1. Be iDavid tale rẹji idegbere nọnsi Jehova?

MHAN dẹ be gene sabọ yọle ghe Jehova mhọn idegbere? Ehe! David nin Ojie da gbẹn yọle ghe, idegbere nọnsi Jehova zẹle nin ọle da sabọ kiẹn okpọria. (2 Sam. 22:36; Ps. 18:35) Be iDavid ha ria ẹmhọnlẹn ẹghe nin ọle rẹ ta ọne ọta nan? Asabọmiẹn ebe sunu ẹghe nin Samuel rẹ vae bhi isi aba ọle, nin ọle dọ re ẹbhii zẹ ọnọn ha kiẹn ojie ọsi Izrẹl bhi ẹghe odalo ọle ha ria ẹmhọnlẹn. Bhi ẹwẹ imọn ikpea elẹnlẹn nin aba ọle mhọnlẹn, David hi ọnọn ke otọ nẹ. Ọrẹyiriọ, ọle Jehova zẹ nọn kiẹn Ojie sade Saul yu.​—1 Sam. 16:​1, 10-13.

2. Be imhan ha zilo nyan bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan?

² Edandan iribhọ ghe David nin Ojie dẹ wo rẹọbhi ebi Psalm 113 tale. Psalms 113:​6-8 rẹman ghe, Jehova na bhi okhun ghe ọne otọ nan nin ọle da tuẹn ene ibhioguele okhun. Bhi ọne uhọnmhọn-ọta nan, mhan dẹ ka zilo nyan ẹghe kẹkẹ nin Jehova rẹ re idegbere man, bi ebi mhan ha sabọ miẹn luẹ bhi obọ ọle. Mhan ha ki zilo nyan ọnin fo, mhan ki zilo nyan ebi ijiẹmhin ọsi Saul nin Ojie, Daniel nin akhasẹ bi Jesu Kristi ha rẹ sabọ rẹkpa mhan ha lu emhin ọbhi oleghe yẹ.

3. Be iJehova re ne mhan lu emhin yẹ? Be ọnan rẹman?

³ Uwedẹ nin Jehova rẹ ne eria ne bha gba fo lu emhin, rẹman ghe ọle mhọn idegbere. Ọle igheghe miẹn oga nọnsẹmhan ọbhi egbe, ọle yẹ si mhan kẹ egbe bii imọẹ. (Ps. 25:14) Jehova hi ọnọn tobọle re ọmọn nọnsọle rẹ zọese ọbhi olukhọ nọnsẹmhan beji mhan ha da sabọ miẹn isẹhoa rẹ deba ọle ha lu ọmọẹ. Udede itohan Jehova wo rẹman bhi enan!

4. Uwedẹ nela Jehova rẹ man mhan? Bezẹlẹ?

 ⁴ Bha ji mhan fẹ ijiẹmhin ọbhebhe ghe nọn rẹman ghe Jehova mhọn idegbere. Ranmhude Jehova man mhan, ọle mhọn ọne ahu rẹ lu ọle nin mhan hẹi sabọ tobọmhan ha zẹ ebi mhan ha lu bhi iẹnlẹn. Arẹmiẹn ọle mhọn ọne ahu nan, ọle da sẹyẹ man mhan nin mhan sabọ tobọmhan ha zẹ ebi mhan ho nin mhan kiẹn bhi iẹnlẹn. Emhin nin mhan re iẹnlẹn nọnsẹmhan lu rẹtẹ iJehova arẹmiẹn mhan dia khere bhi eji ọle ye. Ọle guanọ nin mhan tobọmhan zẹ rẹ ha re ọkhọle rebhe ga ọle ranmhude mhan hoẹmhọn ọlẹn, bi ranmhude mhan lẹnmhin ghe elele nabhọre sade mhan hẹnmhọn nanlẹn. (Deut. 10:12; Isa. 48:​17, 18) Ọ manman wo ti mhan bhọ ghe, ọria idegbere Jehova khin!

5. Be iJehova rẹ re idegbere man yẹ? (Fẹ adudu nọn ribhi odalo ọne ebe nan ghe.)

⁵ Jehova noo uwedẹ nin ọle rẹ ne mhan lu emhin rẹ man mhan ebi mhan ha rẹ ha re idegbere lu emhin yẹ. Arẹmiẹn Jehova hi ọnọn mhọn ẹwanlẹn nẹ bhi ọne agbọn nan rebhe, ọle sẹyẹ kaