẹ man ẹbho emhin? Ẹghela ọle rẹ man ele ene emhin?

4 Uwedẹ nela iJesu rẹ man ẹbho emhin? Ọhẹnhẹn hi, ọle re ebi ọle ha ta rẹ man ẹbho emhin. Ọta nin Jesu ta wo sabọ ha rẹkpa ẹbho, ranmnude, ẹmhọanta nọnsi Osẹnobulu ọle ha taman ele. Ọle yẹ man ele ebezẹle nin mhan da nyẹnlẹn, bi ebi Agbejele nọnsi Osẹnobulua ha rẹ dọ kpẹn ene oya rebhe ne ribhi ọne agbọn nan yẹ. (Luke 24:19) Jesu yẹ re ijiẹmhin nọnsọle rẹ man ẹbho emhin. Ọle da yẹ re uwedẹ nin ọle rẹ nyẹnlẹn rẹ man edibo nesọle ebi ele ha rẹ ha nyẹnlẹn yẹ.—John 13:15.

5 Ẹghela Jesu rẹ man ẹbho emhin? Ẹghe nin ọle rẹ ha ribhi ọne otọ nan ọle rẹ man ẹbho emhin. (Matt. 4:23) Ọle da yẹ man ene rẹkhan ọlẹn emhin ẹghe nin ọle rẹ riọ kpanọ bhi uu fo. Bhi ọsi ijiẹmhin, ọle da zegbere man edibo nesọle ne bun sẹbhi 500 bhi eji ele da sikoko. Bhi enin, ọle da taman ele ghe nin ele “ha khian dọ re ẹbho bhi agbaẹbho rebhe kiẹn edibo.” (Matt. 28:19, 20; 1 Cor. 15:6) Ranmhude Jesu hi ọnọn sun agbotu, ọle da sẹyẹ wo ha re adia nin edibo nesọle arẹmiẹn ọle kpanọ ha khian okhun fo. Bhi ọsi ijiẹmhin, bhi ukpe 96 C.E., Jesu da noo iJohn rẹ re izebhudu bi adia nin Kristiẹn ne ha nyẹnlẹn ẹghenin.—Col. 1:18; Rev. 1:1.

6-7. (a) Ejela a gbẹn iman-emhin nesi Jesu ọi? (b) Be imhan ha rẹ re obọ rẹkhan uhi nọnsi Kristi yẹ?

6 Ejela a gbẹn iman-emhin nesi Jesu ọi? Emhin ne bunbun nin Jesu lu bi emhin nin ọle ta ẹghe nin ọle rẹ ha ribhi ọne otọ nan, ẹkẹ ebe nọnsi Matthew rẹ sẹbhi John, ọle a gbẹn ele ọi. Sẹyẹ, ebe nọnsi Acts rẹ sẹbhi Revelation dẹ sabọ rẹkpa mhan lẹn uwedẹ nin Jesu rẹ ghe emhin, ranmhude eria ne “mhọn ọkhọle nọnsi Jesu,” ele ẹlinmhin nọn khiale rẹkpa gbẹn ene ebe nan.—1 Cor. 2:16.

7 Ebi mhan miẹn luẹ bhọ: Ọta nesi Jesu rẹso uwedẹ iẹnlẹn rebhe nọnsẹmhan. Bhiriọ, uhi nọnsi Kristi dẹ sabọ dia ebi mhan lu bhi uwa, isi iwẹnna, isiku, bi agbotu. Mhan dẹ sabọ luẹ ọne uhi nan sade mhan tie iMatthew rẹ sẹbhi Revelation, yẹ ria eria nyan ọlẹn. Ahamiẹn mhan re obọ rẹkhan adia bi ibhude nin mhan tiele, ọnan ki rẹman ghe mhan re obọ rẹkhan ọne uhi. Ahamiẹn mhan re obọ rẹkhan uhi nọnsi Kristi, Jehova nin Osẹnobulua nọn man Jesu emhin, ọle mhan yẹ hẹnmhọn nan.—John 8:28.

UHI NAN MUN GBỌ RANMHUDE OYẸẸ

8. Emhin nela zẹle a mun uhi nọnsi Kristi gbọ?

8 Ofẹn imun ẹbho rẹ ha nyẹnlẹn bhi uwa nọn zeze nan yẹ bọn nọnsẹn. Iriọ yẹ nọn rẹji uhi nan mun gbọ nọnsẹn nọn sabọ rẹkpa ọria. Ofẹn ida ha mun ẹbho rẹ ha re obọ rẹkhan ọne uhi. Oyẹẹ, ọle emhin kpataki nọn zẹle a mun uhi nọnsi Kristi gbọ. Bezẹle nin mhan ha da sabọ ta iriọ?

