UHỌNMHỌN-ỌTA NỌNZI 10
Oyẹẹ bi Ọtibhọ Nin Uwẹ Mhọn Da iJehova Dẹ Rẹkpa Uwẹ Mianmẹn
“Be ha ki zẹ mẹn bha mianmẹn?”—ACTS 8:36
ILLO 37 Mẹn Dẹ Re Ọkhọle Rebhe Ga IJehova
EBI MHAN DA LUẸ *
1-2. Beji Acts 8:27-31, 35-38 rẹman, bezẹle nin ọne okpea nọn na bhi Ethiopia vae da mianmẹn?
Ọ DẸ be yẹẹ uwẹ rẹ mianmẹn nin uwẹ da kiẹn ọkpa bhi edibo nesi Jesu? Ẹbho ne bunbun sẹ wo sabọ lu ọnan ranmhude oyẹẹ bi ọtibhọ nin ele mhọn da Osẹnobulua. Bha ji mhan fẹ ijiẹmhin ọsi okpea nọn ha wẹnna bhi ẹguare ọsi Ethiopia ghe.
2 Ọne okpea nan da wo re ẹjẹje lu rẹkhan emhin nin ọle tiele bhi Baibo. (Tie Acts 8:27-31, 35-38.) Be rẹkpa ọle rẹ sabọ lu iriọ? Ọle wo ha mhọn ọtibhọ da Ọta nọnsi Osẹnobulua. Ẹghe nin ọle rẹ ha na bhi Jerusalem khian uwa, ọle da ha tie ijeso bhi ebe nọnsi Isaiah. Philip ki nanlẹn talọ fo, ọle da wo dọ ha mhọn ọtibhọ da ebi Jesu lu nanlẹn. Sokpan, bezẹle nin ọle da vae bhi Jerusalem? Ọle vae bhi Jerusalem dọ ga Osẹnobulua ranmhude ọle ki ka mhọn oyẹẹ da Osẹnobulua fo. Asabọmiẹn ọle fi ikeke gbe oga nin ọle ka ha ye khẹ nin ọle da sabọ deba ibhokhan Izrẹl ha ga Osẹnobulua ọsi ẹmhọanta. Ọne oyẹẹ nin ọle mhọn da iJehova da yẹ re ọle mianmẹn nin ọle da sabọ kiẹn odibo nọnsi Jesu.—Matt. 28:19.
3. Emhin eso nela ha sabọ re ọria ha si egbe re ikeke nin ọle hẹi mianmẹn? (Fẹ ẹkpẹti ghe nọn yọle, “ Unan Ọria Nela Uwẹ Gene Khin?”)
3 Uwẹ dẹ sabọ zegbere mianmẹn sade uwẹ mhọn oyẹẹ da iJehova. Sokpan, oyẹẹ dẹ yẹ sabọ re uwẹ si egbe re ikeke nin uwẹ hẹi mianmẹn. Be ọnan ha rẹ sabọ sunu yẹ? Asabọmiẹn ranmhude uwẹ manman hoẹmhọn imọẹ nesẹ bi ene ibha ko ribhi azagba-uwa ne iga iJehova, ofẹn ki ha mun uwẹ rẹ dọ mianmẹn nin ele hẹi he uwẹ. (Matt. 10:37) La asabọmiẹn ọ nọghọ uwẹ rẹ rẹban emhin nin Osẹnobulua hele ranmhude ene emhin ti uwẹ bhọ. (Ps. 97:10) La asabọmiẹn iluemhin ne bha diẹn mun iBaibo nin uwẹ ka ha lu khẹ sẹyẹ wo yẹẹ uwẹ, ranmhude uwẹ ka wo ha sọnyẹnmhẹn bhi ene iluemhin. Ranmhude ọnan, ọ ki ha nọghọ uwẹ rẹ rẹban iluemhin nin Jehova bha re obọ ọi. (1 Cor. 10:20, 21) Bhi ẹkẹ ene idia nan, ọkhẹke nin uwẹ rẹman họla, la emhin nela uwẹ hoẹmhọnlẹn nẹ.
ỌRIA NỌN KHẸKE NIN MHAN HOẸMHỌN ỌLẸN NẸ
4. Be hi emhin kpataki nọn ha sabọ re uwẹ mianmẹn?
4 Emhin esili ne bunbun ribhọ nin uwẹ ha sabọ hoẹmhọn ọlẹn yẹ ha mhọn ọtibhọ da. Bhi ọsi ijiẹmhin, asabọmiẹn ọkuẹsẹ uwẹ deba Esali Jehova ha luẹ iBaibo, ẹmhọn iBaibo ka wo ha ti uwẹ bhọ. Sẹyẹ, asabọmiẹn uwẹ yẹ wo hoẹmhọn iJesu. Ejayenan nian nin uwẹ ki rẹ dọ lẹn Esali Jehova, asabomiẹn ọ wo yẹẹ uwẹ rẹ ha sikẹ ele. Ọkpakinọn, asabọmiẹn oyẹẹ nin uwẹ mhọn da enan rebhe ida sabọ re uwẹ re egbe guẹ nin Jehova yẹ mianmẹn. Emhin kpataki nọn ha sabọ re uwẹ mianmẹn hi, oyẹẹ nin uwẹ mhọn da iJehova tobọle. Ahamiẹn uwẹ hoẹmhọn iJehova gbera emhin rebhe, la ọria nọn hi ki rẹ khin, emhin iribhọ nọn ha mun uwẹ gba nin uwẹ hẹi ga iJehova. Oyẹẹ nin uwẹ mhọn da iJehova dẹ sabọ rẹkpa uwẹ zegbere nin uwẹ mianmẹn. Ọ dẹ yẹ rẹkpa uwẹ rẹ deziẹn bhi oga nọnsi Jehova.
5. Inọnta nela mhan ha zilo nyan bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan?
5 Jesu tale ghe nin mhan re ọkhọle nọnsẹmhan rebhe, udu nọnsẹmhan rebhe, egbe nọnsẹmhan rebhe, bi ahu nọnsẹmhan rebhe rẹ hoẹmhọn iJehova. (Mark 12:30) Be ha rẹkpa uwẹ rẹ manman hoẹmhọn iJehova yẹ ha mun ekpẹn nanlẹn? Uwẹ dẹ sabọ lu ọnan sade uwẹ ria eria nyan uwedẹ nin Jehova rẹ re oyẹẹ man mhan. Bhiriọ, uwẹ ki ha mhọn ọhubhudu rẹ ha mhọn oyẹẹ da ọle. (1 John 4:19) Bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan, mhan dẹ guanọ ewanniẹn rẹji ọne inọnta nan, ‘Emhin nela ọria ha lu sade ọle hoẹmhọn Osẹnobulua?’ *
6. Beji Romans 1:20 rẹman, uwedẹ ọkpa nela uwẹ ha sabọ rẹ luẹ ẹmhọn iJehova?
6 Re emhin nin Jehova manlẹn rẹ luẹ ẹmhọn ọlẹn. (Tie Romans 1:20; Rev. 4:11) Re ẹghe ọbhi otọ rẹ ha ria eria nyan ẹwanlẹn nin Osẹnobulua rẹ man emhin ne nẹga mhan. Yẹ re ẹghe ọbhi otọ rẹ luẹ ẹmhọn uwedẹ ọhan-ilo nin Osẹnobulua rẹ man uwẹ. (Ps. 139:14) Yẹ ria ẹmhọn ahu nọn kpọnọ nin Osẹnobulua re ọbhi ovuẹn. Lẹn sẹbhọ ghe, ọkpa ọne ovuẹn nan khin bhi ahiẹnhiẹn * ne manman bunbun nin Osẹnobulua manlẹn. (Isa. 40:26) Uwẹ ha lu inian, ekpẹn nin uwẹ mun nin Osẹnobulua ki wo manman dinmhin. Ọkpakinọn, ọ iyi ọnan ọkpa uwẹ ha lẹn rẹji Osẹnobulua nin uwẹ rẹ sabọ deba ọle ha mhọn ikolu nọn ziẹnlẹn. Emhin ebhebhe yẹ ribhọ nọn khẹke nin uwẹ lẹn nin uwẹ da sabọ manman hoẹmhọn iJehova.
