1-2. Bezẹle nin mhan da yo Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu ukpe-ukpe?

 BHI ebe sẹbhi ikpe 2,000 ne gbera, Jesu da re iẹnlẹn nọnsọle rẹ zọese nin mhan, beji mhan ha da sabọ ha mhọn iẹnlẹn ighegheghe. Ọne ukpasọn ọkuẹsẹ Jesu yu, ọle da taman ene rẹkhan ọlẹn nin ele ha noo ibrẹdi bi anyọn rẹ lu obhi iluemhin khere rẹ ha ye izọese nọnsọle re.—1 Cor. 11:23-26.

² Mhan re obọ rẹkhan ebi Jesu tale ranmhude mhan wo manman hoẹmhọn ọlẹn. (John 14:15) Ukpe-ukpe, bhi ẹghe Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu, mhan rẹman ghe emhin nin ọle lu ti mhan bhọ beji mhan ha rẹ ha re ẹghe ọbhi otọ rẹ bhii, yẹ ria eria nyan ebi uyumhin nọnsọle rẹ rẹso mhan yẹ. Ọ yẹ wo ti mhan bhọ rẹ manman dagbare bhi inẹbho, beji mhan ha da tie ẹbho ne bunbun ne dọ deba mhan bhi ọne iluemhin kpataki nan. Sẹyẹ, mhan dọnmhegbe beji a ha da miẹn ghe, emhin soso bha rẹ mhan miẹn mhan bha yo ọne Ayere.

3. Be imhan ha zilo nyan bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan?

³ Bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan, mhan dẹ zilo nyan uwedẹ ea nin ẹbho nesi Jehova rẹ manman dọnmhegbe beji ele ha da sabọ lu Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu: (1) uwede nin ele rẹ lu ọne Ayere beji Jesu yọle nan rẹ lu ọle, (2) uwedẹ nin ele rẹ ha tie ẹbho vae bhi ọne Ayere, bi (3) uwedẹ nin ele rẹ ha lu ọne Ayere arẹmiẹn idia nin ele ye bha lẹkhẹ.

4. Ẹmhọanta nela a re otọle man ukpe-ukpe bhi Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu? Bezẹle nọn bha da khẹke nin mhan re obọ ikpẹghẹdẹ rẹ mun ene ẹmhọanta nan? (Luke 22:19, 20)

⁴ Bhi ukpe-ukpe bhi Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu, mhan kaehọ  ọta nọn re ewanniẹn ọbhi inọnta eso. Mhan ki luẹ ebezẹle nọn da khẹke nan zọese nin eria, bi ebi uu ọsi okpea ọkpa ha rẹ sabọ haosa ọbhi olukhọ ọsi ẹbho ne bunbun yẹ. A yẹ ye mhan le re ebi ọne ibrẹdi bi ọne anyọn mundia nan, bi ọnọn ha sabọ le bhi ọne ibrẹdi yẹ da bhi ọne anyọn. (Tie Luke 22:19, 20.) Sẹyẹ, mhan ki ria eria nyan emhin esili kikẹ nin ẹbho ne mhọn ọne ikhuaẹloghe rẹ nyẹnlẹn bhi ọne otọ nan ha miẹn bhi ẹghe odalo. (Isa. 35:5, 6; 65:17, 21-23) Mhan hẹi re obọ ikpẹghẹdẹ rẹ mun ene ẹmhọanta nan. Ẹbho ne bunbun bha lẹn ene ẹmhọanta nan. Sẹyẹ, ele bha lẹn ebi izọese nọnsi Jesu rẹ manman lu uhọnmhọn emhin yẹ. Ele bhọ ilu Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu bhi uwedẹ nin ọle yọle nan rẹ ha lu ọle. Bezẹle nọn da yi iriọ?

5. Ẹghe nin ene bunbun bhi etuegbe nesi Jesu rẹ yu fo, be ẹbho rẹ munhẹn ha lu Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu yẹ?