“Uhi nọnsi Kristi” mhan re obọ rẹkhan ahamiẹn oyẹẹ mhan rẹ nin ẹbho lu emhin (Fẹ uduọle 9 rẹ sẹbhi 14 ghe) *

9-10. Ijiẹmhin nela rẹman ghe oyẹẹ zẹlẹ nin Jesu da lu emhin nin ọle lu? Be imhan ha rẹ re egbe khọkhọ ọle yẹ?

9 Ọhẹnhẹn, oyẹẹ zẹle nin Jesu da lu emhin rebhe nin ọle lu. Mhan ha re ẹkẹ ẹjẹjẹ la itohan man ẹbho, ọnan ki rẹman ghe mhan mhọn oyẹẹ. Ranmhude itohan nin Jesu ha mhọnlẹn, ọle da man ẹbho ne bunbun emhin, ọle da re egbe daan ene khọnmhọn, re ebale nin ene ohanmhẹn gbe, yẹ riọ ene yu kpanọ bhi uu. (Matt. 14:14; 15:32-38; Mark 6:34; Luke 7:11-15) Arẹmiẹn ene emhin nan gbe Jesu ẹghe bi ahu, ẹmhin ne rẹtẹ ẹbho ọle ha mun kalo gbera ọsi ọle. Gbera enan rebhe, oyẹẹ nin ọle mhọn da mhan zẹle nin ọle da re egbe ọle rẹ zọese nin mhan.—John 15:13.

10 Ebi mhan miẹn luẹ bhọ: Jesu mhan re egbe khọkhọ sade ẹmhọn ẹbho mhan mun kalo gbera ọsi egbe mhan. Uwedẹ ọbhebhe nin mhan ha rẹ re egbe khọkhọ ọle hi, sade mhan mhọn ẹkẹ ẹjẹjẹ da ẹbho. Ahamiẹn ẹkẹ ẹjẹjẹ nin mhan mhọn da ẹbho zẹle mhan dọ ha tẹmhọn Osẹnobulua man ele, yẹ man ele iBaibo, ọnan ki rẹman ghe mhan rẹkhan uhi nọnsi Kristi.

11-12. (a) Emhin nela rẹman ghe Jehova manman hoẹmhọn mhan? (b) Be imhan ha rẹ sabọ re egbe khọkhọ iJehova yẹ bhi uwedẹ nin ọle rẹ re oyẹẹ man?

11 Ọzeva, Jesu da re oyẹẹ nọnsi Aba ọle man. Ẹghe nin Jesu rẹ ha lu iwẹnna oga bhi ọne otọ nan, ọle da rẹman ghe Jehova manman hoẹmhọn ene ga ọle. Eso bhi emhin nin Jesu man mhan le hi: Ọdeọde bhi ẹwẹ mhan manman ghan bhi ẹlo nọnsi Osẹnobulua. (Matt. 10:31) Ahamiẹn ọria nọn lu khọlọ fidenọ yẹ fikie vae bhi agbotu, Jehova muegbe nin ọle rẹ miẹn ọlẹn ọbhi egbe. (Luke 15:7, 10) Ranmhude Jehova hoẹmhọn mhan, ọle da re Ọmọn nọnsọle rẹ zọese nin mhan.—John 3:16.

12 Ebi mhan miẹn luẹ bhọ: Be imhan ha rẹ sabọ re egbe khọkhọ Jehova yẹ bhi uwedẹ nin ọle rẹ re oyẹẹ man? (Eph. 5:1, 2) Mhan ki ha re ẹlo nọn ghanlẹn rẹ ghe ibhio mhan, ọria ha fidenọ yẹ fikie vae dọ ha ga iJehova, mhan ki re ẹghọnghọn miẹn ọlẹn ọbhi egbe. (Ps. 119:176) Sẹyẹ, mhan ki ha zegbere rẹkpa ibhio mhan ne guanọ urẹkpa. (1 John 3:17) Ahamiẹn ghe mhan re oyẹẹ man ẹbho, ọnan ki rẹman ghe mhan re obọ rẹkhan uhi nọnsi Kristi.

