Fiọ diọ bhi uhọnmhọn-ota

Fiọ diọ bhi uri uhọnmọn-ọta

UHỌNMHỌN-ỌTA NỌNZI 18

“Re ọne Unẹ Sotọ”

“Re ọne Unẹ Sotọ”

“Imẹn re ọne unẹ sotọ.”—2 TIM. 4:7.

ILLO 129 Mhan Dẹ Wo Ha Ziẹngbe

EBI MHAN DA LUẸ *

1. Emhin nela ọkhẹke nin mhan rebhe lu?

Ọ DẸ be yẹẹ uwẹ rẹ deba runẹ ahamiẹn egbe lọ uwẹ la ahamiẹn egbe bha daan uwẹ fo? Asabọmiẹn ọ ida yẹẹ uwẹ. Ọkpakinọn, Paul nin odibo tale ghe, unẹ, ọle ọrebhe ne ga oga ẹmhọanta ye. (Heb. 12:1) Aharẹmiẹn elasẹre mhan khin, ọdọmanlẹn, ene egbe lọ le, la ene egbe ele manman daanlan, ọkhẹke nin mhan re iziẹngbe re ọne unẹ sotọ sade mhan guanọ nin mhan miẹn elele bhi obọ iJehova.—Matt. 24:13.

2. Bezẹle nin ofẹn bha da mun iPaul rẹ ta ọta nin ọle ta bhi 2 Timothy 4:7, 8?

2 Ranmhude Paul sabọ re ọne unẹ sotọ, ofẹn bha ha mun ọlẹn rẹ ta ebe re ọle bhi ọkhọle. (Tie 2 Timothy 4:7, 8.) Ọkpakinọn, unẹ nela Paul ha tẹmhọnlẹn?

BE BHỌ HI ỌNE UNẸ?

3. Be hi unẹ nin Paul nin odibo tẹmhọnlẹn?

3 Paul wo ha noo emhin nan lu bhi gemu bhi otọ iGreece ẹdẹlẹ rẹ lu ijiẹmhin sade ọle man ẹbho emhin. (1 Cor. 9:25-27; 2 Tim. 2:5) Igba ne bunbun, ọle da tẹmhọn unẹ rẹ khọkhọ iẹnlẹn ọsi Kristiẹn. (1 Cor. 9:24; Gal. 2:2; Phil. 2:16) Ẹdẹ nin ọria rẹ re egbe guẹ nin Jehova yẹ mianmẹn, ọle ọne ọria rẹ mun ọne unẹ nan hẹn. (1 Pet. 3:21) Ẹghe nin Jehova ha rẹ re iẹnlẹn ọsi ighegheghe nin ọne ọria nan, ọle ọne ọria ha rẹ re ọne unẹ nan sotọ.—Matt. 25:31-34, 46; 2 Tim. 4:8.

4. Be imhan ha zilo nyan bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan?

4 Uwedẹ nela iẹnlẹn ọsi Kristiẹn rẹ khọ unẹ nan re? Ele khọ egbe bhi uwedẹ ne bunbun. Mhan dẹ zilo nyan uwedẹ ea bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan. Ọhẹnhẹn, beji ọria nọn runẹ rẹ na bhi uwedẹ nan yọle nin ọle runẹ na, iriọ ọ yẹ rẹ khẹke nin mhan nyẹnlẹn rẹkhan uwedẹ nọn khẹke nin Kristiẹn rẹ ha nyẹnlẹn. Ọzeva, bọsi ọria nọn runẹ, ọkhẹke nin mhan denọ ẹlo ọbhi elele nọn khẹ mhan bhi ẹghe odalo. Ọzea, ọkhẹke nin mhan khọn ọnọghọ ne ribhi odẹ beji ọria nọn runẹ lu.