7. Be ọkhẹke nin uwẹ rẹọ sade uwẹ guanọ nin oyẹẹ nin uwẹ mhọn da iJehova da ha ziẹn ọbhọ?
7 Ọkhẹke nin uwẹ rẹọbhọ ghe Osẹnobulua manman hoẹmhọn uwẹ. Ọ be nọghọ uwẹ rẹ rẹọbhọ ghe Osẹnobulua nọn man otọ bi okhun gene lẹn uwẹ? Ahamiẹn ọ nọghọ uwẹ, yere ghe ọle bha ree bhi eji ọdeọde ye. (Acts 17:26-28) Ọle lẹn ebe ribhi ọkhọle nọnsẹmhan. Sẹyẹ, beji David taman iSolomon, mhan ha guanọ iJehova, ọle ki zegbere nin mhan da miẹn ọlẹn. (1 Chron. 28:9) Bhi ọsi ẹmhọanta, ranmhude Jehova si uwẹ kẹ egbe, ọle zẹle nin uwẹ da luẹ ẹmhọn ọlẹn nian. (Jer. 31:3) Ahamiẹn uwẹ ji emhin nin Jehova lu nin uwẹ da ha ti uwẹ bhọ, oyẹẹ nin uwẹ mhọn da ọle ki ha ziẹn ọbhọ.
8. Uwedẹ nela uwẹ ha rẹ rẹman iJehova ghe emhin nin ọle lu nin uwẹ ti uwẹ bhọ?
8 Uwedẹ ọkpa nin mhan ha rẹ rẹman iJehova ghe mhan hoẹmhọn ọlẹn hi, mhan ki ha nanlẹn talọ bhi erọnmhọn. Oyẹẹ nin uwẹ mhọn da iJehova dẹ ziẹn ọbhọ sade uwẹ khuẹnmhẹn ọlẹn bhi emhin nin ọle sẹ lu nin uwẹ. Uwẹ sabọ yẹ taman ọlẹn emhin ne kpokpo uwẹ bhi ọkhọle. Uwẹ ha ki daghe uwedẹ nin Jehova rẹ re ewanniẹn ọbhi erọnmhọn nesẹ, ikolu nin uwẹ bi ọle ko mhọnlen ki ha ziẹn ọbhọ. (Ps. 116:1) Uwẹ ki dọ rẹọbhọ ghe, Jehova gene lẹn uwẹ nọnsẹn. Sokpan, nin uwẹ rẹ manman sikẹ iJehova nọnsẹn, ọkhẹke nin uwẹ lẹn uwedẹ nin ọle rẹ ria eria. Ọ yẹ khẹke nin uwẹ lẹn ebi ọle guanọ bhi obọ ẹ. Ahamiẹn uwẹ luẹ iBaibo, ọle ọkpa uwẹ ha da sabọ lẹn ene emhin nan.
9. Be uwẹ ha rẹ rẹman yẹ ghe Baibo ghan bhi ẹlo nọnsẹ?
9 Ha re ẹlo nọn ghanlẹn rẹ ghe iBaibo. Ẹkẹ iBaibo ọkpa uwẹ ha da sabọ miẹn ẹmhọanta rẹji Osẹnobulua bi emhanmhan nin ọle mhọn rẹji uwẹ. Be uwẹ ha rẹ rẹman yẹ ghe ẹlo nọn ghanlẹn uwẹ rẹ ghe iBaibo? Uwẹ ki ha tie ọle ẹdẹdẹ, uwẹ ki ha muegbe iluẹmhin nọnsẹ ọbhi otọ, yẹ re obọ rẹkhan emhin nin uwẹ luẹ. (Ps. 119:97, 99; John 17:17) Uwẹ be mhọn emhanmhan nan rẹ tie iBaibo ẹdẹdẹ? Bhiriọ, uwẹ be re obọ rẹkhan ọne emhanmhan?
