Ebi a re ihẹn nan vin ta hi, “nin ọria rẹ ve ive bhi isira ẹbho ghe ọle dẹ lu rẹkhan emhin nin ọle ve. Ẹbho kẹ wo re Osẹnobulua rẹ sọsali ọbhọ. Emhin nan re obọ nọn kaka mun nọn.” A sabọ rẹ re unun tale, la gbẹn ọlẹn ọbhi otọ.

Ẹbho eso sabọ rẹ ha riale ghe, ọ iyi emhin nọn gbale nan rẹ vin ihẹn, ranmhude Jesu yọle: “Bha hẹi re emhin vin ihẹn hiehie . . . Uwẹ wo ji ‘Ehe’ nọnsẹ ha yi ehe, ‘Eye’ ki yẹ ha yi eye. Ranmhude, emhin ọbhebhe nọn gbera enan, obọ ọsi ọne ọria ọbe ọ na vae.” (Matt. 5:​33-37) Bhi ọsi ẹmhọanta, Jesu lẹnmhin ghe bhi Uhi nin Jehova na obọ Mozis gbe nin ibhokhan Izrẹl, idia eso ribhọ nọn da khẹke nin ele ha vin ihẹn. Sẹyẹ, eguọmhandia nesi Osẹnobulua ne sun rẹkhan ọlẹn ribhọ ne bhọ ka vin ihẹn. (Gen. 14:​22, 23; Ex. 22:​10, 11) Ọle yẹ lẹnmhin ghe, Jehova tobọle bhọ vin ihẹn. (Heb. 6:​13-17) Bhiriọ, Jesu bha ha yọle nin mhan hẹi vin ihẹn hiehie. Sokpan, ebi Jesu tẹmhọnlẹn hi, nan hẹi wo ha vin ihẹn bhi emhin ne bha lu uhọnmhọn emhin. Ọkhẹke nin mhan ha re ẹlo nọn ghanlẹn rẹ ghe ọta nin mhan ta. Bhiriọ, ọkhẹke nin mhan ha lu rẹkhan ebi mhan ta.

Ọkpakinọn, be bhọ uwẹ ha lu yẹ sade a yọle nin uwẹ vin ihẹn? Ọhẹnhẹn, vin ihẹn bhi emhin nin uwẹ lẹnmhin uwẹ dẹ sabọ lu. Ahamiẹn uwẹ mhọn edandan si uwẹ dẹ sabọ lu ọle, ọ dẹ mhẹn nẹ sade uwẹ bha vin ihẹn. Baibo yọle: “Ọ dẹ ha mhẹn nin uwẹ hẹi ve ive, nan rẹ miẹn uwẹ ve ive nin uwẹ ida munsẹ.” (Eccl. 5:5) Ọzeva, ria eria nyan adia bhi Baibo ne diẹn mun ọne ihẹn nan yọle nin uwẹ vin. Uwẹ ha yẹ noo ọkhọle umueria nọnsẹ nin uwẹ re Baibo dia rẹ zẹ ebi uwẹ ha lu. Be bhọ hi eso bhi ene adia nan bhi Baibo?

Ihẹn eso nan vin diẹn mun iho nọnsi Osẹnobulua. Bhi ọsi ijiẹmhin, ahamiẹn Esali Jehova khian bọ egbe, ele ki ve ive nin egbe. Ene ive nan yẹ diabe ihẹn nan vin. Ọne okpea bi ọne okhuo ki ve ive nin egbe bhi isira Osẹnobulua bi eria ghe, ele dẹ hoẹmhọn egbe ele, yẹ mun ekpẹn nin egbe. Sẹyẹ, ele dẹ lu iriọ “rẹ sẹbhi ukpẹdẹ uu.” (Asabọmiẹn ẹbho eso ne bọ egbe bha ta ene ọta nan ẹghe nin ele rẹ bọ egbe, sokpan, ele yẹ ve ive bhi isira Osẹnobulua.) Bhiriọ, a ha ki yọle ele kiẹn okhuo bi ọdọ. Ele ki ha yi okhuo bi ọdọ bhi ẹdagbọn iẹnlẹn nọnsele rebhe. (Gen. 2:24; 1 Cor. 7:39) Ọne emhanmhan nan nin okhuo bi ọdọ rẹ ha ve ive nin egbe wo gba, ranmhude ọ diẹn mun iho nọnsi Osẹnobulua.

Ihẹn eso nan vin bha diẹn mun iho nọnsi Osẹnobulua. Kristiẹn ọsaje ida vin ihẹn nin ọle rẹ dọ muno emhin nan rẹ khọnlẹn rẹ dọ khọn nin agbaẹbho, la yọle ghe ọle bha yẹ lẹn Osẹnobulua. Ọle ha lu iriọ, ọle ki gbe uhi nesi Osẹnobulua a. Ọ bha khẹke nin Kristiẹn ha ribhi ibo ọsi ọne agbọn nan. Bhiriọ, mhan ida ha deba bhi igbugan bi okhọnlẹn ọsi ọne agbọn nan.​—John 15:19; Isa. 2:4; Jas. 1:27.

