1-2. (a) Bezẹle nọn bha da khẹke nọn han mhan ilo sade ene gbẹloghe yọle ghe nin mhan hẹi yẹ ga iJehova? (b) Be imhan ha zilo nyan bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan?

BHI 2018, ibhio mhan ne bun gbera 223,000, ele ha nyẹnlẹn bhi agbaẹbho kẹkẹ nin ene gbẹloghe bha da ji ibhio mhan da ha lu iwẹnna oga soso, la bhi eji a da mun idobolo ọbhi iwẹnna oga eso nesẹmhan. Ọnan bha han mhan ilo, ranmhude, beji mhan luẹle bhi uhọnmhọn-ọta nọn gbera, ene ga oga ẹmhọanta dẹ miẹn ekpokpo bhi ọne agbọn nan. (2 Tim. 3:12) Eji ọ hi ki rẹ khin nin mhan da nyẹnlẹn, ene gbẹloghe sabọ rẹ wo mun idobolo ọbhi oga nọnsẹmhan bhi ẹghe nin mhan bha mun ọkhọle ọi hiehie.

² Ahamiẹn ene gbẹloghe yọle nin bha hẹi yẹ ga iJehova bhi agbaẹbho nin bha da nyẹnlẹn, bha sabọ rẹ ha kpokpo egbe yọle: ‘Ọnan bha be rẹman ghe Jehova iyẹ re ẹlo esili ghe mhan? Ọne idobolo nan ida be sabọ mun ọkpẹnlẹn ọbhi oga nin mhan ga iJehova? Nin mẹn be kpanọ ha khian agbaẹbho ọbhebhe nan bha da mun idobolo ọbhi oga nọnsi Jehova?’ Bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan, mhan dẹ zilo nyan ene inọnta nan. Mhan dẹ yẹ zilo nyan ebi mhan ha rẹ sẹ yẹ sabọ ha ga iJehova yẹ, aharẹmiẹn ene gbẹloghe yọle nin mhan hẹi yẹ ga iJehova bhi agbaẹbho nọnsẹmhan. Mhan ki yẹ zilo nyan emhin nin mhan ha rẹban.

3. Beji a gbẹn ọbhi 2 Corinthians 11:23-27, ekpokpo nela Paul nin odibo miẹn? Be imhan miẹn luẹ bhi ijiẹmhin ọsi Paul?

³ Mhan sabọ ha riale ghe, ranmhude Osẹnobulua khọ ẹkẹ mhan, ole zẹle nin ọle da re otọ nin ene gbẹloghe rẹ ha mun idobolo ọbhi oga nin mhan ga ọle. Ọkpakinọn, yere ghe ekpokpo  bha rẹman Jehova khọ ẹkẹ mhan. Bha ji mhan fẹ ijiẹmhin ọsi Paul ghe. Jehova wo ha re ẹlo esili ghe ọle. Mhan lẹn ọnan ranmhude Jehova noo ọle rẹ gbẹn ebe iBaibo ne bun sẹbhi 14. Sẹyẹ, ọle Jehova re mundia nin ọle dọ tẹmhọn ọlẹn man agbaẹbho ne iyi Jew. Ọrẹyiriọ, ọle da miẹn ekpokpo ne manman kaka bhi egbe. (Tie 2 Corinthians 11:23-27.) Ijiẹmhin nọnsi Paul rẹman ghe, ene ga iJehova nọnsẹn yẹ miẹn ekpokpo bhi egbe.

4. Bezẹle nin ọne agbọn nan da he mhan?

⁴ Jesu taman mhan ebezẹle nin ene ga iJehova nọnsẹn da miẹn ekpokpo. Ọle da tale ghe, ọne agbọn nan dẹ he mhan ranmhude ọ iyi ibo nọnsele mhan ye. (John 15:18, 19) Ekpokpo bha rẹman ghe Jehova khọ ẹkẹ mhan. Sokpan, ọ rẹman ghe emhin nọn gbale mhan lu.

