Fiọ diọ bhi uhọnmhọn-ota

Fiọ diọ bhi uri uhọnmọn-ọta

OKHA ỌSI OBHIO MHAN

Mẹn Lu Emhin Nọn Khẹke Nin Mẹn Lu

Mẹn Lu Emhin Nọn Khẹke Nin Mẹn Lu

OBHIO mhan nin Donald Ridley wo re ebe gbera ikpe 30 rẹ ha mundia nin Esali Jehova bhi kotu. Ọle wo manman rẹkpa ẹbho lẹn ghe, ọria nọn khọnmhọn mhọn ahu rẹ zẹ si ọle dẹ si aranlẹn ọbhi egbe la si ọle ida si ọle ọbhi egbe. Ọle wo rẹkpa agbotu khọn miotọ bhi ẹzọ kẹkẹ nin ele gui bhi kotu nọn khua bhi United States. Don, ọle imọẹ ọle tie ọle. Ọria idegbere ọle khin. Ọle wo de ẹlo re lu emhin. Ẹmhọn ẹbho nekẹle ọle mun kalo gbera ọsọle.

Bhi ukpe 2019, Don da ha khọnmhọn emianmhẹn nọn manman kaka nan bha sẹ miẹn ukhunmhun ọlẹn. Ọne emianmhẹn da gbe ọle bhi August 16, 2019. Okha nọnsọle nin ọle gbe man mhan ọkuẹsẹ ọle yu khọnan.

St. Paul bhi Minnesota, U.S.A., ọle a da biẹ mẹn bhi ukpe 1954. Azagba-uwa nọnsẹmhan bha manman fe. Otuẹ iRoman Catholic mhan ha yo. Imẹn hi ọmọn ugbazeva bhi imọn isẹn nesi ene biẹ mẹn. Isiku iCatholic mẹn yo ẹghe nin mẹn rẹ ha ribhi obhokhan. Mẹn da yẹ ha yi ọnọn rẹkpa ifada bhi ọne otuẹ. Ọrẹyiriọ, mẹn bha manman lẹn iBaibo. Arẹmiẹn mẹn rẹọbhọ ghe Osẹnobulua ribhọ nọn man emhin rebhe, mẹn bha rẹọbhọ ghe otuẹ iCatholic dẹ sabọ rẹkpa mẹn ga ọle.

EBI MẸN RẸ MIẸN OGA ẸMHỌANTA YẸ

Bhi ukpe ọhẹnhẹn nin mẹn rẹ ha ribhi isiku ilọya natiọle William Mitchell College of Law, Esali Jehova da vae bhi uwa nọnsẹmhẹn. Ẹghe nin ele rẹ vae bhi uwa nọnsẹmhẹn, ele da kere ghe mẹn họ ikpọn. Mẹn da taman ele nin ele kie vae. Ẹghe nin ele ki rẹ kie vae, mẹn da nọọn ele inọnta eva yọle: “Bezẹle nin emhin da kiọnlẹn nin eria ọbe gbera eria esili?” bi “Be ọria ha rẹ sabọ miẹn eghọnghọn yẹ bhi iẹnlẹn?” Ele da ne ebe natiọle The Truth That Leads to Eternal Life bi New World Translation of the Holy Scriptures nin mẹn. Mẹn da ka nin ele vae dọ ha man mẹn iBaibo. Ọnan da wo gene rẹkpa mẹn dọ lẹn ẹmhọanta kẹkẹ ne ribhi Baibo. Ọ da wo yẹẹ mẹn rẹ lẹn ghe Agbejele nọnsi Osẹnobulua, ọle hi ugbẹloghe nọn ha sabọ re ọkpẹnlẹn ọbhi iloya ne ribhi ọne agbọn nan. Ọ khia bhi ẹlo a ghe, ugbẹloghe ọsi eria ida sabọ hẹnhẹn ọne otọ nan. Ọ bhọ kie re iloya bi ọbalọ ha khọ ọbhọ.

