1-2. Be re eguọmhandia nesi Osẹnobulua ghọnghọn? (Jemis 1:​22-25)

 JEHOVA bi Ọmọn nọnsọle guanọ nin mhan ha ghọnghọn. Ọria nọn gbẹn ebe ọsi Psalm 119:2 da yọle: “Eghọnghọn hi ọsi ẹbho ne re obọ rẹkhan uhi nesọle, ẹbho ne re ọkhọle rebhe guanọ ọlẹn.” Jesu da yẹ yọle: “Eghọnghọn hi ọsi ẹbho ne họn ọta nọnsi Osẹnobulua, yẹ re ọle lu!”—Luk 11:28.

² Eguọmhandia nesi Jehova manman wo ghọnghọn. Bezẹle? Ranmhude mhan wo mhọn emhin kpataki ne bunbun ne re mhan ghọnghọn. Ọkpa bhọ hi, nin mhan rẹ tie Ọta nọnsi Osẹnobulua ẹghe rebhe, yẹ dọnmhegbe rẹ ha re obọ rẹkhan ọlẹn.—Tie Jemis 1:​22-25.

3. Be mhan rẹ miẹn elele bhọ yẹ sade mhan re obọ rẹkhan ebi mhan tie bhi Baibo?

³ Uwedẹ kẹkẹ mhan rẹ miẹn elele bhọ sade mhan re obọ rẹkhan ebi mhan tie bhi Baibo. Bhi ọsi ijiẹmhin, ahamiẹn mhan re obọ rẹkhan ebi mhan tie, mhan ki re Jehova ha ghọnghọn, sẹyẹ, mhan tobọmhan ki ha ghọnghọn. (Eccl. 12:13) Sẹyẹ, mhan ki sabọ deba ẹbho bhi azagba-uwa nọnsẹmhan, bi ibhio mhan nin mhan ko ga ha mhọn ikolu nọn mhẹn. Asabọmiẹn uwẹ sẹ wo miẹn ene elele nan. Rẹ deba ọnin, nin mhan rẹ re obọ rẹkhan ebi mhan luẹ bhi Baibo, mhan i miẹn okhẹnan nin eria ne i re obọ rẹkhan uhi nọnsi Jehova miẹn bhi egbe. Inian ọ diabe emhin nin Devid nin Ojie tale beji ọle ha tẹmhọn uhi, adia, bi ibhuohiẹn nọnsi Jehova. Ọle ki tale fo, ọle da yọle: “Udede elele ribhọ sade a re obọ rẹkhan ele.”—Ps. 19:​7-11.

4. Bezẹle nọn da nọghọ mhan rẹ ha re obọ rẹkhan ebi mhan luẹ bhi Ọta nọnsi Osẹnobulua?

⁴ Bhi ọsi ẹmhọanta, ọ i yi ẹghe rebhe ọ rẹ wo lẹkhẹ nin mhan rẹ ha re obọ rẹkhan ebi mhan luẹ bhi Baibo. Arẹmiẹn mhan  mhọn emhin ne bunbun nin mhan lu bhi obọ, ọkhẹke nin mhan re ẹghe ọbhi otọ rẹ ha luẹ Ọta nọnsi Osẹnobulua beji mhan ha da sabọ lẹn otọ ebi Jehova guanọ bhi obọ mhan. Bhiriọ, bha ji mhan zilo nyan emhin eso ne ha rẹkpa mhan rẹ ha tie Baibo ẹghe rebhe. Mhan dẹ yẹ zilo nyan ebe ha rẹkpa mhan rẹ ha ria eria nyan ebi mhan tie, bi uwedẹ kẹkẹ nin mhan ha rẹ sabọ ha re obọ rẹkhan ebi mhan luẹ bhi iẹnlẹn nọnsẹmhan.

RE ẸGHE ỌBHI OTỌ NIN UWẸ RẸ HA LUẸ ỌTA NỌNSI OSẸNOBULUA

5. Ẹsọn kẹkẹ nela manman gbe mhan ẹghe?

