1. Be Psalm 15:​1-5 ha rẹ sabọ rẹkpa mhan yẹ?

 BHI uhọnmhọn-ọta nọn gbera, mhan da luẹ ghe, eguọmhandia nesi Jehova dẹ sabọ ha yi erunmhuyẹn bhi uwa ibọkpọ nọnsọle. Ọnan dẹ sabọ sunu sade mhan deba ọle ha mhọn ikolu nọn ziẹn. Ọkpakinọn, be ọkhẹke nin mhan lu rẹ sabọ dẹba ọle ha mhọn ikolu nọn sẹ inian? Psalm 15 wo manman zilo nyan ọne ẹmhọn nan. (Tie Psalm 15:​1-5.) Ọne uhọnmhọnlẹn nan bhi psalm da tẹmhọn emhin nin mhan ha lu rẹ sabọ deba Jehova ha mhọn ikolu nọn ziẹnlẹn.

2. Be Devid ha sabọ ha mhọn bhi ọkhọle bhi ẹghe nin ọle rẹ sounun bhi uwa ibọkpọ nọnsi Jehova?

² Ene ẹmhọn nan a rẹ mun psalm 15 ke: “Eo Jehova, họla ha sabọ ha yi erumhunyẹn bhi ibọkpọ nọnsẹ? Họla ha sabọ dọ nyẹnlẹn bhi oke nọn khiale nọnsẹ?” (Ps. 15:1) Ẹghe nin Devid rẹ tẹmhọn “ibọkpọ” nọnsi Jehova, asabọmiẹn uwa oga nọnsi Jehova nọn ha ribhi Gibiọn bhi ọne ẹghe nin ọle ha ria ẹmhọn ọlẹn. Devid yẹ sounun bhi “oke nọn khiale” nọnsi Osẹnobulua. Asabọmiẹn uwa ibọkpọ nọn ha ribhi Zaiyọn bhi Jerusalẹm ọle ha talọ je. Sẹyẹ, enin Devid da bọn uwa ibọkpọ nan ha mun ẹkpẹti ọsi akovẹn ọ i, ọkuẹsẹ a bọn ọne uwa oga.—2 Sam. 6:17.

3. Bezẹle nin mhan da ho nin mhan lẹn otọ ẹmhọn ne ribhi Psalm 15? (Yẹ fẹ ifoto ghe.)

³ Bhi ọsi ẹmhọanta, ọ i yi ibhokhan Izrẹl rebhe miẹn ọne isẹhoa rẹ ha ga bhi ọne uwa oga, nan rẹ ha biẹn nin ele rẹ nabhi eji a mun ọne ẹkpẹti ọsi akovẹn ọ i. Ọkpakinọn, eguọmhandia nesi Jehova rebhe dẹ sabọ ha yi erumhunyẹn bhi uwa ibọkpọ nọnsọle, sade ele dọ kiẹn imọẹ ọle yẹ wo ha ribhi iriọ. Emhin nin mhan rebhe guanọ wo khọnan. Psalm 15 da tẹmhọn ikpẹ eso ne khẹke nin mhan ha mhọn, yẹ ha rẹman sade mhan  ho nin mhan ha yi imọẹ nesi Jehova rẹ ha khian.

