1-2. Be ọkhẹke nin ọria ka lu ọkuẹsẹ ọle mianmẹn?

 BHI ikpe isẹn ne gbera nian, ẹbho ne bun gbera itue ẹbo ọkpa, ele mianmẹn dọ kiẹn Esali Jehova. Rẹ na bhi egbe obhokhan, ọle a munhẹn ha man ene bunbun bhi ẹwẹ ele ẹmhọanta beji ọ ha khin bhi egbe Timoti nin odibo. (2 Tim. 3:​14, 15) Eso wo manman wanre ọkuẹsẹ ele dọ luẹ ẹmhọn Jehova. Bhi ikpe eso ne gbera nian, ikpe 97 okhuo ọkpa nọn deba Esali Jehova ha luẹ Baibo ha ye beji ọle mianmẹn.

² Ahamiẹn uwẹ deba Esali Jehova luẹ Baibo, la Esali Jehova ene biẹ uwẹ khin, uwẹ be ria ẹmhọnlẹn nian nin uwẹ rẹ mianmẹn? Ọ ha yi iriọ, emhin esili wo khọnan. Ọkpakinọn, ọkuẹsẹ uwẹ mianmẹn, ọkhẹke nin uwẹ ka re egbe guẹ nin Jehova. Ọne uhọnmhọn-ọta nan dẹ re otọle man ebi a re ọle ta nan rẹ re egbe guẹ nin Jehova. Ọ dẹ yẹ rẹkpa uwẹ rẹ daghe ebezẹle nọn bha da khẹke nin uwẹ ha siegbe re ikeke rẹ re egbe guẹ nin Jehova yẹ mianmẹn sade uwẹ muegbe rẹ lu iriọ.

BE A RE ỌLE TA NAN RẸ RE EGBE GUẸ NIN JEHOVA?

3. Sounun bhi ijiẹmhin ọsi eria eso bhi Baibo ne re egbe guẹ nin Jehova.

³ Bhi Baibo, ọria ha re egbe guẹ nin Jehova, ọ rẹman ghe ọle zegbere nin ọle rẹ dọ ha ga bhi uwedẹ kpataki. Agbaẹbho nin Jehova  tobọle zẹ, ne yẹ re egbe guẹ nanlẹn ibhokhan Izrẹl ha khin. Ibhokhan Izrẹl eso yẹ wo re egbe guẹ nin Jehova bhi uwedẹ kpataki. Bhi ọsi ijiẹmhin, emhin nọn dia para nọn fi wanlan-wanlan nan re igolu lu da ha ribhi odalo ugbaneto ọsi Erọn. Ọnan da mundia nin “iyaman nọn khiale ọsi iregbeguẹ.” Ọne emhin nọn dia para nan re golu lu rẹman ghe a zẹ Erọn nin ọle dọ ha ga bhi uwedẹ kpataki. Ọnin hi, nin ọle rẹ ha yi ojohẹn ọsi ibhokhan Izrẹl. (Lev. 8:9) Ene Nazarait yẹ wo re egbe guẹ nin Jehova bhi uwedẹ kpataki. Ukpọta Hibru natiọle nazirʹ, ọle ọne ukpọta “Nazarait” na vae. Ebi ọ mundia nan hi, “ọria nan re dagbare bhi ẹwẹ usun ẹbho” la “ọria nan rẹ guẹ nin Jehova.” Ọ da khẹke nin ene Nazarait re obọ rẹkhan uhi nin Jehova na bhi obọ Mozis gbe rẹji ihe nin ele ye.—Num. 6:​2-8.

4. (a) Be uwẹ rẹman sade uwẹ re egbe guẹ nin Jehova? (b) Be a re ọle ta nin ọria rẹ “he egbe” nọnsọle? (Yẹ fẹ ifoto ghe.)

