1-2. Be imhan ha rẹ sabọ rẹkhan adia nọn ribhi Proverbs 4:25 yẹ? Re ijiẹmhin man.

JI A MAN yọle ghe obhio mhan nin okhuo nọn ki dọmanlẹn da wo ha yere emhin esili ne sunu ji ọle bhi ẹghe nin ọle bha sẹ rẹ dọman. Arẹmiẹn iẹnlẹn wo nọghọ ọle nian, ọle sẹyẹ wo dọnmhegbe rẹ lu eka nin ọle ha sabọ lu bhi oga nọnsi Jehova. (1 Cor. 15:58) Ẹdẹdẹ ọle rẹ re ọkhọle ria ẹmhọn ebi ọle bi ẹbho ne nẹga ọle ha rẹ kugbe ha ghọnghọn yẹ bhi agbọn ọsọgbọn nọn vade. Ji a yẹ man yọle ghe, obhio mhan nin okhuo yere ghe, obhio ọle nin ele ko ga lu ọle khọlọ, ọrẹyiriọ, ọle da sẹyẹ rẹhunmhan ọlẹn. (Col. 3:13) Sẹyẹ, arẹmiẹn obhio mhan nin okpea yere emhin nọn bha gba nin ọle lu bhi ẹghe nọn gbera, ọle bha ji ọnan da mun ọlẹn gba, sokpan, ọle da denọ ẹlo ọbhi ebe ha rẹkpa ọle nin ọle hẹi yẹ fiobọdọn.​—Ps. 51:10.

² Ijiẹmhin nela ene ibhio mhan ea nan rẹman? Arẹmiẹn ele yere emhin nọn sunu ji ele ẹghe nọn gbera, ele bha ji ọne emhin nọn sunu da mun ele gba. Ọkpakinọn, ẹghe odalo ele wo ha khuaẹloghe.​—Tie Proverbs 4:25.

3. Bezẹle nọn da khẹke nin mhan ha denọ ẹlo ọbhi ẹghe odalo?

³ Bezẹle nọn da khẹke nin mhan ha denọ ẹlo ọbhi ẹghe odalo? Ahamiẹn ọria ghe ikeke sade ọle khian, ọle dẹ sabọ bibi sibhi ofan re. Iriọ yẹ nọn rẹji oga nin mhan ga iJehova. Mhan ida sabọ ga iJehova nọnsẹn sade mhan wo ha denọ ọkhọle ọbhi ebi emhin ka diayẹ bhi ẹghe nọn gbera.​—Luke 9:62.

4. Be imhan ha zilo nyan bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan?

⁴ Bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan, mhan dẹ zilo nyan ebe ha sabọ si mhan ọbhọ nin mhan ha denọ ọkhọle ọbhi ebi iẹnlẹn diayẹ bhi ẹghe nọn gbera. * Emhin ne ha sabọ si mhan ọbhọ hi: (1) sade mhan riale ghe, ebi iẹnlẹn nọnsẹmhan diayẹ bhi ẹghe nọn gbera mhẹn gbera  beji ọ ye nian, (2) sade mhan re ẹmhọn gbanọ ọbhi ẹkẹ, (3) sade ọkhọle gbe mhan asan gbe. Mhan dẹ zilo nyan ebi adia ne ribhi Baibo ha rẹ sabọ rẹkpa mhan rẹ khọn ele miotọ yẹ. Bhiriọ, mhan ida ha denọ ọkhọle ọbhi emhin ne sunu bhi ẹghe nọn gbera, sokpan, mhan ki wo ha khu ọbhi emhin ne khẹ mhan bhi ẹghe odalo.​—Phil. 3:13.

5. Be Ecclesiastes 7:10 yọle nin mhan hẹi ha ta?

⁵ Tie Ecclesiastes 7:10. Bhi ọne ulọnlẹn nan, a bha tale ghe emhin ọbe nọn nan rẹ ha nọọn yọle: “Bezẹle nin ẹghe nọn gbera da wo ha mhẹn?” Ẹsele Jehova lu nin mhan nin ọle rẹ re ẹrere nin mhan rẹ sabọ ha ye emhin re. Ebi ọne ulọnlẹn nan taman mhan hi: “Hẹi ha nọọn yọle: ‘Bezẹle nan da miẹn ghe ẹghe nọn gbera mhẹn gbera ẹghe nan ye nian?’” Ọnan rẹman ghe, ọ bha khẹke nin mhan ha re ebi iẹnlẹn nọnsẹmhan diayẹ bhi ẹghe nọn gbera rẹ khọkhọ ebi ọ diayẹ nian, la ha riale ghe, ẹghe nọn gbera iẹnlẹn nọnsẹmhan rẹ mhẹn nẹ. Inian Baibo ọbhebhe rẹ tale, ‘Hẹi ha nọọn yọle, bezẹle nan da miẹn ghe, ẹghe nọn gbera emhin rẹ mhẹn nẹ? Ẹwanlẹn iribhi ọne inọnta nin.’

