Fiọ diọ bhi uhọnmhọn-ota

Fiọ diọ bhi uri uhọnmọn-ọta

UHỌNMHỌN-ỌTA NỌNZI 14

“Manman Ha Rẹkhan Ukpoẹ Nin Ọle Zẹle”

“Manman Ha Rẹkhan Ukpoẹ Nin Ọle Zẹle”

“Jesu Kristi loya nin bha, ọle da re ijiẹmhin esili nin bha, beji bha ha da manman ha rẹkhan ukpoẹ nin ọle zẹle.”​—1 PET. 2:21.

ILLO 13 Ijiẹmhin Nọn Gbale IJesu Re Nin Mhan

EBI MHAN DA LUẸ *

Ọkhẹke nin mhan wo manman ha khian rẹkhan ukpoẹ nin Jesu zẹ (Fẹ uduọle 1 bi 2 ghe)

1-2. Bezẹle nin mhan ha da sabọ khian rẹkhan ukpoẹ nin Jesu zẹ? Re ijiẹmhin man.

JI A man yọle ghe, uwẹ ki rẹkhan aba uwẹ ha khian ugbo, ọle da yọle ghe nin uwẹ ha re oẹ ọbhi eji ọle re oẹ ọi, ranmhude ọle ruẹ akube ọbhi ije kẹkẹ bhi ọne ugbo. Arẹmiẹn uwẹ bha lẹn eji ene akube ye, ofẹn ida ha mun uwẹ ranmhude aba uwẹ nin uwẹ rẹkhan lẹn eji ọle da ruẹ ele kẹkẹ.

2 Agbọn nọn imhẹn nin mhan da nyẹnlẹn ẹlẹnan, wo diabe ọne ugbo nin nan da ruẹ akube ọbhi ije kẹkẹ. Sẹyẹ, inian ene ga iJehova diabe ọne obhokhan nọn rẹkhan aba ọle. Jesus Kristi da diabe ọne aba nin ọne obhokhan ha rẹkhan. Ọ wo ti mhan bhọ ghe, Jehova re Ọmọn nọnsọle nin mhan, nin mhan ha rẹkhan ukpoẹ nin ọle zẹ. (1 Pet. 2:21) Ebe ọkpa nọn gbotọ iBaibo fanọn an da tale ghe, ọnọn sun ọria iPeter nin odibo ha re iJesu khọkhọ bhi ene ọta nan nin ọle gbẹnlẹn. Ẹghe nin Jesu rẹ ha ribhi ọne otọ nan, ọle da zẹ ukpoẹ ọbhi otọ nin mhan ha rẹkhan. Be a re ọle ta nan rẹ ha khian rẹkhan ukpoẹ nin Jesu zẹ? Bezẹle nọn da khẹke nin mhan ha rẹkhan ọlẹn? Be imhan ha rẹ ha lu ọle yẹ?

BE A RE ỌLE TA NAN RẸ KHIAN RẸKHAN UKPOẸ NIN JESU ZẸ?

3. Be a re ọle ta nan rẹ khian rẹkhan ukpoẹ nin ọria zẹ?

3 Be a re ọle ta nan rẹ khian rẹkhan ukpoẹ nin ọria zẹ? Ẹgheso, Baibo ha tẹmhọn ukpoẹ, ebi ọle tẹmhọnlẹn hi, uwedẹ iẹnlẹn nọnsi ọria. (Gen. 6:9; Prov. 4:26) Mhan dẹ sabọ re uwedẹ nin ọria rẹ nyẹnlẹn khọkhọ ukpoẹ nin ọle zẹ. Bhiriọ, ebi a re ọle ta nan rẹ ha khian rẹkhan ukpoẹ nin ọria zẹ hi, nan ha rẹkhan ijiẹmhin nọnsọle.