RẸKHAN UWEDẸ NỌN KHẸKE

Ọkhẹke nin mhan rebhe ha nyẹnlẹn beji ọkhẹke nin Kristiẹn rẹ ha nyẹnlẹn (Fẹ uduọle 5 rẹ sẹbhi 7 ghe) *

5. Uwedẹ nela ọkhẹke nin mhan rẹ ha nyẹnlẹn? Bezẹle?

5 Nin ọria nọn runẹ da miẹn elele, ọkhẹke nin ọle runẹ na bhi eji ene mhọn obọ bhi ọne unẹ yọle nin ọle runẹ rẹkhan. Iriọ yẹ nọn rẹji Kristiẹn. Ahamiẹn mhan guanọ nin iẹnlẹn ọsi ighegheghe sẹ mhan obọ, ọkhẹke nin mhan ha nyẹnlẹn beji ọkhẹke nin Kristiẹn rẹ ha nyẹnlẹn. (Acts 20:24; 1 Pet. 2:21) Ọkpakinọn, uwedẹ ikẹ Esu bi ene rẹkhan ọlẹn guanọ nin mhan rẹ ha nyẹnlẹn; ele guanọ nin mhan ha nyẹnlẹn beji ele rẹ nyẹnlẹn. (1 Pet. 4:4) Ele ki ha zuọzuọ mhan ranmhude uwedẹ nin mhan rẹ nyẹnlẹn. Ele ki ha tale ghe uwedẹ nin ele rẹ nyẹnlẹn mhẹn nẹ, ghe, ọle isẹhoa ye. Ọkpakinọn, ohoghe ele bhale!—2 Pet. 2:19.

6. Be uwẹ miẹn luẹ bhi ijiẹmhin ọsi Brian?

6 Ọria nọn hi ki rẹ khin nọn nyẹnlẹn bhi uwedẹ nin ẹbho ne ribhi ọne agbọn nan rẹ nyẹnlẹn dẹ kẹ kere ghe, isẹhoa iribhi ọne uwedẹ hiehie, ghe ọ bhọ re ele kiẹn igbọn. (Rom. 6:16) Bha ji mhan fẹ ijiẹmhin ọsi Brian ghe. Arẹmiẹn ene biẹ ọle bẹẹ ọle wanre nin ọle ha nyẹnlẹn beji ọ khẹke nin Kristiẹn rẹ ha nyẹnlẹn, ọle da fi ikeke gbe ebi ele man ọle le ẹghe nin ọle rẹ ha yi ọlasẹre. Ọle da ha riale ghe, ọle a ha nyẹnlẹn beji ene ribhi ẹkẹ ọne agbọn nan rẹ nyẹnlẹn, ọle ki ha ghọnghọn. Brian da yọle: “Mẹn bha rẹ lẹn ghe isẹhoa nin mẹn rẹ ha riale ghe mẹn dẹ miẹnmhin dẹ re mẹn kiẹn igbọn rẹji emhin ne imhẹn. Mẹn da ha le ikhunmhun ne imhẹn, da anyọn gbe egbe, yẹ gboghẹ. Beji ẹghe rẹ ha gbera, mẹn da ha noo ikhunmhun ebe ne khọ gbera ene imẹn ka noo khẹ. Unun bha ji mẹn re sibhi ene ikhunmhun re, mẹn da wo kiẹn igbọn rẹji ele. . . . Mẹn bhọ da yẹ ha khiẹn ene ikhunmhun beji mẹn ha da miẹn ebi mẹn ha rẹ ha gbẹloghe egbe.” Akizẹbue, Brian da fikie bu iJehova yẹ dọ ha nyẹnlẹn rẹkhan uhi nesọle. Ọle da wo fidenọ bhi iẹnlẹn yẹ mianmẹn bhi ukpe 2001. Bhi ejayenan nian, ọle ki wo ghọnghọn beji ọle rẹ nyẹnlẹn rẹkhan uwedẹ nọn khẹke nin Kristiẹn rẹ ha nyẹnlẹn. *

7. Uwedẹ eva nela Matthew 7:13, 14 tẹmhọnlẹn?

7 Mhan daghe ebezẹle nọn da khẹke nin mhan ha nyẹnlẹn rẹkhan uwedẹ nọn khẹke iKristiẹn! Esu guanọ nin mhan zobọ bhọ rẹ ha rẹkhan ọne uwedẹ nọn dia khuẹnlẹn nọn ha re mhan miẹn iẹnlẹn ọsi ighegheghe. Ọle guanọ nin mhan vae bhi odẹ nọn bhia-bhia nọnsọle nin ẹbho ne bunbun bhi ẹkẹ ọne agbọn nan rẹkhan. Arẹmiẹn ọne uwedẹ nan wo lẹkhẹ nin ẹbho rẹ ha rẹkhan, ugbekhuelo, ọle khẹ ele bhi odalo. (Tie Matthew 7:13, 14.) Be ha rẹkpa mhan nin mhan hẹi sibhi odẹ nọnsi Jehova re diọbhi odẹ nọnsi Esu? Ọkhẹke nin mhan mun udu tẹ iJehova yẹ ha ka ọle ehọ.