6. Bezẹle nọn ida yi emhin ẹwanlẹn nin mhan rẹ ji ọle da ha ba mhan bhi egbe ghe, ẹghe nọn gbera iẹnlẹn nọnsẹmhan da mhẹn nẹ? Re ijiẹmhin man.

⁶ Bezẹle nọn ida yi emhin ẹwanlẹn nin mhan rẹ ji ọle da ha ba mhan bhi egbe ghe, ẹghe nọn gbera iẹnlẹn rẹ mhẹn nẹ? Ọ dẹ sabọ rẹ mhan ha riale ghe, emhin esili ọkpa wo ha sunu ji mhan ẹghenin. Mhan ki ha re ẹlo gbe ọnọghọ nin mhan miẹn ẹghenin an. Bha ji mhan fẹ ijiẹmhin ọsi ibhokhan Izrẹl ghe. Ẹghe nin Jehova rẹ miẹn ele fan bhi otọ Egypt fo, ele da wo re ẹjẹje yelea oya nin ele ha le bhi enin. Emhin esili nin ele ha miẹn bhi enin ọkpa ele ki ha yere. Ele da ha zaka-zuyọn yọle: “Mhan wo ye ẹmhọn ehẹn re nin mhan rẹ ha le bhi otọ Egypt ọsọhẹ, ene alubasa, cucumber, watermelon, leek, bi garlic!” (Num. 11:5) Ọsọhẹ ele be rẹ gene ha le ene ebale nan? Eye! Ele wo manman ha loya ọbhọ. Ọne ẹghe nin, a da wo ha re ele lu igbọn bhi otọ Egypt. (Ex. 1:​13, 14; 3:​6-9) Ọrẹyiriọ, ele da yelea ene oya nin ele ha le. Emhin esili ne sẹ ele obọ ẹghenin ele ki denọ ọkhọle ọi. Ele bha denọ ọkhọle ọbhi emhin esili nin Jehova lu nin ele nian. Jehova bha ha ghọnghọn ranmhude ọne uwedẹ nan nin ele rẹ lu emhin.​—Num. 11:10.

7. Be rẹkpa obhio mhan ọkpa nin ọle bha da denọ ọkhọle ọbhi ebi iẹnlẹn dia ọle yẹ bhi ẹghe nọn gbera?

 ⁷ Be ha rẹkpa mhan nin mhan hẹi ji ọnan da sunu ji mhan? Bha ji mhan tẹmhọn ijiẹmhin ọsi obhio mhan ọkpa nin okhuo. Bhi ukpe 1945, ọne obhio mhan nan da munhẹn ha ga bhi Bẹtẹ nọn ribhi Brooklyn. Ikpe eso ki gbera, ọle da bọ ọdọ. Bẹtẹ ele da miẹn egbe. Ikpe ne bunbun ele kugbe ga bhi Bẹtẹ. Ọkpakinọn, bhi ukpe 1976, ọdọ ọle da ha khọnmhọn. Ọle da yọle ghe, ranmhude ọdọ ọle lẹnmhin ghe ọle ida miuhọnmhọn bhi ọne emianmhẹn, ọdọ ọle da re adia nanlẹn nọn ha rẹkpa ọle sade ọle yu. Ọdọ ọle da taman ọlẹn yọle: “Mhan wo mhọn eghọnghọn bhi azagba-uwa nọnsẹmhan. Ẹbho ne bunbun imhọn eghọnghọn nọn sẹ inian. Ẹghe iribhọ nin uwẹ ha rẹ yelea emhin nin mhan ko lu kugbe. Ọkpakinọn, hẹi denọ ọkhọle ọbhi ene emhin nin. Uwẹ dẹ ha miẹn ikoudure beji ẹghe ha rẹ ha gbera. Hẹi ji egbe lọ uwẹ, la ha kiẹ egbe ranmhude ebe sunu ji uwẹ. Ha ghọnghọn ranmhude imhan veva wo kugbe sọnyẹnmhẹn bhi oga nọnsi Jehova. Ẹsele Jehova lu nin mhan, nin ọle rẹ re ẹrere nin mhan rẹ sabọ ha ye emhin re.” Adia esili ọne obhio mhan nan wo re nin okhuo ọle.