⁵ Ọ bha sẹ bue gbe nin ene bunbun bhi edibo nesi Jesu yu, ẹbho ne ga oga ohoghe da na ọbhi ẹkẹ agbotu. (Matt. 13:24-27, 37-39) Ele da ha ta ọta ne imhẹn nin ele rẹ si ene edibo rẹkhan egbe. (Acts 20:29, 30) Ọkpa bhi emhin nin ele ha man hi, ghe ọ iyi osukpa Jesu rẹ re egbe nọnsọle rẹ zọese nin ẹbho ne bunbun beji Baibo tale. Sokpan, a dẹ ha lu ọne izọese nọnsọle ẹghe-ẹghe. (Heb. 9:27, 28) Ẹbho ne bunbun wo yẹ rẹọbhọ bhi ọne iman-emhin ohoghe nan ẹlẹnan. Ele yo otuẹ uzana-uzana, ẹgheso ẹdẹdẹ, nin ele rẹ lu izọese nọnsi Jesu. Ọnan otuẹ ọsi Catholic tiọle “Holy Communion.” b Ẹbho bhi otuẹ nekẹle ilu iluemhin ọsi uyumhin nọnsi Jesu ẹghe-ẹghe. Ọkpakinọn, ele bha manman lẹn otọ ebi izọese nọnsi Jesu mundia nan. Ẹbho eso sabọ rẹ ha riale, ‘A dẹ be gene sabọ rẹhunmhan olukhọ nesẹmhẹn ranmhude izọese nọnsi Jesu?’ Bezẹle nin ele da nọọn ọne inọnta nan? Ranmhude ele rẹọbhọ ebi ẹbho ta ne yọle ghe, a ida sabọ rẹhunmhan olukhọ nesẹmhan ranmhude izọese nọnsi Jesu. Be Kristiẹn ọsaje rẹ rẹkpa ẹbho rẹ lẹn ebi izọese nọnsi Jesu mundia nan, bi uwedẹ nọn khẹke nan rẹ ha lu Ayere ọsi uyumhin nọnsọle?

6. Be ekhẹn Bible student dọ lẹn otọle kere bhi ukpe 1872?

⁶ Bhi ukpe 1870, ekhẹn Bible student nin Charles Taze Russell ha sun da munhẹn manman ha gua otọ Baibo. Ele da ha guanọ nin ele lẹn ẹmhọanta rẹji ebi izọese nọnsi Jesu gene mundia nan, bi uwedẹ nọn khẹke nan rẹ ha lu Ayere ọsi uyumhin nọnsọle. Bhi ukpe 1872, ele da lẹn sẹbhọ ghe Jesu gene re iẹnlẹn nọnsọle rẹ zọese nin eria. Ele da yẹ ha guanọ nin ele taman ẹbho ene ẹmhọanta nan nin ele luẹle. Sokpan, ele da noo ebe, niuzpepa bi magazin kẹkẹ rẹ ji ẹbho lẹn ọnan. Ọ bha sẹ bue gbe, ele da munhẹn ha sikoko osukpa ukpe-ukpe nin ele rẹ lu Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu beji Kristiẹn bhi ore nin ọhẹnhẹn lu.

7. Be imhan rẹ ha miẹn elele yẹ bhi emhin nin ene ekhẹn Baibo student gua otọle kere?

⁷ Ẹlẹnan nian, mhan miẹn elele bhi emhin nin ene Kristiẹn nin gua otọle kere bhi ikpe ne bunbun ne gbera. Be ọ rẹ yi irio yẹ? Jehova rẹkpa mhan lẹn ebi izọese nọnsi Jesu mundia nan, bi ebi ọ ha lu nin mhan bi eria rebhe. (1 John 2:1, 2) Mhan yẹ dọ luẹ ẹmhọn ikhuaẹloghe eva bhi Baibo nin ẹbho ne lu emhin ne ti Osẹnobulua bhọ mhọn. Ene ikhualoghe hi, nin ẹbho eso rẹ dọ nyẹnlẹn bhi okhun, bi nin ẹbho ne bunbun rẹ nyẹnlẹn bhi ọne otọ nan bhi ighegheghe. Ọ re imhan sikẹ Jehova sade mhan ria eria ebi ọle rẹ manman hoẹmhọn mhan yẹ, bi ebi ọdeọde bhi ẹwẹ mhan rẹ manman miẹn elele yẹ bhi izọese nọnsi Jesu. (1 Pet. 3:18; 1 John 4:9) Bhiriọ, beji ibhio mhan bhi ẹghe nọn gbera lu, mhan tie ẹbho nin ele dọ deba mhan lu Ayere  ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu beji Jesu yọle nan rẹ lu ọle.