10. Emhin ọkpa nela zẹle nin Baibo da yi ebe kpataki?
10 Emhin ọkpa nọn zẹle nin Baibo da yi ebe kpataki hi, ikolu nesi Jesu ẹghe nin ọle rẹ ha ribhi ọne otọ nan deba ẹbho ne gbẹn ọlẹn. Baibo ọkpa hi ebe nọn gbale nọn tẹmhọn emhin nin Jesu lu nin uwẹ. Beji uwẹ ha rẹ ha luẹ emhin nin Jesu tale bi iwẹnna nin ọle lu, uwẹ ki ha mhọn ọne ọtibhọ rẹ deba ọle ha mhọn ikolu.
11. Be ha rẹkpa uwẹ rẹ hoẹmhọn iJehova?
11 Dọnmmhegbe hoẹmhọn iJesu, bhiriọ oyẹẹ nin uwẹ mhọn da iJehova ki manman ziẹn. Bezẹle? Ranmhude Jesu wo re egbe khọkhọ Aba ole tee. (John 14:9) Bhiriọ, uwẹ ha manman luẹ ẹmhọn iJesu, uwẹ ki manman dọ lẹn iJehova yẹ ji ẹmhọn ọlẹn ha ti uwẹ bhọ. Ria ẹmhọn ebi Jesu rẹ re ẹkẹ ẹjẹjẹ rẹ ne ẹbho ne khọnmhọn, ne bha miẹn rẹ lu, bi ene wẹghẹ lu emhin yẹ arẹmiẹn eria wo ha re ẹlo gbe ele a. Yẹ ria ẹmhọn adia ne mhẹn nin ọle re nin uwẹ bi elele nin uwẹ miẹn ranmhude uwẹ re obọ rẹkhan ele.—Matt. 5:1-11; 7:24-27.
12. Be uwẹ ha mhọn ọhubhudu rẹ lu beji uwẹ rẹ luẹ ẹmhọn iJesu?
12 Ahamiẹn uwẹ ria ẹmhọn izọese nin Jesu re iẹnlẹn nọnsọle rẹ ze nin uwẹ, nọn zẹle nin Jehova ha da sabọ ha rẹhumhan olukhọ nesẹmhan, oyẹẹ nin uwẹ mhọn da ọle ki ha ziẹn ọbhọ. (Matt. 20:28) Uwẹ ha dọ lẹn sẹbhọ ghe Jesu bha si egbe re ikeke rẹ yu nin uwẹ, uwẹ ki ha mhọn ọhubhudu rẹ fidenọ yẹ bhii Jehova nin ọle rẹhunmhan uwẹ. (Acts 3:19, 20; 1 John 1:9) Beji uwẹ ha rẹ ha hoẹmhọn iJesu bi Jehova, uwẹ ki yẹ ha sikẹ ẹbho ne yẹ hoẹmhọn ele.
13. Emhin nela Jehova sẹ re nin uwẹ?
13 Hoẹmhọn ẹbho ne hoẹmhọn iJehova. Asabọmiẹn ghe azagba-uwa nọnsẹ bi imoẹ ẹ ne iyi Esali Jehova bha lẹn otọ ebezẹle nin uwẹ da ho nin uwẹ re egbe guẹ nin Jehova. Ele bhọ sabọ rẹ ha re unun gbe uwẹ. Sokpan, lẹn sẹbhọ ghe Jehova dẹ rẹkpa uwẹ nin ibhio uwẹ bhi ẹkẹ agbotu da ha yi azagba-uwa nọnsẹ. Ahamiẹn ghe uwẹ ne ọne azagba-uwa nan muobọ, uwẹ ki miẹn oyẹẹ bi urẹkpa nin uwẹ guanọ. (Mark 10:29, 30; Heb. 10:24, 25) Bhiriọ, a ha ki zẹ bue, azagba-uwa nọnsẹ sabọ rẹ dọ deba uwẹ ha ga iJehova yẹ hẹnmhọn nanlẹn.—1 Pet. 2:12.
