1. Idia nela iKristiẹn ha ye bhi ore nin ọhẹnhẹn?

BHI ẹkẹ ikpe 62 C.E rẹsẹbhi 64 C.E., Peter nin odibo da gbẹn ebe ji Kristiẹn ne ha nyẹnlẹn bhi Pontus, Galatia, Cappadocia, Asia, bi Bithynia. (1 Pet. 1:1) Ene agbotu nan ne ha ribhi Asia Minor, ẹbho ne nanbhi agbaẹbho kikẹ vae, ele ribhọ. Ọ da khẹke nan ziẹn ele udu ranmhude ele da wo ha miẹn ekpokpo bi ezuọzuọ bhi egbe. Ẹghe nọn kakale, ọle ele da ha nyẹnlẹn, edọnmhẹn nin ele ha miẹn bhi egbe wo manman kaka. Peter da gbẹn ji ele taman ele ghe, ẹghe ọkpẹnlẹn sire. Bhi ọsi ẹmhọanta, ọ bha sẹ sẹbhi ikpe igbe, ọkpẹnlẹn da gene vae ẹghe nan rẹ gbe Jerusalem khuelo. Be bhọ ha rẹkpa ibhokhan iKristiẹn bhi agbaẹbho rebhe rẹ sabọ ziẹngbe ọne ẹghe ọkakale nan?—1 Pet. 4:4, 7, 12.

2, 3. Bezẹle nin Peter da gbẹn ji ibhio ọle ghe nin ele ha miẹn ọdeọde bhi ẹwẹ ele ọbhi egbe? (Fẹ adudu nọn ribhi eji a da munhẹn ghe.)

² Bhi ẹwẹ ene emhin nin Peter tẹmhọnlẹn bhi ọne lẹta, ọle da yẹ taman ele ghe, nin ele ha miẹn ọdeọde bhi ẹwẹ ele ọbhi egbe. (1 Pet. 4:9) Bhi urolo iGreek, ebi a re ọle ta nanrẹ miẹn ọria ọbhi egbe, ọle hi, nanrẹ ha mhọn ẹkẹ ẹjẹjẹ da ọriọbhe. Ọkpakinọn, Peter da gbẹn ji  ene iKristiẹn ghe nin ele ha miẹn ene ele ko ga ọbhi egbe. Elele nela ele ha miẹn bhọ sade ele miẹn ọdeọde ọbhi egbe?

³ Ọ dẹ rẹkpa ele rẹ manman sikẹ egbe. Ọria sẹ ka tie ẹ vae bhi isọle khẹ? Ọ bha be manman sẹ uwẹ ọnyẹnmhẹn nin uwẹ rẹ yo? Ẹghe nin uwẹ rẹ tie ẹbho eso nin bha ko ribhi agbotu vae bhi uwa nọnsẹ, ikolu nin bha ko mhọnlẹn bha be kie si diẹn? Mhan a ha miẹn ibhio mhan ọbhi egbe, mhan ki sabọ manman sikẹ ele. Ranmhude emhin wo manman ha khọ ọbhọ, ọ da khẹke nin Kristiẹn ne ha nyẹnlẹn bhi ẹghe Peter rẹ manman sikẹ egbe nọnsẹn. Iriọ yẹ nọn rẹji imhan nin Kristiẹn ẹlẹnan nian ne nyẹnlẹn bhi ẹghe ọkike ọsi ọne agbọn nan.—2 Tim. 3:1.

4. Inọnta nela mhan ha zilo nyan bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan?

⁴ Isẹhoa nela mhan mhọn nin mhan rẹ ha miẹn ọdeọde ọbhi egbe? Be ha rẹkpa mhan rẹ sabọ san gbera emhin ne re ọle nọghọ nan rẹ miẹn ọria ọbhi egbe? Be ha rẹkpa mhan lu nọnsẹn sade ọria miẹn mhan ọbhi egbe?

