1. Uhi nela Paul gbe nin Kristiẹn bhi ore nin ọhẹnhẹn?

PAUL nin odibo da gbẹn ji Kristiẹn bhi ore nin ọhẹnhẹn yọle: “Bha hẹi yẹ ha re egbe khọkhọ uwedẹ nin ọne agbọn nan rẹ lu emhin.” (Rom. 12:2) Bezẹle nin ọle da gbe ọne uhi nan nin eria ne re egbe guẹ nin Jehova, nan yẹ re ahu ẹlinmhin zẹ?—Rom. 1:7.

2-3. Be Esu lu nin ọle rẹ si mhan sibhi ibo nọnsi Jehova re? Be imhan ha rẹ sabọ khọn iria-eria ne bha gba yẹ aharẹmiẹn ele ki manman guẹ mhan egbe?

² Ọ da ha kpokpo iPaul bhi ọkhọle ghe, Kristiẹn eso ji iman-emhin ọsi ọne agbọn Esu nan da ha rẹso ele. (Eph. 4:17-19) Ọnan dẹ yẹ sabọ sunu ji mhan ẹlẹnan. Esu dọnmhegbe rẹ re ufi kẹkẹ si mhan sibhi ibo nọnsi Jehova re. Bhi ọsi ijiẹmhin, ahamiẹn ọ yẹẹ mhan rẹ hẹn usi, la nan rẹ họn elin mhan, ọle ki noo ọnan rẹ denọ mhan ẹlo si Jehova bhi egbe re. Ọle yẹ noo emhin nin mhan luẹ bhi isiku, emhin nan lu bhi agbaẹbho nọnsẹmhan, la emhin nin mhan luẹ bhi obọ eria ne nẹga mhan rẹ ke ufi khẹ mhan.

³ Mhan dẹ be gene sabọ rẹban emhin ne ki manman guẹ mhan egbe? (2 Cor. 10:4) Ghe ewanniẹn nin Paul nin odibo re ọbhi ọne inọnta nan: “Mhan fi iria-eria bi emhin ne khua okhun rebhe ne bha diẹn mun iman-emhin nesi Osẹnobulua denọ. Mhan yẹ mun iria-eria rebhe ọbhi imun, nin ele da ha hẹnmhọn nin Kristi.” (2 Cor. 10:5) Bhi ọsi ẹmhọanta,  Jehova dẹ rẹkpa mhan rẹ sabọ fi iria-eria ne bha gba denọ. Beji ikhunmhun rẹ sabọ khọn emianmhẹn nọn re imhan bhi egbe, ọta nọnsi Osẹnobulua dẹ sabọ rẹkpa mhan khọn emhin ebe kẹkẹ miotọ bhi ọne agbọn Esu nan.

4. Be imhan rebhe lu ẹghe nin mhan rẹ miẹn ẹmhọanta nin mhan luẹ ọbhi egbe?

⁴ Re ọkhọle nọnsẹ rẹ ria ẹmhọn emhin kẹkẹ nin uwẹ fidenọ bhi iẹnlẹn nọnsẹ, ẹghe nin uwẹ rẹ munhẹn ha luẹ ẹmhọanta ne ribhi Baibo yẹ ha ga iJehova. Ene bunbun bhi ẹwẹ mhan da rẹban emhin ọbe nin ele ka ha lu. (1 Cor. 6:9-11) Mhan yi Jehova obulu nin ọle rẹ rẹkpa mhan rẹ sabọ rẹban emhin ọbe kẹkẹ nin mhan ka ha lu!

5. Emhin eva nela Romans 12:2 yọle nin mhan lu?

⁵ Ọkpakinọn, ọ bha khẹke nin mhan wo ku obọ bhi egbe ha riale ghe, mhan iyẹẹ mhọn emhin soso nin mhan ha fidenọ bhi iẹnlẹn. Aharẹmiẹn mhan rẹban emhin ebe ne kaka nin mhan ka rẹ ha lu ọkuẹsẹ mhan mianmẹn, ọ sẹ yẹ khẹke nin mhan ha wẹnna kaka nin mhan hẹi fikie dọ ha lu ene emhin. Be ha rẹkpa mhan? Paul da wanniẹn yọle: “Bha hẹi yẹ ha re egbe khọkhọ uwedẹ nin ọne agbọn nan rẹ lu emhin. Ọkpakinọn, bha fi ọkhọle denọ.” (Rom. 12:2) Bhiriọ, emhin eva ha rẹkpa mhan. Ọhẹnhẹn, ọkhẹke nin mhan “hẹi yẹ ha re egbe khọkhọ uwedẹ nin ọne agbọn nan rẹ lu emhin.” Ọzeva, ọkhẹke nin mhan “fi ọkhọle denọ.”

