ẸLẸNAN nian, iwẹnna nin ene ewanlẹn ne ribhi agbotu lu manman tie ele bhọ. Udede erọnmhọn ele wo khin rẹji mhan! Ẹghe nọn bha sẹ bue gbe nian, a da fi emhin egbe denegbe khere. Uwedẹ nela a rẹ fi emhin denọ? A da taman ewanlẹn ne ki dọmanlẹn ghe nin ele mun ẹsọn eso nin ele lu nin ewanlẹn ne bha sẹ dọman.

A da mhanmhanlẹn ghe, ọfẹotughe bi ene man emhin bhi isiku oga kẹkẹ ki sibhi ihe nin ele ye re sade ele ki wanre sẹbhi ikpe 70. Sẹyẹ, ewanlẹn ne ki wanre sẹbhi ikpe 80 ki sibhi ihe nin ele ye re nin ene bha sẹ dọman da de bhi ọne ihe a. Ọne ihe sabọ rẹ ha yi ọsi ọne sun ewanlẹn ne ribhi agbotu la ọnọn sun Ewanlẹn Ne Sun iBẹtẹl. Be bhọ ene ewanlẹn ne ki dọnmanlẹn rẹ ghe ọne ufidenọ nan yẹ? Ele wo re obọ bhi ọne uwedẹ nan nin Jehova bi agbotu nọnsọle rẹ fi emhin denọ!

Obhio mhan nin Ken da yọle: “Mẹn wo manman re obọ bhi ọne ufidenọ nan. Bhi ọsi ẹmhọanta, ukpẹdẹ nin mẹn nan erọnmhọn ji Jehova ghe, ọkhẹke nin ọnọn bha sẹ dọman dọ ha ribhi ihe nin mẹn ye, ọle mẹn họn ẹmhọn  ọne ufidenọ.” Ebe sẹbhi ikpe 49, ọle Ken rẹ sun Ewanlẹn Ne sun iBetẹl. Iriọ ewanlẹn ne ki dọmanlẹn ne ribhi ẹkẹ agbotu kẹkẹ bhi ọne otọ agbọn nan rebhe yẹ wo rẹ re obọ ọbhọ. Ọkpakinọn, ranmhude ẹsọn nin ele miẹn ti ele bhọ, ọ da wo ha ba ele bhi egbe bhọsi ọhẹnhẹn.

Esperandio nọn ha yi ọnọn sun ewanlẹn ne ribhi agbotu da yọle: “Ọ da wo ba mẹn bhi egbe a. Ọkpakinọn, ọ khẹke nin mẹn re ẹghe ọbho otọ rẹ ha gbẹloghe egbe mẹn ranmhude emianmhẹn.” Esperando da sẹyẹ wo ha ga iJehova nọnsẹn, ọle da sẹyẹ wo ha yi erọnmhọn rẹji ibhio ọle bhi ẹkẹ agbotu.

Ene lu iwẹnna ọfeọtughe nan ne sibhi ihe re ranmhude ele dọmanlẹn kii? Obhio mhan nin Allan nọn lu iwẹnna ọfẹotughe na bhi ikpe 38 da yọle: “Mẹn mun linlẹn ẹghe nin mẹn rẹ lẹn.” Ọrẹyiriọ, ọne obhio mhan nan da sẹyẹ wo ha ga nọnsẹn. Ọle da wo ha man ene bha sẹ dọmanlẹn ebi a rẹ lu ọne iwẹnna yẹ.

Ikpe 40 Russel rẹ lu iwẹnna ọfẹotughe yẹ ha man emhin bhi isiku oga. Ọle da tale ghe ọ wo ba ọle bi okhuo ọle bhi egbe a bhi ọsi ọhẹnhẹn. Ọle da yọle: “Iwẹnna nin mhan ha lu wo manman ha ti mhan bhọ. Mhan da ha riale ghe mhan sẹyẹ mhọn ahu nin mhan ha rẹ sẹyẹ ha lu ọle khian.” Russel bi okhuo ọle noo emhin nin ele lẹnlẹn rẹ rẹkpa ene ribhi agbotu nin ele ye.

Aharẹmiẹn ọne ifiegbedenegbe nan bha rẹso ẹ, ebi a gbẹn ọbhi 2 Samuel dẹ sabọ rẹkpa ẹ lẹn ebi ọ dia ẹbho yẹ bhi egbe sade ọ sunu.

Ria ẹmhọn ebe sunu ẹghe nin Absalom rẹ sọtẹ da iDavid. David da nẹ sibhi Jerusalem re ha khian Mahanaim. Bhi enin, David bi ene rẹkhan ọlẹn da ha guanọ ebi ele ha rẹ gbẹloghe egbe. Uwẹ yẹ yere ebe ki sunu?

