UHỌNMHỌN-ỌTA NỌNZI 11
Uwẹ Be Muegbe Rẹ Mianmẹn?
“Imianmẹn sẹyẹ wo miẹn bha fan nian.”—1 PET. 3:21.
ILLO 28 Kiẹn Ọmọẹ IJehova
EBI MHAN DA LUẸ *
1. Be ọkhẹke nin ọria ka lu fo ọle kuẹ munhẹn ha bọn uwa?
JI A a man yọle ghe ọria guanọ nin ọle bọn uwa. Ọle lẹn unan uwa nin ọle guanọ nin ọle bọn fo bhi ọkhọle. Ọle dẹ be wo kpanọ dọ dẹ ebi ọle ha rẹ bọn ọne uwa yẹ wo munhẹn ha bọn ọlẹn? Eye. Ọkuẹsẹ ọle munhẹn ha bọn ọne uwa, ọle dẹ ka lẹn eka igho nọn ha gbe ọle le. Ọnan dẹ rẹkpa ọle lẹn si ọle mhọn igho nọn sẹ iriọ nin ọle ha rẹ bọn ọne uwa fo. Ọle ha gbẹlokotọ lẹn eka igho nin ọne uwa ha gbe ọle le, ọ ki lẹkhẹ nanlẹn rẹ sabọ bọn ọlẹn sotọ.
2. Beji Luke 14:27-30 rẹman, be ọkhẹke nin uwẹ ka ria ẹmhọn ọlẹn fo ọkuẹsẹ uwẹ mianmẹn?
2 Oyẹẹ bi ọtibhọ nin uwẹ mhọn da iJehova be re uwẹ guanọ nin uwẹ mianmẹn? Ahamiẹn iriọ nọn, mhan dẹ sabọ re idia nọnsẹ rẹ khọkhọ ọsi ọne okpea nọn guanọ nin ọle bọn uwa nin Jesu tẹmhọnlẹn. Bezẹle nin mhan da ta iriọ? Ji mhan fẹghe ebi Jesu ta yẹ bhi Luke 14:27-30. (Tie ọle.) Ebi Jesu ha tẹmhọn ọlẹn hi, emhin nọn khẹke nin ọria lu nin ọle da sabọ kiẹn odibo nọnsọle. Nin ọria rẹ sabọ kiẹn odibo nọnsi Jesu, ọkhẹke nin ọle ka ria ẹmhọn ọnọghọ nin ọle ha miẹn bi emhin eso nin ọle ha fi ikeke gbe. (Luke 9:23-26; 12:51-53) Ranmhude ọnan, ọkuẹsẹ uwẹ mianmẹn, ọkhẹke nin uwẹ ka re ẹghe ọbhi otọ rẹ ria ẹmhọn ebi ọ ha gbe uwẹ le. Bhiriọ, uwẹ ki sabọ muegbe ọbhi otọ nọnsẹn rẹ sun rẹkhan iJehova sade uwẹ mianmẹn fo.
3. Be imhan ha zilo nyan bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan?
3 Uwẹ ha ziẹngbe ekpokpo bi ezuọzuọ, yẹ fi ikeke gbe emhin eso nin uwẹ da sabọ mianmẹn kiẹn odibo nọnsi Jesu, uwẹ dẹ be miẹn elele bhọ? Ehe! Ranmhude imianmẹn dẹ tuje uwedẹ a nin uwẹ rẹ sabọ miẹn erọnmhọn nian bi bhi ẹghe odalo. Bha ji mhan zilo nyan inọnta eso rẹji imianmẹn. Ewanniẹn nin uwẹ ha rẹ ọbhọ dẹ rẹman si uwẹ gene muegbe rẹ mianmẹn.
EBE KHẸKẸ NIN UWẸ LẸN RẸJI IREGBEGUẸ NIN JEHOVA BI IMIANMẸN
4. (a) Be a re ọle ta nan rẹ re egbe guẹ nin Jehova? (b) Beji mhan miẹn tie bhi Matthew 16:24, be a re ọle ta nin ọria rẹ he egbe nọnsọle?