DENỌ ẸLO ỌBHI ỌNE UWEDẸ NỌNSẸN NIN UWẸ HẸI DUA OẸ LA ỌSI ỌRIA ỌBHEBHE

Ọkhẹke nin mhan denọ ẹlo obhi uwedẹ, nin mhan hẹi dua oẹ nọnsẹmhan la ọsi ibhio mhan (Fẹ uduọle 8 rẹ sẹbhi 12 ghe) *

8. Be ọria nọn runẹ lu yẹ aharẹmiẹn ọle dere?

8 Ọria nọn runẹ wo denọ ẹlo ọbhi uwedẹ nọnsẹn nin emhin soso hẹi dua ọle oẹ. Ọrẹyiriọ, ẹgheso, ibo ọle nin ele ko runẹ sabọ rẹ dua ọle oẹ la ọle sabọ rẹ di oẹ bhi uhio nọn ribhi odẹ. Ọkpakinọn, aharẹmiẹn ele dere, ele ki sẹyẹ kpanọ ha runẹ khian. Ele ki fi ikeke gbe emhin nọn mun ele gbe a. Elele nọn khẹ ele bi eji ele ha re ọne unẹ sẹ, ọle ele denọ ẹlo ọi.

9. Ahamiẹn mhan dua oẹ bhi unẹ nin mhan re, be imhan ha lu yẹ?

9 Bhi unẹ ọsi iẹnlẹn nin mhan re, mhan sabọ rẹ dua oẹ igba ne bunbun bhi ọta nin mhan ta la bhi emhin nin mhan lu. Ranmhude ọ bha gba nin mhan fo, bi ranmhude uwedẹ nọn dia khuẹnlẹn mhan da runẹ, ibhio mhan nin mhan ko runẹ sabọ rẹ lu emhin nọn ha ba mhan bhi egbe, la mhan sabọ rẹ lu emhin nọn iti ele bhọ. Paul tale ghe ọnan dẹ sabọ sunu. (Col. 3:13) Ọnan ha sunu, mhan ida denọ ẹlo ọbhi ọne emhin nọn ba mhan bhi egbe, elele nọn khẹ mhan bhi odalo mhan ha denọ ẹlo ọi. Ahamiẹn mhan ji ẹkẹ ha khọ mhan rẹ sẹbhọ ghe mhan bha yẹ ha ga iJehova, mhan ki diabe ọria nọn runẹ nọn dere nọn bha ka kpanọ. Bhiriọ, mhan ida sabọ re ọne unẹ sotọ, ọne elele ida yẹ sẹ mhan obọ. Sẹyẹ, mhan ki yẹ kiẹn idobolo ji ibhio mhan nekẹle ne yẹ runẹ rẹkhan ọne uwedẹ nọn dia khuẹnlẹn.

10. Be ha rẹkpa mhan nin mhan hẹi kiẹn idobolo rẹji ibhio mhan?

10 Emhin ọbhebhe nin mhan ha lu nin mhan hẹi kiẹn idobolo rẹji ibhio mhan hi, mhan ki ha ji ele da lu beji ele guanọ, ọ iyi ebi mhan guanọ mhan ha wo ha guanọ nin ele ha lu. (Rom. 14:13, 19-21; 1 Cor. 8:9, 13) Ọnan rẹ mhan dikẹ bhi ẹbho ne runẹ ọsaje. Arẹmiẹn ẹbho ne bunbun ko re ọne unẹ ọsaje, otuọnkpa a mun ọne elele nan. Bhiriọ, ọdeọde bhi ẹwẹ ele ki ha dọnmhegbe nan miẹn ọle hi ọnọn miẹn ọne elele. Ranmhude ọnan, ọle ki ha sua ibo ọle sibhi uwedẹ re beji a da miẹn ghe ọle ọkpa hi ọnọn kalo. Bhi obọ nọnkẹle, Kristiẹn ne ko runẹ inegbe suan. (Gal. 5:26; 6:4) Mhan rebhe wo dọnmhegbe rẹ rẹkpa ẹbho nan da miẹn ghe, ele ki yẹ deba mhan re ọne unẹ nan sotọ yẹ miẹn iẹnlẹn ọsi ighegheghe. Bhiriọ, bha ji mhan dọnmhegbe re obọ rẹkhan ibhude nin Paul nin odibo re nin mhan ẹghe nin ọle rẹ yọle: “[Hẹi] ha gbẹlokotọ . . . bhi ọmhẹn nọnsi uwẹ ọkpa, sokpan, yẹ gbẹlokotọ bhi ọmhẹn ọsi eria nekẹle.”—Phil. 2:4.