Usikoko nọn nẹ nọn mhọn uhọnmhọn-ọta nọn yọle “Kingdom Truth” nan do bhi St. Paul Civic Center bhi ukpe 1982, ọle mẹn da mianmẹn. Bhi uzana nọn rẹkhan ọlẹn, mẹn da dọ gbẹn ẹzam nin ẹbho gbẹn rẹ kiẹn ilọya. Ebe da dagbare bhi uki October ghe mẹn wo lu nọnsẹn bhi ọne ẹzam nin mẹn gbẹn. Ọnan rẹman ghe mẹn dẹ sabọ ha lu iwẹnna ilọya nian.

Bhi ọne usikoko nin mẹn da mianmẹn, mẹn da miẹn obhiọ mhan ọkpa natiọle Mike Richardson, Bẹtẹ nọn ke okhun nẹ nọn ribhi Brooklyn ọle da ga. Ọne obhio mhan da taman mẹn ghe, a mun ọfisi nin ilọya da wẹnna gbọ bhi Bẹtẹ nọn ke okhun nẹ. Mẹn da wo yere ọta nin okpea nọn wẹnna bhi ẹgua ọsi Ethiopia tale nan gbẹn ọbhi Acts 8:36. Bhiriọ, mẹn da nọọn egbe mẹn yọle: ‘Be ha ki zẹ mẹn bha dọ wẹnna bhi ọne ọfisi nin?’ Iriọ mẹn ki rẹ gbẹn ghe mẹn ho nin mẹn dọ ga bhi Bẹtẹ.

Ene biẹ mẹn da ha khọẹkẹ ghe mẹn kiẹn ọkpa bhi Esali Jehova. Aba mẹn da nọọn mẹn si Bẹtẹ dẹ rẹkpa mẹn bhi iwẹnna ilọya nọnsẹmhẹn. Mẹn da taman ọlẹn ghe iwẹnna nọn hi rẹ khin mẹn khian dọ ha lu bhi enin. Mẹn da yẹ taman ọlẹn ghe a iha ọria osa bhi Bẹte, sokpan, uki ha gba, a ki re obhi igho khere nin ene wẹnna bhi enin, nin ele miẹn rẹ mun egbe mhọnlẹn.

Ẹghe nin mẹn ki rẹ lu iwẹnna nin mẹn mhọn bhi obọ fo, mẹn da dọ ha ga bhi Bẹtẹ nọn ribhi Brooklyn, New York, bhi ukpe 1984. A da je mẹn ha khian ọfisi nin ilọya da wẹnna bhi enin. Iwẹnna nin mẹn ka ha lu da wo mun mẹn egbe khẹ iwẹnna nin mẹn ha lu bhi Bẹtẹ.

EBI A RẸ RE IHỌỌ NATIỌLE STANLEY THEATER RẸ KIẸN EJI MHAN DA DO USIKOKO YẸ

Inian Stanley Theater dia ẹghe nin agbotu rẹ dẹ ọle

November 1983, agbotu da dẹ ihọọ natiọle Stanley Theater bhi Jersey City, New Jersey. Ele da gbẹn ebe ji gọvamẹnt nin ele re ebe nin ele rẹ kie hẹnhẹn ọne ihọọ. Ele ki bu ene eria ne mhọn obọ bhọ rẹ re ebe nin ẹbho, ene ibhio mhan da taman ele ghe usikoko ọsi Esali Jehova, ọle ele guanọ nin ele noo ọne ihọọ rẹ ha lu. Ọkpakinọn, ene ẹbho bha ka re ebe nin mhan rẹ kie hẹnhẹn ọne ihọọ ranmhude, bhi Jersey City, a gbẹn ọlẹn ọbhi uhi ghe eji ẹbho da nyẹnlẹn, ọle ọ da khẹke nan rẹ ha noo uwa nan rẹ lu ilọnmhọn oga. Ọkpakinọn, ọne ihọọ nan nin mhan dẹ, eji a da do ẹki bhi ọne agbaẹbho, ọle a ha ye. Ene ibhio mhan nan da mun ọne ẹmhọn ha khian ikotu, ọkpakinọn, kotu bha ka talọ ọbhọ.