13-14. (a) Beji John 13:34, 35, tale, be iJesu taman edibo nesọle nin ele ha rẹman? Bezẹle nin ọnan da yi uhi ọsọgbọn? (b) Be imhan ha rẹ sabọ re obọ rẹkhan ọne uhi ọsọgbọn nan yẹ?

13 Ọzea, Jesu taman edibo nesọle nin ele ha re oyẹẹ ọsaje man. (Tie John 13:34, 35.) Uhi ọsọgbọn, ọle uhi nọnsi Jesu khin, ranmhude, ọne uhi guanọ nin mhan ha re oyẹẹ man bhi uwedẹ nin Uhi nan gbe nin ibhokhan Izrẹl bha tẹmhọnlẹn. Ọne uwedẹ hi, nin mhan ha hoẹmhọn ene imhan ko ga beji Jesu rẹ hoẹmhọn mhan. Onan rẹman ghe, mhan ki muegbe rẹ ha mun emhọn ẹbho kalo. * Bhiriọ, oyẹẹ nin mhan mhọn da ibhio mhan ki gbera oyẹẹ nin mhan mhọn da egbe mhan. Mhan dẹ hoẹmhọn ele sẹbhọ ghe, mhan ki muegbe rẹ yu nin ele, beji Jesu rẹ yu nin mhan.

14 Ebi mhan miẹn luẹ bhọ: Be imhan ha rẹ sabọ re obọ rẹkhan ọne uhi ọsọgbọn nan yẹ? Mhan dẹ sabọ re obọ rẹkhan ọlẹn sade mhan fi ikeke gbe emhin eso beji mhan ha da sabọ rẹkpa ibhio mhan. Ọ iyi emhin ne kpọnọ ọkpa mhan ha lu rẹ rẹkpa ele. Mhan yẹ muegbe nin mhan rẹ ha lu emhin ne khere-khere rẹ rẹkpa ele. Bhi ọsi ijiẹmhin, ahamiẹn mhan dọnmhegbe rẹ ha rẹkpa obhio mhan nọn dọmhanlẹn vae bhi ikolo oga, aharẹmiẹn ọbha lẹkhẹ nin mhan, la ahamiẹn mhan fi ikeke gbe emhin ne yẹẹ mhan nin mhan da sabọ re ibhio mhan ha ghọnghọn, la ahamiẹn mhan re ẹghe ọbhi otọ rẹ dọ rẹkpa ibhio mhan nin emhin idumhunre sunu je, uhi nọnsi Kristi mhan re obọ rẹkhan. Ọnan ki yẹ re agbotu nọnsẹmhan ha yi eji ọdẹọde ha da sabọ miẹn ikoudure bi ọfure.

UHI NỌN RẸKPA ẸBHO LU EMHIN BHI UWEDẸ NỌN GBALE

15-17. (a) Be emhin nin Jesu lu rẹ rẹman yẹ ghe uwedẹ nọn gbale ọle rẹ ha ne ẹbho lu emhin? (b) Be imhan ha rẹ sabọ re egbe khọkhọ iJesu yẹ?

15 Ebi ibhohiẹn nọn gbale mundia nan bhi Baibo hi, nan rẹ ha lu emhin nọn gbale bhi ẹlo nọnsi Osẹnobulua, bi nan hẹi ha zọn egbe. Bezẹle nin mhan ha da sabọ yọle ghe, uhi nọnsi kristi rẹkpa ẹbho rẹ ha lu emhin bhi uwedẹ nọn gbale?

Ẹkpẹn bi ifuẹkẹ Jesu rẹ ha ne ikhuo lu emhin, rẹ sẹbhi ikhuo nin ẹbho ha re ẹlo gbe a (Fẹ uduọle 16 ghe) *