5. Eria dẹ be sabọ mun ọkpẹnlẹn ọbhi oga nin mhan ga iJehova? Gbotọle fanọan.

⁵ Eria khọkhan ida sabọ mun ọkpẹnlẹn ọbhi oga nọnsi Jehova. Ẹbho ne bunbun sẹ dọnmhegbe nin ele lu iriọ, ọkpakinọn ele bha sabọ. Bha ji mhan fẹghe ebe sunu ẹghe nan rẹ ha khọn ọkhọn iHitler. Ọne ẹghe nan, ene gbẹlọghe bhi agbaẹbho ne bunbun da manman ha kpokpo ene ga Osẹnobulua. Ene gbẹloghe bhi Germany, Australia, Canada, bi agbaẹbho ebhebhe da yọle nin ibhio mhan ne ribhi enin hẹi yẹ ga iJehova. Ẹghe nin ọne okhọn rẹ munhẹn bhi 1939, Esali Jehova bhi otọ agbọn rebhe da ha yi, 72,475. Ẹghe nin ọne okhọn ki rẹ kpẹn bhi 1945, ele da dọ bun sẹbhi 156,299. Ranmhude Jehova yẹ ha nan erọnmhọn nin ele bhi ọne ẹghe ekpokpo nan, ele da manman bun gbẹra eka nin ele ka khin ọkuẹsẹ ọne ekpokpo munhẹn.

6. Emhin esili nela ha sabọ nabhọre sade a kpokpo mhan? Re ijiẹmhin man.

⁶ Ekpokpo dẹ sabọ re ọhubhudu nin mhan rẹ manman ha ga iJehova, bhiriọ ofẹn ida ha mun mhan gbe rẹ ha ga ọle. Bhi ọsi ijiẹmhin, okhuo bi ọdọ ọkpa ne mhọn ọmọn da ha nyẹnlẹn bhi agbaẹbho nin ene gbẹloghe da mun idobolo ọbhi iwẹnna oga nọnsẹmhan. Ọne okhuo bi ọdọ nan bha ji ofẹn ha mun ele rẹ sẹyẹ ha lu iwẹnna oga. Ele bhọ da munhẹn ha lu iwẹnna ọkanẹfan. Ranmhude ọne iwẹnna ọkanẹfan nan, ọne okhuo da zobọ bhi iwẹnna nọnsọle arẹmiẹn igho nọn kpọnọ a ha ọle bhi enin. Ọne okpea da tale ghe, bhi ọne ẹghe nan, ẹbho ne bunbun da wo ha guanọ nin ele lẹn unan eria nin Esali Jehova khin. Ranmhude ọnan, ọ bha ha nọghọ nin ọne okpea rẹ munhẹn ha  man eria iBaibo. Emhin esili ọbhebhe yẹ sunu ranmhude ọne idobolo nin ene gbẹloghe mun ọbhi iwẹnna oga nọnsẹmhan. Ọwanlẹn ọkpa bhi ọne agbaẹbho da tale ghe, ẹbho ne bunbun ne ka zobọ bhi oga nọnsi Jehova da gbo munhẹn ha vae bhi ikolo oga yẹ deba tẹmhọn Osẹnobulua.

7. (a) Be imhan miẹn luẹ bhi Leviticus 26:36, 37? (b) Be uwẹ ha lu yẹ sade ene gbẹloghe mun idobolo ọbhi oga nọnsẹmhan bhi agbaẹbho nin uwẹ ye?

⁷ Ebezẹle nin eghian mhan da kpokpo mhan hi, ele guanọ nin ele gbe ofẹn mhan bhi ẹkẹ nin mhan hẹi yẹ ha ga iJehova. Rẹ deba idobolo nin ele mun fiọ bhi iwẹnna oga nọnsẹmhan, ele yẹ bha ohoghe gbe mhan. Sẹyẹ, ele ki ha je ẹbho nin ele dọ ha kiẹn uwa mhan fẹghe, ele ki ha mun mhan yi kotu, la ele ki mun eso bhi ẹwẹ mhan fiọ bhi ighan. Ele ki ha riale ghe ofẹn dẹ ha mun mhan ranmhude ele mun ikpeta bhi ẹwẹ mhan ọbhi ighan. Ahamiẹn mhan ji ele gbe ofẹn mhan bhi ẹkẹ, mhan ki ha si egbe re ikeke bhi oga, la mhan bhọ ki wo zobọ bhi oga. Mhan bha guanọ nin mhan diabe eria nan tẹmhọnlẹn bhi Leviticus 26:36, 37. (Tie ọle.) Mhan ida ji ofẹn mun mhan sẹbhọ ghe mhan ki ha si egbe re ikeke bhi oga nọnsi Jehova, la zobọ bhọ. Jehova mhan mun udu tẹ, bhiriọ, udu nọnsẹmhan ida ha mun lueghe. (Isa. 28:16) Mhan dẹ ha bhii Jehova bhi erọnmhọn nin ọle gbega mhan. Mhan lẹn sẹbhọ ghe, ranmhude Jehova re imhan bhi ikeke, ene gbẹloghe soso ida sabọ rẹ mhan zobọ bhi oga nọnsọle.—Heb. 13:6.