⁵ Ene bunbun bhi ẹwẹ ẹbho nesi Jehova wo mhọn emhin ne bunbun nin ele lu bhi obọ. Mhan wo noo uri-agogo nọn tanlẹn rẹ miẹnsọn kpataki kẹkẹ. Bhi ọsi ijiẹmhin, ene bunbun bhi ẹwẹ mhan wẹnnamhin beji ele ha da sabọ ha gbẹloghe egbe ele bi azagba-uwa nọnsele. (1 Tim. 5:8) Kristiẹn ne bunbun gbẹloghe eria bhi azagba-uwa nọnsele ne ki wanre, la ne khọnmhọn. Sẹyẹ, ọkhẹke nin mhan rebhe ha gbẹloghe egbe mhan. Ọnan yẹ wo re mhan ẹghe. Rẹ deba ene emhin nan nin mhan mhọn bhi obọ, mhan yẹ wo miẹnsọn nan mun nin mhan bhi agbotu. Mhan rebhe a mun ọne ẹsọn kpataki nan nan rẹ ha tẹmhọn Osẹnobulua. Bhi ene ẹsọn nan rebhe nin uwẹ mhọn bhi obọ, be uwẹ ha rẹ sabọ miẹn ẹghe yẹ rẹ ha tie Baibo, ha ria eria nyan ọlẹn, yẹ re obọ rẹkhan ọlẹn?

6. Be ha rẹkpa uwẹ rẹ sabọ wo ha tie Baibo ẹghe rebhe? (Yẹ fẹ ifoto ghe.)

⁶ Ọkpa bhi “emhin ne lu uhọnmhọn-emhin nẹ” nọn khẹke nin Kristiẹn ha lu hi, nin ele rẹ ha tie Baibo. Bhiriọ, ọkhẹke nin mhan re ẹghe ọbhi otọ nanlẹn. (Fil. 1:10) Rẹji ọria nọn ha sabọ ha mhọn eghọnghọn, psalm uhọnmhọnlẹn nin ọhẹnhẹn da yọle: “Uhi nesi Jehova ti ọle bhọ, asọn bi odanmhẹn ọle rẹ tie ọle yẹ ria eria nyan ọlẹn.” (Ps. 1:​1, 2) Ọnan rẹman ghe ọkhẹke nin mhan re ẹghe ọbhi otọ rẹ ha tie Baibo. Ẹghela mhẹn nẹ nin mhan rẹ ha tie Baibo? Ewanniẹn nọnsẹmhan sabọ rẹ dikẹ bhi ọsi ẹbhọ nekẹle. Ọkpakinọn, ẹghe nọn hi ki rẹ khin nin mhan zẹ, ọkhẹke nọn ha yi ẹghe nọn ha re otọ nin mhan rẹ ha lu iriọ ẹghe rebhe. Obhio mhan natiọle Victor da yọle: “Ọ yẹẹ mẹn rẹ ha  tie Baibo ọsewewiẹ. Arẹmiẹn ọ i yẹẹ mẹn rẹ kẹ riọ re, ọne ẹghe nan yẹẹ mẹn rẹ tie Baibo ranmhude emhin ne de ọria idobolo i sẹ manman ribhọ bhi ọne ẹghe nan. Sẹyẹ, ọne ẹghe nan mẹn rẹ sabọ manman mun ọkhọle bhi ebi mẹn tie.” Asabọmiẹn inian ọ yẹ khin rẹji uwẹ. Uwẹ sabọ rẹ nọọn egbe ẹ, ‘Ẹghela mẹn riale ọ dẹ mhẹn mẹn bhi egbe nẹ rẹ ha tie Baibo?’

HA RIA ERIA NYAN EBI UWẸ TIE

7-8. Be ha sabọ re mhan miẹn ghe mhan bha manman miẹn elele bhi ebi mhan tie? Re ijiẹmhin ọbhọ.