ERUMHUNYẸN NỌNSI JEHOVA KHIAN OKHIAN NỌN GBALE YẸ LU EMHIN NE DIALE

4. Be mhan rẹ lẹn yẹ ghe ọ i yi nin mhan rẹ mianmẹn ọkpa hi emhin nin Jehova guanọ bhi obọ mhan? (Isaiah 48:1)

⁴ Inian a rẹ tẹmhọn ọmọẹ Osẹnobulua bhi Psalm 15:2. Enin yọle ghe, “ọria nọn khian okhian nọn gbale, nọn lu emhin nọn diale,” ọle hi ọmọẹ Osẹnobulua. Uwedẹ nan rẹ noo ene ẹmhọn nan rẹman ghe, emhin nọn khẹke nin mhan wo ha lu khọnan. Ọkpakinọn, emhin nọn ha sabọ be sunu nọn nin mhan rẹ wo ha “khian okhian nọn gbale”? Ehe. Arẹmiẹn ọria soso i ribhọ nọn gba nan, Jehova dẹ ha ghe mhan bii eria ne “khian okhian nọn gbale,” sade mhan dọnmhegbe rẹ wo ha hẹnmhọn nanlẹn. Ẹghe nin ọria rẹ re egbe guẹ nin Osẹnobulua yẹ mianmẹn ọ rẹ munhẹn deba Osẹnobulua ha khian. Bhi ẹghe ẹdẹlẹ, ọria bhi otọ Izrẹl i da wo re osukpa dọ kiẹn erumhunyẹn nọnsi Jehova ranmhude obhokhan Izrẹl ọle khin. Ibhokhan Izrẹl eso rẹ gene ha ga Osẹnobulua, ọkpakinọn ele bha ha ga ọle bhi uwedẹ ẹmhọanta bi ikhiakhiale. (Tie Isaiah 48:1.) Nin ibhokhan Izrẹl rẹ rẹman ghe ẹle gene ho nin ele ha yi erumhunyẹn nesi Jehova, ọ da khẹke nin ele luẹ ebi ọle guanọ bhi obọ ele, yẹ ha re obọ rẹkhan ọlẹn. Iriọ yẹ nọn, nin mhan rẹ sabọ dọ kiẹn imọẹ Osẹnobulua ẹlẹnan, ọkhẹke nin mhan lu gbera nin mhan rẹ gheghe mianmẹn bi nan rẹ ha tie mhan Esali nesi Jehova. Ọkhẹke nin mhan ha “lu emhin nọn diale.” Be mhan ha rẹ lu ọle yẹ?

5. Be a re ọle ta nan rẹ ha hẹnmhọn nin Jehova bhi emhin rebhe?

⁵ Bhi ẹlo nọnsi Jehova, ọ i yi ọria gheghe yo ikolo oga ha re ọle ha yi “ọria nọn khian okhian nọn gbale, bi ọria “nọn lu emhin nọn diale.” (1 Sam. 15:22) Ọkhẹke nin mhan dọnmhegbe ha hẹnmhọn nin Osẹnobulua bhi emhin rebhe nin mhan lu, aharẹmiẹn mhan ribhi ẹkhokho. (Prov. 3:6; Eccl. 12:​13, 14) Ọ yẹ wo manman lu  uhọnmhọn emhin nin mhan rẹ ha hẹnmhọn nin Jehova, ọ ha rẹ ha yi bhi obhi emhin khere. Mhan da ha lu iriọ, ọ ki rẹman ghe mhan gene hoẹmhọn Jehova, sẹyẹ ẹmhọn mhan ki ha ti ọle bhọ.—Jọni 14:23; 1 Jọni 5:3.

6. Beji Hibru 6:​10-12 rẹman, emhin nela lu uhọnmhọn emhin gbera ene emhin esili nin mhan lu bhi ẹghe nọn gbera?

⁶ Emhin nin mhan ka lu nin Jehova bhi ẹghe nọn gbera wo ti ọle bhọ. Ọrẹyiriọ, ene emhin ne mhẹn nin mhan lu bhi ẹghe nọn gbera ọkpa i da wo re mhan ha yi erumhunyẹn bhi uwa ibọkpọ nọnsọle. A wo re ọnan man nọnsẹn bhi Hibru 6:​10-12. (Tie ọle.) Jehova i yele ene emhin esili nin mhan lu bhi ẹghe nọn gbera a, ọrẹyiriọ, ọle ho nin mhan wo re ọkhọle rebhe ha ga ọle “rẹ sẹbhi ọkpẹnlẹn.” Ọle dẹ wo ha yi ọmọẹ mhan rẹ sẹbhi ighegheghe “sade mhan bha ji egbe lọ mhan.”—Gal. 6:9.

ERUMHUNYẸN NỌNSI JEHOVA RE ỌKHỌLE REBHE RẸ TA ẸMHỌANTA

7. Be a re ọle ta nan rẹ ha re ọkhọle rebhe rẹ ta ẹmhọanta?

⁷ Ọkhẹke nin ọria nọn ho nọn ha yi erumhunyẹn bhi uwa ibọkpọ nọnsi Jehova ha “re ọkhọle rebhe rẹ ta ẹmhọanta.” (Ps. 15:2) Ọnan gbera nan rẹ miẹn ghe ọria bha ha bha ohoghe. Jehova guanọ nin mhan wo ha ta ẹmhọanta bhi emhin rebhe nin mhan lu. (Hib. 13:18) Ọnan wo manman lu uhọnmhọn emhin “ranmhude, ọria eku sọnnọn Jehova, bhi obọ nọnkẹle, ọria nọn khiale ọle deba lu ọmọẹ.”—Prov. 3:32.

8. Unan emhin nela ọkhẹke nin mhan rẹban?

⁸ Ẹbho ne “re ọkhọle rebhe rẹ ta ẹmhọanta” i man dọ ha hẹnmhọn nin Osẹnobulua sade ele ribhi eji ẹbho yẹ, sokpan dọ ha zuza bhi ẹkhokho. (Isa. 29:13) Ele i lu emhin bhi uwedẹ nọn bha dia. Ọria nin uwedẹ nọnsọle bha dia sabọ rẹ ha riale si ẹwanlẹn gene ribhi uhi eso nesi Jehova. (Jem. 1:​5-8) Ọle sabọ rẹ ha gbe uhi nesi Jehova a bhi ẹmhọn eso nin ọle riale ghe ọ bha lu uhọnmhọn emhin. Ahamiẹn ọle kere ghe a bha miẹn ebi a lu ọle yẹ bhi uhi nin ọle gbe a, ọle sabọ re muegbe rẹ manman lu ọnọn khọ nẹ ọnin. Jehova i yẹ miẹn oga ọsi ẹbho ne sẹ inian ọbhi egbe, aharẹmiẹn ele riale ghe ele sẹyẹ ga ọle. (Eccl. 8:11) Ọkpakinọn, mhan ho nin mhan ha ta ẹmhọanta bhi emhin rebhe nin mhan lu.

9. Be mhan miẹn luẹ bhi ebe sunu bhi ẹghe ọhẹnhẹn nin Nataniẹ bi Jesu rẹ miẹn egbe? (Yẹ fẹ ifoto ghe.)

 ⁹ Emhin nọn lu uhọnmhọn emhin nọn nin mhan rẹ ha yi ọria nọn re ọkhọle rebhe rẹ ta ẹmhọanta. Mhan daghe ọnan bhi emhin nọn sunu bhi ẹghe nin Filip rẹ re ọmọẹ ọle nin Nataniẹ bu Jesu. Arẹmiẹn Jesu bha sẹ ka miẹn Nataniẹ khẹ, ọle da yọle: “Sẹghe, obhokhan Izrẹl ọsaje nin eku iri ọle bhi obọ.” (Jọni 1:47) Jesu lẹnmhin ghe edibo nesọle wo ta ẹmhọanta, ọkpakinọn, ọsi Nataniẹ wo dikẹ. Ọ bha gba nin Nataniẹ beji ọ bha yẹ rẹ gba nin mhan, ọrẹyiriọ ọle i man lu, ọle wo ha ta ẹmhọanta bhi emhin rebhe. Ọnan wo re ẹmhọn Nataniẹ ha ti Jesu bhọ yẹ hoẹmhọn ọlẹn. Ọ dẹ wo ti mhan bhọ sade Jesu yẹ ta iriọ rẹji mhan.