6. Be imhan miẹn luẹ bhi ọta nin Jesu ta bhi Matthew 12:43-45?

⁶ Ufidenọ nin Paul tẹmhọnlẹn iyi ọne a gheghe re ikpunun lu. Uwedẹ iẹnlẹn nọnsẹmhan rẹbhe ọkhẹke nin mhan fidenọ. (Fẹ ọne ẹkpẹti ghe nọn yọle “ Ọkhọle Rebhe Imẹn Be Gene Rẹ Fidenọ la Mẹn Man Lu Bii Ọria Nọn fidenọ?”) Ebi a re ọle ta nan rẹ fi ọkhọle denọ hi, nan rẹ fi iria-eria nesẹmhan denọ, uwedẹ nin mhan rẹ lu emhin, bi ebi emhin dia mhan yẹ bhi egbe. Bhiriọ, ọkhẹke nin mhan nọọn egbe mhan ọne inọnta nan:  “Ufidenọ nin mẹn fidẹno be sẹ mẹn otọ ẹkẹ, la unun ọkpa mẹn rẹ gheghe tale ghe mẹn fidenọ?” Bhi ọta nin Jesu ta bhi Matthew 12:43-45 (tie ọle), ọle da tẹmhọn ebi ọkhẹke nin mhan lu. Ọta nin Jesu ta bhi ọne iBaibo nin rẹman ghe, mhan ha ne iria-eria ne bha gba sibhi ọkhọle re fo, ọkhẹke nin mhan dọnmhegbe munhẹn ha ria eria ne gbale.

7. Be imhan ha rẹ sabọ fi ọria nin mhan khin bhi ẹkẹ ọkhole denọ yẹ?

⁷ Mhan dẹ be sabọ fi ọria nin mhan gene khin bhi ẹkẹ ọkhọle denọ? Baibo da yọle: “Ha lu ọsọgbọn bhi ọria nin uwẹ gene khin, uwẹ ha mun akpa ọsọgbọn yọ, nan man bhi iho nọnsi Osẹnobulua bhi ikhiale bi asun-rẹkhan ọsi ẹmhọanta.” (Eph. 4:23, 24) Arẹmiẹn ọ bha lẹkhẹ, mhan dẹ sabọ fi ọria nin mhan gene khin bhi ọkhọle denọ. Ọnan ọ khẹke nin mhan lu, ọ iyi nan rẹ gheghe wo ha khọn emhin ọbe. Nin mhan rẹ sabọ fi ọria nin mhan khin bhi ọkhọle denọ, ọkhẹke nin mhan fi emhin nin mhan guanọ denọ, ebi emhin dia mhan yẹ bhi egbe, bi ebe rẹ mhan lu emhin nin mhan lu. Ọnan igheghe yi ebi a re osukpa lu.

8-9. Be okha ọsi obhio mhan ọkpa rẹ rẹman yẹ ghe, ọkhẹke nin mhan fidenọ bhi ọria nin mhan gene khin bhi ẹkẹ ọkhọle?

⁸ Bha ji mhan tẹmhọn obhio mhan ọkpa nọn ka wo manman ha khọnlẹn. Ọle ki zobọ bhi ẹmhọn okhọn bi anyọn nin ọle ha da gbegbe, ọle da sabọ dọ mianmẹn. Ọnan da wo sọsali man ẹbho rebhe bhi agbaẹbho nin ọle da ha nyẹnlẹn. Ọkpakinọn, ọ bha sẹ bue gbe nin ọle mianmẹn fo, ọle da miẹn edọnmhẹn ọsemuan ọkpa. Okpea nọn da anyọn gbegbe da bu ọle re bhi uwa dọ ha sọ ọle odan. Bhi ọsi ọhẹnhẹn, ọle bha fi ehọ ọne okpea bhọ. Ẹghe nin ọne okpea ki rẹ ha re unun ji Jehova, ọle bha yẹ sabọ ziẹngbe. Ọle da dagbare dọ gbe ọne okpea. Bezẹle nin ọne obhio mhan nan da re inian lu emhin? Arẹmiẹn emhin nin ọle luẹ bhi Baibo rẹkpa ọle lọ ẹmhọn okhọn nọn wo yẹẹ ọle, ẹmhọn okhọnlẹn bha sẹ si ọle bhi ọkhọle re. Ọnan rẹman ghe, ọle bha sẹ fidenọ bhi ọria nin ọle gene khin bhi ẹkẹ ọkhọle.

