1. Bezẹle nọn da khẹke nin mhan ha lu Ayere nọnsi Jesu ukpe-ukpe?

 EDANDAN i ribhọ ghe emhin nọn ghanlẹn izọese nọnsi Jesu khin! (2 Kọr. 9:15) Ranmhude Jesu yu nin mhan, uwẹ dẹ sabọ deba Osẹnobulua nin Jehova ha mhọn ikolu nọn ziẹnlẹn, yẹ mhọn ọne isẹhoa rẹ miẹn iẹnlẹn ọsi ighegheghe. Bhiriọ, ọkhẹke nin mhan ji ọne izọese ha ti mhan bhọ, yẹ ha khuẹnmhẹn Jehova nọn ranmhude oyẹẹ je Ọmọn nọnsọle re nọn dọ yu nin mhan. (Rom 5:8) Jesu da yọle nin mhan ha lu Ayere ọsi uyumhin nọnsọle ukpe-ukpe, nin mhan da sabọ ha rẹman ghe ọne izọese ti mhan bhọ, sẹyẹ ghe, ọ lu uhọnmhọn-emhin rẹji mhan.—Luk 22:​19, 20.

 2. Be imhan ha zilo nyan bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan?

² Ẹdẹ Satọde nin Epre 12, 2025, ọle a ha lu Ayere Ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu bhi ọne ukpe nan. Edandan i ribhọ ghe, mhan rebhe wo muegbe ọbhi otọ khẹ ọle. Bhi ọne ẹghe Ayere, mhan dẹ wo manman miẹn elele bhọ sade mhan re ẹghe ọbhi otọ rẹ ria eria nyan ebi Jehova bi Ọmọn nọnsọle lu nin mhan. Bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan, mhan dẹ zilo nyan ebi ọne izọese man mhan le rẹji Jehova bi Ọmọn nọnsọle. Bhi ọne uhọnmhọn-ọta nọn rẹkhan ọnan, mhan dẹ zilo nyan ebi mhan ha rẹ sabọ miẹn elele yẹ bhi ọne izọese bi ebi mhan ha rẹ rẹman yẹ ghe ọne izọese ti mhan bhọ.

EBI ỌNE IZỌESE MAN MHAN LE RẸJI JEHOVA

 3. Be uyumhin ọsi okpea ọkpa ha rẹ sabọ miẹn ẹbho ne bunbun fan yẹ? (Yẹ fẹ ifoto ghe.)

³ Ọne izọese man mhan le ghe, Osẹ nọn bhuohiẹn bhi uwedẹ  nọn gbale Jehova khin. (Deut. 32:4) Be ọ rẹ yi iriọ yẹ? Ranmhude Adam bha hẹnmhọn nin Osẹnobulua, ọle da si olukhọ bi uu ji mhan nin imọn nesọle. (Rom 5:12) Nin Jehova rẹ sabọ hinmhin mhan bhi ọne olukhọ bi uu, ọle da mhanmhanlẹn nin Jesu rẹ dọ re iẹnlẹn nọnsọle zọese nin mhan. Ọkpakinọn, be uu ọsi otuọnkpa nọn gba nan ha rẹ sabọ hinmhin eria ne bunbun yẹ? Pọl nin odibo da yọle: “Beji akan-ehọ ọsi okpea ọkpa [Adam] rẹ re ẹbho ne bunbun kiẹn eria olukhọ, iriọ okpea ọkpa [Jesu] nọn hẹnmhọn nin Osẹnobulua ha rẹ re ẹbho ne bunbun kiẹn eria ne khiale.” (Rom 5:19; 1 Tim. 2:6) Ebi a re ọnan ta hi, okpea ọkpa nọn gba nan, nọn bha hẹnmhọn nin Osẹnobulua, ọle si olukhọ bi uu ji mhan. Iriọ okpea ọkpa nọn gba nan, nọn hẹnmhọn nin Osẹnobulua yẹ rẹ sabọ miẹn mhan fan.