8. Be ẹbho nesi Jehova sẹ lu nin ele rẹ tie ẹbho vae bhi Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu? (Fẹ ifoto ghe.)

⁸ Ọ iyi ẹlẹnan ẹbho nesi Jehova munhẹn ha tie ẹbho vae bhi Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu. Ukpe 1881 wo la munhẹn, a da tie ibhio mhan ne ribhi United States nin ele dọ sikoko bhi uwa ọsi obhio mhan bhi Allegheny, Pennsylvania, bhi ọne iluemhin kpataki nan. Akizẹbue, agbotu kẹkẹ da tobele ha lu ọne Ayere. Bhi Mach 1940, a da taman ibhio mhan ghe ele dẹ sabọ tie ọria nọn hi ki rẹ khin nọn ribhi eji ele da tẹmhọn Osẹnobulua vae bhi ọne Ayere nọn mhọn ọne ọkhọle nọn rẹ vae. Bhi ukpe 1960, bhi ọsi ọhẹnhẹn, Bẹtẹ da je ebe nan ha rẹ tie ẹbho vae bhi Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu ji agbotu kẹkẹ. Rẹ na ẹghe nin ha vade, a sẹ wo gha ebe nan rẹ tie ẹbho vae bhi Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu ne manman bunbun nin ẹbho. Bezẹle nin mhan da manman dọnmhegbe rẹ tie ẹbho vae?

9-10. Hela miẹn elele bhi uwedẹ nin mhan rẹ dọnmhegbe rẹ tie ẹbho vae bhi Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu? (John 3:16)

⁹ Emhin ọkpa nọnzẹle nin mhan da tie ẹbho nin ele dọ deba mhan lu Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu hi, mhan ho nin ẹbho ne vae bhi ọsi ọhẹnhẹn lẹn ẹmhọanta rẹji emhin nin Jehova bi Jesu lu nin mhan rebhe. (Tie John 3:16.) Mhan mhọn ọlẹn bhi ọkhọle ghe, emhin nin ele daghe yẹ họn bhi ọne Ayere, dẹ re ele ha guanọ in ele manman luẹ ẹmhọn Jehova, yẹ kiẹn eguọmhandia nesọle. Ọkpakinọn, ẹbho nekẹle yẹ miẹn elele bhọ.

¹⁰ Mhan yẹ tie ẹbho ne zobọ bhọ rẹ ha ga Jehova vae. Mhan lu iriọ nin mhan rẹ ye ele re ghe, Osẹnobulua sẹ yẹ hoẹmhọn ele. Ene bunbun  bhi ẹwẹ ele vae. Sẹyẹ, mhan wo manman ghọnghọn rẹ miẹn ele. Ele ha vae bhi ọne Ayere, ọ ki ye ele re ebi ele rẹ manman ha ghọnghọn yẹ ẹghe nin ele rẹ ha ga Jehova bhi ẹghe nọn gbera. Bha ji mhan fẹ ijiẹmhin ọsi Monica ghe. c Bhi ẹghe emianmhẹn KOVID-19, ọle da kie dọ munhẹn ha tẹmhọn Osẹnobulua. Ọle ki yo Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu fo bhi ukpe 2021, ọle da yọle: “Ọne Ayere nan wo manman lu uhọnmhọn emhin rẹji mẹn. Bhi ọsi ọhẹnhẹn bhi ikpe 20 ne gbera, mẹn sabọ tẹmhọn Osẹnobulua man ẹbho, yẹ tie ele vae bhi Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu. Mẹn wo manman dọnmhegbe rẹ lu ọnan, ranmhude emhin nin Jehova bi Jesu lu nin mẹn wo manman ti mẹn bhọ.” (Ps. 103:1-4) Aharẹmiẹn ẹbho nin mhan tiele vae, la ele bha vae, mhan yẹ wo dọnmhegbe rẹ tie ẹbho vae bhi ọne Ayere, ranmhude uwedẹ nin mhan rẹ dọnmhegbe ti Jehova bhọ.