Bhi uzana ọhẹnhẹn nin mẹn rẹ vae bhi Bẹtẹ, agbotu da mun ọne ẹmhọn ha khian ikotu nọn khua okhun gbera ọne ikotu nin ọhẹnhẹn nọn bha ka talọ ọbhọ. Ranmhude ọ bha sẹ bue gbe nin mẹn ka wẹnna bhi ọne ikotu nan bhi St. Paul, Minnesota, mẹn wo lẹn ẹlo ebi ọne ikotu rẹ re ẹmhọn ne dia inian khian yẹ. A ki ha talọ ọbhi ọne ẹmhọn, lọya ọkpa nọnsẹmhan da yọle ghe, a wo noo ọne ihọọ rẹ lu emhin ne bunbun bọsi sinima nan ghe bi illo nan khue. Bhiriọ, bezẹle nọn ha ki da ha yi emhin ọbe sade a noo ọle rẹ lu ilọnmhọn oga? Ọne ikotu ki fẹ ọne ẹmhọn ghe, ele da tale ghe ene gbẹloghe bhi Jersey City rahiẹ mhan, ghe nin ele re ọne ebe nin mhan guanọ nin mhan. Ọnan da rẹkpa mẹn daghe ghe Jehova wo re obọ bhọ nin agbotu rẹ ha noo ọfisi ọsi ilọya nin ele mun gbọ rẹ ha tuẹn oga nọnsọle okhun. Mẹn da wo ha ghọnghọn ghe, mẹn yẹ miẹn eka nin mẹn lu rẹ rẹkpa agbotu bhi ọne ẹmhọn nan.

Ranmhude ene ibhio mhan wo wẹnna kaka bhi ọne ihọọ nan, ọ bha sẹ ukpe nin ele rẹ lu ọne iwẹnna fo. Bhi September 8, 1985, a da noo ọne ihọọ nan ki ha tiọle Jersey City Asẹmbli Họọ rẹ lu gradueshọn ọsi ibhio mhan ne yo Isiku nọnzi 79 ọsi iGiliẹd. Ọ da wo ha yi udede ekpẹn rẹji mẹn ghe, mẹn deba ilọya ne talọ ọbhi ọne ẹmhọn nan rẹ tuẹn iwẹnna Agbejele okhun. Eghọnghọn nin mẹn miẹn bhọ kpọnọ gbera eghọnghọn nin mẹn miẹn bhi eji mẹn da ka ha lu iwẹnna ilọya ọkuẹsẹ mẹn vae bhi Bẹtẹ. Mẹn bha rẹ lẹn ghe Jehova dẹ sẹyẹ wo noo mẹn bhi ẹzọ ebhebhe bhi ẹghe odalo.

MHAN DA HA MUNDIA NIN ESALI JEHOVA BHI IKOTU RANMHUDE ẸMHỌN ARANLẸN

Bhi ẹkẹ ikpe 1981 rẹ sẹbhi 1989, ẹgheso dọkitọ ki wo ha si aranlẹn Esali Jehova ọbhi egbe aharẹmiẹn ele bha re obọ ọbhọ nan si aranlẹn nin ele. Ibhio mhan nin ikhuo kẹ wo miẹn ọnan bhi egbe ranmhude ene bhohiẹn bhi kotu riale ghe ikhuo ne hanmhan imhọn ahu rẹ tare si ele dẹ si aranlẹn ọbhi egbe la ele ida si aranlẹn ọbhi egbe. Ene bhohiẹn re inian ha ria eria ranmhude, ahamiẹn okhuo nọn hanmhan yu ranmhude ọle bha ka si aranlẹn ọbhi egbe, ọne ọmọn ki kiẹn ọmọn nọn imhọn inẹn.