 4. Bezẹle nin Jehova bha da wo ji imọn nesi Adam ne hẹnmhọn nanlẹn rẹ wo ha nyẹnlẹn khian?

⁴ Ọ be gene khẹke nin Jesu yu rẹ miẹn imhan fan? Bezẹle nin Jehova bha da wo ji imọn nesi Adam ne hẹnmhọn nanlẹn rẹ wo ha nyẹnlẹn khian? Imhan nin eria nọn bha gba nan sabọ wo ha riale ghe, ọ dẹ rẹ wo ha mhẹn sade iriọ Jehova rẹ gene lu ọle. Sokpan, ọnin i da rẹman ghe, Jehova bhuohiẹn bhi uwedẹ nọn gbale. Ranmhude Jehova bhuohiẹn nọn gbale, ọle zẹle nin ọle bha da re ẹlo gbe emhin ebe a nin Adam lu.

 5. Be re imhan rẹọbhọ ghe, Jehova dẹ wo ha lu emhin nọn gbale ẹghe rebhe?

⁵ Be ha rẹ sunu sade Jehova re otọ nin imọn nesi Adam nọn bha gba nan rẹ ha nyẹnlẹn bhi ighegheghe, ghe ọle bha je Jesu re nọn dọ yu nin mhan? Ọ ki rẹman ghe, Jehova i bhuohiẹn bhi uwedẹ nọn gbale. Ranmhude ọnan, ẹbho eso sabọ rẹ ha mhọn edandan si Osẹnobulua dẹ lu ebe khẹke bhi emhin nekẹle. Bhi ọsi ijiẹmhin, ele sabọ rẹ ha riale si ọle dẹ gene mun ive eso nin ọle vele sẹ. Ọ bha khẹke nin mhan ha mhọn edandan nọn ṣenian. Bezẹle? Ranmhude Jehova wo lu emhin nọn gbale. Ọle da re Ọmọn nọnsọle nin ọle hoẹmhọnlẹn nẹ rẹ zọese nin mhan, arẹmiẹn ọ manman ba ọle bhi egbe. Ọnan rẹman mhan ghe, ọle dẹ wo ha lu emhin nọn gbale ẹghe rebhe.

 6. Be hi emhin ọbhebhe nọn re Jehova je Ọmọn nọnsọle re nọn dọ yu nin mhan? (1 Jọni 4:​9, 10)

⁶ Oyẹẹ nọn dinmhin nin Jehova mhọn da mhan, ọle emhin ọbhebhe nọn zẹle nin ọle da je Jesu re nọn dọ yu nin mhan. (Jọni 3:16; tie 1 Jọni 4:​9, 10.) Jehova je Ọmọn nọnsọle re nọn dọ yu nin mhan, beji a ha da miẹn ghe, mhan ki sabọ miẹn iẹnlẹn ọsi ighegheghe yẹ sabọ deba azagba-uwa nọnsọle. Riale ghe: Ẹghe nin Adam rẹ lu emhin ebe, Jehova da re ọle sibhi ọmọn re, ọle bha yẹ deba azagba-uwa nọnsi Jehova. Beji a miẹn imọn nesi Adam mhan khin, a bha biẹ mhan bhi azagba-uwa nọnsi Jehova.  Ọkpakinọn, ranmhude izọese nọnsi Jesu, Jehova rẹhunmhan olukhọ nesẹmhan. Sẹyẹ, bhi ẹghe odalo, ọle dẹ ne ọrebhe ne mhọn urẹọbhọ da ọle, ne yẹ hẹnmhọn nanlẹn fikiere bhi azagba-uwa nọnsọle. Ejayenan nian, mhan dẹ sabọ deba Jehova bi ibhio mhan bhi ẹkẹ agbotu ha mhọn ikolu nọn ziẹnlẹn. Bhi ọsi ẹmhọanta, Jehova wo manman hoẹmhọn mhan!—Rom 5:​10, 11.