4. Be bhọ a re ọle ta nan rẹ khian rẹkhan ukpoẹ nin Jesu zẹ?

4 Bhiriọ, be bhọ a re ọle ta nan rẹ khian rẹkhan ukpoẹ nin Jesu zẹ? Ebi a re ọle ta hi, nan rẹ re egbe khọkhọ ijiẹmhin nọnsọle. Ebi Peter nin odibo ha tẹmhọnlẹn bhi Baibo nọn mun ọne uhọnmhọn-ọta nan mhọnlẹn hi, ijiẹmhin esili nin Jesu rẹman beji ọle rẹ ha ziẹngbe oya nin ọle miẹn. Gbera ọnan, emhin ebhebhe ne bunbun yẹ ribhọ nin Jesu lu, nin mhan ha sabọ re egbe khọkhọ. (1 Pet. 2:​18-25) Bhi ọsi ẹmhọanta, mhan dẹ sabọ re egbe khọkhọ iJesu bhi emhin rebhe nin ọle lu, bi ọta nin ọle ta.

5. Beji a miẹn ghe ọ bha gba nin mhan fo, mhan dẹ be sabọ re egbe khọkhọ ijiẹmhin nọnsi Jesu? Gbotọle fanọn an?

5 Arẹmiẹn ọ bha gba nin mhan fo, mhan dẹ sabọ re egbe khọkhọ ijiẹmhin nọnsi Jesu. Peter nin odibo bha yọle ghe, nin mhan wo rẹkhan ukpoẹ nin Jesu zẹ tee. Ọkpakinọn, ọle da taman mhan nin mhan manman ha khian rẹkhan ukpoẹ nin ọle zẹ. Bhiriọ, ahamiẹn mhan manman khian rẹkhan ọe nin Jesu zẹ arẹmiẹn ọ bha gba nin mhan fo, mhan ki ha re obọ rẹkhan ọta nin John nin odibo tale ẹghe nin ọle rẹ yọle: “Ha khian bhi uwedẹ nin [Jesu] yẹ rẹ khian.”​—1 John 2:6.

BEZẸLE NỌN DA KHẸKE NIN MHAN HA KHIAN RẸKHAN UKPOẸ NIN JESU ZẸ?

6-7. Bezẹle nin mhan ha da sabọ yọle ghe, mhan ha khian rẹkhan ukpoẹ nin Jesu zẹ, mhan ki sabọ manman ha sikẹ Jehova?

6 Ahamiẹn mhan khian rẹkhan ukpoẹ nin Jesu zẹ, mhan ki sabọ sikẹ Jehova nọnsẹn. Bezẹle nin mhan da ta iriọ? Ọhẹnhẹn, Jesu nyẹnlẹn bhi uwedẹ nọn re Osẹnobulua ha ghọnghọn. (John 8:29) Bhiriọ, mhan ha khian rẹkhan ukpoẹ nin Jesu zẹ, mhan ki re iJehova ha ghọnghọn. Mhan rẹọbhọ ghe, ọrebhe ne dọnmhegbe nin ele rẹ kiẹn ọmọẹ Osẹnobulua, Osẹnobulua dẹ si ele kẹ egbe.​—Jas. 4:8.

7 Ọzeva, Jesu wo re egbe khọkhọ Aba ọle tee. Ọnan zẹle nin Jesu da sabọ yọle: “Ọria nọn hi ki rẹ khin nọn miẹn mẹn yẹ miẹn Aba mẹn.” (John 14:9) Ahamiẹn mhan dọnmhegbe ha mhọn ikpẹ nin Jesu rẹman, nin mhan da yẹ ha ne ẹbho lu emhin bhi uwedẹ nin ọle rẹ ne ẹbho lu emhin, Jehova mhan re egbe khọkhọ. Bhi ọsi ijiẹmhin, Jesu da mhọn itohan da ọria nọn ha khọnmhọn emianmhẹn egbekẹn, bi okhuo nọn ha khọnmhọn emianmhẹn ọbe. Sẹyẹ, ọle da mhọn itohan da ẹbho nin ọria nọnsele yu. (Mark 1:​40, 41; 5:​25-34; John 11:​33-35) Beji imhan ha rẹ manman ha re egbe khọkhọ iJehova, iriọ mhan ha yẹ rẹ manman ha sikẹ ọle.