16 Ọhẹnhẹn, bha ji mhan tẹmhọn ebi emhin nin Jesu lu rẹ rẹman yẹ ghe, uwedẹ nọn gbale ọle rẹ ha nin ẹbho lu emhin. Ẹghe nin Jesu rẹ ha ribhi ọne otọ nan, ene mun ọkalo bhi oga kẹkẹ da he ẹbho ne iyi Jew. Ele ki ha re ẹlo gbe ibhokhan iJew nin ibhioguele a. Sẹyẹ, ele imun ekpẹn nin ikhuo. Ọkpakinọn, Jesu bha ha zọn ọria soso. Ọle wo ha miẹn ẹbho ne iyi iJew ọbhi egbe, ahamiẹn ele mhọn urẹọbhọ. (Matt. 8:5-10, 13) Ọle bha hanọn ẹbho nin ọle tẹmhọn Osẹnobulua man. Ene fe bi ene bha fe ọle ha tale man. (Matt. 11:5; Luke 19:2, 9) Ọle bha ha re ohu rẹ nin ikhuo lu emhin. Ekpẹn bi ifuẹkẹ ọle rẹ ha nin ikhuo lu emhin, rẹ sẹbhi ikhuo nin ẹbho ha re ẹlo gbe a.—Luke 7:37-39, 44-50.

17 Ebi mhan miẹn luẹ bhọ: Mhan dẹ sabọ re egbe khọkhọ iJesu sade mhan izọn ẹbho. Mhan ki ha tẹmhọn Osẹnobulua man ẹbho rebhe ne muegbe rẹ kaehọ, aharẹmiẹn ele fe la ele bha fe, la aharẹmiẹn oga ikẹ ele ye. Ikpea ne yi Kristiẹn ki dọnmhegbe ha re ekpẹn ne ikhuo lu emhin beji Jesu lu. Mhan ha re inian ha re egbe khọkhọ iJesu, ọ ki rẹman ghe mhan re obọ rẹkhan uhi nọnsi Kristi.

18-19. Uwedẹ nela Jesu yọle nin mhan rẹ ha nin ẹbho lu emhin? Be imhan miẹn luẹ bhi iman-emhin nesọle?

18 Ọzeva, bha ji mhan zilo nyan ebi Jesu tale rẹji ibhohiẹn nọn gbale. Ọle man edibo nesọle adia nọn ha rẹkpa ele rẹ ha ne ẹbho lu emhin bhi uwedẹ nọn gbale. Bhi ọsi ijiẹmhin, ria ẹmhọn adia nin Jesu tale bhi Matthew 7:12. Mhan rebhe guanọ nan ha ne mhan lu emhin bhi uwedẹ nọn gbale. Bhiriọ, ọkhẹke nin mhan yẹ ha ne ẹbho lu emhin bhi uwedẹ nọn gbale. Mhan ha lu iriọ, ọnan ki re ẹbho ha lu mhan nọnsẹn. Ọkpakinọn, ahakimiẹn ghe ele bha lu mhan nọnsẹn kii? Jesu taman edibo nesọle nin ele mun udu tẹ iJehova ghe, Jehova dẹ re ibhohiẹn nọn gbale nin ene viẹ bu ọle re. (Luke 18:6, 7) Jesu re ene ọta nan ji edibo nesọle lẹn ghe, Osẹnobulua daghe edọnmhẹn kẹkẹ nin mhan miẹn bhi ọne ẹghe ọkike nan. Bhiriọ, ọle dẹ kẹ dọ bhu ene kpokpo mhan ohiẹn bhi ẹghe nọn khẹke.—2 Thess. 1:6.

19 Ebi mhan miẹn luẹ bhọ: Ahamiẹn mhan re obọ rẹkhan adia nesi Jesu, mhan ki ha ne ẹbho lu emhin bhi uwedẹ nọn gbale. Sẹyẹ, ahamiẹn ẹbho bha lu mhan nọnsẹn bhi ọne agbọn Esu nan, mhan dẹ sabọ miẹn ikoudure ghe, Jehova dẹ kẹ dọ bhohiẹn gbe ẹbho ne lu mhan khọlọ.

UWEDẸ NỌN KHẸKE NIN ENE RIBHI IHE RẸ HA NE ẸBHO LU EMHIN

20-21. (a) Uwedẹ nela ọkhẹke nin ene ribhi ihe rẹ ha ne ẹbho lu emhin? (b) Uwedẹ nela ọkhẹke nin ọdọ rẹ ha ne okhuo ọle lu emhin? Sẹyẹ, be ọkhẹke nin aba rẹ ha ne imọn nesọle lu emhin yẹ?

20 Be bhọ uhi nọnsi Kristi yọle ene ribhi ihe rẹ ha nin ẹbho lu emhin yẹ? Ranmhude oyẹẹ zẹle nan da mun ọne uhi nan gbọ, ọkhẹke nin ele ha re oyẹẹ bi ekpẹn rẹ ne ẹbho nin ele gbẹloghe lu emhin. Ọkhẹke nin ele ha mhọnlẹn bhi ọkhọle ghe, Jesu guanọ nin mhan ha re oyẹẹ man bhi emhin rebhe nin mhan lu.