⁷ Ẹmhọanta nọn ghe mhan dẹ wo sabọ ha tie ebe ẹghe rebhe, sokpan ebi mhan tie i da na mhan bhi ọkhọle. Ọ sẹ ka sunu ji uwẹ khẹ ghe uwẹ tie ebe fo, sokpan a bha sẹ miẹn eji a sẹ uwẹ ye emhin rebhe nin uwẹ tie a? Ọnan sẹ wo ka sunu ji mhan rebhe khẹ. Ọ ba bhi egbe a ghe, ọnan dẹ yẹ sabọ sunu sade mhan tie Baibo. Asabọmiẹn mhan rẹyi nin egbe mhan eka ulọnlẹn bhi Baibo nin mhan da ha tie ukpẹdẹ-ukpẹdẹ. Emhin nọn mhẹn khọnan. Ọkhẹke nin mhan ha mhọn emhanmhan yẹ ha re obọ rẹkhan ọlẹn. (1 Kọr. 9:26) Ọkpakinọn, ọkhẹke nin mhan lu gbera nin mhan rẹ gheghe ha tie Baibo sade mhan ho nin mhan manman miẹn elele bhọ.

⁸ Bha ji mhan fẹ ọne arẹkhọkhọ nan ghe. Emhin nan kọ guanọ amẹn rẹ sabọ wanre. Ọkpakinọn, ahamiẹn amẹn manman rọ gbe bhi ẹkẹ obhi ẹghe khere, otọ rebhe ki sọkọa. Amẹn ha re inian rọ, ọ i da yẹ kẹ diọbhi ẹkẹ otọ, sẹyẹ emhin nan kọ i da yẹ miẹn elele bhọ. Ọ dẹ mhẹn nẹ sade ọne amẹn fẹkẹ ha rọlọ, ranmhude ọ ha re inian ha rọ, ọ ki sabọ ha diọbhi ẹkẹ ọtọ yẹ rẹkpa ebi a kọ rẹ sabọ wanre. Iriọ yẹ nọn, ọ bha khẹke nin mhan re ẹjẹje ha tie Baibo rẹ sẹbhọ ghe mhan bha yẹ re ẹghe ọbhi otọ rẹ ria eria nyan ebi mhan tiele, beji mhan ha da sabọ ye ele re, yẹ ha noo ọle.—Jem. 1:24.

9. Be ọkhẹke nin mhan lu sade mhan dọ kere ghe otua-otua mhan rẹ wo tie Baibo?

⁹ Ọ sẹ ka sunu ji uwẹ khẹ ghe uwẹ wo gheghe re otu-otua ha tie Baibo? Ọ ha yi riọ, be ọkhẹke nin uwẹ lu? Ebe khẹke nin uwẹ lu hi, nin uwẹ rẹ fẹkẹ ha tie ọle. Dọnmhegbe rẹ ha ria eria nyan ebi uwẹ tie, la eji uwẹ wo la tie fo. Ọnan i yi emhin nọn kaka nan rẹ lu. Uwẹ sabọ rẹ zẹ nin uwẹ rẹ manman re ẹghe nọn tan rẹ ha luẹ  emhin, beji uwẹ ha da sabọ ha ria eria nyan ebi uwẹ tie. Bhi obọ nọnkẹle, uwẹ sabọ rẹ zẹ nin uwẹ rẹ tie ulọnlẹn eso bhi Baibo, yẹ noo ẹghe nọn kẹre rẹ ria eria nyan ebi uwẹ tiele. Victor nin mhan ka tẹmhọnlẹn da yọle: “Obhi ẹghe khere mẹn rẹ tie Baibo, mẹn sabọ rẹ tie uhọnmhọnlẹn ọkpa. Ranmhude ọsewewiẹ mẹn rẹ tie ọle, mẹn sabọ re ọkhọle muno ebi mẹn tiele bhi ọne ukpẹdẹ rebhe.” Uwedẹ nọn hi ki rẹ khin nin uwẹ noo, ọ manman wo khẹke nin uwẹ ha tie ọle bhi uwedẹ nọn ha rẹ re otọ nin uwẹ rẹ sabọ ha ria eria nyan ebi uwẹ tie.—Ps. 119:97; fẹ ọne ẹkpẹti ghe nọn yọle “ Inọnta Eso Ne Khẹke Nin Mhan Ria Eria Nyan.”