10. Bezẹle nọn da khẹke nin mhan mhọn ẹwan bhi uwedẹ nin mhan rẹ talọ? (Jemis 1:26)

¹⁰ Ebi mhan ha rẹ ha nin ẹbho lu emhin yẹ, ọle eso bhi ene emhin ne ribhi Psalm 15 talọ je. Psalm 15:3 yọle ghe, erumhunyẹn nọn ribhi uwa ibọkpọ nọnsi Jehova “i re unun riia ẹbho a bhi ikeke, ọle i lu emhin ebe da idiake nesọle, sẹyẹ, ọle i re unun riia imọẹ ọle a.” Ahamiẹn mhan bha gbẹlokotọ bhi uwedẹ nin mhan rẹ talọ, mhan dẹ sabọ re ọle si ikuan-egbe ji ẹbho. Sẹyẹ, ọ dẹ sabọ re mhan miẹn ghe mhan bha yẹ ha yi erumhunyẹn bhi uwa ibọkpọ nọnsi Jehova.—Tie Jemis 1:26.

11. Be ọria nọn re unun riia ibo ọle a rẹ lu emhin yẹ? Be a khin ọria nọn sẹ iriọ yẹ nọn bha ka fidenọ?

¹¹ Ọria nọn gbẹn ọne ebe ọsi Psalm nan wo sounun bhi, nan rẹ ha re unun riia ọria a bhi ikeke. Ebi ọle ha tẹmhọnlẹn hi, nan rẹ ha wewe ọta ne bha gba rẹ riia ọria elin an. Ọria nọn lu emhin nọn sẹ inian nọn bha ka fidenọ, a khu ọle sibhi agbotu re.—Jer. 17:10.

12-13. Idia eso nela mhan ha da sabọ ha re unun riia imọẹ mhan an, sokpan mhan bhọ i da lẹn mhan lu iriọ? (Yẹ fẹ ifoto ghe.)

¹² Psalm 15:3 yẹ ji mhan lẹn ghe, erumhunyẹn nesi Jehova i lu emhin ebe da idiake nesele, sẹyẹ ele i re unun riia imọẹ ele a. Be a re ọnan ta?

 ¹³ Mhan sabọ rẹ ha re unun riia ẹbho a, mhan bhọ i da lẹn. Mhan lu ọnan sade mhan dọ ha ta ọta ebe ele bhi egbe. Bha ji mhan fẹ ene ijiẹmhin nan ghe, (1) obhio mhan nin okhuo zobọ bhọ rẹ ha lu iwẹnna ọkanẹfan ọsi ẹghe rebhe, (2) okhuo bi ọdọ ọkpa i yẹ ga bhi Bẹtẹ, la (3) obhio mhan nin okpea i yẹ ga bhi ihe ọsi ọwanlẹn, la ene zẹ sikẹ ewanlẹn. Bhi idia ne sẹ inian, ọ i da ha mhẹn nin mhan rẹ ha taman ẹbho khian ghe, ranmhude ene ibhio mhan nan lu emhin nọn i mhẹn zẹle nin ele i da yẹ ga bhi ene ihe nan. Rẹ deba ọnin, erumhunyẹn bhi uwa ibọkpọ nọnsi Jehova “i lu emhin ebe da idiake nesọle, sẹyẹ, ọle i re unun riia imọẹ ọle a.”

ERUMHUNYẸN NỌNSI JEHOVA MUN EKPẸN NIN ENE MUN OFẸN ỌLẸN

14. Gbotọle fanọn an ebi erumhunyẹn nesi Jehova rẹ “rẹban ẹbho ne i lu emhin esili” yẹ.

¹⁴ Psalm 15:4 yọle ghe, ọmọẹ Jehova “rẹban ẹbho ne i lu emhin esili.” Be mhan ha rẹ sabọ lẹn ẹbho ne sẹ inian yẹ? Mhan i da sabọ re ebi emhin dia mhan yẹ bhi egbe, bi emhin ne yẹẹ rẹ tare si ọria lu emhin esili, la si ọle i lu iriọ. Bezẹle? Ranmhude ọ bha gba nin mhan. Bhiriọ, mhan sabọ rẹ ha sikẹ ẹbho ne lu emhin bhi uwedẹ nọn yẹẹ mhan, yẹ ha siegbe kie nin ẹbho nin uwedẹ nin ele rẹ lu emhin i ti mhan bhọ. Ranmhude ọnan, ẹbho nin Jehova ghe bii ẹbho ne i lu emhin esili ọkpa ọkhẹke nin mhan rẹban. (1 Kọr. 5:11) Eso bhi ene ẹbho nan hi, eria ne bha ka ho nin ele fidenọ bhi emhin ebe nin ele lu, ne re unun riia ebe mhan rẹọ i a, la ne ho ne wẹghẹ ikolu nin mhan bi Jehova ko mhọnlẹn an.—Prov. 13:20.