Ẹghe nin obhio mhan nin Denise Nicoleau rẹ la wo biẹ fo bhi December 29, 1988, aranlẹn da wo manman si ọle bhi egbe re. Bhiriọ dọkitọ da taman ọlẹn nin ọle re obọ ọbhọ nan si aranlẹn ọle bhi egbe ranmhude, obhi aranlẹn khere ki kẹre bhi egbe ọle. Obhio mhan nin Nicoleau bha ka. Ẹdẹ ki we, ene wẹnna bhi ọne ihọspita da ha khian dọ re ebe bhi kotu nin ele rẹ si aranlẹn ọle bhi egbe. Ọnọn bhohiẹn bhi kotu bha zẹwẹ ne ọne obhio mhan la ọdọ ọle talọ fo, ọle kuẹ re ebe nin ene ẹbho rẹ si aranlẹn ọle bhi egbe.

Ẹdẹ iFriday, December 30, ene dọkitọ da gene si aranlẹn ọne obhio mhan bhi egbe arẹmiẹn ọdọ ọle la ẹbho ne ribhi azagba-uwa nọnsọle bha re obọ bhọ. Ọsemuan bhi ọne ukpẹdẹ nin, ele da dọ re unankpa mun ebe sẹ ewanlẹn eva bi ẹbho eso bhi azagba-uwa ọsi ọne obhio mhan, ranmhude, ele da nẹga ọne ibẹd nin obhio mhan nin Nicoleau ye nin ele hẹi miẹn otọ rẹ si aranlẹn ọle bhi egbe. Ọsewewiẹ ẹdẹ iSaturday, December 31 a da ha ta ọne ẹmhọn bhi ebe iniuzpepa, TV, bi radio.

Mẹn bi Philip Brumley ẹghe nin mhan bha sẹ rẹ dọmanlẹn

Ọsewewiẹ ẹdẹ iMonday, mẹn da ne ọbhohiẹn bhi kotu nọn ke okhun gbera kotu nin ọne ihospita diọ talọ. Milton Mollen hi elin ọsi ọne ọbhohiẹn. Mẹn da ta ọne ẹmhọn rebhe man ọlẹn. Mẹn da manman ji ọle lẹn ghe, ọbhohiẹn nin ọne họspita bu re bha zẹwẹ ne ọria talọ fo ọkuẹsẹ ọle re ebe nin ọne họspita rẹ dọ si aranlẹn nin ọne obhio mhan. Milton Mollen da taman mẹn ghe nin mẹn kie vae bhi ọfisi nọnsọle nin mhan ko zilo nyan ebe gene sunu bi uhi kẹkẹ ne rẹtẹ ọle. Ẹghe ki sẹ, ọwanlẹn bhi ọfisi nin mẹn da wẹnna da rẹkhan mẹn ha bu Mollen. Ọne ọbhohiẹn da yẹ tiẹ lọya ọsi ọne họspita nin ọle vae. Mhan wo manman situa bhi ọne izilo rẹ sẹbhọ ghe ọ da diabe ovan. Mhan ki zẹ gbugan, obhio mhan nin Brumley da gbẹn ọbhi obhi emhin rẹ taman mẹn nin mẹn de unun re. Bhi ọsi ẹmhọanta, ẹwanlẹn ribhi ebe ọle taman mẹn ranmhude, mẹn wo ha miẹn ohu beji mẹn rẹ ha dọnmhegbe rẹ rẹman ghe ebi lọya ọsi ọne họspita ta bha gba.

Rẹ na bhi obọ agobọ rẹ sẹbhi obọ era: Richard Moake, Gregory Olds, Paul Polidoro, Philip Brumley, imẹn, bi Mario Moreno. Enan hi ene ilọya ne mundia nin agbotu bhi kotu nọn ke okhun nẹ bhi U.S. ẹghe nan rẹ ha guẹzọ ẹmhọn ọsi Watchtower bi Village ọsi Stratton.​—Fẹ Awake! ọsi January 8, 2003 ghe, apapale 3-4, 4-5, 6-8, bi 9-11

