BHI ukpe nọn gbera, bhi ẹwẹ Esali Jehova ne ribhi otọ agbọn nan rebhe, a da ne ibhio mhan nin ikpea ne bunbun mundia bhi ihe ọsi ene ewanlẹn bi ene zẹ sikẹ ene ewanlẹn bhi ẹkẹ agbotu. Uwẹ da ha yi ọkpa bhi ene ẹbho nan, mhan lẹnmhin ghe, ọne esọn osọgbọn nan manman wo re uwẹ ha ghọnghọn.

Ofẹn sabọ ha mun uwẹ ranmhude ọne ẹsọn nan. Usẹn okpea ọkpa natiọle Jason nọn yi ọwanlẹn bhi ẹkẹ agbotu da yọle: “Bhi ẹghe nan rẹ la re mẹn ọbhi ọne ihe nan, mẹn da ha riale ghe, ọne ẹsọn kpọnọ nin mẹn gbe.” Moses bi Jeremiah yẹ ka ha riale ghe ele ida sabọ lu iwẹnna nin Jehova mun nin ele. (Ex. 4:10; Jer. 1:6) Ahamiẹn iriọ ọ dia uwẹ bhi egbe, be uwẹ ha rẹ khọn okhọn nọn sẹriọ yẹ, nin uwẹ da ha wanre bhi ẹkẹ oga? Luẹ emhin bhi ijiẹmhin nọnsi Timothy.—Acts 16:1-3.

Asabọ miẹn ghe khere kẹre nin Timothy rẹ ha yi ikpe 20 la ọle gbera ikpe 20 fo khere, bhi ẹghe nin Paul rẹ tie ọle nọn dọ deba ọle ha nanbhi agbaẹbho kẹkẹ khian. Ranmhude obhokhan iTimothy sẹ khin ẹghenin, ọ sabọ ha ghe egbe ọle bọsi ọria nọn bha sẹ. Ranmhude ọnin, ọle sabọ rẹ ha si egbe bhi ẹsọn nan wo la mun nanlẹn. (1 Tim. 4:11, 12; 2 Tim. 1:1, 2, 7) Ọrẹyiriọ, ikpe igbe ki gbera fo, Paul da taman agbotu nọn ribhi Philippi yọle: “Mẹn mhọn iruduba rẹda iJesu nin Ebeanlẹn ghe, mẹn dẹ kẹ je iTimothy bu bha re . . . Mẹn imhọn ọria ọbhebhe nọn diabe ọle.”—Phil. 2:19, 20.

Bezẹle nin Timothy da ha yi ọwanlẹn nan manman gba ẹkẹ ọle bhi ẹkẹ agbotu? Bha ji mhan zilo nyan emhin ehan nin mhan ha luẹ bhi obọ ọle.

1. Ọle wo gene hoẹmhọn ẹbho. Paul da taman iKristiẹn ne ribhi Philippi ghe, Timothy dẹ re ọkhọle rebhe rẹ gbẹloghe emhin ne rẹtẹ ele. (Phil. 2:20) Timothy wo gene hoẹmhọn ẹbho. Ọle da wo lu emhin rebhe nin ọle rẹ rẹkpa ẹbho rẹ sikẹ iJehova, ranmhude ọle hoẹmhọn ele.

Hẹi ha lu bọsi okpea nọn gua imoto, nan miẹn ghe, ọ ika mundia mun ekhẹn bhi odẹ, ebi ọle ha rẹ jẹje sẹbhi eji ọle khian ọkpa ọle ria ẹmhọn ọlẹn. Obhio mhan nin William nọn mọn da ga bhi ihe ọsi ene ewanlẹn bhi ikpe ne gbera 20, da re ibhude nin ẹbho nan la ne ọbhi ihe bhi agbotu yọle: “Bha hoẹmhọn ene ibhio mhan. Bha manman gbẹlokotọ bhi emhin nin ele gene guanọ bhi iẹnlẹn nọnsele, ọiyi nan rẹ gheghe ha mhanmhan emhin bhi ẹkẹ agbotu.”