11. Be Jehova sẹ rẹ nan erọnmhọn ọbhi uwedẹ nin mhan rẹ ha dọnmhegbe yẹ nin mhan rẹ tie ẹbho vae bhi Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu? (Haggai 2:7)

¹¹ Jehova wo ha nan erọnmhọn ọbhi uwedẹ nin mhan rẹ ha dọnmhegbe rẹ tie ẹbho vae bhi Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu. Bhi ukpe 2021, arẹmiẹn mhan bha yẹ sabọ manman ha lu emhin beji mhan ka rẹ ha lu ele khẹ ranmhude emianmhẹn KOVID-19, ẹbho ne bun sẹbhi 21,367,603 da sẹyẹ vae bhi ọne Ayere. Khere kẹre nọn rẹ sẹbhi igba eva bi ukhiọnmhẹn nin ene ẹbho nan rẹ bun gbera Esali Jehova rebhe ne ribhi ọne otọ agbọn nan. Bhi ọsi ẹmhọanta, ọ iyi ebi ẹbho ne vae bun sẹ yẹ manman rẹtẹ Jehova. Sokpan, ẹmhọn ọdeọde bhi ẹbho ne vae manman rẹtẹ ọle. (Luke 15:7; 1 Tim. 2:3, 4) Mhan rẹọbhọ ghe, ahamiẹn mhan gha ebe nin mhan rẹ tie ẹbho vae bhi Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu nin ẹbho, Jehova re ọle ha rẹkpa mhan rẹ miẹn eria ne mhọn ọkhọle esili.—Tie Haggai 2:7.

12. Be ha sabọ re ọle nọghọ mhan rẹ lu Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu?

¹² Jesu ka tale ghe, bhi ẹghe ọkike ọsi ọne agbọn nan, mhan dẹ kuẹlo da ọkakale ne bunbun, bọsi ekpokpo kẹkẹ rẹ sẹbhi ọnan miẹn bhi azagba-uwa, okhọnlẹn, emianmhẹn bi emhin ne bunbun. (Matt. 10:36; Mark 13:9; Luke 21:10, 11) Ẹgheso, ene idia nan ire ọle lẹkhẹ nin mhan rẹ lu Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu. Be ibhio mhan sẹ lu rẹ khọn ene ọnọghọ nan? Be Jehova sẹ rẹ rẹkpa ele yẹ?

13. Be Jehova rẹ nan erọnmhọn ọbhi uwedẹ nin Artem rẹ dọnmhegbe yẹ beji ọle ha da sabọ lu Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu bhi ighan?

¹³ Ighan. Ibhio mhan ne ribhi ighan ranmhude urẹọbhọ nọnsele, wo manman ha dọnmhegbe beji ele ha da lu Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu. Bha ji mhan fẹ ijiẹmhin ọsi Artem ghe. Bhi ẹghe Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu nan lu bhi ukpe 2020, a da mun ọlẹn fiọbhi obhi ighan khere nin ebe sẹbhi itue isẹn ha re osukpa dia. Arẹmiẹn a mun ọlẹn khue, ọle da yẹ sabọ noo emhin eso nin ọle mhọn rẹ lu ọne Ayere. Sẹyẹ, ọle da mhanmhanlẹn nin ọle rẹ re ọta Ayere man nin egbe ọle. Ọkpakinọn, ẹbho nin ele ko ribhi ighan wo sin isiga, yẹ manman ghunmhun ihẹn. Be ọle ki lu yẹ? Ọle da nọọn ele si ele dẹ be sabọ zobọ bhọ rẹ ha ghunmhun ihẹn, yẹ zobọ bhọ rẹ sin isiga bhi uriagogo ọkpa. Ọ da wo han Artem ilo ghe, ene ẹbho nin ele ko ribhi ighan da ka ghe, ele ida sin isiga la ghunmhun ihẹn bhi ẹghe nin ọle ha rẹ lu ọne Ayere. Artem da yọle ghe, “Mẹn da tẹmhọn ọne Ayere man ele.” Arẹmiẹn ele yọle ghe, ele bha guanọ nin ele họn ẹmhọn ọne iluemhin, ẹghe nin ele ki rẹ daghe ebi Artem rẹ lu ọne Ayere, yẹ họn ebi ọle tale, ele da taman ọlẹn nin ọle taman ele ẹmhọn ọne Ayere.

14. Be ẹbho nesi Jehova rẹ dọnmhegbe rẹ lu Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu yẹ arẹmiẹn emianmhẹn KOVID-19 ribhọ?