8. Elele nela obhio mhan ọkpa nin okhuo miẹn, ranmhude ọle bha ji ọle da ha ba ọle bhi egbe ghe, iẹnlẹn nọnsọle bha yẹ dia beji ọ ka dia bhi ẹghe nọn gbera?

⁸ Ọne obhio mhan nin okhuo da wo gene lu rẹkhan ọne adia nin ọdọ ọle re nanlẹn. Ọle da wo ga iJehova rẹ sẹbhi ẹghe nin ọle rẹ yu. Ikpe 92 ọle ha khin ẹghe nin ọle rẹ yu. Ikpe eso ọkuẹsẹ ọle yu, ọle da yọle: “Eghọnghọn ọsaje mẹn sẹ wo miẹn bhi ene ikpe 63 nin mẹn sẹ rẹ lu iwẹnna oga ọsi ẹghe rebhe. Ikolu nin mhan deba ibhio mhan mhọnlẹn, bi ikhuaẹloghe ghe mhan dẹ sabọ deba ibhio mhan nyẹnlẹn bhi otọ ọfubhegbe, ele hi ebe rẹ mhan miẹn eghọnghọn bhi iẹnlẹn. Bhi enin, mhan ki kugbe ha ga iJehova khian bhi ẹdẹdẹmhẹndẹ.” * Mhan dẹ wo miẹn emhin luẹ bhi ijiẹmhin ọsi ọne obhio mhan nan, ranmhude ọle wo denọ ọkhọle ọbhi ive nin Jehova ha munsẹ bhi ẹghe odalo.

9. Beji Leviticus 19:18 rẹman, ẹghela ọ rẹ manman nọghọ mhan rẹ rẹhunmhan ọria nọn rahiẹ mhan?

⁹ Tie Leviticus 19:18. Ọ nọghọ mhan rẹ mun  ẹmhọn fia sade ọria nin mhan ko ga, ọmọẹ mhan nọn manman sikẹ mhan, la ọria bhi azagba-uwa nọnsẹmhan rahiẹ mhan. Bhi ọsi ijiẹmhin, obhio mhan ọkpa bhi agbotu da yọle ghe obhio mhan ọkpa nin okhuo do ọle igho re. Akizẹbue, ọne obhio mhan da dọ kere ghe, ọne obhio mhan nin okhuo bha do ọle igho re, bhiriọ, ọle da dọ gui nanlẹn. Ọkpakinọn, ọne obhio mhan nin ọle bha ohoghe gbe bha re ọne ẹmhọn sibhi ọkhọle re. Uwẹ sẹ be re inian gbanọ ẹmhọn bhi ẹkẹ khẹ? Asabọmiẹn ọ iyi ebe sunu ji ọne obhio mhan nan tee wo sunu ji uwẹ. Ọkpakinọn, asabọmiẹn ọne emhin wo manman re ẹkẹ khọ uwẹ sẹbhọ ghe, uwẹ da ha riale ghe uwẹ ida sabọ re ọne ẹmhọn sibhi ọkhọle re ghee.

10. Be ha sabọ rẹkpa mhan nin mhan hẹi ha re ẹmhọn gbanọ ọbhi ẹkẹ?

¹⁰ Be ha sabọ rẹkpa mhan nin mhan hẹi ha gbanọ ẹmhọn ọbhi ẹkẹ? Ọkhẹke nin mhan yere ghe Jehova daghe emhin rebhe. Ọle daghe ọbalọ rebhe nin mhan miẹn bhi egbe, bi uwedẹ nin ẹbho bha rẹ lu mhan nọnsẹn. (Heb. 4:13) Ọ ba ọle bhi egbe rẹ daghe mhan loya. (Isa. 63:9) Ọle ve ive nin mhan ghe, bhi ẹghe nọn bha yẹ re gbe nian, ọle dẹ dọ ne oya rebhe sibhi iẹnlẹn nọnsẹmhan re.​—Rev. 21:​3, 4.

