Uwẹ Be Rẹ Lẹn?
Bhi ẹghe ẹdẹlẹ, be ọria nọn ho nin ọle re okọ rẹ yo ẹbho rẹ manman okhian nọnsọle yẹ?
BHI ẹghe nin Paul rẹ ha nyẹnlẹn, okọ nan rẹ wo mun ẹkhẹn bha ha ribhọ. Ahamiẹn ọria ho nin ọle rẹkhan okọ ha khian ẹbho, ọle ki ha nọọn eria si ele lẹn okọ nan rẹ mun ihẹ nọn khian obọ ọsi eji ọle khian, nọn ha ka nin ọria da rẹkhan ọlẹn. (Acts 21:2, 3) Aharẹmiẹn ọ iyi eji ọle khian tee ọne okọ khian, ọle ki sẹyẹ rẹkhan ọne okọ. Ọkpakinọn, bhi ije kẹkẹ nin ọne okọ ha da mundia, ọle ki guanọ okọ ọbhebhe nọn ha mun ọlẹn sikẹ eji ọle khian.—Acts 27:1-6.
Ọ iyi ẹghe rebhe bhi ukpe a rẹ gua okọ ẹghenin. Sẹyẹ, ene gua okọ imhọn emhanmhan nin ele wo rẹkhan tee rẹ yo ẹbho. Rẹ deba ọnan, emhin kẹkẹ sabọ rẹ re ọnọn gua ọne okọ miẹn ghe ọle bha yẹ yo ọne okhian. Bhi ọsi ijiẹmhin, ọle iyẹ da ka yo ahamiẹn okhun bha gbanọ an nọnsẹn, la ahamiẹn afianmhẹn natiọle raven tinman bhi okọ nọnsọle ha so, la ahamiẹn amẹn re okọ nọn ruẹle nẹ vae bhi otọ. Ọkpakinọn, ahamiẹn ahoho fi diọbhi obọ ọsi eji ele khian, ene gua okọ ki munhẹn ha gua ọne okọ khian eji ele khian. Ahamiẹn ọria miẹn okọ nin ọle ha rẹkhan, ọle ki mun ihẹ nesọle sikẹ ọne okọ. Bhi enin, ọle ki mundia khẹ ẹghe nan ha rẹ tale ghe ọne okọ dẹ kẹ kpanọ.
Okpea ọkpa natiọle Lionel Casson da tale ghe, agbaẹbho natiọle Rome re ọle lẹkhẹ nin ẹbho ne ho nin ele re okọ rẹ yo ẹbho. Isi ẹdẹ natiọle Tiber, ọle okọ da mun ekhẹn bhi Rome. Ọfisi ne bunbun wo ha ribhi agbaẹbho natiọle Ostia nọn bha ree bhi eji ene okọ da mun ekhẹn. Ẹbho ne wẹnna nin ene nyan ene okọ, ele mhọn ọfisi ne bun nẹ bhi enin. Eso bhọ hi, ene mhọn obọ bhi okọ ọsi Narbonne [nan ki tiọle France], ene yẹ mhọn obọ bhi okọ ọsi Carthage [nan ki tiọle Tunisia] da yẹ ha mhọn eso. Ahamiẹn ọria ho nin ọle re okọ ha khian ẹbho, ọle ki ha khian ọfisi ọsi agbaẹbho nin ọle khian la nin ọle ha gbera, ọle kuẹ sẹbhi iji ọle khian.
Okọ iria ẹbho ẹghe a gbe. Ọrẹyiriọ, okhẹnan eso yẹ ribhọ. Bhi ọsi ijiẹmhin, igba ne bunbun, ọle okọ nin Paul nin odibo rẹkhan gberuẹ bhi okpẹdẹ ẹghe nin ọle rẹ ha lu iwẹnna imisiọnari.—2 Cor. 11:25.