⁴ Uwẹ ha re egbe guẹ nin Jehova, ọnin rẹman ghe, uwẹ zẹ nin uwẹ rẹ ha yi ọkpa bhi edibo nesi Jesu Kristi. Sẹyẹ, ọ rẹman ghe iho nọnsi Jehova uwẹ ki da mun kalo bhi iẹnlẹn nọnsẹ. Be uwẹ ha muegbe rẹ lu rẹ sabọ re egbe guẹ nin Jehova? Jesu yọle: “Ọria nọn hi ki rẹ khin nọn ho nọn rẹkhan imẹn, ọle dẹ he egbe nọnsọle.” (Mat. 16:24) Ọne ukpọta Grik nan zedu ọle diọbhi “ọle dẹ he egbe nọnsọle,” a dẹ yẹ sabọ zedu ọle diọbhi, “ọle i da yẹ ha nyẹnlẹn nin egbe ọle.” Uwẹ ha re egbe guẹ nin Jehova, ọ dẹ khẹke nin uwẹ fikekegbe emhin nọn hi ki rẹ khin nọn bha diẹn mun iho nọnsọle. (2 Kọr. 5:​14, 15) Ọkpa bhọ hi, nin uwẹ rẹ rẹban ene “emhin nin egbe [nọnsẹ] guanọ,” bọsi ilọnmhọn oghẹ. (Gal. 5:​19-21; 1 Kọr. 6:18) Ene uhi nan dẹ be re iẹnlẹn ha nọghọ uwẹ? Ele i da re ọle nọghọ uwẹ sade uwẹ hoẹmhọn Jehova, bi sade uwẹ rẹọbhọ ghe nin emhin ha mhẹn nin uwẹ zẹle ọle gbe ene uhi nin uwẹ. (Ps. 119:97; Isa. 48:​17, 18) Ghe ebi obhio mhan nin okpea natiọle Nicholas rẹ tẹmhọn ọlẹn yẹ. Ọle da yọle, “Uwẹ ha tobuwẹ zẹ ẹlo nin uwẹ da rẹ ha ghe uhi nọnsi Jehova. Uwẹ sabọ rẹ zẹ nin uwẹ rẹ ha ghe ọle bii ogbe ọsi  ighan nọn bha re otọ nin uwẹ rẹ lu ebi uwẹ guanọ, la bọsi ogba nan gba nẹga oduman nọn ha sabọ hinmhin uwẹ bhi okhẹnan.”

5. (a) Be a rẹ re egbe guẹ nin Jehova yẹ? (b) Ikẹkẹ nela ribhi iregbeguẹ bi imianmẹn? (Yẹ fẹ ifoto ghe.)

⁵ Be uwẹ ha rẹ re egbe nọnsẹ guẹ nin Jehova yẹ? Uwẹ ki ve nanlẹn bhi erọnmhọn ghe, uwẹ dẹ ha ga ọle ọkpa, sẹyẹ, iho nọnsọle uwẹ da mun kalo bhi iẹnlẹn. Ebi uwẹ re ọnan taman Jehova hi, uwẹ dẹ re “udu nọnsẹ rebhe, egbe nọnsẹ rebhe, ọkhọle nọnsẹ rebhe, bi ahu nọnsẹ rebhe rẹ hoẹmhọn [ọlẹn].” (Mak 12:30) Ahamiẹn ọria re egbe guẹ nin Jehova, ọle ọkpa bi Jehova ko lu ọle bhi ẹkhokho. Ọkpakinọn, ogbakha ọria da mianmẹn, nin ọle rẹ rẹman ẹbho ghe ọle ki ka re egbe guẹ nin Jehova fo. Ive kpataki ive ọsi iregbeguẹ khin bhi ẹlo nọnsi Jehova. Jehova guanọ nin uwẹ mun ọne ive sẹ beji uwẹ tobuwẹ yẹ rẹ guanọ nin uwẹ mun ọlẹn sẹ.—Eccl. 5:​4, 5.

BEZẸLE NỌN DA KHẸKE NIN UWẸ RE EGBE GUẸ NIN JEHOVA?

6. Be re ọle ghọn ọria rẹ re egbe guẹ nin Jehova?

⁶ Oyẹẹ hi emhin kpataki nọn ha re uwẹ re egbe guẹ nin Jehova. Ọne oyẹẹ nan i gheghe yi ebi emhin dia uwẹ yẹ bhi egbe, sokpan, emhin nin uwẹ luẹle rẹji ọle bi iho nọnsọle re uwẹ mhọn ọne oyẹẹ nan da ọle. (Kol. 1:9) Emhin nin uwẹ luẹ bhi Baibo da rẹkpa uwẹ rẹ rẹọbhọ ghe, (1) Jehova gene ribhọ, (2) Osẹnobulua nyan Baibo bi (3) agbotu nọnsọle ọle noo rẹ mun iho nọnsọle sẹ.

