1. Beji Hebrews 12:1 rẹman, emhin nela ọkhẹke nin mhan lu nin mhan da sabọ runẹ ọsi iẹnlẹn sotọ?

 BAIBO yọle ghe inian ẹbho ne ga Osẹnobulua diabe ẹbho ne runẹ. Ọria nọn sabọ re ọne unẹ sotọ ki miẹn iẹnlẹn ighegheghe bhi elele. (2 Tim. 4:7, 8) Ọkhẹke nin mhan manman dọnmhegbe wo ha re ọne unẹ nan, manman nọn ranmhude khere ki kẹre nin mhan rẹ re ọne unẹ sotọ. Pọl nin odibo nọn sabọ re ọne unẹ sotọ da tẹmhọn emhin ne ha rẹkpa mhan rẹ sabọ re ọle sotọ. Ọle da yọle nin mhan “mun ihẹ rebhe . . . fia, nin mhan da sabọ re iziẹngbe rẹ re ọne unẹ nọn ribhi odalo mhan.”—Tie Hebrews 12:1.

2. Be a re ọle ta nan rẹ “mun ihẹ rebhe fia”?

² Pọl nin odibo be yọle ihẹ soso iribhọ nin Kristiẹn ha mun ẹghe nin ọle rẹ yọle nin mhan “mun ihẹ rebhe fia”? Eye, ọ iyi iriọ ọle re ọle ta. Ebi ọle ta hi, nin mhan mun ihẹ nọn hi ki rẹ khin nọn bha khẹke fia. Ihẹ ne sẹnian dẹ sabọ si mhan obọ re ikeke, yẹ re egbe lọ mhan. Nin mhan rẹ sabọ ziẹngbe, ọkhẹke nin mhan jẹje gbẹlokotọ fẹghe si mhan dọ ha mun ene ihẹ nan, yẹ mun ele fia. Ọrẹyiriọ, ọ bha khẹke nin mhan mun ihẹ ne khẹke mhan fia. Mhan ha mun ele fia, ọ sabọ rẹ re mhan miẹn ghe mhan bha yẹ sabọ re ọne unẹ sotọ. (2 Tim. 2:5) Ihẹ nela ọkhẹke nin mhan mun?

3. (a) Beji Galatians 6:5 rẹman, emhin nela ọkhẹke nin mhan mun? (b) Be imhan ha zilo nyan bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan? Bezẹle?

³ Tie Galatians 6:5. Bhi enan, Pọl da tẹmhọn emhin nọn khẹke nin mhan mun. Ọle da gbẹn yọle, “ọdeọde dẹ mun ihẹ nọnsọle.” Ebi Pọl tẹmhọnlẹn bhi enan hi, emhin nin Osẹnobulua guanọ bhi obọ ọdeọde ne ga ọle, emhin nin ọria soso ida sabọ nin mhan lu. Bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan, mhan dẹ zilo nyan eso bhi ene ihẹ ne khẹke ọdeọde bhi ẹwẹ mhan, bi ebi mhan ha rẹ sabọ  mun ele yẹ. Mhan dẹ yẹ zilo nyan eso bhi ihẹ ne bha khẹke, nan ha sabọ miẹn mhan mun nian, bi ebi mhan ha rẹ mun ele fia yẹ. Mhan ha mun ihẹ ne khẹke mhan, yẹ mun ene bha khẹke mhan fia, ọ ki rẹkpa mhan rẹ sabọ runẹ ọsi iẹnlẹn sotọ.

4. Bezẹle nin ive nin mhan ve nin mhan rẹ ga Jehova ida yi ihẹ nọn deyẹnyẹn ọria? (Yẹ fẹ ifoto ghe.)

⁴ Ive nin mhan ve nin mhan rẹ ga Jehova. Ẹghe nin mhan rẹ re egbe guẹ nin Jehova, mhan da ve ghe mhan dẹ ha ga ọle yẹ lu iho nọnsọle. Ọkhẹke nin mhan mun ọne ive nan sẹ. Ihẹ nọn khẹke nin mhan mun khọnan. Ọkpakinọn, ọ iyi ihẹ nọn deyẹnyẹn ọria. Ẹmhọanta ọnan khin ranmhude Jehova man mhan nin mhan ha lu iho nọnsọle. (Rev. 4:11) Ọle man mhan bhi uwedẹ nọn ha rẹ ha ghọn mhan rẹ lẹn ọlẹn yẹ rẹ ha ga ọle. Sẹyẹ, arẹkhọkhọ nọnsọle ọle rẹ man mhan. Ranmhude ọnan, mhan sabọ sikẹ ọle, sẹyẹ ọ ti mhan bhọ rẹ ha lu iho nọnsọle. (Ps. 40:8) Rẹ deba ọnan, mhan da ha lu iho nọnsi Osẹnobulua yẹ lu beji Ọmọn nọnsọle tale, mhan ki miẹn “ọfubhegbe.”—Matt. 11:28-30.