8-9. (a) Emhin nela ọdeọde la ọdafẹn bhi uwa ha tobọle zẹ? (b) Be ha rẹkpa ọria rẹ sabọ re ẹwanlẹn zẹ ebi ọle ha lu?

⁸ Ahamiẹn ene gbẹloghe bhi eji uwẹ ye bha yẹ ji bha da ha lu iwẹnna oga, uwẹ sabọ ha riale si ọkhẹke nin uwẹ nẹ ha khian agbaẹbho ọbhebhe ne mhọn isẹhoa rẹ ha ga iJehova. Ọdeọde la tobọle tare ebi ọle ha lu. Eso sabọ rẹ riale ghe, ele dẹ lu beji ene iKristiẹn lu bhi ore nin ọhẹnhẹn ẹghe nan rẹ ha kpokpo ele. Ẹghenin, eghian ene ga iJehova ki gbe iStephen a fo, edibo ne ha ribhi Jerusalem da nẹ ha khian iJudea, Samaria, Phoenicia, Cyprus, bi Antioch. (Matt. 10:23; Acts 8:1; 11:19) Ọkpakinọn, eso sabọ yẹ rẹ riale ghe, ele dẹ lu beji Paul lu ẹghe nin ekpokpo rẹ gbo zegbere bhi ore nin ọhẹnhẹn. Paul bha nẹ sibhi agbaẹbho nan da ha kpokpo ele re arẹmiẹn iẹnlẹn nọnsọle ribhi okhẹnan. Ọle lu iriọ ranmhude ọle guanọ nin ọle wewe ẹmhọn Agbejele nẹga bhi enin yẹ rẹkpa ene iKristiẹn ne ribhi enin rẹ deziẹn nọnsẹn.—Acts 14:19-23.

⁹ Be imhan miẹn luẹ bhi ene ijiẹmhin nan? Ọdafẹn bhi uwa hi ọnọn ha tare si azagba-uwa nọnsọle dẹ nẹ sibhi ọne agbaẹbho re la si ele ida nẹ kpanọ. Ọkuẹsẹ ọle tare ebi ele ha lu, ọkhẹke nin ọle ka nan erọnmhọn ji Osẹnobulua. Sẹyẹ, ọle ki dotua riale nọnsẹn nin ọle lẹn emhin esili bi ọnọghọ ne ha nabhọre sade ele kpanọ. Ọdeọde hi ọnọn ha tobọle zẹ bhi ọne ẹmhọn nan. (Gal. 6:5) Ọ bha khẹke nin mhan ha re unun ji obhio mhan soso ranmhude ebi ọle zẹ nin ọle lu.

10. Adia nela Bẹtẹ bi ene ewanlẹn bhi agbotu da ha zẹ ọle egbe dagbare?

¹⁰ Be uwẹ ha rẹ sabọ ha ga iJehova yẹ aharẹmiẹn a mun idobolo ọbhi oga nọnsẹmhan? Bẹtẹ dẹ rẹkpa ene ewanlẹn lẹn ebi a ha rẹ sabọ ha miẹn ebale oriọn yẹ, ebi a ha rẹ ha mhanmhan ikolo yẹ, bi ebi a ha rẹ sabọ ha tẹmhọn Agbejele yẹ. Ahamiẹn Bẹtẹ bha sabọ ne ene ewanlẹn talọ, ene ewanlẹn dẹ sabọ rẹkpa ẹ bi ọrebhe bhi agbotu rẹ ha ga iJehova. Ele dẹ ha na bhi Baibo bi ebe nesẹmhan zẹ adia kẹkẹ egbe dagbare.—Matt. 28:19, 20; Acts 5:29; Heb. 10:24, 25.