7. Emhin nela ọkhẹke nin mhan ha lu ọkuẹsẹ mhan re egbe guẹ nin Osẹnobulua?

⁷ Ọkhẹke nin eria ne ho ne re egbe guẹ nin Jehova lẹn ene ikuẹkuẹ ẹmhọanta ne ribhi Baibo, yẹ ha re obọ rẹkhan uhi nọnsi Osẹnobulua bhi iẹnlẹn nọnsele. Ele ki dọnmhegbe ha tẹmhọn emhin nin ele luẹ bhi Baibo man ẹbho. (Mat. 28:​19, 20) Oyẹẹ nin ele mhọn da Jehova ki deziẹn,  sẹyẹ ele ki muegbe nin ele rẹ ha ga ọle ọkpa. Ọ be yi ọne ọkhọle nan uwẹ mhọnlẹn? Uwẹ da ha mhọn oyẹẹ nọn sẹ inian da Osẹnobulua, uwẹ i da ha ghe iregbeguẹ bi imianmẹn bii emhin nin uwẹ ha lu rẹ re ọnọn man uwẹ Baibo, la ene biẹ uwẹ ha ghọnghọn. Sẹyẹ, uwẹ i da gheghe dọ mianmẹn ranmhude imọẹ ẹ lu iriọ.

8. Be ọtibhọ nin uwẹ mhọn da ene emhin nin Osẹnobulua sẹ lu nin uwẹ ha rẹ re uwẹ ha ho nin uwẹ re egbe guẹ nanlẹn yẹ? (Psalm 116:​12-14)

⁸ Ahamiẹn uwẹ ria ẹmhọn emhin kẹkẹ nin Jehova sẹ lu nin uwẹ, ọ ki wo re ọle ha ghọn uwẹ rẹ re egbe guẹ nanlẹn. (Tie Psalm 116:​12-14.) Baibo da tie Jehova ọnọn re “emhin esili rebhe bi ẹsele ne mhẹn rebhe” nin mhan. (Jem. 1:17) Ọnọn ke okhun nẹ bhi ẹsele nin Jehova sẹ lu nin mhan hi, izọese ọsi Ọmọn nọnsọle nin Jesu. Ria ẹmhọn ebi ọne izọese lu uhọnmhọn emhin sẹ yẹ. Ọne izọese re ọne isẹhoa nin uwẹ rẹ sabọ deba Jehova ha mhọn ikolu nọn ziẹn, bi nin uwẹ rẹ sabọ nyẹnlẹn bhi ighegheghe. (1 Jọni 4:​9, 10, 19) Uwedẹ ọkpa nin uwẹ ha rẹ rẹman ghe izọese nọnsi Jesu bi ene ẹsele kẹkẹ nin Jehova sẹ lu nin uwẹ ti uwẹ bhọ hi, nin uwẹ rẹ re egbe guẹ nanlẹn. (Deut. 16:17; 2 Kọr. 5:15) A wo tẹmhọn ọnan bhi uduọle nọnzi 4 bhi iluẹmhin nọnzi 46 bhi ebe natiọle Sọnyẹnmhẹn bhi Ighegheghe!, sẹyẹ ividio natiọle Emhin Nin Mhan Ha Sabọ Re Nin Jehova ribhi ọne iluẹmhin.

UWẸ BE MUEGBE NIN UWẸ RẸ RE EGBE GUẸ NIN JEHOVA YẸ MIANMẸN?

9. Bezẹle nọn bha da khẹke nin mhan ji ọria sua mhan ọbhọ rẹ re egbe guẹ nin Jehova?

⁹ Uwẹ sabọ rẹ ha riale ghe, uwẹ bha sẹ muegbe nin uwẹ rẹ re egbe guẹ nin Jehova yẹ mianmẹn. Asabọmiẹn ọkhẹke nin uwẹ fi emhin eso denọ bhi iẹnlẹn nọnsẹ beji emhin nin uwẹ lu ha da ha ti Jehova bhọ, la nin uwẹ rẹ manman ziẹn urẹọbhọ nọnsẹ. (Kol. 2:​6, 7) Ọ i yi uwedẹ ọkpa ọrebhe nin mhan man ele Baibo rẹ lu re alo rẹ dọ hoẹmhọn Jehova, sẹyẹ ọ i yi eka ukpe nin usẹn ọkpa ye beji ọle mianmẹn enekẹle da ha ye ọkuẹsẹ ele mianmẹn. Dọnmhegbe gbẹlokotọ bhi eji ọ da khẹke nin uwẹ ha lu re alo, ọ i yi nin uwẹ rẹ ha re egbe khọkhọ ẹbho nekẹle.—Gal. 6:​4, 5. 

10. Be uwẹ ha lu sade uwẹ dọ kere ghe uwẹ bha sẹ muegbe nin uwẹ rẹ re egbe guẹ nin Jehova yẹ mianmẹn? (Yẹ fẹ ọne ẹkpẹti ghe nọn yọle “ Ẹbho Nan Bẹẹ Wanre Bhi Ẹkẹ Agbotu.”)

¹⁰ Aharemiẹn uwẹ dọ kere ghe uwẹ bha sẹ muegbe nin uwẹ rẹ re egbe guẹ nin Jehova, sẹyẹ wo dọnmhegbe ha mhọn ọlẹn bhi emhanmhan. Bhii Jehova nọn rẹkpa ẹ rẹ sabọ fi emhin eso ne khẹke denọ bhi iẹnlẹn nọnsẹ. (Fil. 2:13; 3:16) Ha mhọnlẹn bhi ọkhọle ghe, ọle dẹ họn erọnmhọn nọnsẹ, sẹyẹ ọle dẹ rẹkpa uwẹ.—1 Jọni 5:14.

EBEZẸLE NIN ẸBHO ESO DA SIEGBE RE IKEKE RẸ MIANMẸN

11. Be Jehova rẹ rẹkpa mhan yẹ rẹ wo ha sun rẹkhan ọlẹn?

¹¹ Ẹbho eso ne bhọ sẹ nin ele rẹ re egbe guẹ nin Jehova yẹ mianmẹn sabọ rẹ ha siegbe re ikeke. Ofẹn sabọ rẹ ha mun ele ghe, ele ha mianmẹn fo, ele dẹ lu emhin ebe nọn ha zẹ ha khu ele bhi agbotu. Ahamiẹn ofẹn nọn sẹ inian mun ẹn, ha mhọn ọne izebhudu ghe, Jehova dẹ ne emhin rebhe ne khẹke nin uwẹ ne ha rẹkpa uwẹ rẹ ‘ha lu emhin bii ọria nọn ga ọle. Bhiriọ, uwẹ ki sabọ re ọle ha ghọnghọn.’ (Kol. 1:10) Sẹyẹ, ọle dẹ re ahu nin uwẹ rẹ sabọ ha lu emhin ne mhẹn. Uwedẹ nin ọle sẹ rẹ rẹkpa ẹbho rẹ ha lu emhin ne mhẹn rẹman ghe, ọle dẹ yẹ rẹkpa uwẹ rẹ sabọ lu iriọ. (1 Kọr. 10:13) Ọnan hi emhin ọkpa nọn zẹle nan da miẹn ghe, ikpeta ẹbho a khu bhi agbotu. Jehova rẹkpa ẹbho nesọle rẹ sabọ wo ha sun rẹkhan ọlẹn.