8. Bezẹle nin mhan ha da sabọ yọle ghe, mhan ha khian rẹkhan ukpoẹ nin Jesu zẹ, mhan ki sabọ “khọn ọne agbọn nan miotọ”?

8 Mhan ha khian rẹkhan ukpoẹ nin Jesu zẹ, ọne agbọn nan ida sabọ si mhan sibhi oga nọnsi Jehova re. Bhi ọne asọn ọkuẹsẹ Jesu yu, ọle da yọle: “Imẹn khọn ọne agbọn nan miotọ.” (John 16:33) Ebi ọle re ọnan ta hi, ọle bha ji ẹbho ne ribhi ọne agbọn nan si ọle ọbhọ nin ọle ha ria eria beji ele rẹ ria eria. Ọle bha ha khu ọbhi ebi ele ha khu ọi, la ha lu emhin beji ele rẹ lu emhin. Ebezẹle nan da je ọle re bhi ọne otọ nan ọle wo denọ ẹlo ọi, ghe nin ọle dọ kpe elin nọnsi Jehova khia. Imhan kii? Emhin ne bunbun yẹ wo ribhi ọne agbọn nan ne ha sabọ denọ mhan ẹlo sibhi oga nọnsi Jehova re. Ọkpakinọn, ahamiẹn mhan wo mun iho nọnsi Jehova kalo bhi iẹnlẹn nọnsẹmhan beji Jesu lu, mhan ki sabọ khọn ọne agbọn nan miotọ.​—1 John 5:5.

9. Be imhan ha lu nin mhan da sabọ miẹn iẹnlẹn ighegheghe?

9 Mhan dẹ miẹn iẹnlẹn ọsi ighegheghe sade mhan khian rẹkhan ukpoẹ nin Jesu zẹ? Ẹghe nin usẹn okpea nọn fele rẹ nọọn ebi ọle ha lu nin ọle da sabọ miẹn iẹnlẹn ighegheghe, Jesu da taman ọlẹn ghe nin ọle vae dọ ha rẹkhan ọlẹn. (Matt. 19:​16-21) Jesu da taman ibhokhan iJew eso ne bha rẹọbhọ ghe ọle hi Mezaya yọle: “Ihuan nesẹmhẹn . . . rẹkhan mẹn. Mẹn re iẹnlẹn ọsi ighegheghe nin ele.” (John 10:​24-29) Ẹghe nin Nicodemus rẹ ha guanọ nin ọle họn iman-emhin nesi Jesu, Jesu da taman ọlẹn ghe, ọrebhe ne mhọn urẹọbhọ da ọle dẹ miẹn iẹnlẹn ighegheghe. (John 3:16) Mhan rẹman ghe mhan mhọn urẹọbhọ da Jesu sade mhan re obọ rẹkhan iman-emhin nesọle bi ijiẹmhin nọnsọle. Mhan ha lu inian, mhan ki sabọ miẹn iẹnlẹn ọsi ighegheghe.​—Matt. 7:14.

BE IMHAN HA RẸ SABỌ KHIAN RẸKHAN UKPOẸ NIN JESU ZẸ YẸ?

10. Be ọkhẹke nin mhan lu, nin mhan da sabọ dọ lẹn Jesu nọnsẹn? (John 17:3)

10 Ọkuẹsẹ mhan sabọ khian rẹkhan ukpoẹ nin Jesu zẹ, ọkhẹke nin mhan ka lẹn ọlẹn. (Tie John 17:3.) Mhan ida sabọ luẹ ẹmhọn iJesu fo. Bhiriọ, mhan ida zobọ bhọ rẹ ha luẹ ẹmhọn ikpẹ nesọle, uwedẹ nin ọle rẹ ria eria, bi uwedẹ nin ọle rẹ lu emhin. Aharẹmiẹn ọ buele nin mhan mọn da ga iJehova, ọ sẹyẹ khẹke nin mhan ha luẹ ẹmhọn ọlẹn bi Ọmọn nọnsọle.