Ikpea ea da zẹ emhin kẹkẹ bhi obọ nin ele. Emhin bọsi ebale, bẹd nan rẹ nọwẹ, bi emhin ebhebhe. Ọkpa bhi ene ikpea nan hi Barzillai. (2 Sam. 17:27-29) A ki khọn Absalom miẹn otọ, David da ha vade bhi Jerusalem. Barzillai da rẹkhan ọlẹn sẹbhi Jordan. David da ha si ọle nọn rẹkhan ọlẹn vae bhi Jerusalem. Arẹmiẹn Barzillai manman fe, David da taman ọlẹn ghe ọle dẹ ha re ebale nanlẹn yẹ gbẹloghe ọle. (2 Sam. 19:31-33) Asabọ miẹn ghe ranmhude Barzillai ki wo manman sẹlo bhi emhin, ọle zẹ nin David da ha guanọ nin Barzillai vae bhi Jerusalẹm, bhiriọ, ọle ki sabọ ha miẹn adia bhi obọ ọle. Emhin nọn mhẹn rẹ wo nọn nin Barzillai rẹ wẹnna bhi ẹguare ọsi ojie.

Ranmhude Barzillai lẹn ebi ahu nọnsọle ha sabọ gbe, ọle da taman iDavid yọle: “Ikpe 80 mẹn ki khin nian. Mẹn dẹ be sabọ lẹn ebe mhẹn bi ebe imhẹn?” Be ọle re ọnan ta? Asabọ miẹn ghe Barzillai wo ha mhọn ẹwanlẹn ranmhude ọle ki wo sẹlo bhi emhin ne bunbun bhi iẹnlẹn. Bhiriọ, ọle dẹ sabọ ha re adia  nọn gbale nin ọria, beji ewanlẹn ne ki dọmanlẹn rẹ re adia nin Rehoboam nin ojie. (1 Ki. 12:6, 7; Ps. 92:12-14; Prov. 16:31) Bhiriọ, asabọ miẹn ọnọghọ nin idọmanlẹn si re, ọle Barzillai ha mhọn bhi ọkhọle ẹghe nin ọle rẹ yọle si ọle dẹ be sabọ lẹn ebe mhẹn bi ebe imhẹn. Ọle bhọ da yẹ tale ghe, ranmhude idọmanlẹn, ọle bha yẹ lẹn ebi ebale diayẹ bhi unun, ghe ọle iyẹ sabọ họn ẹmhọn nọnsẹn. (Eccl. 12:4, 5) Bhiriọ, Barzillai da tobọle taman iDavid ghe nin ọle re usẹn obhokhan natiọle Chimham rẹkhan egbe ha khian Jerusalem. Asabọ miẹn ọmọn nọnsi Barzillai, ọle Chimham khin.—2 Sam. 19:35-40.

Ọne ufidenọ nin mhan zilo ọle nan rẹman ghe, uwedẹ nin Barzillai rẹ ghe emhin, ọle mhan yẹ rẹ ghe emhin. Ọiyi idia ọsi otuọnkpa a fẹghe ọkuẹsẹ a re inian fi emhin denọ. Idia ọsi ewanlẹn rebhe ne ribhi ọne otọ agbọn nan, ọle a fẹghe fo ọkuẹsẹ a re inian fi emhin denọ.

Ene ewanlẹn ne ki dọmanlẹn nan dọ lẹn sẹbhọ ghe, agbotu nọnsi Jehova dẹ ha ziẹn ọbhọ yẹ tuẹn okhun, sade ewanlẹn ne bha sẹ dọman dọ ha ribhi ihe nin ele ha ye bhi ikpe ne bunbun. Ẹghe eso, ene ewanlẹn ne ki dọmanlẹn ki ha man ene bha sẹ dọman emhin, beji Paul rẹ man iTimothy emhin. (1 Cor. 4:17; Phil. 2:20-22) Ene ewanlẹn ne bha sẹ dọman nan wo rẹman ghe, ẹsele ele gene khin rẹji agbotu, ranmhude uwedẹ nin ele rẹ rẹkpa bọn ọle okhun.—Eph. 4:8-12; yẹ fẹ Numbers 11:16, 17, 29 ghe.

Ene dọmanlẹn ne iyẹ ribhi ihe nin ele ka rẹ ha ye, wo noo isẹhoa ebhebhe rẹ wẹnna nin Jehova.

Obhio mhan natiọle Marco nọn lu iwẹnna ọfẹotughe na bhi ikpe 19 da yọle: “Bhi agbotu nin mhan ye, ọdọ ibhio mhan eso iribhi oga. Bhiriọ, mẹn noo isẹhoa nin mhẹn mhọnlẹn nian rẹ rẹkpa ene ikpea nan.”