 7. Be oya nin Jesu le rẹ rẹkpa mhan rẹ lẹn otọ ebi Jehova hoẹmhọn mhan sẹ yẹ?

⁷ Mhan dẹ sabọ lẹn otọ ebi Jehova hoẹmhọn mhan sẹ yẹ sade mhan lẹn ebi izọese nọnsi Jesu re ọle le. Esu yọle ghe, ọria soso i ribhọ nọn ha sẹyẹ ha sun rẹkhan Jehova sade emhin nyọn mun ọlẹn. Ranmhude ọnan, Jehova da re otọ nin Jesu rẹ loya ọkuẹsẹ ọle yu, nin Ọle rẹ rẹman ghe, ohoghe Esu bhale. (Job 2:​1-5; 1 Pita 2:21) Jehova wo ha daghe ọle ẹghe nin ẹbho rẹ ha zuọzuọ Jesu, ẹghe nin eyokhọnlẹn rẹ ha re asan gbe ọle, bi ẹghe nin ele rẹ khan ọlẹn mun eran. Sẹyẹ, Jehova wo daghe ọle ẹghe nin Ọmọn nọnsọle rẹ yu uyumhin oya bhi ọne okhun eran nan khan ọlẹn ọi. (Mat. 27:​28-31, 39) Jehova mhọn ọne ahu rẹ lu ọle nin Ọmọn nọnsọle hẹi le ọne oya nan, sokpan, ọle bha lu iriọ. Bhi ọsi ijiẹmhin, ẹghe nin ẹbho rẹ yọle: “Ji [Osẹnobulua] dọ hinmhin ọlẹn nian sade Ọle mhọn ebi Ọle re ọle lu,” Jehova ha rẹ sabọ lu iriọ. (Mat. 27:​42, 43) Sokpan, sade Osẹnobulua lu iriọ nọn, Jesu i rẹ yu nin mhan. Mhan ha rẹ kiẹn eria ne i mhọn ikhuaẹloghe. Beji a ha da miẹn ọnan bha sunu, ọle zẹle nin Jehova da re otọ nin Ọmọn nọnsọle rẹ le oya rẹ sẹbhi ẹghe nin ọle rẹ gbẹtin sotọ.

 8. Ọ be ha ba Jehova bhi egbe ẹghe nin ọle rẹ daghe Ọmọn nọnsọle loya? Gbotọle fanọn an. (Yẹ fẹ ifoto ghe.)

⁸ Ọ bha khẹke nin mhan ha riale ghe, emhin i rẹso Osẹnobulua ranmhude ghe ọle Osẹ nọn ke okhun nẹ! Beji a miẹn ghe emhin rẹso mhan nin eria nin ọle man bhi arẹkhọkhọ nọnsọle, ọnin rẹman ghe emhin yẹ wo rẹso ọle. Baibo yọle ghe, emhin “ba ọle bhi egbe.” (Ps. 78:​40, 41) Sẹyẹ, bha ji mhan ria eria nyan okha ọsi Ebraham bi Aiziki. Jehova da taman Ebraham nin ọle re ukpọmọn ọkpa sẹsẹ nọnsọle rẹ zọese ji ọle. (Gen. 22:​9-12; Hib. 11:​17-19) Ria ebi ọ dia Ebraham bhi egbe yẹ bhi ẹghe nin ọle rẹ re ukpọghale nin ọle rẹ gbe Aiziki a nin ọmọn nọnsọle. Edandan i ribhọ ghe, ọ wo manman ha ba Ebraham bhi egbe. Ọnan rẹkpa mhan rẹ lẹn ebi ọ rẹ manman ha ba Jehova bhi egbe yẹ, ẹghe nin ọle rẹ daghe ọle ghe ẹbho ne i mhẹn re oya nin Ọmọn nọnsọle, rẹ sẹbhọ ghe, ele da gbe ọle a!—Fẹ ọne ividio ghe nọn yọle, Re Egbe Khọkhọ Ele Bhi Uwedẹ Nin Ele Rẹ Re Urẹọbhọ Man—Ebraham, Obọ 2 bhi jw.org.