11. Be ebe nọnsi Matthew, Mark, Luke bi John tẹmhọnlẹn?

11 Jehova tẹmhọn Jesu man mhan bhi ebe nọnsi Matthew, Mark, Luke bi John, nin mhan da sabọ lẹn Ọmọn nọnsọle nọnsẹn. Ene ebe enẹn nan tẹmhọn ebi Jesu rẹ nyẹnlẹn yẹ bhi ọne otọ nan, bi ebi ọle rẹ lu iwẹnna oga yẹ. Ene ebe nan dẹ sabọ rẹkpa mhan rẹ lẹn emhin nin Jesu tale, emhin nin ọle lu, bi ebi emhin dia ọle yẹ bhi egbe. Ijiẹmhin nọnsi Jesu ene ebe nan wo tẹmhọnlẹn. (Heb. 12:3) Ọnan rẹman ghe, ene ebe nan dẹ sabọ rẹkpa mhan rẹ lẹn ukpoẹ nin Jesu zẹ. Bhiriọ, ahamiẹn mhan tie ene ebe nan bhi Baibo, mhan ki sabọ dọ manman lẹn Jesu nọnsẹn. Mhan ha lu ọnan, mhan ki sabọ manman ha khian rẹkhan ukpoẹ nin ọle zẹ.

12. Be imhan ha lu nin mhan da sabọ miẹn elele sade mhan tie ebe nọnsi Matthew, Mark, Luke bi John?

12 Nin mhan da sabọ miẹn emhin luẹ bhi ebe nọnsi Matthew, Mark, Luke bi John, ọ bha khẹke nin mhan wo gheghe ha tie ele. Sokpan, mhan ki ha re ẹghe ọbhi otọ rẹ luẹ ele, yẹ ria eria nyan emhin nin mhan luẹ bhọ. (Yẹ fẹ Joshua 1:8 ghe.) Bha ji mhan zilo nyan uwedẹ eva ne ha sabọ rẹkpa mhan rẹ ha ria eria nyan emhin nin mhan tie bhi ene ebe nan, yẹ re obọ rẹkhan ele.

13. Be uwẹ ha lu, nin uwẹ da sabọ re ọkhọle ha daghe emhin kikẹ ne sunu ji Jesu sade uwẹ tie ele bhi Baibo?

13 Ọhẹnhẹn, ahamiẹn mhan tie ene ebe nan, dọnmhegbe rẹ re ọkhọle rẹ ha daghe ebi emhin rebhe nin uwẹ tie rẹ ha sunu yẹ. Nin mhan rẹ sabọ lu ọnan, ọkhẹke nin mhan ha noo ebe nesẹmhan rẹ guanọ otọ ebi mhan tie fẹghe. Ọ yẹ khẹke nin mhan lẹn otọ emhin rebhe ne sunu ọkuẹsẹ ebi mhan tie ẹmhọnlẹn sunu, bi emhin ne sunu beji ene emhin nin mhan tie ẹmhọnlẹn sunu fo. Luẹ ẹmhọn ẹbho nan sounun ọlẹn, bi agbaẹbho nan tẹmhọn ọlẹn bhi eji uwẹ tie. Sẹyẹ, fẹ ije ebhebhe ghe bhi Baibo nọn yẹ tẹmhọn eji uwẹ tiele. Ọkhẹke nin mhan ha lu inian, ranmhude ẹgheso, emhin eso ribhọ ne iribhi ebe ọsi Matthew, sokpan, ọ sabọ ha ribhi ebe ea nekẹle aharẹmiẹn okha ọkpa ele tẹmhọnlẹn.

14-15. Be imhan ha lu nin mhan da sabọ re obọ rẹkhan ebi mhan miẹn luẹ bhi okha nesi Jesu?

14 Ọzeva, re obọ rẹkhan ene emhin nin uwẹ luẹle bhi ene ebe nan ne ribhi Baibo. (John 13:17) Ahamiẹn uwẹ tie eji uwẹ ho nin uwẹ tie fo bhi ene ebe nan, nọọn egbe ene inọnta nan: ‘Emhin nela mẹn ha sabọ miẹn luẹ bhi eji mẹn tiele, nin mẹn ha sabọ re obọ rẹkhan bhi iẹnlẹn? Be imẹn ha rẹ sabọ noo ebi mẹn luẹ bhi enan rẹ rẹkpa ọria ọbhebhe yẹ?’ Dọnmhegbe ria ẹmhọn ọria nin uwẹ ha sabọ re ebi uwẹ luẹle rẹ rẹkpa. Bhiriọ, bhi ẹghe nọn khẹke, re oyẹẹ bi ẹwanlẹn rẹ nanlẹn zilo emhin nin uwẹ luẹle.