4 Be a re ọle ta nan rẹ re egbe guẹ nin Jehova? Ọkuẹsẹ ọria mianmẹn, ọkhẹke nin ọle ka re egbe guẹ nin Jehova fo. Nin ọria rẹ lu ọnan, ọle ki re ọkhọle rebhe nan erọnmhọn ji Jehova rẹ taman ọlẹn ghe, ọle guanọ nin ọle re ẹdagbọn nọnsọle rebhe rẹ ga Ọle. Ọria nọn lu iriọ muegbe nin ọle rẹ “he egbe nọnsọle.” (Tie Matthew 16:24.) Bhi ejayenan nian, Jehova hi ọnọn ki nyan ọne ọria. Udede ekpẹn ọnan khin rẹji ọne ọria. (Rom. 14:8) Ebi ọne ọria re ọnan taman iJehova hi, rẹ na ẹlẹnan rẹ ha khian, oga nọnsọle ọle ha ki ha mun kalo gbera emhin rebhe. Ive kpataki ọne ọria re ọnan ve nin Osẹnobulua. Jehova isua mhan ọbhọ nin mhan ve ọne ive nan. Ọkpakinọn, mhan ha ve ọne ive nan, ọle guanọ nin mhan mun ọlẹn sẹ.—Ps. 116:12, 14.
5. Be iregbeguẹ nin Jehova bi imianmẹn rẹ diẹn kugbe yẹ?
5 Be iregbeguẹ nin Jehova bi imianmẹn rẹ diẹn kugbe yẹ? Gbera uwẹ bi Jehova, ọria soso iribhọ nọn lẹn ghe uwẹ re egbe guẹ nin Jehova. Ọkpakinọn, ọrebhe bhi ogbakha dẹ sabọ lẹn ghe uwẹ mianmẹn, ranmhude, isira usun ẹbho bhi usikoko, ọle uwẹ ha da mianmẹn. Imianmẹn nọnsẹ hi ebe ha rẹkpa ẹbho lẹn ghe uwẹ re egbe guẹ nin Jehova. * Imianmẹn nọnsẹ dẹ rẹkpa ẹbho lẹn ghe uwẹ gene re udu rebhe, egbe rebhe, ọkhọle rebhe, bi ahu rebhe rẹ hoẹmhọn iJehova. Sẹyẹ, ọ rẹman ghe uwẹ muegbe nin uwẹ rẹ ga ọle bhi ighegheghe.—Mark 12:30.
6-7. Beji 1 Peter 3:18-22 rẹman, emhin eva nela zẹle nọn da khẹke nin mhan mianmẹn?
6 Ọ be gene khẹke nin ọria mianmẹn? Ji mhan zilo nyan ọta nọn ribhi 1 Peter 3:18-22. (Tie ọle.) Beji okọ nin Noah kanọ rẹ rẹman ẹbho ghe ọle mhọn urẹọbhọ, iriọ imianmẹn nọnsẹ nin ẹbho ha daghe ha rẹ rẹman ele ghe uwẹ re egbe guẹ nin Jehova. Emhin nọn manman khẹke imianmẹn khin. Bezẹle? Ọhẹnhẹn, Peter nin odibo da yọle ghe ọne imianmẹn nan, dẹ sabọ miẹn ọria fan. Ọ dẹ sabọ gene miẹn mhan fan sade mhan re iẹnlẹn nọnsẹmhan rẹ rẹman ghe mhan mhon ọne urẹọbhọ ghe, Jesu yu nin mhan, sẹyẹ, ọle kpanọ ha khian okhun, bi sade mhan rẹọbhọ ghe, ejayenan nian, ọle “ribhi obera nọnsi Osẹnobulua.”