 9. Be Rom 8:​32, 38, 39 man uwẹ le rẹji ebi Jehova hoẹmhọn uwẹ bi ibhio ẹ nin bha ko ga sẹ yẹ?

⁹ Izọese nọnsi Jesu rẹman mhan ghe, ọria soso i ribhọ nọn hoẹmhọn mhan sẹ bii Jehova,  aharẹmiẹn obhio mhan la ọmọẹ mhan nọn sikẹ mhan nẹ nọn. (Tie Rom 8:​32, 38, 39.) Bhi ọsi ẹmhọanta, Jehova bhọ hoẹmhọn mhan gbera ebi mhan hoẹmhọn egbe mhan sẹ yẹ. Ọ be yẹẹ uwẹ rẹ nyẹnlẹn bhi ighegheghe? Jehova bhọ ọ yẹẹ nẹ nin uwẹ rẹ nyẹnlẹn bhi ighegheghe. Uwẹ be guanọ nan rẹhunmhan olukhọ nọnsẹ? Jehova bhọ ọ ghọn nẹ nin ọle rẹ rẹhunmhan uwẹ. Ebi ọle guanọ bhi obọ mhan hi, nin mhan mhọn urẹọbhọ da ọle yẹ ha hẹnmhọn nanlẹn, nin mhan rẹ rẹman ọle ghe mhan miẹn izọese ọsi Ọmọn nọnsọle ọbhi egbe. Bhi ọsi ẹmhọanta, izọese nọnsi Jesu wo rẹman ghe, Jehova wo hoẹmhọn mhan. Bhi agbọn ọsọgbọn, mhan dẹ manman luẹ ẹmhọn oyẹẹ nin Jehova mhọn da mhan.—Eccl. 3:11.

EBI ỌNE IZỌESE MAN MHAN LE RẸJI JESU

10. (a) Be manman ba Jesu bhi egbe nẹ bhi ẹmhọn uu nọnsọle? (b) Be Jesu rẹ kpe elin nọnsi Jehova khia yẹ? (Yẹ fẹ ọne ẹkpẹti ghe nọn yọle, “ Uyumhin Nọnsi Jesu Kpe Elin Nọnsi Jehova Khia.”)

¹⁰ Ebi ẹbho tẹmhọnlẹn rẹji Jehova wo manman rẹte Jesu. (Jọni 14:31) Ẹbho da yọle ghe, ranmhude Jesu lu emhin ebe, sẹyẹ ọle re unun je Osẹnobulua, ọle zẹle nin ele da ho nin ele gbe ọle a. Ọnan da wo manman ba Jesu bhi egbe, ranmhude ọle lẹnmhin ghe emhin nọn sẹnian dẹ sabọ re itọn ọbhi elin nọnsi Aba ọle. Ọnin zẹle nin ọle da nan erọnmhọn yọle: “Aba imẹn, sade ọ dẹ ji a lu, ji ọne ukpu nan gbera imẹn.” (Mat. 26:39) Jesu da sun rẹkhan Jehova rẹ sẹbhi ukpẹdẹ uu. Ọle da re ọnan rẹman ghe, ohoghe Esu bha Jehova le.

11. Be Jesu rẹ rẹman yẹ ghe ọle mhọn oyẹẹ nọn dinmhin da ẹbho? (Jọni 13:1)

¹¹ Nin Jesu rẹ yu nin mhan rẹman ghe, ẹmhọn eria wo manman rẹtẹ ọle, manman nọn, edibo nesọle. (Prov. 8:31; tie Jọni 13:1.) Bhi ọsi ijiẹmhin, Jesu lẹnmhin ghe emhin eso nin ọle ha lu bhi ọne otọ nan dẹ nọghọ ọle, manman nọn  uyumhin nọnsọle. Ọrẹyiriọ, Jesu da wo lu ene emhin rebhe. Ọ i gheghe yi ranmhude Jehova yọle nin ọle lu iriọ zẹle, sokpan, ranmhude ọle wo manman hoẹmhọn ẹbho zẹle. Ọle da wo re ọkhọle rebhe rẹ ha tẹmhọn Osẹnobulua, ha man ẹbho emhin, yẹ ha rẹkpa ele. Bhi ọne ukpasọn ọkuẹsẹ Jesu yu, ọle da kpe oẹ ọsi edibo nesọle a, yẹ re adia bi ikoudure nin ele. (Jọni 13:​12-15) Beji Jesu ribhi bhi ọne eran nan khan ọle ọi, ọle da ta ọta esili man ọne oyi nan khan mun eran sikẹ ọle nọn rẹkpa ọle rẹ ha mhọn ikhuaẹloghe. Ọle da yẹ mhanmhan ebi a ha rẹ ha gbẹloghe inẹn ọlẹn yẹ. (Luk 23:​42, 43; Jọni 19:​26, 27) Ọ i yi uyumhin nọnsọle ọkpa Jesu rẹ rẹman ghe ọle mhọn oyẹẹ nọn dinmhin da eria, sokpan, ọle da re emhin rebhe nin ọle lu rẹ rẹman ghe ọle hoẹmhọn eria.