21 Bhi azagba-uwa. Ọkhẹke nin ọdọ hoẹmhọn okhuo ọle beji Jesu rẹ hoẹmhọn agbotu. (Eph. 5:25, 28, 29) Ọ yẹ khẹke nin ọdọ ha re egbe khọkhọ uwedẹ nin Jesu rẹ mun ẹmhọn ẹbho kalo gbera ọsi ọle. Bhiriọ, ele ki ha mun ẹmhọn okhuo ele kalo gbera ọsi ele. Ọ sabọ ha nọghọ ikpea eso rẹ ha re oyẹẹ nọn dia inian man, ranmhude ele bha wanre bhi azagba-uwa nan da re oyẹẹ man. Ọrẹyiriọ, ọkhẹke nin ele fidenọ nin ele da sabọ ha re obọ rẹkhan uhi nọnsi Kristi. Ọkpea nọn ranmhude oyẹẹ mun ẹmhọn okhuo ọle kalo gbera ọsi ọle, ki miẹn ekpẹn nọn khua bhi obọ okhuo ọle. Aba nọn hoẹmhọn imọn nesọle ida ha ta ọta, la lu emhin nọn ha ba imọn nesọle bhi egbe. (Eph. 4:31) Sokpan, ọle ki ha rẹman ele ghe, ọle hoẹmhọn ele, ghe ẹlo esili ọle rẹ ghe ele. Bhiriọ, udu ọsi ene ibhokhan ki sabọ lọre. Aba nọn dia inian, ọle ibhokhan mun ekpẹn nan, yẹ re oyẹẹ man.

22. Beji 1 Peter 5:1-3 tale, họla nyan ene ihuan? Uwedẹ nela ọle guanọ nan rẹ ha nin ele lu emhin?

22 Bhi agbotu. Ọkhẹke nin ewanlẹn bhi agbotu ha mhọnlẹn bhi ọkhọle ghe ọ iyi ele nyan ene “ihuan” nin ele gbẹloghe. (John 10:16; tie 1 Peter 5:1-3.) Baibo taman ene ewanlẹn ghe nin ele ha gbẹloghe “ihuan nesi Osẹnobulua,” ghe, nin ele miẹn ọne ẹsọn nan “nin Osẹnobulua,” bi nin ele hẹi ha denyẹnyẹn “ẹbho nesi Osẹnobulua.” Inian Baibo rẹ rẹman ghe Osẹnobulua nyan ene ihuan. Ọle guanọ nin ele ha re oyẹẹ bi ẹjẹjẹ rẹ gbẹloghe ene ihuan. (1 Thess. 2:7, 8) Ẹlo esili Jehova rẹ ghe ene ewanlẹn ne re oyẹẹ miẹn ẹsọn nọnsele. Ene ribhi ẹkẹ agbotu re oyẹẹ man ewanlẹn ne dia inian, ele yẹ mun ekpẹn nin ele.

23-24. (a) Be ene ewanlẹn lu yẹ sade ọria nọn ga iJehovau lu olukhọ nọn kaka? (b) Be ọkhẹke nin ene ewanlẹn ha mhọn bhi ọkhọle sade ele talọ ọbhi ọne ẹmhọn?

23 Be ọkhẹke nin ene ewanlẹn bhi agbotu lu sade ọria lu olukhọ nọn manman kaka? Ebi ele ha lu dikẹ bhi ebi Jehova taman ene ewanlẹn bhi otọ Izrẹl nin ele lu bhi Uhi nin ole gbe nin ele. Bhi ọne Uhi, ẹmhọn rẹbhe nọn zegbere, ọle ene ewanlẹn talọ ọi, aharẹmiẹn ọ rẹtẹ oga nọnsi Jehova, la ọ bha wo rẹtẹ ọle. Ọkpakinọn, bhi uhi nọnsi Krisit, ẹmhọn nọn rẹtẹ oga nọnsi Jehova ọkpa ewanlẹn talọ ọi. Ele lẹn sẹbhọ ghe, Jehova re ahu nin ene gbẹloghe rẹ ha talọ ọbhi emhin ebe nin ẹbho lu bhi agbaẹbho. Bhiriọ, ene gbẹloghe mhọn ahu nin ele rẹ re oya nin ene lu emhin ebe.—Rom. 13:1-4.