11. Be ọria nọn runẹ denọ ọkhọle ọi? Bezẹle?

11 Ọ iyi uwedẹ nin ene runẹ ha runẹ na ọkpa ele gbẹlokotọ ghe, ele yẹ denọ ẹlo ọbhi eji ele ha re ọne unẹ sẹ. Aharẹmiẹn ele isẹ daghe eji ele ha runẹ sẹ, ele ki denọ ọkhọle ọbhi enin bi elele nin ele ha miẹn sade ele ka sẹbhọ. Ọne elele nin ele mun ọkhọle ọi ki wo ha re ahu nin ele rẹ ha re ọne unẹ khian.

12. Ive nela iJehova ve nin mhan?

12 Bhi ọne unẹ nan nin mhan re, Jehova ve ive ghe ọria nọn hi ki rẹ khin nọn sabọ re ọne unẹ sotọ, dẹ miẹn ọne elele. Ọne elele hi, iẹnlẹn ọsi ighegheghe bhi okhun la ọne otọ nan. Baibo rẹkpa mhan lẹn ebi iẹnlẹn ha dia yẹ sade mhan miẹn ọne elele nan. Bhiriọ, mhan ki sabọ ha re ọkhọ mhan daghe ebi mhan ha rẹ ha nyẹnlẹn yẹ sade ọne elele sẹ mhan obọ. Ahamiẹn ọne elele nan mhan khuaẹloghe yẹ ria ẹmhọn ọlẹn ẹghe rebhe, emhin soso ida kẹ sabọ dua mhan oẹ sibhi ọne uwedẹ iẹnlẹn re.

SẸYẸ WO HA RUNẸ AHARẸMIẸN UWẸ RIBHI ỌNỌGHỌ

Mhan dẹ sẹyẹ ha runẹ ọsi aribhọ aharẹmiẹn mhan mhọn ọnọghọ kẹkẹ (Fẹ uduọle 13 rẹ sẹbhi 20 ghe) *

13. Be unẹ nin mhan re rẹ mhẹn gbera ọsi ene runẹ ọsaje yẹ?

13 Ene runẹ sade a lu gemu bhi otọ iGreece mhọn ọnọghọ kẹkẹ nin ele ha ziẹngbe ọle, ọnọghọ bọsi ọbalọ bi egbe nọn lọ ọria. Ahu nọnsele bi emhin nan man ele le, ọle ọkpa ele mhọn nin ele mun udu tẹ. Mhan yẹ diabe ene ẹbho nan ne runẹ ranmhude, a yẹ man mhan ebi a rẹ runẹ yẹ. Sokpan, unẹ nin mhan re mhẹn gbera ọsi ene runẹ ọsaje, ranmhude, obọ iJehova mhan da miẹn ọne ahu nin mhan rẹ re ọne unẹ. Ọne ahu nọnsọle imhọn eji ọsẹle. Jehova taman mhan ghe, mhan ha mun udu tẹ ọle, ọle ki rẹkpa mhan lẹn ebi mhan ha rẹ ha re ọne unẹ yẹ, ọle ki yẹ mun mhan zeze!—1 Pet. 5:10.