15. Uwedẹ ọkpa nela mhan ha rẹ mun ekpẹn nin “ene mun ofẹn Jehova”?

¹⁵ Psalm 15:4 yọle ghe, nin mhan ha mun ekpẹn nin “ene mun ofẹn Jehova.” Bhiriọ, mhan ha guanọ uwedẹ kẹkẹ nin mhan ha rẹ sabọ ha re ifuẹkẹ bi ekpẹn rẹ nin imọẹ Jehova lu emhin. (Rom 12:10) Be mhan ha rẹ lu ọnan yẹ? Psalm 15:4 da tẹmhọn uwedẹ ọkpa nin erumhunyẹn nọn ribhi uwa ibọkpọ nọnsi Jehova ha rẹ sabọ lu ọle. Enin yọle: “Ọle ha ve ive, ọle ki dọnmhegbe rẹ mun ọlẹn sẹ, a ha rẹ miẹn ọ nọghọ ọle rẹ mun sẹ.” Mhan dẹ sabọ si ọbalọ ji ẹbho sade mhan bha mun ive nin mhan ve sẹ. (Mat. 5:37) Bhi ọsi ijiẹmhin, Jehova guanọ nin okhuo bi ọdọ ne yi erumhunyẹn nesọle mun ive ọsi ibọdọ bi ireokhuo nọnsele sẹ. Ọ yẹ wo ti ọle bhọ sade enebiọmọn dọnmhegbe rẹ mun ive nin ele ve nin imọn nesele sẹ. Oyẹẹ nin mhan mhọn da Osẹnobulua bi idiake nesẹmhan, dẹ re mhan dọnmhegbe rẹ mun ive nesẹmhan sẹ.

16. Uwedẹ ọbhebhe nela mhan ha rẹ sabọ ha mun ekpẹn nin imọẹ nesi Jehova?

¹⁶ Uwedẹ ọbhebhe nin mhan ha rẹ ha mun ekpẹn nin imọẹ nesi Osẹnobulua hi, nin mhan rẹ ha miẹn ele ọbhi egbe, yẹ zẹ emhin bhi obọ nin ele. (Rom 12:13) Ẹghe nin mhan deba ibhio mhan gbe, rẹkpa mhan rẹ ha ziẹn ikolu nin mhan bi ele ko mhọnlẹn, bi ọne mhan bi Jehova ko mhọnlẹn. Rẹ deba ọnin, Jehova mhan re egbe khọkhọ sade mhan miẹn ẹbho ọbhi egbe.

ERUMHUNYẸN NỌNSI JEHOVA MHỌN ẸWAN BHI ẸMHỌN IGHO

17. Bezẹle nan da tẹmhọn igho bhi Psalm 15?

¹⁷ Baibo ji mhan lẹn ghe, erumhunyẹn nọnsi Jehova “i hian asun ọbhi igho nin ọle re nin ọria mọnmọn, sẹyẹ, ọle i re igho bhi ikeke nin ọle rẹ bhuohiẹn gbe ọria nọn bha lẹn ọkpa lẹn eva.” (Ps. 15:5) Bezẹle nan da sounun bhi ẹmhọn igho bhi ọne ebe ọsi Psalm nan? Ranmhude, mhan bha da mhọn ẹwan bhi ẹmhọn igho, ọ dẹ sabọ riia ikolu nin mhan bi ẹbho ko mhọnlẹn an, rẹ dọ sẹbhi ọne imhan bi Jehova ko mhọnlẹn. (1 Tim. 6:10) Bhi ẹghe ẹdẹlẹ, ẹbho eso da ha re ibhio ele nin yi ibhioguele rẹ lu ọle a, nin ele rẹ ha hian asun ọbhi igho nin ele  re nin ele mọnmọn. Rẹ deba ọnin, eso bhi ene ọbhuọhiẹn da ha miẹn ẹbho igho bhi ẹkhokho, ọnan da re ele ha bhuọhiẹn gbe ene ibhioguele. Emhin ne sẹ inian sọnọn Jehova.—Ezek. 22:12.