24 Be ene ewanlẹn lu yẹ sade ọria nọn ga iJehovau lu olukhọ nọn kaka? Ele ki re iBaibo rẹ fẹ ọne ẹmhọn ghe, ọkuẹsẹ ele mhanmhan ebi ele ha lu. Ele mhọnlẹn bhi ọkhọle ghe oyẹẹ zẹle nan da mun uhi nọnsi Kristi gbọ. Bhiriọ, oyẹẹ ki re ele nọọn egbe ele ene inọnta nan: Be imhan ha rẹ rẹkpa ene ribhi ẹkẹ agbotu yẹ ne miẹn ọbalọ bhi ọne emhin ọbe nan? Rẹji ọne ọria nọn lu ọne emhin ọbe nan, ene ewanlẹn ki nọọn egbe ele: Ọle be rẹman ghe ọle fidenọ? Mhan dẹ be sabọ rẹkpa ọle nin ole kie deba iJehova ha mhọn ikolu?

25. Be imhan ha zilo nyan bhi uhọnmhọn-ọta nọn ki sẹ ọle bhi egbe?

25 Ọ manman ti mhan bhọ ghe uhi nọnsi Kristi mhan rẹkhan! Mhan rebhe ha dọnmhegbe re obọ rẹkhan ọlẹn, mhan ki sabọ re agbọtu kiẹn eje fure bi eje ọrebhe da sabọ sọnyẹnmhẹn. Bhi ẹkẹ agbọn nin mhan da nyẹnlẹn ẹlẹnan, “eria ne imhẹn” wo kie “khọ bhọ.” (2 Tim. 3:13) Bhiriọ, ọ khẹke nin mhan ha gbẹlokotọ nọnsẹn. Bhi uhọnmhọn-ọta nọn ki sẹ ọle bhi egbe, mhan dẹ zilo nyan ebi ewanlẹn bhi agbotu ha lu yẹ, sade ọkhọbhẹlo bọsi nan rẹ mun obhokhan ria a sunu.

ILLO 15 Gẹn IJesu—Ojie Nin Jehova Zẹle!

^ udu ọle 5 Ọne uhọnmhọn-ọta nan bi uhọnmhọn-ọta eva ne rẹkhan ọlẹn dẹ zilo nyan ebezẹle nin mhan ha da rẹọbhọ ghe, Osẹnobulua nọn mhọn oyẹẹ, nọn yẹ lu emhin bhi uwedẹ nọn gbale, ọle Jehova khin. Ọle guanọ nin ene ga ọle miẹn ibhohiẹn nọn gbale. Ọle yẹ re ikoudure nin ẹbho nan bha lu nọnsẹn bhi ọne agbọn Esu nan.

^ udu ọle 1 Fẹ uhọnmhọn-ọta ghe nọn yọle, “Ebi Jehova Rẹ Re Oyẹẹ Bi Ibhohiẹn Nọn Gbale Man Yẹ bhi Otọ Izrẹl,” nan gbẹn dagbare bhi Ọne Ọkhẹughe ọsi February 2019.

^ udu ọle 13 ỌTA NAN RE OTỌLE MAN NỌNSẸN: Oyẹẹ ọsaje la rẹkpa mhan ha mun ẹmhọn ẹbho kalo gbera ọsẹmhan. Mhan muegbe rẹ ze emhin eso obọ nin mhan da sabọ rẹkpa ẹbho.

^ udu ọle 61 EBI A RẸMAN BHI FOTO: Jesu ghe okhuo nọn iyẹ mhọn ọdọ beji ọne okhuo rẹ ha viẹ ranmhude ọmọn ọkpa nin ọle mhọnlẹn yu. Ranmhude itohan, Jesu da riọ ọle kpanọ bhi uu.

^ udu ọle 63 EBI A RẸMAN BHI FOTO: Jesu le ebale bhi uwa ọsi ekhẹn iPharisee ọkpa natiọle Simon. Asabọmiẹn ọne okhuo nan, agbilẹ ọle gbe. Ọle re amẹn eviẹ nọnsọle rẹ kpe iJesu oẹ, re eto nọnsọle rẹ ka ọle, yẹ re abhi nọn viohin gbo ọle. Simon bha ha ghọnghọn ranmhude ebi ọne okhuo ha lu. Ọkpakinọn Jesu da re obọ ọle bhọ.