10. Noo ijiẹmhin rẹ rẹman ebi uwẹ ha rẹ sabọ ha ria eria nyan ebi uwẹ tie yẹ. (1 Tẹsẹlonaika 5:​17, 18)

¹⁰ Ẹghe nọn hi ki rẹ khin nin uwẹ zẹ nin uwẹ rẹ ha lu iluẹmhin Baibo nọnsẹ, la eka ẹghe nọn hi ki rẹ khin nin uwẹ zẹ nin uwẹ ha gbe bhọ, dọnmhegbe guanọ uwedẹ nin uwẹ ha rẹ ha re obọ rẹkhan ebi uwẹ tie. Beji uwẹ rẹ tie ulọnlẹn eso bhi Baibo, nọọn egbe ẹ, ‘Be mẹn ha rẹ sabọ re obọ rẹkhan ebi mẹn tie yẹ nian, la bhi ẹghe odalo?’ Nan rẹ re ijiẹmhin ọbhọ, nan man yọle ghe uwẹ wo la tie 1 Tẹsẹlonaika 5:​17, 18 fo. (Tie ọle.) Bhiriọ, uwẹ sabọ rẹ mundia ria eria nyan eka igba nin uwẹ nan erọnmhọn ji Jehova bhi ukpẹdẹ, bi ebi uwẹ tan ọkhọle a man ọlẹn sẹ yẹ. Sẹyẹ, uwẹ sabọ rẹ re ọkhọle ria ẹmhọn emhin nin ọle lu nin uwẹ nọn ti uwẹ bhọ. Asabọmiẹn ọnan da re uwẹ mhanmhanlẹn nin uwẹ rẹ ha khuẹnmhẹn Jehova bhi emhin ea kpataki nin ọle lu nin uwẹ bhi ukpẹdẹ. Ahamiẹn uwẹ re inian ha noo obhi ẹghe khere rẹ ria eria nyan ebi uwẹ luẹ bhi Baibo, ọ dẹ rẹkpa uwẹ rẹ sabọ lẹn otọ Ọta nọnsi Osẹnobulua nọnsẹn, yẹ ha re obọ rẹkhan ọlẹn. Ria eria nyan ebi uwẹ ha rẹ manman miẹn elele bhọ yẹ sade uwẹ re inian ha ria eria nyan eji uwẹ tie bhi Baibo ukpẹdẹ-ukpẹdẹ. Uwẹ da ha lu iriọ, uwẹ ki sabọ ha re obọ rẹkhan ebi uwẹ luẹ bhi Baibo. Ọkpakinọn, be ọkhẹke nin uwẹ lu sade uwẹ kere ghe emhin ne bunbun ribhọ ne khẹke nin uwẹ wẹnna ọ i.