11. Be imhan rẹ lẹn yẹ ghe mhan dẹ sẹ yẹ ha miẹn ebale oriọn le aharẹmiẹn a kpokpo mhan? Be uwẹ ha lu nin uwẹ da sabọ gbega ọne ebale oriọn?

 ¹¹ Jehova ve ive ghe, ene ga ọle dẹ wo ha miẹn ebale oriọn le, nin urẹọbhọ nọnsele da deziẹn nọnsẹn. (Isa. 65:13, 14; Luke 12:42-44) Bhiriọ, ha mhọn urẹọbhọ ghe, agbotu nọnsọle dẹ dọnmhegbe lu ebe khẹke nin ọrebhe da sabọ mundia bhi oga nọnsẹn. Ọkpakinọn, be uwẹ ha sabọ lu? Ahamiẹn a mun idobolo fi ọbhi iwẹnna oga nọnsẹmhan bhi eji uwẹ yẹ, guanọ eji uwẹ ha da sabọ mun iBaibo bi ebe nesẹmhan nin uwẹ mhọn nẹhe. Ọkhẹke nin uwẹ fẹkẹle nan da miẹn ghe, uwẹ bha ne ebe nesẹmhan soso ọbhi eji ọria ha da sabọ miẹn ele, aharẹmiẹn ẹkẹ ifoni la kọmputa ọ ye. Ọkhẹke nin ọdeọde lu eka nin ele ha sabọ lu nin ele da sabọ mundia nọnsẹn bhi oga.

12. Be ene ewanlẹn ha rẹ mhanmhan ikolo oga yẹ nin ọria soso hẹi lẹn ghe ikolo oga mhan do?

¹² Ikolo oga nesẹmhan kii? Ene ewanlẹn dẹ mhanmhan ikolo oga bhi uwedẹ nan da miẹn ghe, ẹbho ida lẹn si ikolo oga mhan do. Ele sabọ rẹ mhanmhanlẹn nin mhan ha sikoko bhi usun ne bha bun. Sẹyẹ, ẹghe rẹ sẹ ẹghe, ele sabọ rẹ ha fi ẹghe bi eji a da do ene ikolo denọ. Uwẹ dẹ sabọ deba gbega ọrebhe ne sikoko, sade uwẹ de unun re ha talọ ẹghe nin uwẹ ha rẹ ha vade bhi uwedẹ bi bhi ẹghe nan ha rẹ zobọ bhi ene ikolo. Hẹi muegbe bhi uwedẹ nin ọria ha rẹ lẹn ghe ikolo oga uwẹ khian.

13. Be imhan ha sabọ luẹ bhi obọ ibhio mhan ne ha nyẹnlẹn bhi Soviet?

¹³ Be imhan ha rẹ ha tẹmhọn Osẹnobulua yẹ? Ebi emhin dia yẹ bhi ije kẹkẹ ha tare ebi a rẹ ha tẹmhọn Osẹnobulua yẹ bhi enin. Ranmhude mhan hoẹmhọn iJehova, bi ranmhude ọ yẹẹ mhan rẹ ha tẹmhọn Agbejele man ẹbho, mhan dẹ guanọ uwedẹ nin mhan ha rẹ sẹ yẹ ha tẹmhọn Osẹnobulua. (Luke 8:1; Acts 4:29) Okhuo ọkpa natiọle Emily B. Baran, ki ha gbe okha ọsi Esali Jehova ne ha nyẹnlẹn bhi Soviet Union ẹghe ẹdẹlẹ, ọle da yọle: “Ẹghe nin ene gbẹloghe rẹ taman Esali Jehova ghe nin ele hẹi yẹ ha tẹmhọn urẹọbhọ nọnsele man ẹbho, ele da sẹ yẹ ha tale man ene nyẹnlẹn sikẹ ele, ene ele ko wẹnna bi imọẹ ele. Ahamiẹn a mun ele ha khian ighan, ele ki ha tale man ene ribhi ighan.” Ene gbẹloghe rẹ mun idobolo ele bhi oga, ene ibhio mhan bha zobọ bhi itẹmhọn Osẹnobulua. Bha ji mhan re egbe khọkhọ ele ahamiẹn a mun idobolo ọbhi iwẹnna oga bhi eji mhan ye.