7 Ọzeva, imianmẹn dẹ sabọ re ọria ha mhọn “ọkhọle-umueria nọn gbale.” Mhan ha re egbe guẹ nin Osẹnobulua yẹ mianmẹn, mhan ki deba ọle ha mhọn ikolu nọn ziẹnlẹn. Ranmhude mhan mhọn urẹọbhọ da izọese nọnsi Jesu, bi ranmhude mhan fidenọ bhi olukhọ nesẹmhan, Osẹnobulua ki rẹhunmhan mhan. Bhiriọ, mhan ki ha mhọn ọkhọle-umueria nọn gbale.
8. Emhin nela ha rẹkpa uwẹ rẹ sabọ mianmẹn?
8 Emhin nela ha rẹkpa uwẹ nin uwẹ da sabọ mianmẹn? Ranmhude uwẹ luẹ iBaibo, uwẹ dọ wo manman lẹn ebe yẹẹ iJehova bi uwedẹ nin ọle rẹ lu emhin. Ene emhin nan nin uwẹ luẹle rẹji ọle dọ wo re uwẹ manman hoẹmhọn ọlẹn. Ọne oyẹẹ nan nin uwẹ mhọn da iJehova, ọle hi ebe ha re uwẹ zegbere dọ mianmẹn.
9. Beji Matthew 28:19, 20 tale, be a re ọle ta nan rẹ mianmẹn bhi elin nọnsi Aba, ọsi Ọmọn, bi ọsi ẹlinmhin nọn khiale?
9 Ẹmhọanta nin uwẹ luẹle bhi Baibo yẹ miẹn ọbhi egbe, deba ebe ha rẹkpa uwẹ dọ mianmẹn. Ria ẹmhọn ebi Jesu tale ẹghe nin ọle rẹ taman edibo nesọle nin ele dọ re ẹbho kiẹn edibo. (Tie Matthew 28:19, 20.) Jesu da tale ghe, “elin nọnsi Aba bi ọsi Ọmọn bi ọsi ẹlinmhin nọn khiale,” ọle ọkhẹke nin ẹbho rẹ mianmẹn. Be bhọ ọnan mundia na? Ọle re ọnan ta ghe, ọkhẹke nin ọria nọn ho nin ọle mianmẹn rẹọbhi ẹmhọanta nin ọle luẹ rẹji Jehova, Jesu Kristi, bi ẹlinmhin nọn khiale. Ene ẹmhọanta nan mhọn ahu nin ele ha rẹ sabọ rẹso uwẹ bhi ọkhọle. (Heb. 4:12) Bha ji mhan fẹ eso bhi ene ẹmhọanta nan ghe.
10-11. Ẹmhọanta nela rẹji Jehova uwẹ sẹ luẹ yẹ miẹn ọbhi egbe?
10 Ria ẹmhọn ẹghe nin uwẹ rẹ ka luẹ ẹmhọanta rẹji Osẹnobulua nin Aba mhan. Uwẹ da luẹ ghe, elin ọlẹn hi Jehova, ghe ọle hi “Ọnon Ke Okhun Nẹ.” Uwẹ da yẹ luẹ ghe ọle ọkpa hi Osẹnobulua ọsi ẹmhọanta. (Ps. 83:18; Isa. 37:16) Ọle hi ọnọn man mhan, nin umiẹnfan nọnsẹmhan re ọle atata-obọ. (Ps. 3:8; 36:9) Ọle mhanmhanlẹn nin mhan rẹ miẹn umiẹnfan bhi obọ olukhọ bi uu yẹ miẹn iẹnlẹn ọsi ighegheghe. (John 17:3) Uwẹ da yẹ luẹ ghe iregbeguẹ nin Jehova bi imianmẹn nọnsẹ dẹ re uwẹ kiẹn ọkpa bhi Esali Jehova. (Isa. 43:10-12) Uwẹ da sẹyẹ luẹ ghe, uwẹ dẹ deba azagba-uwa ọsi Jehova ne ribhi otọ agbọn nan rebhe nin ọle tie mun elin nọnsọle. Sẹyẹ, uwẹ dẹ ji ẹbho lẹn ẹmhọn ọne elin.—Ps. 86:12.