⁹ Ọrẹyiriọ, ọne obhio mhan bha zobọ bhọ rẹ ha fidenọ bhi iẹnlẹn. (Prov. 24:16) Ranmhude urẹkpa nin ọle ha miẹn bhi obọ ọsi ene ewanlẹn, ọle da wo ha lu re alo. Akizẹbue, a da re ọle ọbhi ihe ọsi ọwanlẹn bhi ẹkẹ agbotu. Ẹdẹ ọkpa bhi ọsemuan, bhi egbegbe iKindọn Họọ, ọle da gbo miẹn edọnmhẹn nin ọle ka miẹn ikpe eso ne gbera. Okpea nọn da anyọn gbegbe da ha guanọ nin ọle gbe ọwanlẹn ọkpa bhi ẹwẹ ele. Be ọne obhio mhan nan ki lu yẹ? Ọle da re ekpẹn-ekpẹn rẹ lẹlẹ ọne okpea nọn da anyọn, yẹ rẹkpa ọle ha khian uwa. Bezẹle nin ọne obhio mhan nan da sabọ re inian lu emhin? Ranmhude, ọle fidenọ bhi ọria nin ọle gene khin bhi ẹkẹ ọkhọle. Bhiriọ, ọle da dọ kiẹn ọria idegbere bi ọria ọfure. Ọnan da wo dọ ha yi ogẹn rẹji elin nọnsi Jehova!

10. Be imhan ha lu nin mhan da sabọ fidenọ bhi ẹkẹ ọkhọle?

¹⁰ Ọ iyi osukpa ufidenọ nọn dia inian wo rẹ sunu. Ọkhẹke nin mhan dọnmhegbe ọkuẹsẹ mhan sabọ re inian fidenọ. Ọnan dẹ sabọ re ẹghe nọn tanlẹn. (2 Pet. 1:5) Ọne ufidenọ ida wo gheghe sunu ranmhude ikpe ne bunbun nin mhan sẹ gbe bhi oga ẹmhọanta. Mhan ha tobọmhan wẹnna kaka nin mhan rẹ fidenọ bhi ẹkẹ ọkhọle. Emhin eso ribhọ ne khẹke nin mhan lu nin mhan da sabọ re inian fidenọ. Bha ji mhan zilo nyan eso.

11. Be erọnmhọn ha rẹ sabọ rẹkpa mhan fidenọ bhi ẹkẹ ọkhọle nọnsẹmhan yẹ?

¹¹ Erọnmhọn hi emhin kpataki ọhẹnhẹn nọn ha rẹkpa mhan. Ọkhẹke nin mhan ha  nan erọnmhọn ji Jehova beji ọria nọn gbẹn Psalms 51 rẹ nan erọnmhọn ji ọle yọle: “Eo Osẹnobulua, re ọkhọle nọn khiale nin mẹn, uwẹ ha re ẹlinmhin ọsọgbọn nin mẹn, ọnọn ibeghe.” (Ps. 51:10) Lẹn sẹbhọ ghe, ẹkẹ ọkhọle ọ da khẹke nin mhan ha fidenọ. Mhan ki yẹ ha bhii Jehova nin ọle rẹkpa mhan rẹ lu iriọ. Be imhan rẹ lẹn yẹ ghe Jehova dẹ gene rẹkpa mhan rẹ fidenọ? Mhan lẹn ọnan bhi ive nin ọle ve nin ibhokhan Izrẹl ne wo bhi ehọ a, bhi ẹghe nin Ezekiel rẹ ha nyẹnlẹn. Ọle da taman ele yọle: “Mẹn dẹ re ọkhọ nọn kugbe nin ele, yẹ rẹ ẹlinmhin ọsọgbọn nin ele; Mẹn dẹ . . . re udu ọsi efun nin ele, [udu nọn rẹkhan adia nọnsi Osẹnobulua].” (Ezek. 11:19; ftn.) Jehova wo muegbe nin ọle rẹ rẹkpa ene ibhokhan Izrẹl rẹ fidenọ. Ọle yẹ muegbe nin ọle rẹ rẹkpa mhan ẹlẹnan.