 ¹⁴ Emianmhẹn KOVID-19. Ranmhude emianmhẹn KOVID-19, ẹbho nesi Jehova bha yẹ sabọ ha sikoko lu Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu kugbe. Sokpan, ọnan bha re ele miẹn ghe ele bha yẹ lu Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu. d Agbotu kẹkẹ ne mhọn itanẹti da noo ifoni rẹ lu ọne Ayere. Ọkpakinọn, ẹbho ne bunbun ne imhọn itanẹti kii? Bhi agbaẹbho eso, a da mhanmhanlẹn nan re ọne ọta man bhi tẹlẹvisiọn, la bhi iredio. Rẹ deba ọnan, Bẹtẹ kẹkẹ da rẹkọdi ọne ọta bhi urolo ne bun gbera 500, beji ẹbho ne ribhi eko kẹkẹ ha da sabọ lu ọne Ayere. Sẹyẹ, ibhio mhan da ne ene ọta nan rẹkọdi nan ji ene ibhio mhan ne ribhi ene eko ne guanọ ọlẹn.

15. Be uwẹ miẹn luẹ bhi obọ Sue nọn luẹ Baibo?

¹⁵ Ekpokpo bhi azagba-uwa. Ekpokpo bhi ẹkẹ azagba-uwa hi emhin nọn manman re ọle nọghọ ẹbho eso rẹ lu Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu. Bha ji mhan fẹ ijiẹmhin ọsi ọria ọkpa ghe nọn luẹ Baibo natiọle Sue. Bhi ukpe 2021,  ukpẹdẹ ọkuẹsẹ ẹdẹ nan ha lu Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu, Sue da taman obhio mhan nọn man ọlẹn Baibo ghe ọle ida sabọ vae bhi ọne Ayere ranmhude ẹbho eso bhi azagba-uwa nọnsọle kpokpo ọle. Ọne obhio mhan nọn man ọlẹn Baibo da tie Luke 22:44 man ọlẹn. Ọle da ji ọle lẹn ghe, ahamiẹn mhan kuẹlo da ọnọghọ, ọkhẹke nin mhan re obọ rẹkhan ijiẹmhin ọsi Jesu beji mhan ha rẹ bhii ji Jehova, yẹ mun udu rebhe nyan ọlẹn. Ukpẹdẹ nọn rẹkhan ọlẹn, Sue da muegbe ọne ibrẹdi bi ọne anyọn nin ọle ha noo ọbhi otọ, yẹ ghe ọta kpataki nan rẹman bhi ọsewewiẹ bhi ukpẹdẹ nan lu ọne Ayere bhi jw.org. Bhi ọne ọsemuan nin beji ọle ọkpa ribhi ugha nọnsọle, ọle da noo ifoni rẹ deba lu ọne Ayere. Ọne ẹghe nan ki gbera, Sue da gbẹn ebe ji ọne obhio mhan nọn man ọle Baibo rẹ taman ọlẹn yọle: “Uwẹ wo manman re izebhudu nin mẹn inodẹ. Mẹn da wo manman dọnmhegbe beji mẹn ha da sabọ yo ọne Ayere. Sẹyẹ, Jehova da wo gene rẹkpa mẹn. Unun mẹn ida sabọ tẹmhọn ebi mẹn rẹ manman ghọnghọn yẹ, yẹ khuẹnmhẹn Jehova!” Uwẹ be riale ghe Jehova dẹ sabọ rẹkpa uwẹ ahamiẹn uwẹ kuẹlo da idia nọn sẹ inian?

16. Bezẹle nin mhan da rẹọbhọ ghe Jehova dẹ nan erọnmhọn nin mhan bhi uwedẹ nin mhan rẹ ha dọnmhegbe rẹ yo Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu? (Romans 8:31, 32)

¹⁶ Uwedẹ nin mhan rẹ ha dọnmhegbe nin mhan rẹ lu Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu wo manman ti Jehova bhọ. Mhan dẹ sabọ rẹọbhọ ghe ọle dẹ nan erọnmhọn nin mhan sade mhan rẹman ghe, emhin nin ọle lu nin mhan ti mhan bhọ. (Tie Romans 8:31, 32.) Bhiriọ, bha ji mhan muegbe nin mhan rẹ yo Ayere ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu ọsi ọne ukpe nan, yẹ manman deba lu iwẹnna oga bhi ọne ẹghe Ayere.