14. Ufi nela adia nọn ribhi Psalm 39:1 ha rẹkpa mhan rẹ nẹ nan?

¹⁴ Ha gbẹlokotọ bhi ebi uwẹ taman ẹbho. Ahamiẹn ene gbẹloghe kpokpo mhan ranmhude oga nọnsẹmhan, ọkhẹke nin mhan lẹn ẹghe nin mhan ha rẹ huẹan. (Eccl. 3:7) Ọ iyi emhin rebhe nin ele yi mhan taman ele ọkhẹke nin mhan gene taman ele. Emhin bọsi, elin ọsi ibhio mhan nekẹle, eji mhan da sikoko, ebi mhan rẹ lu iwẹnna itẹmhọn Osẹnobulua yẹ, bi ebi mhan rẹ miẹn ebale oriọn yẹ. Mhan ida ta  ene emhin nan man ene gbẹloghe, imọẹ mhan bi ibhio mhan ne iyi Esali Jehova, aharẹmiẹn agbaẹbho ọbhebhe ele ye. Ahamiẹn mhan bha mhọn ẹwanlẹn bhi ebi mhan taman ele, mhan ki mun iẹnlẹn ọsi ibhio mhan fiọbhi okhẹnan.—Tie Psalm 39:1.

15. Be Esu dọnmhegbe nin ọle si re bhi ẹwẹ mhan? Be imhan ha rẹ sabọ nẹ bhi ọne ufi nan yẹ?

¹⁵ Hẹi ji emhin soso si ozughu re bhi ẹwẹ mhan. Esu lẹn sẹbhọ ghe, azagba-uwa nọn bha kugbe kẹ zagha a. (Mark 3:24, 25) Bhiriọ, ọle dọnmhegbe nin ọle si uwaegbea re bhi ẹwẹ mhan. Ebi ọle guanọ hi, nin mhan ha ne egbe khọnlẹn, bhiriọ, mhan iyẹ da yere rẹ nanlẹn suan.

16. Be imhan miẹn luẹ bhi ijiẹmhin ọsi obhio mhan nin Gertrud Poetzinger?

¹⁶ Ọ yẹ khẹke nin ene ki manman bue bhi oga ha mhọn ẹwanlẹn nin ele hẹi de ọbhi ọne ufi nan. Bha ji mhan tẹmhọn ebe sunu ji ibhio mhan nin ikhuo eva. Enanzẹle ele khin. Gertrud Poetzinger bi Elfriede Löhr hi elin ele. Ekhẹn Nazi da mun ele bi ibhio mhan nin ikhuo ebhebhe khue. Gertrud da ha mhọn ikhu da Elfriede ranmhude, Elfriede wo sabọ ha ta ọta ikoudure man ibhio mhan nin ikhuo nekẹle bhi ighan. Akizẹbue, ẹkhọle da wo ha lo iGertrud ranmhude ikhu nin ọle ha mhọnlẹn. Ọle da nan erọnmhọn ji Jehova nin Ọle rẹkpa ọle. Gertrud da yọle, “Aharẹmiẹn ibhio mhan mhọn eji ele da mhẹn gbera mhan, ọ yẹ khẹke nin mhan ha miẹn ele ọbhi egbe.” Be ọle rẹ sabọ khọn ikhu nin ọle ha mhọnlẹn yẹ? Gertrud da denọ ẹlo ọbhi ikpẹ esili nin Elfriede mhọnlẹn bi uwedẹ nin ọle wo rẹ miẹn ẹbho ọbhi egbe. Bhiriọ, ọle bi Elfriede da wo kie dọ ha mhọn ikolu nọn ziẹnlẹn. Ele veva da sabọ miuhọnmhọn bhi obọ iNazi. Ele da sabọ ga iJehova sẹbhi ẹghe nin iẹnlẹn nọnsele rẹ kpẹn bhi one otọ nan. Ahamiẹn mhan dọnmhegbe nin mhan hẹi wa egbe a, ọne ufi nan ida sabọ mun mhan.—Col. 3:13, 14.