Uri agogo ọkpa ki gbera, Mollen nin ọbhohiẹn da taman mhan ghe, ọne ẹmhọn nan mhan ha ka zilo nyan sade ẹdẹ wele. Mhan ki ha sibhi ọfisi nọnsọle re, ọle da taman mẹn ghe, ọne ẹmhọn nan dẹ khua mun lọya ọsi ọne họspita akhọ. Ebi ọle re ọnan ta hi, ọ ida lẹkhẹ nin ọne ilọya ọsi ọne họspita rẹ rẹman ghe, ọle mhọn ọne ahu nin ọle rẹ sua obhio mhan nin okhuo ọbhọ rẹ si aranlẹn ọbhi egbe. Mẹn da ha ghọnghọn ghe, Jehova dẹ rẹkpa mhan bhi ọne ẹzọ nan nin obọ mhan da sabọ ke okhun. Ọ da wo ziẹn mẹn udu rẹ lẹn ghe Jehova wo noo mhan rẹ lu iho nọnsọle.

Mhan da noo asọn rebhe rẹ mhanmhan ebi mhan ha ta bhi ọne ikotu sade ẹdẹ wele. Ranmhude ọne ikotu bha ree gbe bhi Bẹtẹ nọn ribhi Brooklyn, oẹ ibhio mhan eso ne wẹnna bhi ọfisi ọsi ene ilọya bhi Bẹtẹ rẹ khian sẹbhi ọne ikotu. A ki guẹzọ man ebhohiẹn enẹn fo, ele da yọle ghe emhin nin ọne kotu lu, nin ele rẹ re obọ bhọ nan si aranlẹn ọne ọbhio mhan bhi egbe bha gba. Ele da yẹ tale ghe, ọ iyi emhin nọn gbale sade a re obọ ọbhọ nan rẹ re egbe dan ọria bhi uwedẹ nin ọne ọria iguanọ ahamiẹn a bha ka ne ọne ọria zilo ọle fo.

Kotu nọn ke okhun nẹ bhi New York da yọle ghe, ọ bha rẹ khẹke nin dọkitọ si aranlẹn obhio mhan nin Nicoleau bhi egbe beji a miẹn ghe ọle iguanọ aranlẹn. Ọne ẹzọ nan hi, ọhẹnhẹn bhi ẹzọ enẹn ne dia inian nin mẹn deba gui bhi kotu ne ke okhun. (Fẹ ẹkpẹti ghe nọn yọle “ Ẹzọ Eso Nin Obọ Mhan Da Ke Okhun Nẹ.”) Mẹn da sẹyẹ deba ilọya nekẹle bhi Bẹtẹ guẹzọ ne rẹtẹ ẹmhọn ibhokhan, isọebea, ilọnmhọn otọ bi uwa nan dẹ.

EBI MẸN RẸ RE OKHUO, YẸ HA MHỌN AZAGBA-UWA YẸ

Mẹn bi okhuo mẹn nin Dawn

Okhuo mẹn nin Dawn ka ha mhọn ọdọ khẹ, sokpan, ọle bi ọdọ ọle da sọebea. Bhiriọ, ọle ọkpa da ha gbẹloghe imọn ea nin ele ha mhọnlẹn. Ọle da ha wẹnna yẹ lu iwẹnna ọkanẹfan. Arẹmiẹn ọle wo ha miẹn ọnọghọ kẹkẹ bhi iẹnlẹn, ọle da sẹyẹ wo situa bhọ rẹ ha ga iJehova. Ọnan re ẹmhọn ọlẹn ha yẹẹ mẹn. Bhi ukpe 1992, mhan da ko yo usikoko nọn nẹ bhi New York City. Uhọnmhọn-ọta ọsi ọne usikoko hi, “Light Bearers.” Enin mẹn da taman ọlẹn ghe ẹmhọn ọlẹn yẹẹ mẹn. Ukpe nọn ki rẹkhan ọlẹn, mhan da bọ egbe. Ẹsele nọn na obọ iJehova vae okhuo mẹn wo khin rẹji mẹn, ranmhude, ọle wo mun oga nọnsi Jehova kalo yẹ wo sabọ zojiẹ. Mẹn sẹ wo miẹn emhin esili ne bunun bhi obọ okhuo mẹn bhi ẹkẹ ene ikpe nan rebhe nin mhan rẹ ha nyẹnlẹn kugbe.​—Prov. 31:12.