14. Be ọta nọn ribhi 2 Corinthians 12:9, 10 ha rẹ rẹkpa mhan ziẹngbe ọnọghọ yẹ?

14 Paul wo kuẹlo da ọnọghọ ne bunbun. Ẹbho kpokpo ọle, ẹbho zuọzuọ ọle. Sẹyẹ, ẹghe ribhọ nin egbe iẹnlẹn rẹ lọ ọle. Ọle yẹ ha mhọn ọnọghọ nin ọle tale ghe ọ diabe igbẹn nan ji ọle bhi egbe. (2 Cor. 12:7) Ọle bha ji ene ọnọghọ nan re ọle zobọ bhi oga ọsi Jehova. Ọle da miẹn isẹhoa rẹ mun udu tẹ iJehova bhi ẹkẹ ene ọnọghọ nan. (Tie 2 Corinthians 12:9, 10.) Ranmhude ọne ọkhọle nan nin Paul ha mhọnlẹn, Jehova da re ahu nanlẹn rẹ ziẹngbe ene ọnọghọ rebhe.

15. Be imhan ha sabọ miẹn bhi obọ iJehova sade mhan re egbe khọkhọ iPaul?

15 Ẹbho dẹ yẹ sabọ ha zuọzuọ mhan yẹ kpokpo mhan ranmhude mhan ga iJehova. Sẹyẹ, asabọmiẹn egbe bha daan mhan la egbe iẹnlẹn lọ mhan. Sokpan, mhan ha re egbe khọkhọ iPaul, Jehova ki re ọne ahu nin mhan yẹ rẹkpa mhan rẹ khọn ene ọnọghọ nan kẹkẹ.

16. Be ọria nin egbe bha daan ha sẹyẹ sabọ lu?

16 Emianmhẹn nin uwẹ khọnmhọn be khọ sẹbhọ ghe ijianlẹn ọkpa uwẹ ki wo ye? Oẹ nọnsẹ be wẹghẹ a, la ẹlo nọnsẹ iyẹ be ji uwẹ rẹ daghe nọnsẹn? Aharẹmiẹn iriọ ọ dia rẹji uwẹ, uwẹ dẹ sẹyẹ sabọ deba ene egbe daanlẹn bi ene elasẹre ha runẹ ọsi iẹnlẹn khian. Ẹbho ne bunbun ne ki dọmanlẹn bi ene egbe bha daan fo sẹyẹ wo sabọ rẹkhan ọne uwedẹ iẹnlẹn nan. Obọ iJehova ele da miẹn ahu nin ele sẹyẹ rẹ sabọ runẹ. Ele miẹn ọne ahu nan beji ele rẹ noo ifoni rẹ kaehọ ikolo oga, la beji ele rẹ ghe ọle bhi jw.org. Sẹyẹ, ele ki dọnmhegbe ha tẹmhọn Osẹnobulua man idọkitọ, nurse bi ene rẹnẹ ji ele.

17. Ẹlo nela Jehova rẹ ghe eria nin egbe bha daan?

17 Aharẹmiẹn uwẹ isabọ lu eka nin uwẹ guanọ nin uwẹ lu nin Jehova, hẹi ha riale ghe uwẹ ida sabọ ziẹngbe sẹbhi ọkpẹnlẹn ọsi ọne agbọn nan. Jehova sẹyẹ wo hoẹmhọn uwẹ ranmhude urẹọbhọ nin uwẹ mhọn da ọle bi ranmhude eka nin uwẹ sẹ lu nanlẹn. Ejayenan nian nin egbe bha rẹ daan uwẹ fo, ọle urẹkpa nọnsọle rẹ wo manman khẹke uwẹ. Ha mhọn urẹọbhọ ghe ọle ida fi ikeke gbe uwẹ. (Ps. 9:10) Ọle dẹ wo si uwẹ kẹ egbe. Obhio mhan ọkpa nọn wo ha khọnmhọn da yọle: “Beji mẹn rẹ wo ha khọnmhọn emianmhẹn kẹkẹ, mẹn bha yẹ ha sabọ deba tẹmhọn Osẹnobulua beji mẹn ka lu khẹ. Ọrẹyiriọ, mẹn lẹnmhin ghe obhiọ khere nin mẹn sabọ lu wo ti Jehova bhọ. Ọnan wo rẹ mẹn ghọnghọn.” Ahamiẹn uwẹ mhọn ọnọghọ nọn re egbe iẹnlẹn lọ uwẹ, yere ghe Jehova dẹ re ahu nin uwẹ. Ye iPaul nin odibo re bi ọta izebhudu nin ọle ta ẹghe nin ọle rẹ yọle: “Ọ rẹ mẹn ghọnghọn sade mẹn wẹghẹ, . . . ẹghe nin mẹn rẹ wẹghẹ, ọle mẹn rẹ mhọn ahu.”—2 Cor. 12:10.