14. Be uwẹ dọ lẹn rẹji adia nesi Jehova beji 1 John 5:3 rẹman?
14 Ha re ẹlo nọn ghanlẹn rẹ ghe adia nesi Osẹnobulua, uwẹ ha yẹ ha nyẹnlẹn rẹkhan ele. Asabọmiẹn ebe ghọn uwẹ, ọle uwẹ wo ha lu ọkuẹsẹ uwẹ dọ lẹn iJehova. Ọkpakinọn, ejayenan nian uwẹ dọ daghe ọle ghe, adia nesi Jehova mhẹn nẹ. (Ps. 1:1-3; tie 1 John 5:3.) Ria ẹmhọn adia nin Jehova re nin ọdọ, amhẹn, ene biẹ ọmọn, bi imọn. (Eph. 5:22–6:4) Azagba-uwa nọnsẹ bha be kiẹn azagba-uwa nin eghọnghọn ye ranmhude uwẹ re obọ rẹkhan ọne adia nan? Uwẹ bha be kie ha lu nọnsẹn beji uwẹ rẹ ha re obọ rẹkhan adia nọnsi Jehova ghe nin uwẹ hẹi ne ọria ọbe muobọ? Uwẹ bha be kie miẹn eghọnghọn bhi iẹnlẹn? (Prov. 13:20; 1 Cor. 15:33) Asabọmiẹn uwẹ dẹ yọle ehe rẹji ene inọnta nin.
15. Be uwẹ ha lu yẹ sade ọ nọghọ uwẹ rẹ lẹn ebi uwẹ ha rẹ re obọ rẹkhan adia nin uwe luẹ yẹ?
15 Ẹgheso, ọ sabọ ha nọghọ uwẹ rẹ lẹn ebi uwẹ ha rẹ ha re obọ rẹkhan adia nin uwe luẹ. Ọnan zẹle nin Jehova da noo agbotu nọnsọle rẹ zọ adia bhi ẹkẹ iBaibo dagbere nin mhan da sabọ lẹn emhin ne mhẹn bi emhin ne imhẹn. (Heb. 5:13, 14) Mhan ha tie ene adia nan, mhan ki gene daghe ebi ele ha rẹ rẹkpa mhan yẹ bhi iẹnlẹn nọnsẹmhan. Bhiriọ, ọnan ki re mhan manman sikẹ agbotu nọnsi Jehova nọnsẹn.
16. Be iJehova rẹ rẹkpa agbotu nọnsọle yẹ?
16 Hoẹmhọn agbotu nọnsi Jehova, uwẹ ha yẹ ha hẹnmhọn nin ẹbho nin Jehova rẹ sun ọlẹn. Jehova ne ẹbho nesọle ọbhi agbotu kẹkẹ. Ọle da yẹ re iJesu ọbhi ihe nọn ha sun ene agbotu rebhe. (Eph. 1:22; 5:23) Jesu da re Otu Nọn Sun Oga mundia nin ele ha sun iwẹnna oga nin mhan lu ẹlẹnan. Ọne otu nan iJesu tiọle “ọguọmhandia nọn mhọn ẹwanlẹn nan gba ẹkẹ ọle.” Ọne otu nan wo manman dọnmhegbe rẹ re ebale ọriọn nin mhan le yẹ gbega mhan. (Matt. 24:45-47) Uwedẹ ọkpa nin ọne otu nan rẹ gbẹloghe mhan hi, ele dọnmhegbe nan miẹn ghe ikpea ne sẹle, ele a ne ọbhi ihe ọsi ewanlẹn bhi ẹkẹ agbotu. (Isa. 32:1, 2; Heb. 13:17; 1 Pet. 5:2, 3) Ene ewanlẹn nan wo lu eka nin ele ha sabọ lu rebhe nin ele da sabọ ha rẹkpa mhan, ha ko mhan udu re, yẹ rẹkpa mhan rẹ sikẹ iJehova nọnsẹn. Emhin kpataki ọbhebhe nin ele ha sabọ rẹkpa uwẹ lu hi, ele dẹ sabọ man uwẹ ebi uwẹ ha rẹ sabọ ha man ẹbho ẹmhọn Osẹnobulua yẹ.—Eph. 4:11-13.