15 Bha ji mhan fẹ ijiẹmhin ghe nọn ha rẹkpa mhan rẹ sabọ re obọ rẹkhan ene uwedẹ eva nin mhan tẹmhọnlẹn. Mhan dẹ yẹ zilo nyan okha ọsi okhuo ọkpa nọn iyẹ mhọn ọdọ nin Jesu miẹn bhi uwa oga.

OKHUO ỌKPA NỌN IYẸ MHỌN ỌDỌ NỌN VAE BHI UWA OGA

16. Tẹmhọn ebe sunu bhi Mark 12:41.

16 Dọnmhegbe rẹ re ọkhọle ha daghe ebi emhin rebhe rẹ ha sunu yẹ. (Tie Mark 12:41.) Nisan 11, 33 C.E., ọle a ki ye nian. Ọ bha yẹ sẹ uzana ọkpa ọkuẹsẹ a gbe iJesu a. Bhi ọne ukpẹdẹ nan, Jesu da wo noo ẹghe nọn tanlẹn rẹ ha man ẹbho emhin bhi uwa oga. Sokpan, ene mun ọkalo bhi oga bha re emhin lẹkhẹ nanlẹn. Eso bhi ẹwẹ ele da ka ha nọọn ọlẹn họla re ahu nanlẹn rẹ ha lu ebi ọle lu. Enekẹle da ha nọọn ọlẹn inọnta nin ele riale ọle ida sabọ wanniẹn. (Mark 11:​27-33; 12:​13-34) Ọnan ki gbera, Jesu da diọbhi obọ ọbhebhe bhi ọne uwa oga. Asabọmiẹn eji a tiọle Court of the Women ọle diọ ọi. Bhi enan, ọle da daghe ene ẹkpẹti nan ne igho ọi. Bhiriọ, ọle da dotua ha ghe ẹbho beji ele rẹ ha ne igho ọbhi ene ẹkpẹti. Ọle da daghe ebi ene fele rẹ ha ne udede igho ọbhi ẹkẹ ene ẹkpẹti yẹ. Asabọmiẹn ranmhude ọle sikẹ ene ẹkpẹti, ọle da ha họn ebi ene usene rẹ ha ro yẹ bhi ẹkẹ ene ẹkpẹti.

17. Be Mark 12:42 taman mhan rẹji okhuo nọn iyẹ mhọn ọdọ nọn vae bhi uwa oga?

17 Tie Mark 12:42. Ọ bha sẹ bue gbe, Jesu da daghe okhuo ọkpa. Ọne okhuo nan, obhioguele ọle khin nọn iyẹ mhọn ọdọ. (Luke 21:2) Iẹnlẹn bha zẹwẹ lẹkhẹ nanlẹn hiehie. Iriọ a ha da miẹn ghe, ọnọghọ ọle nin ọle rẹ miẹn ebi ọle ha rẹ ha gbẹloghe egbe. Ọrẹyiriọ, ọle da fẹkẹ diọbhi eji ọkpa bhi ene ẹkpẹti nan ye. Ọle da ne usene eva fi ọbhọ. Asabọmiẹn, ene usene nan nin ọle ne ku ọbhi ẹkẹ ọne ẹkpẹti bha manman ro. Jesu lẹnmhin ghe, usene eva natiọle lepta ọle ne ọbhi ẹkẹ ọne ẹkpẹti. Enan hi usene ne khere nẹ ẹghenin. Ene igho nan nin ọle ne ọbhi ẹkẹ ọne ẹkpẹti bhọ ida sẹ nan rẹ dẹ afianmhẹn nọn lo nẹ ẹghenin.