18. Ọnọghọ nọn manman kaka nela eso miẹn bhi egbe?

18 Ọnọghọ ọbhebhe ribhọ nin ene ribhi uwedẹ nan rẹkhan miẹn iẹnlẹn yẹ miẹn bhi egbe. Ele mhọn ọnọghọ bhi iẹnlẹn nin ọria soso idaghe la nin ọria soso bha lẹn otọ ọle. Bhi ọsi ijiẹmhin, ibhio mhan eso ribhọ nin egbe iẹnlẹn lọ le, eso yẹ ribhọ ne mhọn ebe kpokpo ele bhi ọkhọle. Bezẹle nin ene ọnọghọ nin ene ibhio mhan nan miẹn bhi egbe da manman kaka? Ranmhude ọria ha khuẹn obọ la oẹ, ọrebhe ki daghe oya nọn lo ọle yẹ ha tohan ọlẹn. Ọkpakinọn, eria nin egbe iẹnlẹn lọ le, la ne mhọn ebe kpokpo ele bhi ọkhọle, imhọn emhin soso nọn ha rẹman ghe ele le oya. Ranmhude ọnan, asabọmiẹn ele ida miẹn itohan bi urẹkpa nọn khẹke ele, arẹmiẹn ghe, oya nọn lo ele khọ sẹ bii ọsi ọria nọn khuẹn obọ a.

19. Be imhan miẹn luẹ bhi ijiẹmhin ọsi Mephibosheth?

19 Ahamiẹn ẹbho rẹ ẹlo nọn bha khẹke rẹ ghe uwẹ ranmhude ele bha lẹn otọ ọnọghọ nin uwẹ ye, be ha rẹkpa uwẹ? Uwẹ dẹ sabọ miẹn emhin luẹ bhi ebe sunu ji Mephibosheth. (2 Sam. 4:4) Akhun ọle ha khin. David nin Ojie da yẹ lu ọle ebe bha khẹke. Ọ iyi Mephibosheth tobọle si ene oya nan ji egbe ọle. Ọle bha wo dọ ha ria eria yẹ lu akhiẹ ranmhude oya nọn lo ọle. Ọkpakinọn, emhin esili ne ha sunu ji ọle bhi iẹnlẹn ọle denọ ọkhọle ọi. Ọle da sẹyẹ khuẹnmhẹn iDavid bhi ifuẹkẹ nọn mhọn da ọle bhi ẹghe nọn gbera. (2 Sam. 9:6-10) Ẹghe nin David rẹ lu ọle ebe bha khẹke, idia nọn re iDavid lu ebe ọle lu, ọle iMephibosheth ha ghe, ọ iyi ebi David lu da ọle. Ọle bha ji ebi a lu ọle da re ọle ha lu akhiẹ. Ọle bha ha khọ ẹkẹ iJehova ranmhude ebi David lu ọle le. Ọle bhọ da ha guanọ ebi ọle ha lu nin ọle rẹ re obọ kpa iDavid ranmhude ọle iJehova zẹ nọn ha yi ojie. (2 Sam. 16:1-4; 19:24-30) Jehova gbẹn ijiẹmhin ọsi Mephibosheth ọbhi Baibo nin mhan da miẹn emhin luẹ bhọ.—Rom. 15:4.

20. Emhin nela ha sabọ ha nọghọ ọria nọn mhọn ebe kpokpo ọle bhi ọkhọle? Be ọkhẹke nin ele yere?

20 Ranmhude emhin nọn manman kpokpo ibhio mhan eso bhi ọkhọle, ofẹn ki ha mun ele rẹ ha sikẹ ẹbho. Arẹmiẹn ọ nọghọ ele rẹ ha ribhi eji usun ẹbho ye, ele ki sẹyẹ dọnmhegbe ha vae bhi ikolo oga bi usikoko. Arẹmiẹn ọ yẹ nọghọ ele rẹ ha ne ẹbho nin ele bha lẹn talọ, ele ki sẹyẹ dagbare dọ ha tẹmhọn Osẹnobulua man ẹbho. Ahamiẹn idia nọn sẹ inian uwẹ ye, yere ghe Jehova re uwẹ bhi ikeke, ghe ibhio uwẹ eso yẹ ribhọ ne ribhi idia nọn sẹnian. Hẹi yele a ghe eka nin uwẹ sabọ lu ti Jehova bhọ. Erọnmhọn nin Jehova nan nin uwẹ, bi ahu nin ọle re nin uwẹ, ọle zẹle nin uwẹ bha sẹ da zobọ bhi oga nọnsọle. * (Phil. 4:6, 7; 1 Pet. 5:7) Lẹn sẹbhọ ghe ẹmhọn uwẹ sẹyẹ wo ti Jehova bhọ sade uwẹ sẹyẹ ga ọle arẹmiẹn egbe bha daan uwẹ, la emhin kpokpo uwẹ bhi ọkhọle.