2. Ọle da mun ilọnmhọn oga kalo bhi iẹnlẹn. Ghe ebi Paul tayẹ nin ọle rẹ rẹman ghe iTimothy wo dikẹ bhi ẹwẹ eria nekẹle. Paul da yọle: “Ọsi egbe-ele enekẹle khu khian, ọiyi ọsi Jesu Kristi.” (Phil. 2:21) Ẹghe nin Paul rẹ ribhi Rome ọle rẹ gbẹn ọne ebe nan. Ọle daghe ghe, ene ikristiẹn ne ribhi enin wo re iẹnlẹn nọnsele ha khu ọsi egbe-ele ọkpa. Ene ẹbho bha mun egbe ọbhi ilọnmhọn oga nan lu. Timothy bha diabe ele! Ẹghe ha sẹ nan rẹ lu ilọnmhọn oga, ọle ki zegbere bọsi Isaiah nọn yọle: “Ghe mẹn bhi enan! Je mẹn!”—Isa. 6:8.

Be uwẹ ha rẹ sabọ ha khu ọbhi ẹmhọn oga bi ẹmhọn iẹnlẹn yẹ? Ọkpa: ka ha khu ọbhi emhin ne kalo nẹ bhi iẹnlẹn. Paul da yọle: “Lẹn emhin ne kiẹn okpemhin nẹ.” (Phil. 1:10) Emhin ne kalo bhi ẹlo nọnsi Osẹnobulua, ọle uwẹ ha mun kalo bhi iẹnlẹn. Ọzeva: de obọ re bhi iẹnlẹn. Rẹban emhin ne re ọria ẹghe bi ahu. Paul da taman iTimothy yọle: “Nẹgbe nin emhin ne kẹ yẹẹ ene usẹn, ọkpakinọn,  deba ẹbho ne re ọkhọle nọn khiale rẹ sotie Ebeanlẹn mhan ha khu ọbhi ikhiale, urẹọbhọ, ahoẹmhọn-egbe, ọfure.”—2 Tim. 2:22.

3. Ọle da wo ha wẹnna kaka bhi ilọnmhọn oga. Paul da taman iKristiẹn ne ribhi Philippi yọle: “Bha lẹn ebi [Timothy] rẹ re egbe ọle man yẹ ghe, bọsi aba bi ọmọn, iriọ ọle rẹ deba mẹn ha lu ọguọmhandia, nin mhan rẹ ha wewe ọta nọn mhẹn khian.” (Phil. 2:22) Timothy wo ha wẹnna kaka. Ọle bi iPaul wo kugbe wẹnna kaka. Ọnan re ele veva manman hoẹmhọn egbe.

Ẹghe iribhọ nin iwẹnna ida rẹ ha ribhi ẹkẹ agbotu nọnsi Osẹnobulua. Ọne iwẹnna si eghọnghọn re. Ọ yẹ rẹ mhan sikẹ ibhio mhan ne ribhi agbotu. Dọnmhegbe nin uwẹ rẹ “ha mhọn iwẹnna ne bunbun bhi obọ bhi iwẹnna nọnsi Ebeanlẹn mhan.”—1 Cor. 15:58.

4. Ọle da lu rẹkhan emhin nin ọle luẹle. Paul da taman iTimothy yọle: “Uwẹ wo manman wẹnna rẹkhan ebi mẹn man uwẹ le, uwedẹ iẹnlẹn nọnsẹmhẹn, iho nọnsẹmhẹn, urẹọbhọ nọnsẹmhẹn, bhi uwedẹ nin mẹn rẹ ziẹngbe khẹ emhin, oyẹẹ nọnsẹmhẹn, iziẹngbe nọnsẹmhẹn.” (2 Tim. 3:10) Ranmhude iTimothy wo ha lu rẹkhan emhin nin ọle luẹle, a da re ọle bhi ihe bhi ẹkẹ agbotu.—1 Cor. 4:17.

Uwẹ mhọn ọria bhi ẹkẹ agbotu nin uwẹ re egbe khọkhọ? Dọnmhegbe nin uwẹ rẹ ha mhọn ọkpa sade uwẹ isẹ mhọnlẹn. Obhio mhan nin Tom nọn mọn da ga bhi ihe ọsi ene ewanlẹn bhi ikpe ne bunbun da yọle: “Ọwanlẹn ọkpa nọn mọn da ga bhi agbotu da si mẹn kẹ egbe ha man mẹn emhin. Ẹghe rebhe mẹn rẹ bu ọle nin ọle re ibhude nin mẹn. Iriọ mẹn yẹ rẹ ha rẹkhan ibhude nọnsọle. Ọnan manman re izebhudu mẹn rẹ ha lu ilọnmhọn oga.”