11 Ekpẹn nọn khua nọn rẹji uwẹ nin uwẹ rẹ dọ lẹn ene ẹmhọanta ne ribhi Baibo rẹji Jehova nin Aba mhan! Ranmhude uwẹ rẹọbhi ene ẹmhọanta nan nin uwẹ luẹle, uwẹ da wo ha mhọn ọne ọtibhọ rẹ re egbe guẹ nin Jehova yẹ mianmẹn.
12-13. Ẹmhọanta nela rẹji Jesu uwẹ sẹ luẹ yẹ miẹn ọbhi egbe?
12 Jesu hi ọria nọnzeva nọn ke okhun nẹ bhi ọne agbọn nan rebhe. Ọle hi ọnọn dọ yu ọbhi olukhọ nọnsẹmhan. Uwẹ ha re uwedẹ nin uwẹ rẹ nyẹnlẹn rẹ rẹman ghe uwẹ mhọn urẹọbhọ da izọese nọnsọle, Osẹnobulua ki rẹhunmhan olukhọ nesẹ, uwẹ ki sabọ kiẹn ọmọẹ Osẹnobulua, uwẹ ki yẹ sabọ miẹn iẹnlẹn ọsi ighegheghe. (John 3:16) Jesu, ọle iJehova re mundia nọn ha yi Ojohẹn. Ọle guanọ nin mhan miẹn elele bhi izọese nọnsọle yẹ ha yi ọmọẹ iJehova. (Heb. 4:15; 7:24, 25) Ranmhude ọle hi Ojie ọsi Agbejele nọnsi Osẹnobulua, ọle iJehova ha noo rẹ kpe elin nọnsọle khia, rẹ ne emhin ebe sibhi ọne otọ nan re, yẹ re iẹnlẹn ọsi ighegheghe nin ẹbho ne ga ọle. (Matt. 6:9, 10; Rev. 11:15) Jesu re ijiẹmhin ọbhi otọ nin mhan ha rẹkhan. (1 Pet. 2:21) Ọle da re ijiẹmhin esili man bhi uwedẹ nin ọle rẹ ha re iẹnlẹn nọnsọle rebhe rẹ ha lu iho nọnsi Osẹnobulua. (John 4:34) Be ọ dia uwẹ yẹ bhi egbe ẹghe nin uwẹ rẹ luẹ ene emhin nan kẹkẹ rẹji Jesu?
13 Ẹghe nin uwẹ rẹ miẹn ẹmhọanta nin uwẹ luẹle rẹji Jesu ọbhi egbe, uwẹ da wo hoẹmhọn ọlẹn. Ọne oyẹẹ nan da wo re uwẹ ha re iẹnlẹn nọnsẹ rẹ lu iho nọnsi Jehova beji Jesu rẹ lu ọle. Ranmhude ọnan, uwẹ da wo ha mhọn ọne ọhubhudu rẹ re egbe guẹ nin Jehova yẹ mianmẹn.
14-15. Ẹmhọanta nela rẹji ẹlinmhin nọn khiale uwẹ sẹ luẹ yẹ miẹn ọbhi egbe?
14 Ẹlinmhin nọn khiale nọnsi Osẹnobulua iyi ọria, sokpan ahu nọnsi Osẹnobulua nin ọle rẹ mun iho nọnsọle sẹ, ọle khin. Ọle iJehova rẹ dia ẹbho ne gbẹn iBaibo. Ọne ẹlinmhin nọn khiale nan rẹkpa mhan lẹn otọ emhin ne ribhi Baibo yẹ lẹn ebi mhan ha rẹ ha re obọ rẹkhan ele yẹ. (John 14:26; 2 Pet. 1:21) Jehova noo ọle rẹ re “ahu nọn gbera eji ahu ọsi ọria sẹle” nin mhan. (2 Cor. 4:7) Ẹlinmhin nọn khiale re ahu nin mhan rẹ ha tẹmhọn Osẹnobulua yẹ khọn edọnmhẹn. Ọ re ahu nin mhan sade egbe iẹnlẹn lọ mhan, bi nin mhan rẹ sabọ ziẹngbe ekpokpo. Ọ yẹ rẹkpa mhan mhọn ikpẹ esili. (Gal. 5:22) Ọsọhẹ Osẹnobulua rẹ re ẹlinmhin nọn khiale nin ene mun udu tẹ ọle, ne yẹ bhii ọle nin ọle re ẹlinmhin nọn khiale nin ele. (Luke 11:13) Be ọ dia uwẹ yẹ bhi egbe ẹghe nin uwẹ rẹ luẹ ene ẹmhọanta nan rẹji ẹlinmhin nọn khiale?