5. Be ha rẹkpa uwẹ rẹ sabọ mun ive nin uwẹ ve nin uwẹ rẹ ga Osẹnobulua sẹ? (1 John 5:3)

 ⁵ Be uwẹ ha rẹ sabọ mun ọne ihẹ nan yẹ? Emhin eva dẹ sabọ rẹkpa ẹ. Ọhẹnhẹn, wo ha ziẹn oyẹẹ nin uwẹ mhọn da Jehova. Uwẹ dẹ sabọ lu ọnan sade uwẹ ria eria nyan emhin esili kẹkẹ nin ọle sẹ lu nin uwẹ, bi emhin esili kẹkẹ nin ọle ve ghe ọle dẹ lu nin uwẹ bhi ẹghe odalo. Beji oyẹẹ nin uwẹ mhọn da Osẹnobulua ha rẹ manman ha tuẹn okhun, iriọ ọ ha rẹ lẹkhẹ nin uwẹ rẹ ha hẹnmhọn nanlẹn. (Tie 1 John 5:3.) Ọzeva, ha re egbe khọkhọ Jesu. Ọle da sabọ lu iho nọnsi Osẹnobulua sotọ ranmhude ọle wo ha bhii Jehova nin ọle rẹkpa ọle. Sẹyẹ, ọle da wo denọ ẹlo ọbhi elele nin ọle da miẹn. (Heb. 5:7; 12:2) Bọsi Jesu, bhii Jehova nin ọle re ahu nin uwẹ, yẹ wo ha ria eria nyan ikhuaẹloghe ọsi iẹnlẹn ighegheghe. Beji oyẹẹ nin uwẹ mhọn da Osẹnobulua ha rẹ ha ziẹn ọbhọ, yẹ wo ha re egbe khọkhọ Ọmọn nọnsọle, uwẹ ki sabọ mun ive nin uwẹ ve nin uwẹ rẹ ga ọle sẹ.

6. Bezẹle nọn da khẹke nin mhan ha miẹnsọn nọn khẹke mhan bhi azagba-uwa? (Yẹ fẹ ifoto ghe.)

⁶ Ẹsọn ne khẹke mhan bhi azagba-uwa. Bhi ọne unẹ ọsi iẹnlẹn nan, ọkhẹke nin mhan hoẹmhọn Jehova bi Jesu gbera ẹbho bhi azagba-uwa nọnsẹmhan. (Matt. 10:37) Ọkpakinọn, ọnan bha rẹman ghe mhan dẹ fikeke gbe ẹsọn ne khẹke mhan bhi azagba-uwa, bọsi ghe ele si mhan obọ re ikeke rẹ ha lu emhin ne ti Osẹnobulua bi Jesu bhọ. Ọkpakinọn, nin Osẹnobulua bi Jesu da ha re ẹlo esili ghe mhan, ọkhẹke nin mhan ha miẹnsọn nọn khẹke mhan bhi azagba-uwa. (1 Tim. 5:4, 8) Mhan ha lu iriọ, mhan ki manman ha ghọnghọn. Bhi ọsi ẹmhọanta, Jehova lẹn sẹ ghe azagba-uwa dẹ ha ghọnghọn sade okhuo bi ọdọ re ekpẹn bi oyẹẹ rẹ ne egbe lu emhin, sade enebiọmọn hoẹmhọn imọn nesele yẹ man ele emhin, bi sade imọn mun ekpẹn nin ene biẹ ele.—Eph. 5:33; 6:1, 4.