5. Uwedẹ nela mhan ha rẹ ha miẹn ẹbho ọbhi egbe bhi ikolo oga nesẹmhan?

⁵ Bhi ikolo oga: Mhan gbe obokhian nin ẹbho rebhe ne vae bhi ikolo oga nesẹmhan ranmhude, imhan rebhe a ko tie, nin mhan vae dọ le ebale oriọn. Jehova bi agbotu nọnsọle tie mhan vae. (Rom. 15:7) Ọkpakinọn, eriọbhe ha vae, a sabọ rẹ yọle Jehova, agbotu nọnsọle, bi mhan ko tie ele re. Bhiriọ, ọkhẹke nin mhan zegbere rẹ gbe obokhian nin ele a ha rẹ miẹn ele bha yọ ukpọn, la muegbe beji ọkhẹke. (Jas. 2:1-4) Ahamiẹn ọriọbhe nọn dọ tuẹ mhan bhi ikolo oga bha miẹn ọnọn dotua sikẹ ọle ha rẹkpa ọle, uwẹ dẹ be sabọ dọ dọtua sikẹ ọle? Ọ dẹ ha ti ọle bhọ sade ọle miẹn ọria nọn ha rẹkpa ọle ha taan iBaibo a, yẹ re emhin eso man ọlẹn sade a do ikolo oga. Uwedẹ esili wo khọnan nin mhan ha rẹ ha miẹn ẹbho ọbhi egbe.—Rom. 12:13.

6. Hela mhan ha mobọ tie vae bhi isẹmhan?

⁶ Tie ẹbho beji bha ha da ko re egbe re ahoho: Bhi Baibo, uwedẹ ọkpa nan rẹ miẹn ẹbho ọbhi egbe hi, nan rẹ tie ele vae nin ele dọ le ebale. (Gen. 18:1-8; Judg. 13:15; Luke 24:28-30) Uwẹ ha tie ọria nọn dọ le ebale, ọnan rẹman ghe uwẹ guanọ nin ọle ha yi ọmọe ẹ. Hela mhan ha mobọ tie? Ibhio mhan nin mhan ko ga. Emhin da ha nọghọ, ọbha be khẹke nin mhan ha rẹkpa egbe? Ọkhẹke nin mhan ha deba ene ibhio mhan nan rebhe mun obọ yẹ nyẹnlẹn bhi ọfure. Bhi ukpe 2011, Otu Nọn Sun Oga da fi ẹghe nan rẹ kugbe luẹ ebe Ọkhẹughe denọ bhi Bẹtẹl nọn ribhi United States. Ele da fiọ denọ sibhi agogo 6:45 pm re diọbhi 6:15 pm. Bezẹle nin ele da dinian fiọ denọ? Ele da yọle ghe, eso dẹ sabọ ha mhọn ọlẹn bhi ọkhọle nin ele rẹ tie ibhio ele vae bhi isele sade a ki do ọne oga nan fo. Bẹtẹl nekẹle da yẹ wo lu rẹkhan ọne emhanmhan nan. Ọnan dọ wo re ibhio mhan ne ga bhi Bẹtẹl kie manman sikẹ egbe nọnsẹn.

7, 8. Be imhan ha rẹ sabọ miẹn ibhio mhan ne dọ re ọta man bhi agbotu nọnsẹmhan ọbhi egbe yẹ?

⁷ Isẹhoa eso ribhọ nin mhan ha da sabọ miẹn ẹbho ọbhi egbe, bọsi, sade ọkpa bhi ene ewanlẹn bhi agbotu ọbhebhe vae dọ re ọta man bhi agbotu nọnsẹmhan, la sade ọfẹotughe re ẹnẹ vae bhi agbotu nọnsẹmhan, la sade a nanbhi Bẹtẹl ji ọkpa bhi ene ewanlẹn vae dọ re ọta man bhi agbotu nọnsẹmhan. (Tie 3 John 5-8.) Uwẹ sabọ datie ele vae nin ele dọ le ebale, bhiriọ uwẹ ki ha miẹn ele ọbhi egbe.

⁸ Obhio mhan ọkpa nin okhuo nọn ribhi United States da yọle: “Rẹ nanbhi otọ ha vade, a ha miẹn ẹbho vae do re ọta man bhi agbotu nọnsẹmhan, imẹn bi ọdọ mẹn ki wo re ọne isẹhoa nan rẹ tie ele bi ikhuo ele vae bhi isẹmhan. Ọnan wo rẹ mhan sọnyẹnmhẹn yẹ rẹkpa mhan bhi uwedẹ oriọn.”

9, 10. (a) Ẹbho nela mhan ha sabọ re otọ nan bhi uwa nọnsẹmhan nin ele dia? (b) Ene iribhi udede uwa dẹ sabọ ha re obọ kpa? Re ijiẹmhin man.

⁹ Ẹbho nin mhan ha sabọ re uwa nan dia: Bhi ẹghe ẹdẹlẹ, uwedẹ ọkpa nin ọria ha rẹ rẹman ghe ọle miẹn ẹbho ọbhi egbe hi, sade ọle re otọ nin eriọbhe nin ọle gba ẹkẹ ọle dia bhi  uwa nọnsọle. (Job 31:32; Philem. 22) A sẹyẹ wo guanọ nin mhan ha re otọ nin eriọbhe ẹlẹnan. Mhan dẹ guanọ uwa nin Efẹotughe ha dia sade ele re ẹnẹ re bhi agbotu nọnsẹmhan. Iriọ yẹ ene vae dọ yo isikulu oga nin agbotu mhanmhanlẹn, bi ene rẹkpa agbotu bọn uwa oga kikẹ. Eria nin emhin idumhunre sunun je sabọ ha guanọ eji ele ha dia ọkuẹsẹ a sabọ hẹnhẹn uwa nọnsele. Hẹi ha riale ghe eria ne mhọn udede uwa, la eria ne mhọn uwa ne mhọn-ose ọkpa ha sabọ rẹkpa. Asabọ rẹ miẹn ele ka sẹ rẹkpa eki gba ne bunbun. Uwẹ dẹ be sabọ re otọ nin ẹbho dia, a ha rẹ miẹn ọiyi udede uwa uwẹ ye?

¹⁰ Obhio mhan ọkpa bhi South Korea da tẹmhọn ẹghe nin ọle rẹ re uwa nin ene dọ yo isikulu oga. Ọle da gbẹn yọle: “Ọ bha ka ha re imẹn bhi ọkhọle rẹ re otọ nin ele dia bhi isẹmhẹn ranmhude, ọiyi uwa nọn kpọnọ mẹn dia, sẹyẹ, mẹn la wo re okhuo. Ọkpakinọn, ọ da wo dọ ha yi emhin eghọnghọn ji mhan, ẹghe nin mhan ki rẹ dọ ha re otọ nin ele rẹ ne mhan dia. Mẹn bi okhuo mẹn da dọ daghe eghọnghọn nin okhuo bi odọ miẹn bhọ sade ele kugbe ha ga iJehova yẹ khu ọbhi ilọnmhọn oga nọnsọle.”

11. Bezẹle nọn da khẹke nin mhan ha miẹn ene la vae bhi agbotu nọnsẹmhan ọbhi egbe?

¹¹ Ibhio mhan ne dọ deba agbotu nọnsẹmhan: Ẹbho eso la azagba-uwa eso sabọ rẹ vae dọ ha nyẹnlẹn bhi agbaẹbho nọnsuwẹ. Eso sabọ rẹ ha yi ene dọ ga bhi eji a da guanọ urẹkpa. Asabọ rẹ je otu ekanẹfan nin ele dọ rẹkpa agbotu nin uwẹ ye. Udede ifiegbedenegbe ọnan khin rẹji ele, ranmhude agbotu bi agbaẹbho ọsọgbọn ele ki ye. Asabọ miẹn ele dẹ yẹ luẹ urolo ọbhebhe. Uwẹ ha tie ele nin bha ko dọ re egbe re ahoho, la nin ele dọ deba bha le ebale, ele ki sabọ ha mhọn imọe ọsọgbọn. Ọnan ki yẹ rẹkpa ele sabọ kẹ guẹ uwedẹ nanrẹ nyẹnlẹn bhi agbaẹbho nọnsẹbha.

12. Be emhin nọn sunun ji obhio mhan rẹ rẹman yẹ ghe ọiyi a re emhin ne bunbun rẹ kue re a rẹ miẹn ọria ọbhi egbe?

¹² Ọiyi emhin ne ghanlẹn ọkpa uwẹ ha rẹ rẹman ọria ghe uwẹ miẹn ọlẹn ọbhi egbe. (Tie Luke 10:41, 42.) Ẹghe nin obhio mhan ọkpa rẹ ha tẹmhọn ebe sunu ẹghe nin ọle rẹ la munhẹn ha lu iwẹnna imissionary, ọle da yọle: “Mhan bha sẹ manman wanre ẹghenin, mhan bha lẹn ẹlo ọne iwẹnna, sẹyẹ, ẹlo azagba-uwa nọnsẹmhan da ha nyan mhan. Ọsemuan ọkpa, ẹlo azagba-uwa mhan da wo manman ha nyan okhuo mhẹn. Emhin rebhe nin mẹn lu nin mẹn rẹ rẹkpa ọle bha sẹbhọ. Ọ ki ha ribhi agogo ihinlọn bi ukhiọnmhẹn (7:30 p.m.), ọria da so obọ bhi odẹ. Ọria nan ha man ọle iBaibo nọn. Ọ da ne anume ea ji mhan. Ọle vae dọ gbe obokhian nin missionary ne la vae. Mhan da tuje odẹa nanlẹn yẹ si amẹn nanlẹn muọn. Mhan da yẹ gbe tea bi chocolate nọn khua. Mhan i sẹ sabọ zẹ urolo iSwahili, ọle bhọ iyẹ sabọ zẹ urolo Ebo.” Ọne obhio mhan nan da tale ghe, ọne ẹnẹ nan da rẹkpa ele munhẹn ha deba ene ibhio mhan ne ribhi ọne agbaẹbho lu ọmọe.

13. Elele nela a miẹn bhọ sade a miẹn ẹbho ọbhi egbe?

¹³ Ahamiẹn uwẹ miẹn ẹbho ọbhi egbe, uwẹ ki miẹn eghọnghọn bhi iẹnlẹn bi imọe esili. Ẹghe iribhọ nin ahiẹ ha rẹ hiẹ mun ọria nọn miẹn ẹbho ọbhi egbe. Bhiriọ, uwẹ sabọ rẹ nọọn egbe ẹ yọle, ‘Bezẹle nin ọria ha da he nin ọle rẹ miẹn ẹbho ọbhi egbe?’ Asabọ miẹn emhin eso ribhọ nọn zẹle.

14. Ahamiẹn ghe, ẹghe nin mhan i miẹn zẹle nin mhan ida sikẹ ẹbho, la ọle zẹle nin mhan ida miẹn ele ọbhi egbe, be imhan ha lu yẹ?

¹⁴ A bha miẹn ẹghe: Ene ga iJehova mhọn emhin ne bunbun bhi obọ nin ele lu. Ranmhude ọnan, eso ki ha riale ghe ele imhọn ẹghe nin ele ha rẹ miẹn ẹbho ọbhi egbe. Ahamiẹn iriọ uwẹ ria ọle, re ẹghe ọbhi otọ rẹ kiẹ mhanmhan ilọnmhọn nesẹ ẹ. Uwẹ dẹ be sabọ fi emhin eso denọ beji uwẹ ha da miẹn ẹghe bi isẹhoa rẹ ha miẹn ẹbho ọbhi egbe? Baibo taman iKristiẹn nin ele ha miẹn ẹbho ọbhi egbe. (Heb. 13:2) Emhin nọn gbale nọn nin mhan rẹ ha re ẹghe ọbhi otọ rẹ miẹn ẹbho ọbhi egbe. Bhiriọ, uwẹ dẹ be sabọ si obọ bhi emhin ne bha kaka gbe, beji uwẹ ha da sabọ ha miẹn ẹbho ọbhi egbe?