17. Bezẹle nọn da khẹke nin mhan ha re obọ rẹkhan adia?

¹⁷ Ha re obọ rẹkhan adia. Ahamiẹn mhan lu rẹkhan adia ọsi ibhio mhan ne ribhi ihe, mhan ki sabọ miẹn ugbega. (1 Pet. 5:5) Bhi ọsi ijiẹmhin, bhi agbaẹbho nan da de idobolo ọbhi iwẹnna oga nọnsẹmhan, ibhio mhan ne ribhi ihe da re adia re ghe, nan hẹi yẹ ha gha ebe nesẹmhan nin ẹbho bhi itẹmhọn Osẹnobulua. Ọrẹyiriọ, obhio mhan nin okpea nọn lu iwẹnna ọkanẹfan bhi ọne agbaẹbho da ha riale ghe ọle lẹn nẹ. Bhiriọ, ọle da sẹ yẹ ha gha ebe nin ẹbho. Be ki sunu? Ọ bha sẹ bue gbe nin ọle bi ibhio mhan eso tẹmhọn Osẹnobulua fo, unakpa da vae ha nọọn ele ọta. Asabọmiẹn ghe, unakpa eso do rẹkhan ene ibhio mhan ha miẹn ẹbho ebe nin ene ibhio mhan gha nin ele. Be imhan miẹn luẹ bhi ọne ijiẹmhin nan? Ọkhẹke nin mhan ha re obọ rẹkhan adia aharẹmiẹn ọ bha mun mhan ẹlo kore. Jehova dẹ wo ha nan  erọnmhọn nin mhan, sade mhan re obọ rẹkhan adia ọsi ene ọle ne ọbhi ihe ne ha sun agbotu nọnsọle.—Heb. 13:7, 17.

18. Bezẹle nọn bha da khẹke nin mhan ha gbuhi nin ibhio mhan bhi emhin rebhe?

¹⁸ Hẹi ha gbuhi nin ibhio mhan bhi emhin rebhe. Ahamiẹn emhin rebhe ene ewanlẹn gbuhi ọi, ele ki re emhin ha nọghọ ibhio mhan. Obhio mhan nin Juraj Kaminský ki ha gbe okha ọsi ebi emhin diayẹ ẹghe nan re mun idobolo ọbhi iwẹnna oga nọnsẹmhan bhi Czechoslovakia, ọle da yọle: “A ki mun ewanlẹn ne bunbun khue bhi ighan fo, eso ne kẹre ne ki ha sun agbotu, da ha gbuhi ne bunbun nin ibhio mhan rẹ taman ele ebi ele ha lu bi ebi ele ha rẹban.” Jehova bha re ahu nin mhan rẹ ha ze nin ọria. Ọria nọn gbuhi nin ẹbho bhi emhin rebhe ida sabọ gbega ibhio ọle. Ọkpakinọn, ebeanlẹn ọle ki re egbe ọle kiẹn rẹji ene ibhio ọle.—2 Cor. 1:24.

19. Beji 2 Chronicles 32:7, 8 tale, bezẹle nin mhan ha da sabọ ha mhọn izebhudu aharẹmiẹn Esu kpokpo mhan?

¹⁹ Esu nin oghian mhan ida zobọ bhọ rẹ ha kpokpo ene ga iJehova. (1 Pet. 5:8; Rev. 2:10) Ene rẹkhan Esu ki yẹ ha dọnmhegbe nin ele mun idobolo fiọbhi oga nin mhan ga iJehova. Ọkpakinọn, aharẹmiẹn ofẹn mun mhan, mhan ida zobọ bhi oga nọnsi Jehova. (Deut. 7:21) Jehova re imhan bhi ikeke, ọle dẹ sẹ yẹ wo ha rẹkpa mhan aharẹmiẹn ẹbho mun idobolo ọbhi oga nin mhan ga ọle.—Tie 2 Chronicles 32:7, 8.

20. Be uwẹ ki muegbe nin uwẹ rẹ lu nian?

²⁰ Bha ji mhan ha re egbe khọkhọ ibhio mhan bhi ore nin ọhẹnhẹn ne taman ene ha gbẹloghe yọle: “Sade emhin nọn mhẹn nọn bhi ẹlo nọnsẹbha nin mhan rẹ ka ibha ehọ, yẹ mhọn akan-ehọ da Osẹnobulua, bha tobọbha bhohiẹn ọlẹn. Sokpan, bhi ọsẹmhan, mhan ida sabọ miẹn ghe mhan bha yẹ tẹmhọn emhin nin ẹlo mhan miẹn bi emhin nin mhan họn.”—Acts 4:19, 20.