7. Be uwẹ ha rẹ sabọ lu ebi Jehova guanọ bhi obọ nọnsẹ yẹ bhi azagba-uwa?

⁷ Be uwẹ ha rẹ sabọ mun ọne ihẹ nan yẹ? Ihe nọn hi ki rẹ khin nin uwẹ ye bhi azagba-uwa, re obọ rẹkhan adia nọn gbale ne ribhi Baibo. Hẹi ha lu emhin beji ọ rẹ wo ghọn uwẹ, la beji a rẹ lu ọle bhi eji uwẹ na vae, bi ebi ẹbho ne yọle ele manman lẹn emhin tale. (Prov. 24:3, 4) Ha noo ebe kẹkẹ nin agbotu zẹ ele egbe dagbare. Ene ebe nan tẹmhọn uwedẹ kẹkẹ nin mhan ha rẹ sabọ ha re obọ rẹkhan adia ne ribhi Baibo. Bhi ọsi ijiẹmhin, bhi usun uhọnmhọn-ọta kẹkẹ bhi jw.org, obọle natiọle “Help for the Family” mhọn emhin kẹkẹ ne tẹmhọn ọkakale nin okhuo bi ọdọ, enebiọmọn bi elasẹre kuẹlo da ẹlẹnan. b Muegbe nin uwẹ rẹ wo ha re obọ rẹkhan ebi Baibo tale aharẹmiẹn ẹbho nekẹle bhi azagba-uwa nọnsẹ ilu iriọ. Uwẹ da ha lu iriọ, azagba-uwa nọnsẹ ki miẹn elele bhọ, sẹyẹ, uwẹ ki miẹn erọnmhọn bhi obọ Jehova.—1 Pet. 3:1, 2.

8. Be emhin nin mhan zẹ rẹ lu rẹ rẹso mhan yẹ?

⁸ Nin mhan rẹ mun emhin nọn hi ki rẹ khin nọn na bhi ebi mhan zẹ rẹ lu re. Jehova re ọne isẹhoa nin mhan rẹ tobọmhan ha zẹ emhin nin mhan ha lu. Sẹyẹ, ọle ho nin mhan miẹn elele nọn nabhọre sade mhan zẹ emhin nọn mhẹn. Ọkpakinọn, ahamiẹn mhan dọ zẹ emhin nọn imhẹn, ọle igbega mhan nin mhan hẹi miẹn oya nọn ha nabhọre. (Gal. 6:7, 8) Bhiriọ, mhan miẹn ọkakale nọn hi ki rẹ khin ọbhi egbe nọn na bhi emhin nọn imhẹn nin mhan zẹ rẹ lu re, la nọn na bhi ọta nọn bha gba nin mhan ta re. Ọkhọle nọnsẹmhan sabọ rẹ dọ ha gba mhan asan ranmhude emhin nin mhan lu. Ọkpakinọn,  ranmhude mhan lẹnmhin ghe mhan dẹ mun ebe hi ki rẹ khin nọn ha na bhi ebi mhan zẹ rẹ lu re, ọ re mhan dọ ta emhin ebe nin mhan lu re, lu emhin nin mhan lẹn sẹ ọkhẹke, yẹ re obọ sibhi ọne emhin ebe re. Mhan ha lu ene emhin nan, ọ dẹ rẹkpa mhan rẹ sẹyẹ wo ha re ọne unẹ ọsi iẹnlẹn khian.

9. Be uwẹ ha lu yẹ sade uwẹ dọ zẹ emhin nọn imhẹn rẹ lu? (Yẹ fẹ ifoto ghe.)

⁹ Be uwẹ ha rẹ sabọ mun ọne ihẹ nan yẹ? Be uwẹ ha lu sade uwẹ dọ zẹ emhin nọn bha gba? Lẹn sẹbhọ ghe uwẹ ida sabọ fi ọne emhin nọn sunu denọ. Hẹi dọ ha noo ẹghe bi ahu nọnsẹ rebhe rẹ viẹ egbe a, la ha mun ọne emhin nin uwẹ lu gbe ẹbho ebhebhe. Ọkpakinọn, miẹn ọlẹn ọbhi egbe, uwẹ ha lu eka nin uwẹ ha sabọ lu bhi ọne idia. Ahamiẹn ọkhọle nọnsẹ kpokpo uwẹ ranmhude emhin nọn bha gba nin uwẹ lu, bu Jehova bhi erọnmhọn. Miẹnkue ghe ọne emhin nin uwẹ lu bha gba, uwẹ ha yẹ bhii ọle nin ọle rẹhunmhan uwẹ. (Ps. 25:11; 51:3, 4) Dọ bhii ẹbho nin uwẹ lu khọ. Ahamiẹn ọkhẹke, guanọ urẹkpa bhi obọ ene ewanlẹn. (Jas. 5:14, 15) Luẹ emhin bhi idobọ nesẹ, uwẹ ha yẹ dọnmhegbe rẹ rẹban ele. Uwẹ ha lu iriọ, uwẹ ki sabọ ha mhọn ọne izebhudu ghe, Jehova dẹ mhọn itohan da uwẹ, yẹ re urẹkpa nin uwẹ guanọ nin uwẹ.—Ps. 103:8-13.