15. Bezẹle nin eso da riale ghe ele ida sabọ miẹn ẹbho ọbhi egbe?

 ¹⁵ Ẹlo nin uwẹ rẹ ghe egbe uwẹ: Uwẹ be riale ghe uwẹ ida sabọ miẹn ẹbho ọbhi egbe, arẹmiẹn ghe ọ yẹẹ uwẹ rẹ lu iriọ? Ẹkhọle, ọle ọnọghọ nin eso mhọn. Ofẹn yẹ mun eso ghe, ele ida miẹn emhin nin ele ha deba ẹbho ha zilo ọle, la ẹbho ida sọnyẹnmhẹn bhọ sade ele tie ene ẹbho vae bhi isele. Eso yẹ riale ghe, ranmhude ele imanman mhọn igho, ele ida sabọ kue nin ẹbho beji ibhio ele nekẹle bhi agbotu rẹ kue nin ẹbho. Yere ghe, ọiyi nin uwa nọnsẹmhan manman kpọnọ emhin nọn kokhun nẹ. Ẹbho nin mhan tie vae bhi isẹmhan dẹ ha ghọnghọn sade uwa nọnsẹmhan bha gbitọn, sade mhan hẹnhọnlẹn nọnsẹn, bi sade ọiyi eji a da zọn egbe.

16, 17. Be ha rẹkpa mhan nin ọfẹn hẹi ha mun mhan rẹ ha miẹn ẹbho ọbhi egbe?

¹⁶ Lẹn sẹbhọ ghe, ọiyi uwẹ ọkpa ofẹn mun rẹ tie ẹbho vae bhi uwa. Ọkpa bhi ewanlẹn nọn ribhi Britain da tale ghe, ọ sabọ rẹ re ofẹn ha mun nanrẹ miẹn ẹbho ọbhi egbe. Ọ da yẹ yọle: “Ọrẹyiriọ, bọsi elele nan miẹn bhi oga nọnsi Jehova, elele nan miẹn bhọ sade a miẹn ẹbho ọbhi egbe kpọnọ gbera ofẹn nọn rẹ mun ọria. Mẹn ha gheghe deba ẹbho dotua ha wọn coffee yẹ zilo kugbe, ọ manman sẹ mẹn ọnyẹnmhẹn.” Ha mun ẹmhọn eria nin uwẹ tie vae bhi isuwẹ kalo. (Phil. 2:4) Ọ yẹẹ eria ne bunbun rẹ ha gbe okha ọsi iẹnlẹn nọnsele man ẹbho. A sabọ miẹn ghe, ẹghe nan rẹ re egbe re ahoho ọkpa ẹbho a da sabọ taman mhan nin mhan gbe okha nọnsẹmhan mhan ele. Ọwanlẹn ọbhebhe da yọle: “Ranmhude mhẹn tie ẹbho ne ribhi agbotu vae bhi isẹmhẹn, mẹn ki wo dọ manman lẹn ele. Ọne ẹghe nan mhẹn rẹ sabọ manman lẹn ele, manman nọn, ebi ele rẹ miẹn oga ẹmhọanta yẹ.” Ẹbho nin mhan tiele dẹ ha ghọnghọn sade ẹmhọn ele mhan mun kalo.

¹⁷ Obhio mhan nin okhuo nọn re uwa nin ene vae dọ yo isikulu oga dia, da yọle: “Ẹghe ọhẹnhẹn, mẹn da ha si egbe ranmhude uwa nọnsẹmhẹn bha kpọnọ, sẹyẹ, agala nin ẹbho ka noo kere, ele mẹn mhọnlẹn. Ọrẹyiriọ, okhuo ọkpa nin ọdọ ọle ha man emhin bhi ọne isikulu da wo ko mẹn udu re. Ọ da taman mẹn ghe, bhi iwẹnna ọfẹotughe nin ọle bi ọdọ ọle lu, isi obhio mhan nọn mun oga nọnsi Jehova kalo, nọn yẹ de obọ re bhi iẹnlẹn, ọle yẹẹ ele nẹ nin ele dia, a ha rẹ miẹn ọne obhio mhan imanman mhọn ẹmhin. Ọnan da wo rẹkpa mẹn yere emhin nin inẹn mẹn taman mhan ẹghe nin mhan rẹ ha yi ibhokhan. Inẹn mẹn ki yọle: ‘Nan rẹ ha le ebale nin ẹfọ-ẹfọ ye bhi eji a da hoẹmhọn egbe, ọle mhẹn nẹ nan rẹ ha le elanmẹn bhi eji a da zọn egbe.’” (Prov. 15:17) Hẹi yẹ ji ofẹn ha mun uwẹ rẹ re oyẹẹ ha miẹn ẹbho ọbhi egbe.