 Ihẹn eso ribhọ nin Kristiẹn ha noo ọkhọle umueria nọnsọle rẹ fẹghe si ọkhẹke nin ọle vin. Ẹgheso, ọkuẹsẹ mhan zẹ si mhan dẹ vin ihẹn, ọkhẹke nin mhan ria eria nyan adia nọnsi Jesu nọn yọle, “ha emhin nesi Caesar fikie ji Caesar, sokpan, ha emhin nesi Osẹnobulua ji Osẹnobulua.”​—Luke 20:25.

Bhi ọsi ijiẹmhin, nan man yọle Kristiẹn ho nin ọle kiẹn ọmọn-otọ ọsi agbaẹbho, la ọle guanọ ebe nan rẹ diọbhi agbaẹbho ọbhebhe, sokpan, ọle da lẹn sẹbhọ ghe ọle dẹ vin ihẹn ghe, ọle dẹ re obọ rẹkhan uhi ọsi ọne agbaẹbho. Ahamiẹn nan rẹ vin ọne ihẹn bhi ọne agbaẹbho mundia nin, nin ọria rẹ ve ghe ọle dẹ lu emhin nọn bha diẹn mun Baibo, ọkhọle umueria nọnsọle nin ọle re Baibo dia ida ji ọle da vin ọne ihẹn. Ọrẹyiriọ, ene gbẹloghe sabọ rẹ re obọ ọbhọ nin ọle fi ọta ne ribhi ọne ihẹn nin ọle ha vin denọ, beji ọkhọle umueria nọnsọle ha da ji ọle da vin ọne ihẹn.

Nin ọria rẹ vin ọne ihẹn nan fidenọ nọn rẹman ghe, ọle dẹ re obọ rẹkhan uhi ọsi ọne agbaẹbho sabọ rẹ diẹn mun adia nọn ribhi Romans 13:1 nọn yọle: “Nin ọrebhe ha degbere nin ene gbẹloghe.” Bhiriọ, ọne Kristiẹn sabọ rẹ zẹ ghe, ọ bha dọbe nin ọle rẹ vin ihẹn ọbhi emhin nin Osẹnobulua bhọ ka yọle nin Kristiẹn lu.

Ọ yẹ manman khẹke nin uwẹ noo ọkhọle umueria nọnsẹ sade a yọle nin uwẹ noo emhin, la obọ, ẹlo bi egbe nekẹle sade uwẹ vin ihẹn. Ibhokhan Rome bi Scythia bhi ẹghe ẹdẹlẹ ki ha noo agbada nesele rẹ vin ihẹn. Ele ki re ọnan rẹ ha tie ahu ọsi osẹ ọsi okhọnlẹn nọnsele nin ele rẹ rẹman ghe, ẹmhọanta ele ta. Ibhokhan Greek niẹn obọ diọbhi okhun sade ele vin ihẹn. Ele ki re ọnan rẹ rẹman ghe, ele lẹnmhin ọria ribhọ nọn manman mhọn ahu nọn họn ebi ele ta, yẹ daghe ebi ele lu, nin eria ha taman ebi ele rẹ nyẹnlẹn yẹ.

Bhi ọsi ẹmhọanta, ọguọmhandia nọnsi Jehova ida re emhin nọn diẹn mun oga ohoghe rẹ vin ihẹn. Ọkpakinọn, be uwẹ ha lu yẹ sade a taman uwẹ bhi ikotu nin uwẹ ne obọ ọbhi uke Baibo rẹ vin ihẹn, beji uwẹ ha da ta ẹmhọanta? Uwẹ sabọ rẹ zẹ nin uwẹ rẹ lu iriọ, ranmhude, Baibo tẹmhọn ẹbho ne sun rẹkhan Osẹnobulua ne noo emhin rẹ vin ihẹn. (Gen. 24:​2, 3, 9; 47:​29-31) Ọ khẹke nin uwẹ yere ghe, uwẹ ha vin ihẹn nọn sẹ riọ, odalo Osẹnobulua uwẹ da vin ihẹn riọ, ghe uwẹ dẹ ta ẹmhọanta. Ọkhẹke nin uwẹ muegbe rẹ ta ẹmhọanta bhi inọnta nọn hi ki rẹ khin nan ha nọọn uwẹ le.

Ranmhude ikolu nin mhan bi Jehova ko mhọnlẹn wo manman ghan bhi ẹlo mhan, ọkhẹke nin mhan nan erọnmhọn, yẹ ria eria nyan ihẹn nọn hi ki rẹ khin nan yọle nin mhan vin, yẹ lẹn sẹbhọ ghe, ọ ida re ọkhọle mhan ha gbe mhan asan, la gbe uhi ne ribhi Baibo a. Ahamiẹn uwẹ zẹ nin uwẹ rẹ vin ihẹn, ọkhẹke nin uwẹ re obọ rẹkhan emhin nin uwẹ ta.​—1 Pet. 2:12.