18. Inọnta eso nela ha rẹkpa mhan rẹ lẹn ebi ẹmhọn igho dia mhan yẹ bhi egbe? (Hibru 13:5)

¹⁸ Ọkhẹke nin mhan ria eria nyan ebi ẹmhọn igho dia mhan yẹ bhi egbe. Uwẹ sabọ rẹ nọọn egbe ẹ ene inọnta nan: Ẹghe rebhe mẹn be rẹ ria ẹmhọn igho bi ebi igho ha sabọ dẹ? Ahamiẹn ọria re igho nin mẹn mọnmọn, ọ be manman re ẹghe ọkuẹse mẹn ha ọle fikie ranmhude mẹn riale ghe ọnọn ọria i mhọn ebi ọ re ọle lu? Mẹn be riale ghe mẹn khua ọkhun gbera ẹbho nekẹle ranmhude mẹn mhọn igho? Ọ be lẹkhẹ nin mẹn rẹ ha zẹ emhin bhi obọ? Mẹn be dọ ha riale ghe ẹmhọn igho ọkpa wo rẹtẹ obhio mhan, ghe ọ bha hoẹmhọn Jehova ranmhude nin ọle rẹ fe? Ene fele ọkpa mẹn be ho nin mẹn deba ha ne muobọ, la mẹn be re ẹlo gbe ene ibhioguele a? Emhin nọn mhẹn nọn nin mhan rẹ nọọn egbe mhan ene inọnta nan, ranmhude Jehova re ọne isẹhoa nin mhan rẹ ha yi erumhunyẹn nesọle. Mhan dẹ sabọ gbega ọne isẹhoa nan sade mhan bha dọ ha hoẹmhọn igho. Mhan ha lu iriọ, Jehova i da fikekegbe mhan ghẹdẹ!—Tie Hibru 13:5.

JEHOVA HOẸMHỌN IMỌẸ ỌLE

19. Bezẹle nin Jehova da guanọ nin mhan lu ene emhin rebhe nan tẹmhọnlẹn bhi Psalm 15?

¹⁹ Ọne ive nan a rẹ kpẹn Psalm 15: “Emhin soso i da ruan ọria nọn lu ene emhin nan.” (Ps. 15:5) Bhi enan, Devid da re otọle man ebezẹle nin Jehova da guanọ nin mhan lu ene emhin rebhe nin ọle guanọ bhi obọ mhan. Nin mhan ha ghọnghọn zẹle ọle yọle nin mhan lu ene emhin nan. Bhiriọ, ọle ne adia nin mhan ne ha rẹkpa mhan rẹ miẹn erọnmhọn bi ugbega nọnsọle bhi egbe.—Isa. 48:17.

20. Be erumhunyẹn nesi Jehova ha sabọ ha khuaẹloghe?

²⁰ Erumhunyẹn nesi Jehova dẹ sabọ ha khuaẹloghe ẹghe odalo nọn mhẹn. Enanzẹle ne ga sotọ nọnsẹn dẹ miẹn isẹhoa rẹ nabhi eji Jesu mun ọle egbe ọbhi otọ khẹ ele bhi okhun. (Jọni 14:2) Ene mhọn ọne isẹhoa rẹ nyẹnlẹn bhi ọne otọ nan khuaẹloghe ẹghe nin ive ne ribhi Arẹman 21:3 ha rẹ munsẹ. Bhi ọsi ẹmhọanta, udede ekpẹn nọn rẹji mhan ghe, Jehova tie mhan nin mhan dọ ha yi erumhunyẹn bhi uwa ibọkpọ nọnsọle rẹ dọ sẹbhi ighegheghe!