12. Emhin kẹkẹ nela Jesu lu nin mhan nian?

¹² Arẹmiẹn Jesu yu nin mhan, ọle sẹyẹ wo lu emhin kẹkẹ rẹ rẹkpa mhan. (Rom 6:10) Be bhọ ọle lu nin mhan? Ọle yẹ wo wẹnna kaka nin mhan rẹ miẹn emhin kẹkẹ nin izọese nọnsọle re isẹhoa nin mhan rẹ ha mhọn. Be bhọ emhin eso nin ọle lu nian? Ojie nọnsẹmhan ọle ki khin nian, Ojohẹn Nọn Khua, bi ebeanlẹn ọsi agbotu. (1 Kọr. 15:25; Ẹfẹ. 5:23; Hib. 2:17) Sẹyẹ, ọle Jehova mun ọne ẹsọn nan, nọn koko enanzẹle bi ihuan nekẹle. Ọle dẹ miẹn ọne ẹsọn nan fo ọkuẹsẹ ekpokpo nọn khua sotọ. a (Mat. 25:32; Mak 13:27) Ọle yẹ wo lu ọle beji a ha da miẹn ghe, eguọmhandia nesi Osẹnobulua ki ha miẹn ebale oriọn le bhi ọne ẹghe ọkike nan. (Mat. 24:45) Jesu dẹ sẹyẹ ha rẹkpa mhan bhi ẹghe ikpe uli nin ọle ha rẹ gbẹloghe. Jehova wo gene re Ọmọn nọnsọle rẹ lu ẹsele nin mhan!

HẸI ZOBỌ BHỌ RẸ HA LUẸ EMHIN

13. Elele nela mhan ha miẹn bhọ sade mhan ria eria nyan oyẹẹ nin Jehova bi Jesu mhọn da mhan?

¹³ Ahamiẹn uwẹ re ẹghe ọbhi otọ rẹ ria eria nyan ebi Jehova bi Jesu lu nin mhan, ọ ki rẹkpa uwẹ rẹ ha daghe ebi oyẹẹ nin ele mhọn da uwẹ dinmhin sẹ yẹ. Bhi ẹghe iluemhin ọsi Ayere Ọsi Uyumhin Nọnsi Jesu bhi ọne ukpe nan, uwẹ sabọ rẹ dọnmhegbe rẹ tie ọkpa la eso bhi ebe Baibo ne gbokha ọsi Jesu. Hẹi ha ho nin uwẹ wo re osukpa tie uhọnmhọnlẹn ne bunbun, sokpan ha tie ọle khere khere, yẹ gbẹlokotọ nin uwẹ da sabọ daghe emhin ebhebhe ne rẹman ebezẹle nọn da khẹke nin mhan hoẹmhọn Jehova bi Jesu. Uwẹ ha yẹ noo isẹhoa nọn hi ki rẹ khin rẹ ha taman ẹbho ebi uwẹ miẹn luẹ bhọ.

14. Ahamiẹn mhan gua otọ emhin fẹghe, be ọ ha rẹ sabọ rẹkpa mhan yẹ rẹ ha luẹ ẹmhọn izọese nọnsi Jesu bi uhọnmhọn-ọta nekẹle? (Psalm 119:97) (Yẹ fẹ ifoto ghe.)