15 Emhin eghọnghọn nọn ghe ẹlinmhin nọn
khiale dẹ sabọ rẹkpa ene ga iJehova rẹ sabọ ha ga ọle! Uwẹ ha miẹn ene ẹmhọanta nin uwẹ luẹle rẹji ẹlinmhin nọn khiale ọbhi egbe, ọ ki re ọle ha ti uwẹ bhọ rẹ re egbe guẹ nin Jehova yẹ mianmẹn.16. Be imhan ki sẹ zilo nyan bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan?
16 Emhin kpataki nọn nin uwẹ rẹ zẹ ghe uwẹ dẹ re egbe guẹ nin Jehova yẹ mianmẹn. Beji mhan sẹ luẹ kere, ọkhẹke nin uwẹ muegbe rẹ fi ikeke gbe emhin eso yẹ ziẹngbe ọnọghọ sade uwẹ ho nin uwẹ mianmẹn. Ọrẹyiriọ, lẹn sẹbhọ ghe, erọnmhọn nin uwẹ ha miẹn bhọ, ọle ha kpọnọ nẹ emhin rebhe nin uwẹ fi ikeke gbe bi ọnọghọ nin uwẹ miẹn. Uwẹ dẹ sabọ miẹn umiẹnfan yẹ ha mhọn ọkhọle-umueria nọn gbale sade uwẹ mianmẹn. Oyẹẹ nin uwẹ mhọn da iJehova, ọle hi emhin kpataki nọn ha re uwẹ zegbere mianmẹn. Ọ yẹ khẹke nin uwẹ rẹọbhi ẹmhọanta nin uwẹ luẹle rẹji Jehova, Jesu Kristi, bi ẹlinmhin nọn khiale. Bhi ejayenan nian, be uwẹ ha rẹ wanniẹn ọne inọnta nan yẹ, “Mẹn be sẹ muegbe rẹ mianmẹn?”
EBE KHẸKE NIN UWẸ LU ỌKUẸSẸ UWẸ MIANMẸN
17. Emhin eso nela ọkhẹke nin ọria ha lu ọle kuẹ sẹ ọria nọn ha sabọ mianmẹn?
17 Edandan iribhọ ghe, uwẹ ka wo lu emhin ne bunbun rẹ tuẹn ikolu nin uwẹ bi Jehova ko mhọnlẹn okhun ọkuẹsẹ uwẹ muegbe nin uwẹ rẹ dọ mianmẹn. * Ranmhude iBaibo nin uwẹ luẹ, uwẹ wo dọ manman lẹn iJehova bi Jesu nọnsẹn. Uwẹ yẹ wo dọ ha mhọn urẹọbhọ da ele. (Heb. 11:6) Sẹyẹ, uwẹ dọ ha mhọn urẹọbhọ da ive nesi Jehova ne ribhi Baibo. Uwẹ yẹ manman rẹọbhọ ghe izọese nọnsi Jesu dẹ sabọ miẹn uwẹ fan bhi obọ olukhọ bi uu. Uwẹ kiọya bhi olukhọ nesẹ yẹ fidenọ, bhiriọ, uwẹ da bhii Jehova nin ọle rẹhunmhan uwẹ. Uwẹ ne abọ sibhi emhin ebe rebhe nin uwẹ rẹ ha lu re yẹ ha lu ebe yẹẹ iJehova. (Acts 3:19) Ọ wo ha ti uwẹ bhọ rẹ taman ẹbho emhin nin uwẹ rẹọ. Bhiriọ, agbotu da re obọ uwẹ bhọ rẹ ha deba tẹmhọn Osẹnobulua. (Matt. 24:14) Lẹn sẹbhọ ghe, ẹlo nọn ghanlẹn Jehova rẹ wo ghe uwẹ ranmhude ene emhin nan rebhe nin uwẹ lu. Uwẹ da wo kiẹn ọria nọn re ọle ghọnghọn.—Prov. 27:11.