5. Ọle da ha man egbe ọle emhin. Paul da taman iTimothy nọn ha man egbe ọle emhin nin ọle da sabọ ha ga nọnsẹn. (1 Tim. 4:⁠7) Ọria nọn lu igemu sabọ rẹ ha mhọn ọria nọn man ọle ebi a rẹ lu ọle yẹ. Ọkpakinọn, ọ dẹ yẹ ha tobọle man egbe ọle emhin. Paul da yẹ taman iTimothy yọle: “Ọkuẹsẹ mẹn vae, ha mun egbe ọbhi ebe nan tie bhi ogbakha, izebhudu nan re nin ẹbho, iman-emhin. . . . Ha ria eria nyan ene emhin nan; gberuẹ bhi ẹkẹ ele, bhiriọ, uwedẹ nin uwẹ rẹ lu re alo ki kiẹn emhin nin ẹbho rebhe sabọ daghe.”—1 Tim. 4:13-15.

Sẹyẹ wo ha luẹ ba emhin nin uwẹ ka guẹ. Manman ha sasa bhi oga. Ha gbẹlokotọ ẹghe rebhe bhi ebi a re emhin khian yẹ bhi ẹkẹ agbotu. Rẹban ọkhọle nan rẹ yọle, ‘mẹn lẹn fo’. Hẹi ha riale ghe ikpe ne bunbun ki nọn nin uwẹ mọn da ga bhi ọne ihe, bhiriọ, uwẹ dẹ sabọ re emhin nọn ki rẹ sunu bhi ẹkẹ agbotu khian nọnsẹn, aharẹmiẹn uwẹ bha guanọ otọle fẹghe hiehie. Bọsi Timothy ha gbẹlokotọ bhi egbe nọnsi uwẹ bi uwedẹ nin uwẹ rẹ man emhin.—1 Tim. 4:⁠16.

6. Ọle da ji ahu ẹlinmhin nọn khiale nọnsi Jehova ha rẹkpa ọle. Paul da ye iTimothy emhin eso re, ne ha rẹkpa ọle bhi iwẹnna itẹmhọn Osẹnobulua. Ọ da yọle: “Re ahu ẹlinmhin nọn khiale nọn ribhi ẹkẹ mhan rẹ gbega emhin esili nan mun uwẹ bhi obọ.” (2 Tim. 1:14) Nin Timothy rẹ sabọ ha lu nọnsẹn bhi ilọnmhọn oga, ọkhẹke nin ọle ji ahu ẹlinmhin nọn khiale ha gbega ọle.

Obhio mhan nin Donald, nọn mọn da ga bhi ihe ọsi ene ewanlẹn bhi ikpe ne bunbun da yọle: “Ọkhẹke nin ene ribhi ihe bhi agbotu ji ukolu nin ele bi Osẹnobulua ko mhọnlẹn ha ti ele bhọ. Ahu dẹ ha deba ahu nin ene lu iriọ. Ahamiẹn ele bhii Osẹnobulua nin ọle re ahu ẹlinmhin nọn khiale nin ele, ele da sẹyẹ ha khu ọbhi ikpẹ ọsi ahu ẹlinmhin nọn khiale, ele ki manman sabọ ha rẹkpa ibhio mhan.”—Ps. 84:7; 1 Pet. 4:11.

Ọ wo manman ti mhan bhọ rẹ lẹn ghe ibhio mhan nan la ne ọbhi ihe bhi ẹkẹ agbotu wo lu re alo. Obhio mhan nin Jason nin mhan ka tẹmhọn ọlẹn da yọle: “Nin mẹn rẹ munhẹn ha yi ọwanlẹn bhi agbotu, emhin ne bunbun ribhọ nin mẹn sẹ luẹ. Mhẹn mhọn izebhudu gbera onikhẹ. Mẹn ki manman wo sọnyẹnmhẹn bhi iwẹnna nin mẹn lu bhi oga. Ekpẹn nọn khua ọnan khin rẹji mẹn!”

Uwẹ guanọ nin uwẹ ha lu re alo bhi oga nọnsi Osẹnobulua? Dọnmhegbe rẹ ha re egbe khọkhọ iTimothy. Bhiriọ, uwẹ ki yẹ sabọ ha rẹkpa ibhio mhan bhi agbotu.