HA MHỌN EMHANMHAN NIN UWẸ HA SABỌ MUNSẸ

11. Bezẹle nin egbe ha da sabọ lọ uwẹ ẹgheso rẹ ha tie Baibo? Re ijiẹmhin man.

¹¹ Beji uwẹ ha rẹ ha tie Baibo, asabọmiẹn egbe dẹ lọ uwẹ ẹgheso ranmhude uwẹ dọ kere ghe emhin ne bunbun wo ribhọ nọn khẹke nin uwẹ wẹnna i ọ. Bha ji mhan fẹ ọne ijiẹmhin nan ghe: Nan man yọle ghe bhi ukpẹdẹ nin ọhẹnhẹn bhi iluẹmhin Baibo nọnsẹ, uwẹ da tie ghe ọ bha khẹke nin uwẹ ha lu ẹbho eso nọnsẹn gbera ẹbho nekẹle. (Jem. 2:​1-8) Uwẹ da dọ kere ghe, ọkhẹke nin uwẹ fidenọ bhi uwedẹ nin uwẹ rẹ nin ẹbho eso lu emhin. Bhiriọ uwẹ da mhanmhan ebi uwẹ ha rẹ lu ọle yẹ. Emhin nọn mhẹn wo khọnan! Bhi ukpẹdẹ nọn rẹkhan ọlẹn, uwẹ da tie ije ebhebhe bhi Baibo nọn zilo nyan ebezẹle nọn da khẹke nin uwẹ mhọn ẹwan bhi uwedẹ  nin uwẹ rẹ talọ. (Jem. 3:​1-12) Uwẹ tobuwẹ lẹnmhin ghe, ẹgheso uwẹ talọ bhi uwedẹ nọn bha gba. Bhiriọ, uwẹ da zẹ nin uwẹ rẹ ha ta ọta nọn mhẹn, bi ọta nọn ha sabọ ha bọn ẹbho okhun. Bhi ukpẹdẹ nọnzi ea, uwẹ da tie ghe, ọ bha khẹke nin uwẹ ha lu emhin bhi uwedẹ nin ẹbho bhi ọne agbọn nan rẹ lu emhin. (Jem. 4:​4-12) Bhiriọ, uwẹ da dọ kere ghe, ọkhẹke nin uwẹ mhọn ẹwan bhi emhin nin uwẹ noo rẹ re egbe re ahoho. Bhi ukpẹdẹ nọnzi enẹn, egbe sabọ rẹ manman lọ uwẹ ranmhude uwẹ dọ kere ghe emhin ne bunbun ribhọ ne khẹke nin uwẹ wẹnna ọ i.

12. Bezẹle nọn bha da khẹke nin egbe lọ uwẹ sade ebi uwẹ tie bhi Baibo re ije kẹkẹ man nọn da khẹke nin uwẹ fidenọ? (Yẹ fẹ ebi a gbẹn ọbhi otọle ghe.)

¹² Hẹi ji egbe lọ uwẹ sade uwẹ dọ kere ghe eji bunbun ribhọ nọn da khẹke nin uwẹ fidenọ. Nin uwẹ rẹ miẹnkue ghe uwẹ mhọn ijeso nọn da khẹke nin uwẹ fidenọ rẹman ghe uwẹ mhọn idegbere, sẹyẹ, uwẹ mhọn ọkhọle nọn mhẹn. Ọria nọn mhọn idegbere, nọn yẹ ta ẹmhọanta mhan egbe ọle da ha tie Baibo, ọle ki noo ọle rẹ ha fẹ egbe ọle ghe beji ọle ha da daghe eje khẹke nin ọle wẹnna ọ i. a Yere ghe, nan rẹ kiẹn “unan ọria ọsọgbọn,” emhin nan ha wo ha lu khian nọn. (Kol. 3:10; fẹ study note ọsi “is being made new” ghe bhi Baibo bhi urolo Ebo.) Be ha rẹkpa uwẹ rẹ wo ha re obọ rẹkhan ebi uwẹ luẹ bhi Baibo?

13. Uwedẹ nela uwẹ ha rẹ sabọ re obọ rẹkhan emhin nin uwẹ luẹ? (Yẹ fẹ ifoto ghe.)

¹³ Nin uwẹ rẹ ha guanọ nin uwẹ wo re osukpa re obọ rẹkhan emhin rebhe nin uwẹ luẹ, uwẹ sabọ rẹ zẹ nin uwẹ rẹ re ọkpa la eva rẹ munhẹn. (Prov. 11:2) Uwẹ sabọ rẹ dọnmhẹn ọnan fẹghe: Gbẹn ene emhin nin uwẹ ho nin uwẹ wẹnna ọ i bhi ebe, uwẹ ha lu ọnin fo, uwẹ sabọ rẹ zẹ ọkpa la eva bhọ nin uwẹ ho nin uwẹ ka wẹnna ọ i, uwẹ ha wẹnna ọbhi enekẹle bhi ẹghe ọbhebhe. Ọnela ọkhẹke nin uwẹ ka wẹnna ọ i?