18. Emhin eso nela ọkhẹke nin uwẹ lu ọkuẹsẹ uwẹ mianmẹn?
18 Ọkuẹsẹ uwẹ sabọ mianmẹn, emhin eso sẹyẹ ribhọ nọn khẹke nin uwẹ lu. Beji mhan ka luẹ, ọkhẹke nin uwẹ re egbe guẹ nin Osẹnobulua. Be uwẹ ha rẹ lu ọnan yẹ? Uwẹ ki tobuwẹ nan erọnmhọn ji ọle rẹ taman ọlẹn ghe, uwẹ guanọ nin uwẹ re ẹdagbọn nọnsẹ rebhe rẹ ha lu iho nọnsọle. (1 Pet. 4:2) Uwẹ ha lu ọnan fo, uwẹ ha ji ọwanlẹn nọn sun ewanlẹn ne ribhi agbotu nọnsẹ lẹn ghe uwẹ ho nin uwẹ mianmẹn. Bhiriọ, ọle ki taman ewanlẹn eso nin ele dọ ne uwẹ talọ. Huẹan, hẹi ji ofẹn mun uwẹ ghe ene ewanlẹn khian ne uwẹ talọ, ranmhude, ele ka lẹn uwẹ khẹ yẹ hoẹmhọn uwẹ. Emhin eso nin uwẹ sẹ luẹ bhi Baibo ele ho nin ele ne uwẹ zilo ọle. Ele guanọ nin ele lẹn si uwẹ manman lẹn otọ emhin nin uwẹ luẹle bhi Baibo. Ele yẹ guanọ nin ele lẹn si uwẹ lẹn ebi iregbeguẹ nin Jehova bi imianmẹn gene khin. Ele ha re obọ bhọ ghe uwẹ muegbe nin uwẹ rẹ mianmẹn, ele ki ji uwẹ lẹn ghe uwẹ dẹ sabọ mianmẹn bhi usikoko nin ibha ha kie yo.
EMHIN ESO NỌN KHẸKE NIN UWẸ LU SADE UWẸ MIANMẸN FO
19-20. Be ọkhẹke nin uwẹ lu sade uwẹ mianmẹn fo? Be uwẹ ha rẹ lu ọle yẹ?
19 Uwẹ ha ki mianmẹn fo, be ọkhẹke nin uwẹ lu? * Yere ghe, ive iregbeguẹ khin, bhiriọ Jehova guanọ nin uwẹ mun ọlẹn sẹ sade uwẹ re egbe guẹ nanlẹn fo. Ranmhude ọnan, uwẹ ha ki mianmẹn fo, ọkhẹke nin uwẹ lu rẹkhan ive nin uwẹ ve nin Jehova bhi erọnmhọn. Be uwẹ ha rẹ sabọ lu ọnan yẹ?