10. Bezẹle nọn da yi udede ihẹ, sade mhan dọ ha ria ẹmhọn emhin nọn ida fo mhan? (Galatians 6:4)

¹⁰ Ọne iria-eria ghe eka nin mhan lu bha sẹ. Ọ dẹ sabọ gbe mhan ahu sotọ sade mhan dọ ha re egbe khọkhọ ẹbho nekẹle. (Tie Galatians 6:4.) Ahamiẹn mhan re egbe mhan khọkhọ ẹbho nekẹle ẹghe rebhe, mhan sabọ rẹ dọ ha mhọn ikhu da ele yẹ ne ele suan. (Gal. 5:26) Ahamiẹn mhan dọnmhegbe rẹ ha lu emhin nin ẹbho ebhebhe sabọ lu, arẹmiẹn mhan lẹnmhin ghe ọ ida fo mhan, mhan dẹ sabọ kuan egbe mhan. Ahamiẹn ọ gbe ọria ahu sotọ sade emhin nin ọle khẹ bha sẹ sẹ ọle obọ, be ọ ki da diayẹ sade mhan dọ ha mhanmhan emhin nin mhan ida sabọ munsẹ ghẹdẹ nin egbe mhan? (Prov. 13:12) Emhin nọn sẹnian dẹ sabọ gbe mhan ahu sotọ, yẹ si mhan obọ re ikeke bhi ọne unẹ ọsi iẹnlẹn.—Prov. 24:10.

11. Be ha sabọ rẹkpa uwẹ rẹ rẹban ọne iria-eria ghe eka nin uwẹ lu bha sẹ?

¹¹ Be uwẹ ha rẹ sabọ mun ọne ihẹ nan fia yẹ? Hẹi ha guanọ nin uwẹ lu gbera eka nin Jehova guanọ bhi obọ uwẹ. Ọle bha yọle nin uwẹ re ebi uwẹ imhọn nanlẹn. (2 Cor. 8:12) Ha mhọnlẹn bhi ọkhọle ghe Jehova ire ebi uwẹ sabọ lu rẹ khọkhọ ebi ẹbho nekẹle sabọ lu. (Matt. 25:20-23) Uwedẹ nin uwẹ rẹ re ọkhọle rebhe ga ọle, nin uwẹ rẹ sun rẹkhan ọlẹn bi nin uwẹ rẹ ziẹngbe wo ti ọle bhọ. Ha lu emhin ọbhi oleghe. Lẹn sẹbhọ ghe, asabọmiẹn uwẹ ida yẹ sabọ lu emhin rebhe nin uwẹ mhọn bhi ọkhọle, ranmhude uwẹ ki wanre, uwẹ khọnmhọn, la ranmhude idia nin uwẹ ye. Bọsi Bazilai, ahamiẹn a mun ẹsọn nin uwẹ, muegbe nin uwẹ rẹ yọle eye sade uwẹ lẹnmhin ghe uwẹ ida sabọ lu ọle ranmhude uwẹ ki wanre, la uwẹ khọnmhọn. (2 Sam. 19:35, 36) Bọsi Mozis, miẹn urẹkpa ọbhi egbe, uwẹ ha yẹ gha iwẹnna nin ẹbho nekẹle sade ọkhẹke. (Ex. 18:21, 22) Ahamiẹn uwẹ lu emhin ọbhi oleghe, uwẹ ida dọ ha mhanmhan emhin nọn ida fo uwẹ nin egbe uwẹ, nọn ha sabọ gbe uwẹ ahu sotọ bhi ọne unẹ ọsi iẹnlẹn.