12-13. (a) Be Psalm 119:59 yọle nin mhan ha ria eria nyan? (b) Inọnta nela ọkhẹke nin mhan nọọn egbe mhan le?

¹² Emhin ọzeva nọn khẹke nin mhan ha lu hi, mhan ki ha ria eria nyan emhin nin mhan tie bhi Baibo. Ahamiẹn mhan gbẹlokotọ tie iBaibo ukpẹdẹ-ukpẹdẹ, ọkhẹke nin mhan yẹ ha re ẹghe ọbhi otọ ria eria dinmhin nyan ebi mhan tie. Bhiriọ, mhan ki sabọ lẹn eji mhan ha da fidenọ. (Tie Psalm 119:59; Heb. 4:12; Jas. 1:25) Ọkhẹke nin mhan gbẹlokotọ fẹghe si mhan mhọn umueria nọn diẹn mun ọsi ọne agbọn nan. Ọkhẹke nin mhan lẹn emhin ne bha gba nin mhan lu, mhan ha yẹ dọnmhegbe nin mhan rẹ ne abọ sibhọre.

¹³ Bhi ọsi ijiẹmhin, nọọn egbe ẹ: ‘Ikhu la ẹlobhọ be sẹyẹ re imẹn bhi ọkhọle?’ (1 Pet. 2:1) ‘Mẹn be sẹyẹ mhọn okpẹhio ranmhude agbaẹbho nọnsẹmhẹn, ranmhude mẹn manman yo isiku, la ranmhude ẹfe nọnsẹmhẹn?’ (Prov. 16:5) ‘Imẹn be re ẹlo gbe ẹbho ne bha fe sẹ bii mẹn an?’ La ‘imẹn be re ẹlo gbe ẹbho ne na bhi agbaẹbho ọbhebhe vae?’ (Jas. 2:2-4) ‘Emhin ne ribhi ọne agbọn ọsi Esu nan be sin mẹn bhi ẹlo?’ (1 John 2:15-17) ‘Ilọnmhọn oghẹ bi igbugbe, ọle mẹn be rẹ re egbe re ahoho?’ (Ps. 97:10; 101:3; Amos 5:15) Ewanniẹn nin mhan ha re ọbhi ene inọnta nan dẹ rẹkpa mhan lẹn eji ọ da kẹ mhan rẹ. Ahamiẹn ghe mhan sabọ khọn ene emhin ne imhẹn ne re imhan bhi ọkhọle, mhan ki ha re iJehova ghọnghọn.—Ps. 19:14.

14. Bezẹle nọn da khẹke nin mhan ha zẹ ikolu ne mhẹn?

¹⁴ Emhin ọzea nọn yẹ khẹke nin mhan ha lu hi, mhan ki ha zẹ ikolu ne mhẹn, ranmhude, emhin nin ikolu nesẹmhan lu dẹ sabọ rẹso mhan. (Prov. 13:20) Asabọmiẹn ene imhan ko yo isiku, la ene imhan ko wẹnna ida sabọ rẹkpa mhan rẹ ha ria eria bhi uwedẹ nọn yẹẹ Osẹnobulua. Ọkpakinọn, mhan dẹ sabọ miẹn ikolu ne mhẹn nẹ bhi ẹkẹ agbotu nọnsi Osẹnobulua. Ẹnin ọkpa mhan ha da sabọ miẹn eria ne ha rẹkpa mhan “ha mhọn ahoẹmhọn-egbe yẹ lu iwẹnna esili.”—Heb. 10:24, 25, ftn.

15-16. Be Esu rẹ dọnmhegbe yẹ nin ọle fi iria-eria nọnsẹmhan denọ?

¹⁵ Yere ghe uwedẹ nin mhan rẹ ria eria, ọle Esu ho nin ọle fidenọ. Ọle dọnmhegbe nin ọle rẹ noo iman-emhin kẹkẹ ne bha gba rẹ khọn ẹmhọanta nin mhan luẹ bhi Baibo, nin ele hẹi sẹ mhan otọ ẹkẹ.