20 Manman sikẹ ẹbho ne ribhi agbotu nọnsẹ. Uwẹ ha mianmẹn fo, uwẹ ki dọ kiẹn ọkpa bhi azagba-uwa nọnsi Jehova ne ga ọle bhi otọ agbọn rebhe. (1 Pet. 2:17) Lẹn sẹbhọ ghe azagba-uwa ọkpa uwẹ bi ibhio ẹ nin bha ko ribhi agbotu khin. Ikolu nin uwẹ bi ele ko mhọnlẹn ki ha deziẹn nọnsẹn sade uwẹ yo ikolo oga ẹghe rebhe. Ha tie iBaibo ẹdẹdẹ yẹ ria eria nyan ọlẹn. (Ps. 1:1, 2) Uwẹ ha tie iBaibo yẹ re ẹghe ọbhi otọ rẹ ria eria nyan ebi uwẹ tiele bhọ, ebi uwẹ luẹ ki manman rẹso uwẹ bhi ọkhọle. Uwẹ ha yẹ wo ha nan erọnmhọn ẹghe rebhe. (Matt. 26:41) Erọnmhọn nin uwẹ re ọkhọle rebhe nan, dẹ sabọ re uwẹ sikẹ iJehova nọnsẹn. “Ka ha khu ọbhi ẹmhọn Agbejele” nọnsi Osẹnobulua. (Matt. 6:33) Nin uwẹ rẹ sabọ lu ọnan, uwẹ dẹ ji iwẹnna itẹmhọn Osẹnobulua ha yi emhin nin uwẹ mun kalo bhi iẹnlẹn. Ahamiẹn uwẹ lu iriọ, urẹọbhọ nọnsẹ ki deziẹn nọnsẹn, uwẹ ki yẹ rẹkpa ẹbho nekẹle rẹ dọ miẹn iẹnlẹn ọsi ighegheghe.—1 Tim. 4:16.
21. Be imianmẹn ha sabọ rẹkpa uwẹ rẹ miẹn?
21 Emhin nọn lu uhọnmhọn emhin nẹ nin uwẹ ha re iẹnlẹn nọnsẹ lu hi, nin uwẹ rẹ dọ re egbe guẹ nin Jehova yẹ mianmẹn. Ẹmhọanta nọn ghe uwẹ dẹ fi ikeke gbe emhin eso yẹ miẹn ọnọghọ bhi egbe. Ọrẹyiriọ, uwẹ dẹ miẹn elele nọn gbera ebi uwẹ fi ikeke gbe. Ọnọghọ nọn hi ki rẹ khin nin uwẹ miẹn ẹlẹnan nian, dẹ kẹ kpẹn. (2 Cor. 4:17) Sokpan imianmẹn dẹ rẹkpa uwẹ rẹ ha nyẹnlẹn iẹnlẹn esili nian bi iẹnlẹn ọsi ighegheghe bhi ẹghe odalo. (1 Tim. 6:19) Bhiriọ huẹan, ka ria ọle fo nọnsẹn, uwẹ ha yẹ nan erọnmhọn ọkuẹsẹ uwẹ wanniẹn ọne inọnta nan nọn yọle: “Mẹn be sẹ muegbe rẹ mianmẹn?”
ILLO 50 Ubhimhin Nin Mẹn Rẹ Re Egbe Guẹ Nin Jehova
^ udu ọle 5 Uwẹ be guanọ nin uwẹ mianmẹn? Ahamiẹn iriọ nọn, uwẹ deba eria ne zẹle nan da mhanmhan ọne uhọnmhọn-ọta nan. Mhan dẹ zilo nyan inọnta kpataki kẹkẹ bhi ẹkẹ ọne uhọnmhọn-ọta nan. Ewanniẹn nin uwẹ ha re ọbhi ene inọnta ha tare si uwẹ gene muegbe rẹ mianmẹn.
^ udu ọle 5 Fẹ ẹkpẹti ghe nọn yọle, “ Inọnta Eva Nin Ene Ha Mianmẹn Wanniẹn Ukpẹdẹ Nin Ele Ha Mianmẹn.”
^ udu ọle 17 Fẹ uhọnmhọnlẹn nọnzi 18 ghe bhi ebe natiọle What Can the Bible Teach Us?
^ udu ọle 19 Ahamiẹn uwẹ bha sẹ luẹ ebe natiọle What Can the Bible Teach Us? bi How to Remain in God’s Love sotọ, ọkhẹke nin uwẹ sẹyẹ deba ọria nọn man uwẹ iBaibo luẹ ene ebe sotọ.