18. Beji Mark 12:​43, 44 rẹman, be iJesu tale rẹji okhuo nọn ne igho rebhe nin ọle mhọnlẹn ọbhi ẹkẹ ẹkpẹti?

18 Tie Mark 12:​43, 44. Ọne emhin nan nin ọne okhuo nan lu, wo manman ti Jesu bhọ. Bhiriọ, ọle da tie etuegbe nesọle vae taman ele ebi ọne okhuo nan lu. Ọle da yọle: “Igho nin ọne obhioguele nan nin ọdọ ọle yu re fi ọbhi ẹkẹ ẹkpẹti, ọle kpọnọ gbera igho nin ẹbho nekẹle rebhe re ọbhọ.” Ọle da yẹ yọle: “Bhi ẹkẹ emhin ne bunbun nin ele mhọn, ọle ele [manman nọn ene fele] da re dagbare, sokpan ọne okhuo nan nọn bha miẹn rẹ lu da re emhin rebhe nin ọle mhọn dagbare, emhin rebhe nọn kẹ ọle re bhi agbọn.” Ọne okhuo nan da ne igho rebhe nin ọle mhọnlẹn ọbhi ẹkẹ ọne ẹkpẹti, ranmhude ọle mhọn urẹọbhọ ghe, Jehova dẹ gbẹloghe ọle.​—Ps. 26:3.

Beji Jesu lu, bha ji mhan ha khuẹnmhẹn ibhio mhan nin mhan ko ga bhi eka nin ele sabọ lu bhi oga nọnsi Jehova (Fẹ uduọle 19 bi 20 ghe) *

19. Emhin kpataki nela mhan ha sabọ miẹn luẹ bhi ene ọta nin Jesu tale rẹji ọne okhuo nọn iyẹ mhọn ọdọ?

19 Re obọ rẹkhan emhin nin uwẹ miẹn luẹ bhi ọne okha nan bhi iẹnlẹn nọnsẹ. Nọọn egbe ẹ ọne inọnta nan, ‘Be bhọ mẹn ha sabọ miẹn luẹ bhi ene ọta nin Jesu tale rẹji ọne okhuo nan nọn iyẹ mhọn ọdọ?’ Ria ẹmhọn ebi ọne okhuo nan lu. Iriọ a ha da miẹn ghe, ọle rẹ ha guanọ nin ọle lu gbera eka nin ọle lu. Ọrẹyiriọ, ọle da lu beji ahu nọnsọle ha sẹ. Jesu lẹnmhin ghe, igho nin ọne okhuo nan ne ọbhi ẹkẹ ẹkpẹti, wo manman lu uhọnmhọn emhin bhi ẹlo nọnsi Aba ọle. Emhin kpataki nela mhan miẹn luẹ bhi ọnan? Ọ ti Jehova bhọ sade ọkhọle mhan rebhe mhan rẹ ga ọle. (Matt. 22:37; Col. 3:23) Ọ re iJehova ghọnghọn sade ọle daghe mhan wo ha lu eka nin mhan ha sabọ lu rẹ ha ga ọle. Ẹghe nin mhan re ọbhi otọ rẹ lu iwẹnna oga bi uwedẹ nin mhan rẹ re egbe rebhe lu ọle, dẹ rẹman si ọkhọle rebhe mhan rẹ ga iJehova.

20. Be imhan ha rẹ sabọ noo ebi mhan miẹn luẹ bhi okha ọsi ọne okhuo nọn iyẹ mhọn ọdọ nọn vae bhi uwa oga yẹ? Re ijiẹmhin man.