¹⁶ Bhi ogba ọsi Eden, Esu da nọọn Eve si ẹmhọanta gene nọn ghe Osẹnobulua taman ọlẹn nin ọle hẹi le bhi oran soso. Ọne uwedẹ nan Esu sẹyẹ wo rẹ kọ edandan ẹbho bhi ọkhọle ẹlẹnan. (Gen. 3:1) Bhi ẹkẹ ọne agbọn ọsi Esu nan, ẹghe rebhe mhan rẹ họn inọnta ne dia inian, inọnta bọsi: ‘Ẹmhọanta gene nọn ghe Osẹnobulua bha re obọ ọbhọ nin okpea bi okpea, la nin okhuo bi okhuo ha  bọ egbe? Ẹmhọanta gene nọn ghe Osẹnobulua iguanọ nin mhan ha lu iluemhin ọsi Christmas bi birthday? Ẹmhọanta gene nọn ghe Osẹnobulua nọnsẹ iguanọ nin uwẹ si aranlẹn ọbhi egbe? Osẹnobulua nọn mhọn ahoẹmhọn-egbe gene guanọ nin uwẹ hẹi yẹ deba ene a khu bhi oga mun obọ?’

17. Be ọkhẹke nin mhan lu sade mhan mhọn inọnta rẹji iman-emhin nesẹmhan? Beji Colossians 2:6, 7 tale, be ha nabhọre sade mhan lu iriọ?

¹⁷ Ọkhẹke nin mhan ha mhọn urẹọbhọ da iman-emhin nesẹmhan. Ahamiẹn mhan bha guanọ ewanniẹn rẹji inọnta nin mhan mhọn bhi ọkhọle rẹji iman-emhin nesẹmhan, ọ dẹ sabọ rẹ mhan dọ ha mhọn edandan bhi ọkhọle sade akizẹbue. Ọne edandan dẹ sabọ gbe urẹọbhọ nọnsẹmhan sotọ, yẹ rẹ mhan fidọn bhi iria-eria nọnsẹmhan. Bhiriọ, be ọ khẹke nin mhan lu rẹ gbega egbe? Baibo taman mhan ghe, nin mhan fi ọkhọle denọ, nin mhan “da sabọ lẹn otọ emhin ne mhẹn, nin Osẹnobulua miẹn ọbhi egbe, bi iho nọn gbale nọnsọle.” (Rom. 12:2) Ahamiẹn mhan luẹ iBaibo ẹghe rebhe, mhan ki sabọ lẹn otọ ẹmhọanta ne ribhi ẹkẹ ọle. Bhiriọ, ọ ki mun mhan ẹlo kore ghe, adia nesi Jehova gbamhin. Ọnan ki rẹkpa mhan deziẹn nọnsẹn bhi oga.—Tie Colossians 2:6, 7. 

18. Be imhan ha lu nin ọne agbọn ọsi Esu nan hẹi sabọ si mhan sibhi ibo nọnsi Jehova re?

¹⁸ Mhan la tobọmhan bọn urẹọbhọ nọnsẹmhan okhun, ọ iyi ọria ha rẹkpa mhan lu ọle. Bhiriọ, hẹi zobọ bhọ rẹ ha fidenọ bhi ọria nin uwẹ gene khin bhi ọkhọle. Ha nan erọnmhọn ji Jehova ẹghe rebhe nin ọle re ẹlinmhin nọn khiale nọnsọle rẹ rẹkpa ẹ. Ha ria eria nyan emhin nin uwẹ luẹ. Ha fẹ ebi uwẹ ria bhi ọkhọle ghe ẹghe-ẹghe, bi ebezẹle nin uwẹ da lu emhin nin uwẹ lu. Ha zẹ ikolu ne mhẹn. Eria ne ha sabọ rẹkpa uwẹ ha lu nọnsẹn ọkhẹke nin uwẹ ha deba mun obọ. Bhiriọ, ọne agbọn ọsi Esu nan ida sabọ si uwẹ sibhi ibo nọnsi Jehova re. Uwẹ ki yẹ sabọ “fi iria-eria bi emhin ne khua okhun rebhe ne bha diẹn mun iman-emhin nesi Osẹnobulua denọ.”—2 Cor. 10:5.