12. Be ha rẹkpa mhan beji a ha da miẹn ghe mhan bha dọ lu emhin ebe nọn kaka?

¹² Ranmhude ọ bha gba nin mhan, mhan rebhe kuẹlo da edọnmhẹn nin mhan rẹ lu emhin nọn bha gba. (Jem. 1:14) Ọkpakinọn, ọ dẹ khẹke nin uwẹ zẹ ebi uwẹ ha lu sade uwẹ kuẹlo da edọnmhẹn. Ẹmhọanta nọn ribhọ hi, uwẹ hi ọnọn ha tobuwẹ zẹ ebi uwẹ ha rẹ nyẹn iẹnlẹn nọnsẹ yẹ.  Ẹbho eso riale ghe imhan i da sabọ mun egbe mhan mhọn bhi ẹmhọn ebi egbe mhan guanọ. Ọnan i yi ẹmhọanta. Mhan dẹ sabọ luẹ rẹ ha mun egbe ọbhi ibẹẹ bhi ẹmhọn emhin nọn bha gba nin egbe mhan guanọ. Aharẹmiẹn ọkhọle nọnsẹ sua uwẹ bhọ rẹ lu emhin nọn bha gba, uwẹ dẹ sabọ mun egbe ẹ mhọn nin uwẹ hẹi lu iriọ. Nin uwẹ rẹ sabọ lu ọnan, ha nan erọnmhọn ukpẹdẹ-ukpẹdẹ. Ha mhọn emhanmhan nin uwẹ ha rẹ ha tie Baibo ẹghe rebhe. Ha yo ikolo oga, yẹ ha tẹmhọn emhin nin uwẹ luẹ man ẹbho. Uwẹ da ha lu ene emhin nan ẹghe rebhe, ọ ki rẹkpa uwẹ rẹ sabọ mun ive nin uwẹ ve nin uwẹ rẹ re iẹnlẹn nọnsẹ ga Jehova sẹ. Sẹyẹ, wo ha yere ghe, Jehova dẹ rẹkpa uwẹ rẹ sabọ lu iriọ.—Gal. 5:16.

13. Ijiẹmhin esili nela Josẹf re ọbhi otọ nin mhan?

¹³ Ọ dẹ lẹkhẹ nin uwẹ rẹ mun ive nin uwẹ ve nin uwẹ rẹ ga Jehova sẹ sade uwẹ ka mhanmhan ebi uwẹ ha lu ọbhi otọ ọkuẹsẹ edọnmhẹn zegbere. Baibo wo tẹmhọn ẹbho ne bunbun ne lu iriọ arẹmiẹn ọ bha gba nin ele. Bhi ọsi ijiẹmhin, okhuo Pọtifa wo dọnmhegbe igba ne bunbun nin ọle rẹ sua Josẹf ọbhọ rẹ nanlẹn nowẹ. Ọkpakinọn, Josẹf ki ka mhanmhan emhin nin ọle ha lu ọbhi otọ fo. Baibo da ji mhan lẹn ghe, “ọle da he,” sẹyẹ ọle da yọle: “Be imẹn ha rẹ lu ọne akhailu nan yẹ, yẹ gene rahiẹ Osẹnobulua?” (Gen. 39:​8-10) Bhi ọsi ẹmhọanta, Josẹf ki ka mhanmhan ebi ọle ha lu ọbhi otọ fo ọkuẹsẹ ọne edọnmhẹn zegbere. Ọnan da re ọle lẹkhẹ nanlẹn rẹ lu emhin nọn gbale beji ọne edọnmhẹn ki gene zegbere.

14. Be ha rẹkpa mhan rẹ sabọ re egbe nẹ bhi edọnmhẹn?

¹⁴ Be uwẹ ha rẹ sabọ re egbe khọkhọ Josẹf yẹ sade uwẹ kuẹlo da edọnmhẹn? Uwẹ sabo rẹ mhanmhan ọlẹn ọbhi otọ nian ebi uwẹ ha rẹ lu emhin yẹ sade edọnmhẹn zegbere. Luẹ rẹ jẹje ha re egbe nẹ bhi emhin nin Jehova hele, sẹyẹ, hẹi dọ ha ria ẹmhọn ele. (Ps. 97:10; 119:165) Bhiriọ, ahamiẹn uwẹ kuẹlo da edọnmhẹn, uwẹ ki sabọ lu emhin ne gbale ranmhude uwẹ ki ka mhanmhan ebi uwẹ ha lu fo.