“Ebi mhan ki wo denọ ẹlo ọ nian hi, nin mhan rẹ ha rẹkpa ene iyẹ sasa bhi oga, bi nin mhan rẹ ha man ẹbho ne bunbun iBaibo,” Iriọ obhio mhan nin Geraldo tale. Ọle lu iwẹnna ọfẹotughe na bhi ikpe 28. Ọle da tale ghe, ejayenan nian, ọle bi okhuo ọle man ẹbho ne bun sẹbhi 15 iBaibo. Ghe, ẹbho ne bunbun ne bha yẹ ha vae bhi ikolo oga, gbo munhẹn ha vae.

Allan nin mhan ka tẹmhọn ọlẹn da yọle: “Ejayenan nian, mhan ki wo mhọn isẹhoa rẹ manman deba ha lu iwẹnna itẹmhọn Osẹnobulua. Mhan deba tẹmhọn Osẹnobulua bhi ogbakha bi ẹki. Mhan yẹ tẹmhọn Osẹnobulua man ene nyẹnlẹn sikẹ man, eva bhi ẹwẹ ele sẹ vae bhi kindọn họọ.”

Aharẹmiẹn a re uwẹ sibhi ihe nin uwẹ rẹ ha ye re ranmhude uwẹ dọmanlẹn, uwedẹ kpataki ọbhebhe ribhọ nin uwẹ ha sẹyẹ rẹ ha rẹkpa. Uwẹ dẹ sabọ ha rẹkpa bhi iwẹnna nọnsi Jehova ahamiẹn uwẹ man elasẹre ne ribhi ẹkẹ agbotu emhin nin uwẹ lẹn lẹn. Russell nin mhan ka tẹmhọn ọlẹn da yọle: “Jehova wo man ene elasẹre emhin yẹ noo ele. Mhan wo miẹn elele bhi uwedẹ nin ele rẹ re egbe rebhe mhan emhin yẹ gbẹloghe Agbotu!”—Fẹ ẹkpẹti nọn yọle “ Ha Rẹkpa Ene Elasẹre Rẹ Wanre Bhi Oga” ghe.

Ahamiẹn uwẹ iyẹ ribhi ihe nin uwẹ ka ye khẹ, hẹi ji ọle ha ba ẹ bhi egbe. Iwẹnna nin uwẹ re ọkhọ rebhe nọnsi uwẹ lu, sẹ wo rẹkpa ẹbho ne bunbun. Uwẹ dẹ sẹyẹ sabọ ha rẹkpa ẹbho. Ọrebhe hoẹmhọn bha, mhan dẹ sẹyẹ wo ha hoẹmhọn bha.

Ọnọn kokhun nẹ hi, Jehova ida yele ẹsọn nọnsẹ a ghee. Baibo yọle ghe: “Osẹnobulua ilu emhin nọn bha gba, ọle ida yele iwẹnna nọnsẹ a bi oyẹẹ nin uwẹ mhọn da elin nọnsọle nin uwẹ rẹ rẹkpa ene khiale, sẹyẹ ha rẹkpa ele.” (Heb. 6:10) Ene ọta nọnsi Jehova nan rẹman ghe, ọiyi emhin nin mhan ka lu khẹ ọkpa ti Jehova bhọ. Uwẹ wo manman ghan bhi ẹlo nọnsi  Jehova. Bhiriọ, ọle ida yele iwẹnna nọnsẹbha a, rẹsẹbhi iwẹnna nin bha lu nian.

Ọne ẹmhọn nin mhan tẹmhọnlẹn nan be rẹtẹ ene bha sẹ dọmanlẹn? Ehe. Bhi uwedẹ nela?

Ahamiẹn uwẹ lẹn obhio mhan nan re sibhi ihe re ranmhude ọle dọmanlẹn, uwẹ dẹ sabọ miẹn emhin luẹ bhi obọ ọle ranmhude ọle ki wo sẹlo bhi emhin ne bunbun. Bhiriọ, ha bu ọle re nin ọle re adia nin uwẹ. Ahamiẹn uwẹ mhọn emhin nin uwẹ ho nin uwẹ lu, bu ọle, uwẹ ha nọọn ọlẹn ebi uwẹ ha rẹ lu ọle yẹ. Gbẹlokotọ ha fẹghe ebi ọle rẹ lu iwẹnna nin ọle ki lu nian. Bhiriọ uwẹ ki sabọ miẹn emhin luẹ bhi obọ ọle.

Aharẹmiẹn ghe iwẹnna ọbhebhe uwẹ ki lu nian ranmhude uwẹ dọmanlẹn, la ọkpa uwẹ khin bhi agbotu nọnsi Jehova, lẹn sẹbhọ ghe ẹmhọn ẹbho ne bha zi Jehova obọ manman ti ọle bhọ.