11. Elele nela mhan ha miẹn sade mhan bha ha re ẹmhọn gbanọ ọbhi ẹkẹ?

¹¹ Ọkhẹke nin mhan lẹn sẹbhọ ghe, mhan dẹ miẹn elele sade mhan ire ẹmhọn gbanọ ọbhi ẹkẹ. Ọne obhio mhan nin mhan ka tẹmhọnlẹn, nan bha ohoghe gbe ghe ọle do igho re, da dọ lẹn ọnan. Ọle da yere ghe, mhan ha rẹhunmhan ẹbho ne rahiẹ mhan, Jehova ki yẹ rẹhunmhan imhan. Bhiriọ, ọle da rẹhunmhan ọne obhio mhan nọn bha ohoghe gbe ọle, ọle da yẹ re ọne ẹmhọn sibhi ọkhọle re. (Matt. 6:14) Arẹmiẹn ọle lẹn ghe, orẹsin nọn manman kaka ọne obhio mhan rẹ sin ọlẹn, ọle da sẹyẹ re ọne ẹmhọn sibhi ọkhọle re. Ranmhude ọnan, ọne obhio mhan nan da wo ha ghọnghọn. Ọle da yẹ sabọ denọ ẹlo ọbhi oga nọnsi Jehova nọnsẹn.

12. Be imhan miẹn luẹ bhi 1 John 3:​19, 20?

¹² Tie 1 John 3:​19, 20. Ọkhọle nọnsẹmhan gbe mhan asan ẹgheso. Bhi ọsi ijiẹmhin, ẹbho eso ribhọ nin ọkhọle nọnsele gbe ele asan ranmhude emhin nin ele lu ọkuẹsẹ ele dọ lẹn iJehova. Sẹyẹ, ẹbho eso yẹ ribhọ nin ọkhọle nọnsele gbe ele asan ranmhude emhin nọn bha gba nin ele lu ẹghe nin ele rẹ mianmẹn fo. (Rom. 3:23) Ọ wo yẹẹ mhan rẹ ha lu emhin ne mhẹn ẹghe rebhe. Ọkpakinọn, “mhan rebhe yẹ wo dobọ igba ne bunbun.” (Jas. 3:2; Rom. 7:​21-23) Arẹmiẹn ọ iti mhan bhọ sade ọkhọle gbe mhan asan, emhin esili dẹ sabọ nabhọre. Bezẹle nin mhan da ta iriọ? Ranmhude, ahamiẹn ọkhọle gbe mhan asan ba emhin nin mhan lu, mhan ki ha guanọ nin mhan fidenọ bhi ọne emhin.​—Heb. 12:​12, 13.

13. Bezẹle nọn bha da khẹke nin mhan ji ọkhọle nọnsẹmhan da ha gbe mhan asan gbe?

¹³ Ẹgheso, ọkhọle nọnsẹmhan dẹ sabọ ha gbe mhan asan gbe. Be ọnan ha rẹ sabọ sunu yẹ? Ọnan dẹ sabọ sunu, sade mhan sẹyẹ ji ọkhọle nọnsẹmhan da ha gbe mhan asan ba emhin nin mhan da fidenọ, nin Jehova rẹhunmhan fo. Ọnan dẹ wo sabọ si ikuan-egbe ji mhan. (Ps. 31:10; 38:​3, 4) Bezẹle nin mhan da ta iriọ? Bha ji mhan fẹ ijiẹmhin nọnsi obhio mhan ghe. Ọle da ji ọkhọle da ha gbe ọle asan ba emhin nin ọle lu bhi ẹghe nọn gbera. Ọle da yọle: “Mẹn da ha riale ghe, ihoho gheghe nọn nin mẹn rẹ ha wẹnna kaka bhi oga nọnsi Jehova, ranmhude, Jehova ida miẹn oga nọnsẹmhẹn ọbhi egbe.” Emhin nọn sẹ inian sẹ wo sunu ji ẹbho ne bunbun bhi ẹwẹ mhan. Bhiriọ, ọkhẹke nin mhan gbega egbe mhan beji a ha da miẹn ghe, ọkhọle nọnsẹmhan bha ha gbe mhan asan gbe. Mhan ha ji ọkhọle nọnsẹmhan ha gbe mhan asan gbe, ọ dẹ sabọ re imhan zobọ bhi oga nọnsi Jehova aharẹmiẹn ọle sẹyẹ hoẹmhọn mhan. Bhiriọ, Esu ki ha ghọnghọn.​—Yẹ fẹ 2 Corinthians 2:​5-7, 11 ghe.