21. Be iJehova ha rẹkpa mhan rebhe rẹ sabọ lu?

21 Ikẹ yẹ ribhi ẹwẹ unẹ nin Paul tẹmhọnlẹn bi unẹ ọsaje nin ẹbho re. Bhi unẹ ọsaje nin ẹbho ha re bhi ẹghe ẹdẹlẹ, otuọnkpa hi ọnọn miẹn elele bhọ. Ọkpakinọn, unẹ ọsi iẹnlẹn iyi iriọ. Ọrebhe ne re iziẹngbe nyẹnlẹn beji ọkhẹke nin Kristiẹn rẹ ha nyẹnlẹn dẹ miẹn iẹnlẹn ọsi ighegheghe. (John 3:16) Uwedẹ ọbhebhe nọn rẹ dikẹ hi, ẹbho nin egbe daanlẹn, ele ọkpa sabọ re unẹ ọsaje sotọ. Ọkpakinọn, ene bunbun nin egbe bha daan sẹyẹ wo re iziẹngbe rẹ runẹ ọsi iẹnlẹn. (2 Cor. 4:16) Mhan nan erọnmhọn ghe nin Jehova rẹkpa mhan rebhe rẹ sabọ re ọne unẹ nan sotọ!

ILLO 144 Mun Ọkhọle Bhi Ene Ive Nan.

^ udu ọle 5 Ene bunbun bhi ẹwẹ ene ga iJehova ẹlẹnan mhọn ọnọghọ kẹkẹ ranmhude idọmanlẹn, emianmhẹn, bi ọbalọ nekẹle. Mhan rebhe mhọn ẹghe nin egbe rẹ lọ mhan bhi iẹnlẹn. Ranmhude ene ọnọghọ nan, mhan sabọ ha riale ghe mhan ida sabọ deba bhi unẹ nan re. Bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan, mhan dẹ zilo nyan ebi mhan rebhe ha rẹ sabọ re iziẹngbe deba runẹ nin Paul tẹmhọnlẹn, bi ebi mhan ha rẹ sabọ re ọne unẹ sotọ yẹ.

^ udu ọle 6 Fẹ uhọnmhọn-ọta ghe nọn yọle, “The Bible Changes Lives” bhi The Watchtower ọsi January 1, 2013.

^ udu ọle 20 Nin uwẹ rẹ lẹn otọ emhin eso ne ha sabọ rẹkpa ele, bi ebi ẹbho eso rẹ sabọ khọn ọne ọnọghọ nan miotọ yẹ, fẹ JW Broadcasting oṣi May 2019 ghe. Bhi jw.org®, ha khian LIBRARY > JW BROADCASTING®.

[Ebi a gbn bhi otle]

^ udu ọle 63 EBI A RẸMAN BHI FOTO: Ọne obhio mhan nan nọn dọmanlẹn sẹyẹ wo sasa bhi iwẹnna oga, ranmhude ọnan rẹkpa ọle bhi unẹ ọsi aribhọ.

^ udu ọle 65 EBI A RẸMAN BHI FOTO: Mhan dẹ sabọ dua ibhio mhan oẹ sade mhan si ele nin ele manman da anyọn, la sade mhan bha ha re ekpẹn da.

^ udu ọle 67 EBI A RẸMAN BHI FOTO: Obhio mhan nọn khọnmhọn, nọn iyẹ sabọ kpanọ bhi ijianlẹn ọkpa, sẹyẹ runẹ ọsi iẹnlẹn beji ọle rẹ tẹmhọn Osẹnobulua man ọnọn gbẹloghe ọle.