14. Emhanmhan nela uwẹ ha rẹ sabọ munhẹn?

 ¹⁴ Uwẹ sabọ rẹ re ọne uwẹ lẹn sẹ ghe ọ bha nọghọ gbe rẹ munhẹn. La uwẹ sabọ rẹ re ọne uwẹ lẹn sẹ ghe ọ manman lu uhọnmhọn emhin rẹji uwẹ rẹ munhẹn. Uwẹ da lẹn ọne ọkhẹke nin uwẹ rẹ munhẹn fo, uwẹ sabọ rẹ dọ gua otọle fẹghe bhi ebe nesẹmhan. Uwẹ sabọ rẹ noo Watch Tower Publications Index la Research Guide for Jehovah’s Witnesses rẹ lu ọle. Tẹmhọn ọlẹn man Jehova bhi erọnmhọn, uwẹ ha yẹ taman ọlẹn nin ọle re ọne “ọhubhudu bi ahu nin [uwẹ] rẹ ha lu ọle.” (Fil. 2:13) Dọnmhegbe rẹ re obọ rẹkhan ebi uwẹ luẹle. Uwẹ ha sabọ re inian wẹnna bhi ọne ọhẹnhẹn fo, ọ dẹ re ọne ọhubhudu nin uwẹ rẹ dọ wẹnna ọbhi ọbhebhe. Bhi ọsi ẹmhọanta, ahamiẹn uwẹ sabọ lu re alo bhi ọkpa bhi ene uwedẹ nọn khẹke nin Kristiẹn rẹ ha nyẹnlẹn, asabọmiẹn ọ dẹ lẹkhẹ nin uwẹ rẹ wẹnna ọbhi ebhebhe.

BHA JI ỌTA NỌNSI OSẸNOBULUA “WO HA WẸNNA BHI EGBE NỌNSẸBHA”

15. Be uwedẹ nin ẹbho nesi Jehova rẹ tie Baibo re dikẹ yẹ bhi uwedẹ nin ẹbho ebhebhe rẹ tie ọle? (1 Tẹsẹlonaika 2:13)

¹⁵ Ẹbho eso yọle ghe ele sẹ tie Baibo sotọ igba ne bunbun. Ọkpakinọn, ele be gene rẹọbhi ebe ribhi Baibo? Ele be re obọ rẹkhan ọlẹn, la ele be ji ọ da fi iẹnlẹn nọnsele denọ? Ọ ba bhi egbe a ghe ele i ji ọ da rẹso iẹnlẹn nọnsele. Ọkpakinọn ẹbho nesi Jehova wo dikẹ. Bọsi ene Kristiẹn bhi ore nin ọhẹnhẹn, mhan re obọ rẹkhan ebe ribhi Baibo ranmhude mhan “rẹọbhọ ghe ọta nọnsi Osẹnobulua nọn.” Rẹ deba ọnin, mhan wo dọnmhegbe rẹ ha re obọ rẹkhan ọlẹn bhi iẹnlẹn nọnsẹmhan.—Tie 1 Tẹsẹlonaika 2:13.

16. Be ha rẹkpa mhan rẹ ha re obọ rẹkhan ebi mhan luẹle?

¹⁶ Ẹgheso, ọ i lẹkhẹ nan rẹ ha tie Baibo yẹ re obọ rẹkhan ebi mhan tie bhọ. Ọ yẹ wo nọghọ mhan rẹ miẹn otọ rẹ ha tie ọle ẹghe rebhe, la asabọmiẹn otua-otua mhan rẹ tie ọle, bhiriọ emhin nin mhan tie i sẹ mhan otọ ẹkẹ. Egbe sabọ yẹ rẹ lọ mhan sade mhan dọ kere ghe emhin ne bunbun wo ribhọ ne khẹke nin mhan wẹnna ọ i. Ọnọn hi ki rẹ khin nọn nọghọ uwẹ bhi ẹwẹ ele, bhi ahu nọnsi Jehova, uwẹ dẹ sabọ khọn ọlẹn miotọ. Bha ji mhan miẹn urẹkpa nọnsọle ọbhi egbe, sẹyẹ, bha ji mhan ha yi ẹbho ne tie Ọta nọnsi Osẹnobulua yẹ re obọ rẹkhan ọlẹn. Bhi ọsi ẹmhọanta, mhan da ha tie Baibo yẹ re obọ rẹkhan emhin nin mhan luẹ bhọ, mhan dẹ wo manman ha ghọnghọn.—Jem. 1:25.