17. Beji Romans 10:10, 13, 14 rẹman, bezẹle nọn da khẹke nin mhan ha tẹmhọn iJehova man ẹbho?
17 Rẹkpa ẹbho hoẹmhọn iJehova. Jesu taman edibo nesọle ghe nin ele ha man ẹbho ẹmhọn iJehova. (Matt. 28:19, 20) Mhan dẹ sabọ wo gheghe ha re obọ rẹkhan ọne uhi nin. Sokpan, beji oyẹẹ nin mhan mhọn da iJehova rẹ tuẹn okhun, mhan ki ha mhọn ọne ọkhọle bii Peter bi John nin edibo ne yọle: “Mhan ida sabọ miẹn ghe mhan bha yẹ tẹmhọn emhin nin ẹlo mhan miẹn bi emhin nin mhan họn.” (Acts 4:20) Ọ manman rẹ mhan ghọnghọn rẹ ha rẹkpa ẹbho hoẹmhọn iJehova. Re ọkhọle ria ẹmhọn eghọnghọn nin Philip miẹn ẹghe nin ọle rẹ rẹkpa ọne okpea nọn na bhi Ethiopia vae rẹ lẹn ẹmhọanta nọn ribhi Baibo yẹ mianmẹn! Uwẹ ha re egbe khọkhọ iPhilip yẹ ha tẹmhọn Osẹnobulua man ẹbho beji Jesu yọle nin mhan ha lu, uwẹ ki rẹman ghe uwẹ guanọ nin uwẹ kiẹn ọkpa bhi Esali Jehova. (Tie Romans 10:10, 13, 14.) Bhiriọ, uwẹ ki yẹ sabọ nọọn ọne inọnta nin ọne okpea nọn na bhi Ethiopia vae nọọnlẹn yọle: “Be ha ki zẹ mẹn bha mianmẹn?”—Acts 8:36.
18. Inọnta nela mhan ha wanniẹn bhi uhọnmhọn-ọta nọn ki sẹ ọle bhi egbe?
18 Emhin nọn lu uhọnmhọn emhin nẹ nin uwẹ ha sabọ re iẹnlẹn nọnsẹ rẹ lu hi sade uwẹ mianmẹn. Ranmhude emhin kpataki imianmẹn khin, ọkhẹke nin uwẹ ria ẹmhọn ebi ọ mundia nan. Be ọkhẹke nin uwẹ lẹn rẹji imianmẹn? Be ọkhẹke nin uwẹ lu ọkuẹsẹ uwẹ mianmẹn bi sade uwẹ mianmẹn fo? A dẹ wanniẹn ene inọnta nan bhi uhọnmhọn-ọta nọn ki sẹ ọle bhi egbe.
ILLO 2 Jehova Hi Elin Nọnsẹ
^ udu ọle 5 Arẹmiẹn ẹbho eso hoẹmhọn iJehova, ele bha lẹn si ele muegbe nin ele rẹ mianmẹn. Ahamiẹn iriọ nọn rẹji uwẹ, ọne uhọnmhọn-ọta nan dẹ rẹkpa uwẹ lẹn emhin eso nin uwẹ ha lu nin uwẹ da sabọ mianmẹn.
^ udu ọle 5 Eria rebhe dikẹ. Bhiriọ, asabọmiẹn ọ iyi beji a rẹ gbẹn ọlẹn dagbare bhi enan ọsẹ-egbe ọsẹ-egbe ẹbho eso ha rẹ re obọ rẹkhan ọlẹn.
^ udu ọle 6 Uwẹ dẹ sabọ miẹn ijiẹmhin ebhebhe bhi ene brokiọ ne yọle Was Life Created? bi The Origin of Life—Five Questions Worth Asking.
^ udu ọle 61 EBI A RẸMAN BHI FOTO: Obhio mhan nin okhuo re itrati nin ọmanmhẹn ọkpa bhi eji ọle da dọ dẹ emhin.