14. Be ha sabọ rẹman ghe ọria nin Jehova ha sabọ rẹhunmhan mhan khin?

¹⁴ Mhan sabọ ha kpokpo egbe yọle, ‘Be imẹn ha  rẹ lẹn yẹ si Jehova sẹyẹ miẹn oga nọnsẹmhẹn ọbhi egbe?’ Ahamiẹn mhan nọọn egbe mhan ọne inọnta nan, ọ rẹman ghe ọria nin Jehova ha sabọ rẹhunmhan mhan khin. Bhi ikpe eso ne gbera nian, ebe Ọkhẹughe ọkpa da yọle: “Asabọmiẹn mhan sẹyẹ dua oẹ ẹgheso. Asabọmiẹn mhan sẹyẹ dobọ lu emhin eso nin mhan ka ha lu ọkuẹsẹ mhan dọ ha ga iJehova. . . . Hẹi ji egbe lọ uwẹ. Hẹi ha riale ghe uwẹ lu olukhọ nin Jehova ida sabọ rẹhunmhan. Esu, ọle guanọ nin uwẹ re iriọ ha ria eria. Ranmhude uwẹ iyi ọria ọbe, ọle zẹle nin ọkhọle nọnsẹ da gbe uwẹ asan ba ọne emhin. Ọle yẹ zẹ nin uwẹ ida ghọnghọn ba ọle. Bhiriọ, ọria nin Jehova ha sabọ rẹhunmhan uwẹ sẹyẹ khin. Hẹi ji ofẹn mun uwẹ rẹ degbere bhii Osẹnobulua nin ọle rẹhunmhan uwẹ, bi nin ọle rẹkpa uwẹ rẹ kie ha mhọn ọkhọle nọn lọre. Bu ọle re beji ọmọn rẹ bu aba ọle igba ne bunbun sade ọle ribhi ọnọghọ. Jehova dẹ re urẹkpa nọn khẹke nin uwẹ ranmhude ifuẹkẹ nin ọle mhọn da uwẹ.” *

15-16. Be ọ dia ibhio mhan eso bhi egbe yẹ ẹghe nin ele ki rẹ dọ lẹn sẹbhọ ghe, Osẹnobulua bha fi ikeke gbe ele?

¹⁵ Ibhio mhan ne bunbun wo miẹn ikoudure, nin ele rẹ dọ lẹn ghe Jehova bha fi ikeke gbe ele. Bhi ọsi ijiẹmhin, ikpe eso ne gbera, okha ọsi obhio mhan nan gbẹn ọbhi uhọnmhọn-ọta nọn yọle “The Bible Changes Lives,” da wo rẹso obhio mhan ọkpa. Bhi ọne okha, obhio mhan ọkpa nin okhuo da tale ghe, ranmhude uwedẹ nin ọle ka rẹ ha nyẹnlẹn, ọ da wo ha nọghọ ọle rẹ rẹọbhọ ghe Jehova hoẹmhọn ọlẹn. Ọne ọkhọle nan ọle sẹyẹ wo ha mhọnlẹn arẹmiẹn ikpe ne bunbun gbera nin ọle mianmẹn. Ọkpakinọn, ẹghe nin ọle ki rẹ dọ manman ria eria nyan izọese nin Jesu dọ re iẹnlẹn nọnsọle rẹ ze nin mhan, ọle da sabọ fi ọne iria-eria nan denọ. *

¹⁶ Be bhọ ọne okha nan rẹ rẹso ọne obhio mhan nan yẹ? Ọle da gbẹn yọle: “Ẹghe nin mẹn rẹ dia khere, mẹn da wo ha ghe ifoto ọsi ẹbho ne banọn an. Ọ da wo ha nọghọ mẹn rẹ zobọ bhọ. Ẹghe nọn bha sẹ re gbe nian, mẹn da gbo kie dọ ghe ọle. Mẹn da bu ene ewanlẹn nin ele rẹkpa mẹn. Mẹn yẹ wo dọnmhegbe rẹ lu emhin kẹkẹ ne ha rẹkpa mẹn. Ene ewanlẹn da rẹkpa mẹn rẹ lẹn ghe, Osẹnobulua sẹyẹ hoẹmhọn mẹn, ghe ọle guanọ nin ọle rẹhunmhan mẹn. Ọrẹyiriọ, ẹgheso mẹn ki wo ha ghe egbe mẹn bii ọria nọn bha sẹ ọne iJehova ha hoẹmhọn ọlẹn. Ọne okha nan ọsi obhio mhan wo rẹkpa mẹn. Ejayenan nian, mẹn ki dọ lẹn sẹbhọ ghe, ahamiẹn  mẹn riale ghe Osẹnobulua ida sabọ rẹhunmhan mẹn, ebi mẹn re iriọ taman ọlẹn hi, izọese ọsi ọmọn nọnsọle ida sabọ kpe olukhọ nọnsẹmhẹn kua. Mẹn re iyaman ọbhi eji ọne okha nan ye bhi ọne ebe. Ẹghe nọn hi ki rẹ khin nin ọkhọle mẹn rẹ ha taman mẹn ghe, mẹn bha sẹ emhin soso, mẹn ki dọ tie ọle yẹ ria eria nyan ọlẹn.”