18, 19. Mhan da ha miẹn ẹbho ọbhi egbe, be bhọ ọnan ha rẹ rẹkpa mhan rẹ ha re ẹlo esili rẹ ghe ele yẹ?

¹⁸ Ẹlo nin uwẹ rẹ ghe ẹbho: Ahamiẹn ọria nin bha ko ribhi agbotu lu emhin nọn iyẹẹ uwẹ, asabọ miẹn ẹkẹ ọle ki ha khọ ẹ. Ahamiẹn uwẹ bha dọnmhegbe nin emhin nin ọle lu hẹi yẹ khọ uwẹ bhi ẹkẹ, uwẹ ida sabọ ha re ẹlo esili ghe ọne obhio mhan. Ọ dẹ nọghọ uwẹ rẹ tie ọria nin uwẹ ire ẹlo esili ghe vae bhi uwa nọnsuwẹ. Sẹyẹ, asabọ miẹn ọ nọghọ uwẹ rẹ yelea emhin ọbe nin ọria lu uwẹ le.

¹⁹ Baibo rẹman ghe, mhan a ha miẹn ẹbho ọbhi egbe, ikolu nin mhan bi ele ko mhọnlẹn ki si diẹn, aharẹmiẹn oghian mhan ọne ọria khin. (Tie Proverbs 25:21, 22.) Mhan ha tie ọria vae bhi uwa nọnsẹmhan, mhan ki sabọ daghe ikpẹ esili ọsi ọne ọria nin Jehova daghe, nọn zẹle ọle datie ọle nanbhi oga ẹmhọanta. Bhiriọ, mhan ki yẹ sabọ ha re ẹlo esili rẹ ghe ọne ọria. (John 6:44) Mhan ha re oyẹẹ tie ọria vae bhi uwa nọnsẹmhan, ọnan sabọ rẹ rẹkpa mhan munhẹn kiẹn imọe. Bẹ uwẹ ha rẹ lẹn yẹ si oyẹẹ uwẹ rẹ miẹn ẹbho ọbhi egbe? Uwẹ a ha re obọ rẹkhan ebe ribhi Philippians 2:3, ọle uwedẹ ọkpa nọn ha rẹkpa ẹ. Enin yọle: “Ha re idegbere lu emhin. Ha riale ghe, ẹbho nekẹle mhẹn gbera uwẹ.” Asabọ miẹn ghe ibhio mhan mhọn urẹọbhọ gbera mhan, la ele sabọ mhọn ziẹngbe nẹ mhan, la ele mhọn ikpẹ esili nẹ mhan. Ahamiẹn uwedẹ nin ibhio mhan rẹ  mhẹn gbera mhan, ọle mhan daghe, oyẹẹ nin mhan mhọn da ele ki manman dinmhin, sẹyẹ, mhan ki sabọ ha miẹn ele ọbhi egbe.

20. Uwedẹ nela ọkhẹke nin mhan rẹ lu emhin, sade ọ kẹ nin mhan rẹ yi ọria nọn tie mhan vae bhi isọle ghe mhan dẹ vae? Bezẹle nọn da khẹke nin mhan diriọ lu emhin?