12. Imhan be mhọn obọ bhi emhin nọn bha gba nin ẹbho ebhebhe zẹ rẹ lu? Gbotọle fanọn an.

¹² Ọne iria-eria ghe mhan mhọn obọ bhi emhin nọn bha gba nin ẹbho ebhebhe zẹ rẹ lu. Mhan ida sabọ ne ẹbho zẹ emhin nin ele ha lu. Sẹyẹ mhan ida sabọ gbega ele nin ọkakale nọn na bhi emhin nọn imhẹn nin ele zẹ rẹ lu re hẹi sẹ ele egbe. Bhi ọsi ijiẹmhin, ọmọn sabọ rẹ zẹ ghe ọle ida yẹ ha ga Jehova. Ọnan sabọ rẹ re ene biẹ ọle manman ha lu akhiẹ. Ọkpakinọn, enebiọmọn ne dọ ha riale ghe, ele zẹle nin ọmọn nọnsele da zẹ emhin nọn bha gba, udede ihẹ ele mun nin  egbe ele. Jehova bha guanọ nin ele mun ihẹ nọn sẹ iriọ.—Rom. 14:12.

13. Be ha rẹkpa enebiọmọn sade ọmọn nọnsele dọ zẹ emhin nọn bha gba rẹ lu?

¹³ Be uwẹ ha rẹ sabọ mun ọne ihẹ nan fia yẹ? Yere ghe Jehova re isẹhoa nin mhan rebhe rẹ tobọmhan ha zẹ ebi mhan ha lu. Ọle re otọ nin ọdeọde rẹ tobọle ha zẹ ebi ọle ha lu, rẹ dọ sẹbhi oga nin mhan ga ọle. Jehova lẹnmhin ọ bha gba nin bha ne biẹ ọmọn. Ebi ọle guanọ hi, nin bha dọnmhegbe lu eka nin bha ha sabọ lu. Ọmọn nọnsẹbha da mun emhin nọn na bhi ebe ọle zẹ rẹ lu re, ọ iyi bha. (Prov. 20:11) Ọrẹyiriọ, bha sabọ rẹ ha kpokpo egbe bhi eji bha da dobọ. Ọ ha yi riọ, taman Jehova ebi emhin dia uwẹ yẹ, uwẹ ha yẹ bhii ọle nin ọle rẹhunmhan uwẹ. Ọle lẹn ghe uwẹ ida sabọ fi ẹghe bi emhin nọn sunu denọ. Rẹ deba ọnan, Jehova bha yọle nin uwẹ lu ọle beji a ha da miẹn emhin nọn na bhi ebi ọmọn nọnsẹ zẹ rẹ lu re bha yẹ sẹ ọle bhi egbe. Bha ha mhọn ọlẹn bhi ọkhọle ghe, ọmọn nọnsẹbha da dọnmhegbe rẹ fikie bu Jehova re, ọle dẹ wo miẹn ọlẹn ọbhi egbe.—Luke 15:18-20.

14. Bezẹle nan rẹ ha lu akhiẹ gbe da yi ihẹ nọn khẹke nin mhan mun fia?

¹⁴ Ahamiẹn mhan dọ ha lu akhiẹ gbe. Ahamiẹn mhan dobọ, emhin nọn mhẹn nọn nin mhan rẹ lu akhiẹ. Ọkpakinọn, Jehova bha guanọ nin mhan ha lu akhiẹ gbera beji ọkhẹke. Ihẹ nọn khẹke nin mhan mun fia khọnan. Be imhan ha rẹ lẹn yẹ si mhan dọ ha lu akhiẹ gbe? Ahamiẹn mhan ta olukhọ nọnsẹmhan dagbare, mhan fidenọ, sẹyẹ mhan dọnmhegbe beji a ha da miẹn ghe mhan bha kie dọ ha lu ọle, mhan dẹ sabọ ha mhọn ọne izebhudu ghe Jehova rẹhunmhan mhan. (Acts 3:19) Mhan ha lu ene emhin kẹkẹ nan fo, Jehova bha yẹ guanọ nin mhan sẹyẹ ha lu akhiẹ. Ọle lẹnmhin ghe ọ dẹ si ikuan-egbe ji mhan sade mhan bha ka re ọne emhin nọn sunu sibhi ọkhọle re. (Ps. 31:10) Ahamiẹn mhan ji akhiẹ gbe mhan ahu sotọ, asabọmiẹn mhan ida yẹ sabọ re ọne unẹ ọsi iẹnlẹn sotọ.—2 Cor. 2:7.