17. Bezẹle nin Paul bha da ji ọkhọle da ha gbe ọle asan gbe?

¹⁷ Okha ne dia inian rẹkpa mhan ye ẹmhọn iPaul nin odibo re. Ọkuẹsẹ ọle kiẹn iKristiẹn, ọle da wo ha lu emhin ebe ne bunbun. Arẹmiẹn Paul sẹyẹ ha ye emhin nin ọle lu re, ọle bha ha denọ ọkhọle ọbhi ene emhin. (1 Tim. 1:​12-15) Ọle da rẹọbhọ ghe, Jehova dẹ rẹhunmhan ọlẹn ranmhude izọese nọnsi Jesu. Ọle da ha ghe ọne izọese nan bii ẹsele nin Jehova lu nanlẹn. (Gal. 2:20) Bhiriọ, Paul bha ji ọkhọle da ha gbe ọle asan gbe. Ọle da wo denọ ọkhọle ọbhi ebi ọle ha rẹ re egbe rebhe rẹ ha ga iJehova yẹ.

18. Be imhan miẹn luẹ bhi ebi mhan zilo ọle bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan?

¹⁸ Be imhan miẹn luẹ bhi ebi mhan zilo ọle bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan? (1) Ẹsele Jehova lu nin mhan nin ọle rẹ re ẹrere nin mhan rẹ sabọ ha ye emhin re. Aharẹmiẹn iẹnlẹn ka wo ha mhẹn nin mhan bhi ẹghe nọn gbera, mhan lẹn sẹbhọ ghe, iẹnlẹn nin mhan ha nyẹnlẹn bhi agbọn ọsọgbọn dẹ mhẹn gbera ọnan. (2) Ahamiẹn mhan rẹhunmhan ẹbho sade ele rahiẹ mhan, mhan ki sabọ denọ ẹlo ọbhi oga nọnsi Jehova nọnsẹn. (3) Ahamiẹn mhan ji ọkhọle nọnsẹmhan ha gbe mhan asan gbe, ọ dẹ sabọ ha si mhan obọ re ikeke rẹ ha re eghọnghọn ga iJehova. Bhiriọ, bii Paul, ọkhẹke nin mhan rẹọbhọ ghe Jehova rẹhunmhan mhan.

19. Be imhan rẹ lẹn yẹ ghe, bhi ẹkẹ agbọn ọsọgbọn, ọkhọle ida ha gbe mhan asan ba emhin nin mhan lu bhi ẹghe nọn gbera?

¹⁹ Mhan mhọn ikhuaẹloghe ghe, mhan dẹ nyẹnlẹn bhi ighegheghe bhi ẹkẹ agbọn ọsọgbọn nin Osẹnobulua ve ive ọle. Bhi ẹkẹ ọne agbọn ọsọgbọn, ọkhọle ida ha gbe mhan asan ba emhin nin mhan lu bhi ẹghe nọn gbera. Rẹji ọne ẹghe nin, Baibo da yọle: “Bha iyẹ da ha yere emhin ne ka ha sunu, ele iyẹ da ha vae bhi ọkhọle nọnsẹbha.” (Isa. 65:17) Riale ebi iẹnlẹn ha dia yẹ bhi agbọn ọsọgbọn, ẹghe nin ibhio mhan ne dọmanlẹn ha rẹ kie kiẹn elasẹre. (Job 33:25) Bhiriọ, bha ji mhan rebhe dọnmhegbe nin mhan hẹi yẹ ha mun ọkhọle ọbhi emhin ne gbera. Sokpan, bha ji mhan denọ ọkhọle ọbhi emhin ne khẹ mhan bhi ẹghe odalo, bi ebi mhan ha sabọ lu nian rẹ nyẹnlẹn bhọ!