Ikpe 11, 13, bi 16, ọle ene imọn ha ye ẹghe nin mhan rẹ bọ egbe. Ranmhude mẹn wo ha guanọ nin mẹn ha yi aba nọn mhẹn rẹji ele, mẹn da ha tie ebe nin agbotu gbẹn dagbare rẹji ebi a rẹ sabọ kiẹn aba nọn mhẹn yẹ. Mẹn da yẹ wo ha re obọ rẹkhan ebi mẹn tiele. Arẹmiẹn emhin rebhe bha ka wo dia nọnsẹn, mẹn ghọnghọnmhin ghe ejayenan nian, ene imọn miẹn mẹn ọbhi egbe bii aba bi ọmọẹ ele. Mhan wo ha tuje odẹ a nin imọẹ ene ibhokhan. Uwedẹ nin imọẹ nesele rẹ re uwa nọnsẹmhan ti wo yẹẹ mhan.

Bhi ukpe 2013, mhan da ha diọbhi Wisconsin nin mhan dọ rẹkpa ene biẹ mhan ranmhude ele ki dọmanlẹn. Ọ da wo han mẹn ilo ghe, Bẹtẹ da sẹyẹ ha noo mẹn. A da sẹyẹ ha tiẹ mẹn vae bhi Bẹtẹ ẹgheso nin mẹn dọ ha rẹkpa lu iwẹnna ilọya.

IẸNLẸN NỌNSẸMHAN DA FIDENỌ

Bhi September 2018, mẹn da daghe ghe, ọkuẹsẹ mẹn talọ mẹn ki ka khia urulu a. Dọkitọ nin taman bha sabọ lẹn otọ ebe lu mẹn. Mẹn ki bu dọkitọ ọbhebhe, ọle da taman mẹn nin mẹn dọ bu dọkitọ nọn lẹn ẹlo ọne emianmhẹn. Mẹn ki gene dọ bu idọkitọ nan yọle nin mẹn dọ miẹn, ọle da taman mẹn ghe emianmhẹn ẹrere mẹn khọnmhọn nọn ha sabọ gbe mẹn egbe rebhe sotọ.

Ikpẹdẹ ea nọn rẹkhan ọlẹn, mẹn da de khuẹn obọ era nọnsẹmhẹn an ẹghe nin mẹn rẹ ha lu igemu nọn wo manman yẹẹ mẹn. Mẹn rẹ wo manman guẹ ebi a rẹ lu ọne igemu nan yẹ ranmhude, ọ ki bue mẹn bhọ. Ọ da wo han mẹn ilo uwedẹ nin ọne emianmhẹn rẹ ha khọ ọbhọ. Mẹn bha yẹ sabọ ha khian nọnsẹn, talọ yẹ so emhin lọlọ.

Mẹn wo ghọnghọn ghe mẹn sabọ noo iwẹnna ilọya nin mẹn luẹle rẹ deba tuẹn ẹmhọn Agbejele okhun. Mẹn yẹ wo gbẹn uhọnmhọn-ọta ne bunbun dagbare bhi ebe nin dọkitọ, lọya, bi ebhohiẹn tie. Mẹn yẹ wo miẹn isẹhoa rẹ re ọta man bhi ije kẹkẹ bhi ọne agbọn nan rẹ rẹkpa ẹbho lẹn ghe Esali Jehova mhọn ọne ahu rẹ yọle ghe ele ida si aranlẹn ọbhi egbe. Arẹmiẹn mẹn sabọ lu enan rebhe, beji Luke 17:10 tale, ‘igbọn nọn bha sẹ emhin soso mẹn khin. Emhin nọn khẹke nin mẹn lu, ọle mẹn lu.’