²⁰ David da so illo yọle: “Eo Jehova, họla ha sabọ re ẹnẹ re bhi ibọkpọ nọnsẹ?” (Ps. 15:1) Ọle ki nọọn ọne inọnta fo, ọle da tẹmhọn uwedẹ nin Osẹnobulua guanọ nin eria nin ọle tiele a re ha lu emhin. Ọkpa bhọ hi, ọne ọria ki ha re obọ rẹkhan emhin nin ọle tale. David da yọle: “Ọle ha ve ive, ọle ki dọnmhegbe rẹ mun ọlẹn sẹ, a ha rẹ miẹn ọ nọghọ ọle rẹ mun sẹ.” (Ps. 15:4) Ahamiẹn ọria tie mhan vae bhi uwa nọnsọle, ọ da kẹ mhan rẹ yi ọle mhan dẹ vae, ọkhẹke nin mhan lu rẹkhan ebi mhan tale. Asabọ miẹn ghe, ọne ọria nọn tie mhan wo wẹnna kaka rẹ muegbe khẹ mhan. Ahamiẹn mhan bha yẹ vae, ẹsọn nin ọle miẹn rebhe ki wo kiẹn ihoho. (Matt. 5:37) Ahamiẹn ghe mhan bha yẹ yo isi ọria nin mhan taman ghe mhan dẹ vae ranmhude a tie mhan bhi ije ọbhebhe nin mhan riale ọ mhẹn nẹ, ọnan bha rẹman ghe mhan hoẹmhọn ọne ọria la mhan mun ekpẹn nanlẹn. Ebe khẹke nin mhan lu hi, emhin nọn irẹ khin nin ọria nọn tie mhan miẹn rẹ kuere, nin mhan re ekhuẹnmhẹn rẹ miẹn ele ọbhi egbe. (Luke 10:7) Ahamiẹn mhan bha yẹ ha mhọn isẹhoa rẹ yo ranmhude emhin sunun, ọkhẹke nin mhan kẹ ji ọne ọria lẹn ghe mhan iyẹ vade.

21. Mhan da ha lu rẹkhan uwedẹ nanrẹ lu emhin bhi agbaẹbho nọnsẹmhan, be bhọ ọnan ha rẹ rẹkpa mhan rẹ lu emhin nọnsẹn yẹ sade ọria tie mhan vae bhi isọle?

²¹ Ọ yẹ khẹke nin mhan lu rẹkhan uwedẹ nanrẹ lu emhin bhi agbaẹbho nọnsẹmhan. Bhi agbaẹbho eso, uwẹ sabo rẹ sẹbhi uwa nọnsi ọria a ha rẹ miẹn ghe ibha bha ka ko rẹ yi ghe uwẹ dẹ vae. Bhi agbaẹbho nekẹle, bha dẹ ka ko rẹ yi fo ọkuẹsẹ uwẹ sẹbhi uwa nọnsi ọria. Sẹyẹ, bhi agbaẹbho eso, emhin ne mhẹn nẹ, ele a rẹ kue nin eriọbhe. Bhi agbaẹbho nekẹle, emhin nanrẹ kue nin eriọbhe, ọle ha yẹ si ene nyan uwa obọ. Bhi agbaẹbho eso sẹyẹ, ọkhẹke nin ene rẹ ẹnẹ ji ọria ne emhin mhọn nin ele ha ne nin ene nyan uwa, bhi ije nekẹle, ọ manman ti ene nyan uwa bhọ sade ọriọbhe bha ne emhin re hiehie. Bhi ije eso, ọiyi emhin ọbe sade uwẹ hele rẹ vae bhi uwa nọnsi ọria bhi ọsi ọhẹnhẹn, la ọzi ugbazeva nin ọle tiẹ uwẹ vae bhi isọle. Bhi ije nekẹle, ọ imhẹn nin ọria rẹ lu iriọ. Bha ji mhan dọmhegbe rẹ lu emhin bhi uwedẹ nọn ha re ọria nọn miẹn mhan ọbhi egbe rẹ ha ghọnghọn.

22. Bezẹle nọn da yi emhin kpataki nin mhan ha rẹ ha miẹn ẹbho ọbhi egbe?

²² Peter nin odibo da yọle: “Ọkpẹnlẹn ọsi emhin rebhe sire.” (1 Pet. 4:7) Ekpokpo nọn khua wo manman sire. Beji emhin ki rẹ manman khọ ọbhọ ẹlẹnan nian, ahoẹmhọn-egbe nin mhan bi ibhio mhan ko mhọn da egbe ha rẹkpa mhan. Ibhude nin Peter gbẹn ji iKristiẹn wo manman khẹke mhan ẹlẹnan. Peter da taman mhan nin mhan ha miẹn ọdeọde ọbhi egbe. Emhin eghọnghọn nọn nin mhan rẹ ha miẹn ẹbho ọbhi egbe nian rẹ dọ sẹbhi ighegheghe.—1 Pet. 4:9.