20 Be uwẹ ha rẹ sabọ noo emhin nin uwẹ miẹn luẹ bhi okha ọsi ọne okhuo nan yẹ? Dọnmhegbe rẹ ria ẹmhọn ibhio mhan ne ha miẹn izebhudu sade uwẹ rẹkpa ele rẹ yere ghe, eka nọn hi ki rẹ khin nin ele sabọ lu bhi oga nọnsi Jehova ti Jehova bhọ. Bhi ọsi ijiẹmhin, uwẹ be lẹn obhio mhan nin okhuo nọn ki dọmanlẹn nin ọkhọle gbe ọle asan, la nọn riale ghe ọle iyẹ mhọn ebi ọle ha ji a rẹ lu ranmhude egbe nọn bha yẹ daan ọlẹn, la ọle iyẹ mhọn ahu nin ọle rẹ lu eka nin ọle ka lu khẹ bhi iwẹnna itẹmhọn Osẹnobulua? Sẹyẹ, uwẹ be lẹn obhio mhan nin okpea nin egbe lọle ranmhude ọle iyẹ sabọ vae bhi ikolo oga ẹghe rebhe ranmhude emianmhẹn ọbe nin ọle khọnmhọn? Ha ta ọta izebhudu man ẹbho ne sẹnian. (Eph. 4:29) Deba ele zilo nyan ene emhin nin uwẹ luẹle bhi okha ọsi ọne okhuo nọn iyẹ mhọn ọdọ nọn vae bhi uwa oga. Ọta izebhudu nin uwẹ ha taman ele dẹ rẹkpa ele rẹ ha mhọn ọlẹn bhi ọkhọle ghe, eka nọn hi rẹ khin nin ele sabọ lu bhi oga nọnsi Jehova ti ọle bhọ. (Prov. 15:23; 1 Thess. 5:11) Jesu uwẹ re egbe khọkhọ sade uwẹ khuẹnmhẹn ibhio mhan bhi eka nin ele sabọ lu bhi oga nọnsi Jehova aharẹmiẹn obhiọ khere ele sabọ lu.

21. Be uwẹ ki muegbe nin uwẹ rẹ lu nian?

21 Ọ wo manman ti mhan bhọ ghe, ebe nọnsi Matthew, Mark, Luke bi John wo manman tẹmhọn iJesu man mhan. Ele dẹ rẹkpa mhan rẹ manman khian rẹkhan ukpoẹ nin ọle zẹ. Bhiriọ, ọkhẹke nin mhan luẹ ene ebe nan bhi oga azagba-uwa nọnsẹmhan, la sade mhan lu iluẹmhin iBaibo nọnsẹmhan. Ọkhẹke nin mhan yere ghe, nin mhan da sabọ miẹn elele bhi ene ebe nan bhi Baibo, ọkhẹke nin mhan re ọkhọle rẹ ha ria ebi ene emhin rẹ ha sunu yẹ sade mhan luẹ ele. Sẹyẹ, mhan ki yẹ ha re obọ rẹkhan ene emhin nin mhan luẹle bhi iẹnlẹn nọnsẹmhan. Ọkhẹke nin mhan ha re egbe khọkhọ iJesu bhi emhin nin ọle lu. Sẹyẹ, ọkhẹke nin mhan ha re ehọ ọbhi ọta nọnsọle. Bhi uhọnmhọn-ọta nọn ki sẹ ọle bhi egbe, mhan dẹ zilo nyan ebi mhan ha miẹn luẹ bhi ọta nin ọle ta kike ọkuẹsẹ ọle yu.

ILLO 15 Gẹn IJesu​—Ojie Nin Jehova Zẹle!

^ udu ọle 5 Ranmhude iKristiẹn mhan khin, ọkhẹke nin mhan ha rẹkhan ukpoẹ nin Jesu zẹ. Ukpoẹ nela Jesu zẹ nin mhan ha rẹkhan? Bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan, mhan dẹ miẹn ewanniẹn rẹji ọne inọnta nan. Mhan dẹ yẹ zilo nyan ebezẹle nọn da khẹke nin mhan ha khian rẹkhan ukpoẹ nin Jesu zẹ, bi ebi mhan ha rẹ lu ọle yẹ.

^ udu ọle 60 EMHIN NAN RẸMAN BHI IFOTO: Obhio mhan nin okhuo ki ria eria nyan ọta nin Jesu tale rẹji ọne okhuo nọn iyẹ mhọn ọdọ nọn vae bhi uwa oga fo, ọle da dọ khuẹnmhẹn obhio mhan nin okhuo nọn ki dọmanlẹn bhi eka nin ọle sẹyẹ sabọ lu bhi oga.