 ¹⁴ Ahamiẹn ọ buele nin uwẹ mọn da ga Jehova, uwẹ sabọ rẹ ha riale si uwẹ dẹ miẹn emhin ọgbọn luẹ bhi ẹmhọn uwedẹ nọn gbale nin Jehova rẹ bhuohiẹn, oyẹẹ nọnsọle, bi izọese nọnsi Jesu. Ẹmhọanta nọn ribhọ hi, uwẹ dẹ wo ha miẹn emhin ọgbọn luẹ rẹji ene uhọnmhọn-ọta nan bi uhọnmhọn-ọta nekẹle. Bhiriọ, be ọkhẹke nin uwẹ lu? Ha noo ebe nin agbotu gbẹn rẹ gua otọ ene uhọnmhọn-ọta nan. Ahamiẹn emhin ribhi eji uwẹ tiele nọn bha mun uwẹ ẹlo kore, dọ gua otọ ọle fẹghe! Bhi ọne ukpẹdẹ nin rebhe, ria eria nyan ebi uwẹ gua otọ ọle kere, ebi ọ man uwẹ le rẹji Jehova bi Jesu, bi oyẹẹ nin ele mhọn da uwẹ.—Tie Psalm 119:97.

15. Bezẹle nọn da khẹke nin mhan wo ha gua otọ emhin oriọn ne ribhi Baibo?

¹⁵ Hẹi ji egbe lọ uwẹ sade uwẹ bha miẹn emhin ọgbọn luẹ bhi ẹghe nọn hi ki rẹ khin nin uwẹ rẹ tie Baibo, la ha gua otọ emhin fẹghe. Beji uwẹ rẹ gua otọ uhọnmhọn-ọta ne ribhi Baibo, inian uwẹ diabe ọria nọn guanọ igolu. Ọria nọn guanọ igolu wo mhọn iziẹngbe, ọle re uri-agogo eso la ikpẹdẹ eso rẹ guanọ ọlẹn ọkuẹsẹ ọle bhọ miẹn obhiọ khere. Ọrẹyiriọ, ọle i ji egbe da lọ ọle, ranmhude obhiọ khere nin ọle miẹn lu uhọnmhọn-emhin rẹji ọle. Emhin ne ghanlẹn ne ribhi Baibo bhọ ghan gbera igolu! (Ps. 119:127; Prov. 8:10) Bhiriọ, hẹi ji egbe lọ uwẹ, wo ha re obọ rẹkhan emhanmhan nin uwẹ re ọbhi otọ rẹ ha tie Baibo.—Ps. 1:2.

16. Be imhan ha rẹ sabọ re egbe khọkhọ Jehova bi Jesu yẹ?

¹⁶ Beji uwẹ rẹ luẹ Baibo, guanọ uwedẹ kẹkẹ nin uwẹ rẹ ha re obọ rẹkhan ebi uwẹ luẹ. Bhi ọsi ijiẹmhin, ha re egbe khọkhọ Jehova bhi uwedẹ nin ọle rẹ re obọ ọkpa mun ọrebhe. Re egbe khọkhọ Jesu bhi uwedẹ nin ọle rẹ hoẹmhọn Aba ọle bi ẹbho. Nin uwẹ rẹ sabọ lu ọnan, uwẹ dẹ muegbe rẹ loya ranmhude elin nọnsi Jehova, yẹ ha re ọkhọle rebhe rẹkpa ibhio ẹ nin ibha ko ga. Sẹyẹ, bọsi Jesu, ha tẹmhọn Osẹnobulua man ẹbho, beji ele ha da miẹn ọne isẹhoa rẹ miẹn ẹsele nin Jehova lu nin mhan ọbhi egbe.

17. Be imhan ha zilo nyan bhi uhọnmhọn-ọta nọn rẹkhan ọnan?

¹⁷ Beji mhan ha rẹ ha lẹn otọ izọese nọnsi Jesu yẹ manman ji ọle ha ti mhan bhọ, iriọ oyẹẹ nin mhan mhọn da Jehova bi Ọmọn nọnsọle ha rẹ ha ziẹn ọbhọ. Bhiriọ, ele ki manman hoẹmhọn mhan gbera ọnikhẹ. (Jọni 14:21; Jem. 4:8) Bhiriọ, bha ji mhan ha noo emhin kẹkẹ nin Jehova ne nin mhan rẹ ha luẹ ẹmhọn izọese nọnsi Jesu. Bhi uhọnmhọn-ọta nọn rẹkhan ọnan, mhan dẹ zilo nyan uwedẹ eso nin mhan ha rẹ sabọ miẹn elele bhi izọese nọnsi Jesu, bi ebi mhan ha rẹ rẹman yẹ ghe oyẹẹ nin Jehova mhọn da mhan ti mhan bhọ.