15. Be ọria ha rẹ rẹman yẹ ghe ọle ‘gene ho nin ọle ha ga Jehova?’ (Hibru 11:6)

¹⁵ Asabọmiẹn uwẹ lẹnmhin ghe uwẹ miẹn ẹmhọanta, sẹyẹ, uwẹ ho nin uwẹ re ọkhọle rebhe rẹ ha ga Jehova. Ọrẹyiriọ, uwẹ sẹyẹ si egbe re ikeke rẹ re egbe guẹ nin Jehova yẹ mianmẹn. Bhi idia nọn sẹ inian, uwẹ dẹ sabọ re egbe khọkhọ Devid nin Ojie. Uwẹ sabọ rẹ dọ bhii ji Jehova beji ọle yẹ lu bhi ẹghe nin ọle rẹ yọle: “Eo Osẹnobulua, fẹ ẹkẹ egbe mẹn ghe, uwẹ ha lẹn ọkhọle mẹn. Fẹ mẹn ghe nọnsẹn, uwẹ ha lẹn emhin ne kpokpo mẹn bhi ọkhọle. Fẹghe si uwedẹ nọn  imhẹn re imẹn bhi egbe, uwẹ ha sun mẹn rẹkhan uwedẹ ọsi ighegheghe.” (Ps. 139:​23, 24) Jehova nan erọnmhọn nin ọrebhe “ne gene ho ne ga ọle.” Nin uwẹ rẹ dọnmhegbe ha khu ọbhọ nin uwẹ rẹ re egbe guẹ nin Jehova yẹ mianmẹn rẹman ọle ghe, uwẹ wo gene ha lu iriọ.—Tie Hibru 11:6.

WO HA SIKẸ JEHOVA

16-17. Be Jehova rẹ si ẹbho nan miẹn ghe Esali Jehova ene biẹ ele khin? (Jọni 6:44)

¹⁶ Jesu da yọle ghe, Jehova hi ọnọn si ẹbho vae bhi agbotu nọnsọle. (Tie Jọni 6:44.) Ria ẹmhọn ọnin ghe, bi ebi ọ khin rẹji uwẹ. Jehova daghe emhin esili bhi egbe ọdeọde nin ọle si sikẹ egbe. Inian ọle ghe ọne ọria bii ọria nọn “manman ghan.” (Deut. 7:6.) Iriọ Jehova yẹ rẹ ghe uwẹ.

¹⁷ Asabọmiẹn usẹn nin aba ọle bi inẹn ọlẹn yi Esali Jehova uwẹ khin. Uwẹ sabọ rẹ ha riale ghe, ranmhude ene biẹ uwẹ ga Jehova zẹle nin uwẹ da ga ọle, ghe ọ i yi Jehova tobọle si uwẹ kẹ egbe. Ọkpakinọn, Baibo yọle: “Bha sikẹ Osẹnobulua, ọle ki yẹ sikẹ bha.” (Jem. 4:8; 1 Chron. 28:9) Ahamiẹn uwẹ dọnmhegbe nin uwẹ rẹ sikẹ Jehova, ọle ki yẹ sikẹ uwẹ. Jehova i ghe uwẹ bii ọria nọn gheghe ribhi ẹwẹ usun ẹbho. Ọle tobọle si ọdeọde kẹ egbe, rẹ dọ sẹbhi eria nan bẹẹ wanre bhi ẹkẹ agbotu. Ahamiẹn ọria nọn sẹ inian dọnmhegbe rẹ sikẹ Jehova, ọle ki yẹ sikẹ ọle beji Jemis 4:8 rẹman.—Yẹ fẹ 2 Tẹsẹlonaika 2:13 ghe.

18. Be mhan ha zilo nyan bhi uhọnmhọn-ọta nọn ki sẹ ọle bhi egbe? (Psalm 40:8)

¹⁸ Jesu uwẹ re egbe khọkhọ sade uwẹ re egbe guẹ nin Jehova yẹ mianmẹn. Ọle wo re ọkhọle zegbere nin ọle rẹ lu emhin nọn hi ki rẹ khin nin Aba ọle guanọ bhi obọ ọle. (Tie Psalm 40:8; Hib. 10:7) Bhi uhọnmhọn-ọta nọn ki sẹ ọle bhi egbe, mhan dẹ zilo nyan ebe ha rẹkpa uwẹ rẹ sabọ wo ha ga Jehova khian sade uwẹ mianmẹn fo.