Beji a rẹ re urolo Hebrew gbẹn Psalm 144:12-15 bhi Baibo, ọ dẹ sabọ mundia nin eveva. Ọ ha rẹ ha yi iriọ, emhin eso nọn zẹle nan da fi ọle denọ hi:

1. Ukpọta bhi urolo Hebrew bi ebi a re noo ọle yẹ ribhi emhin nọn zẹle nan da fiọle denọ. Psalm 144:12-15 mhọn ebi ọ rẹ diẹn mun ulọnlẹn nan tie sẹbhi enin yẹ. Ukpọta natiọle asher bhi urolo iHebrew, ọle mun ulọnlẹn nọnzi 12 hẹn bhi Psalm 144. Ebi a re asher ta, ọle diẹn Psalm 144:12-15 bi ulọnlẹn nan tie sẹbhi enin kugbe. Asher sabọ mundia nin ọta kẹkẹ. Bhi ọsi ijiẹmhin, ọ sabọ rẹ mundia nin ukpọta nin urolo ebo (English) tiọle “who” la “whom.” Bhi “New World Translation of the Holy Scriptures” nọn ka ribhọ khẹ, ukpọta nin ebo tiọle “Who,” ọle a gbẹn bhi ihe ọsi ọne ukpọta nan, nin urolo iHebrew tiọle “Asher” bhi ulọnlẹn nọnzi 12. Ranmhude ọnan, ene emhin ne mhẹn nin a tẹmhọnlẹn bhi ulọnlẹn nọnzi 12 rẹ sẹbhi 14 da ha yi ọsi ene imhẹn nin a ka tẹmhọnlẹn bhi ulọnlẹn ne gbera a kuẹ sẹbhi enin. Ọkpakinọn, a dẹ yẹ sabọ gbẹn ọta nin ebo tiọle “that,” “so that,” la “then” bhi ihẹ ọsi ọne ukpota nin Hebrew tiọle asher. Ukpọta nin ebo tiọle “Then,” ọle a re ọbhi ihe ọsi asher bhi umunhẹn ọsi ọne ulọnlẹn nọnzi 12 bhi “New World Translation of the Holy Scriptures” nan kie gbẹn dagbare bhi 2013 bi Baibo nekẹle sẹyẹ.

2. Beji a rẹ kie gbẹn ọlẹn nian manman kugbe deba ọne illo rebhe nọn ribhi Psalm 144 nọnsẹn. Ukpọta nin ebo tiọle “then” bhi umunhẹn ọsi ulọnlẹn nọnzi 12 rẹman ghe, emhin rebhe ne mhẹn nin a gbẹn ọbhi ulọnlẹn nọnzi 12 rẹ sẹbhi 14, ọsi ene khiale nọn​—⁠eria ne bhii nin a miẹn ele fan, yẹ hinmhin ele bhi obọ ọsi eria ebe (ulọnlẹn nọnzi 11). Ọne ebi a fidenọ nan sẹyẹ zegbere bhi ulọnlẹn nọnzi 15. Bhi enin, a da sounun bhi eghọnghọn igbaeva. Usun ẹbho ọkpa—ẹbho ne mhẹn, ele a ki re eveva talọ je bhi uwedẹ nọn mhẹn. Ranmhude ọnan, bhi ene ijianlẹn eva nan da sounun bhi eghọnghọn nan, usun ẹbho ọkpa a re ọle talọ je—“ẹbho nin Jehova yi Osẹnobulua nọnsele.” Lẹn sẹbhọ ghe, bhi ebe ọsi Hebrew nin ẹdẹlẹ nin a da zedu ọle dagbare, a imiẹn emhin bọsi kọma bi fustop. Bhiriọ, ọria nọn zedu ọle ki da tobọle gbẹn ọlẹn bhi uwedẹ nọn khẹke nan rẹ tie ọle. Nin ọle rẹ sabọ lu ọnan, ọkhẹke nin ọle lẹn uwedẹ nan rẹ re urolo Hebrew gbẹn illo. Ọ yẹ khẹke nin ọle lẹn ebi a gbẹn nega ọne uduọle nan bhi Baibo, bi ebi ọne uduọle nan rẹ kugbe deba ije nekẹle bhi Baibo yẹ.

3. Uwedẹ nan kie rẹ gbẹn ọlẹn de kugbe ba ije nekẹle bhi Baibo nọn tẹmhọn emhin nọn mhẹn nin Osẹnobulua da lu nin ẹbho nesọle. Uwedẹ nan kie re gbẹn ọne ukpọta nan, nin urolo Hebrew tiọle asher bhi ọne illo non ribhi Psalm 144 da wo rẹ ikhualoghe nin David mhọnlẹn man, ghe, Osẹnobulua ha miẹn agbaẹbho nọnsi Izrẹl fan fo bhi obọ nọnsi eghian ele, ọ ki re eghọnghọn bi emhin ne mhẹn ne bunbun nan erọnmhọn nin ele. (Lev. 26:9, 10; Deut. 7:13; Ps. 128:1-6) Bhi ọsi ijiẹmhin, Deuteronomy 28:4 yọle: “Erọnmhọn ki ha yi ọsi imọn nesẹ bi emekọnọn nin otọ nọnsẹ da biẹ, bi imọn nesi emhin-uri nesẹ, ene usasa ẹmena nesẹ bi ihuan nesẹ.” Gene-gene, bhi ẹghe nin Solomon nin ọmọn nọnsi David rẹ ha gbẹloghe, agbaẹbho ọsi Izrẹl da manman ha mhọn ọfure bi emhin ne mhẹn ne bunbun. Yẹ deba ọnin, ugbẹloghe nọnsi Solomon mhọn eji ọ da ha yi arẹkhọkhọ ọsi ugbẹloghe nọnsi Mẹzaya.—1 Ki. 4:20, 21; Ps. 72:1-20.

Bhi ọkike ọle, ọkhẹke nin mhan lẹn ghe, uwedẹ nin a rẹ fi Psalm 144 denọ bha fi ebi mhan lẹn denọ bhi iman-emhin nọn ribhi Baibo. Ọkpakinọn, ọ re ọne illo rebhe nọn ribhi Psalm 144 re ikhuaẹloghe ọsi ene ga iJehova man nọnsẹn​—⁠ghe, Osẹnobulua dẹ gia eria ebe kua, yẹ mun ọfure bi emhin ne mhẹn ne bunbun re nin ene khiale.—Ps. 37:10, 11