15. Be ha rẹkpa uwẹ sade uwẹ manman ha lu akhiẹ ranmhude emhin ebe nin uwẹ lu? (1 John 3:19, 20) (Yẹ fẹ ifoto ghe.)

¹⁵ Be uwẹ ha rẹ sabọ mun ọne ihẹ nan fia yẹ?  Ahamiẹn uwẹ sẹyẹ wo manman ha lu akhiẹ ranmhude emhin ebe nin uwẹ lu, denọ ọkhọle ọbhi uwedẹ nin Jehova rẹ rẹhunmhan. (Ps. 130:4) Inian Jehova tale rẹji ẹbho nin ọle rẹhunmhan, ọle da yọle: “Imẹn ida yẹ ye olukhọ nọnsele re.” (Jer. 31:34) Ọnan rẹman ghe, Jehova ida yẹ kie dọ ha ria ẹmhọn emhin ebe nin ọle rẹhunmhan fo. Bhiriọ, hẹi dọ ha riale ghe ọkakale nin uwẹ miẹn nian ranmhude emhin ebe nin uwẹ lu rẹman ghe ọle bha sẹ rẹhunmhan uwẹ. Sẹyẹ hẹi ji ẹkẹ egbe uwẹ ha khọ uwẹ ranmhude a miẹn uwẹ ihe eso nin uwẹ ka rẹ ha ye bhi agbotu. Jehova idọ ha ria ẹmhọn emhin ebe nesẹ, sẹyẹ ọ bha khẹke nin uwẹ dọ ha ria ele.—Tie 1 John 3:19, 20.

16. Bọsi eria ne runẹ, emhin nela ọkhẹke nin mhan lẹn?

¹⁶ Beji mhan rẹ re ọne unẹ nọn ha sabọ re iẹnlẹn nin mhan, ọkhẹke nin mhan re ọle “bhi uwedẹ nin [mhan] ha da sabọ miẹn ọne elele.” (1 Cor. 9:24) Mhan dẹ sabọ lu ọnan sade mhan lẹn ikikẹ bhi ihẹ ne khẹke nin mhan mun bi ene khẹke nin mhan muno kua. Bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan, mhan zilo nyan emhin eso ne khẹke nin mhan mun, bi emhin eso ne khẹke nin mhan muno kua. Ọkpakinọn, emhin ebhebhe sẹyẹ ribhọ. Jesu da yọle ghe, mhan dẹ sabọ “gbe ọkhọle [nọnsẹmhan] sotọ, ranmhude idanyọn-gbe-egbe, ilebale-gbe bi ikpokpo-egbe ọsi ẹmhọn iẹnlẹn.” (Luke 21:34) Ọne ulọnlẹn nan bi ulọnlẹn ebhebhe bhi Baibo dẹ sabọ rẹkpa mhan rẹ lẹn emhin ne khẹke nin mhan fidenọ beji mhan rẹ re ọne unẹ nọn ha re iẹnlẹn nin mhan.

17. Be re mhan rẹọbhọ ghe, mhan dẹ sabọ re ọne unẹ ọsi iẹnlẹn sotọ?

¹⁷ Mhan rẹọbhọ ghe mhan dẹ sabọ re ọne unẹ nan ọsi iẹnlẹn sotọ, ranmhude Jehova dẹ re urẹkpa nin mhan guanọ nin mhan. (Isa. 40:29-31) Bhiriọ, hẹi si egbe re ikeke! Re egbe khọkhọ Pọl nin odibo nọn wo dọnmhegbe kaka beji ọle ha da sabọ miẹn elele nan mun khẹ ọle. (Phil. 3:13, 14) Ọria soso ida ne uwẹ re ọne unẹ nan. Ọkpakinọn, bhi ahu nọnsi Jehova, uwẹ dẹ sabọ re ọle sotọ. Jehova dẹ rẹkpa uwẹ rẹ sabọ mun ihẹ ne khẹke uwẹ, yẹ rẹ muno ene bha khẹke kua. (Ps. 68:19) Ranmhude Jehova re uwẹ bhi ikeke, uwẹ dẹ sabọ re iziẹngbe rẹ re ọne unẹ nan, yẹ re ọle sotọ!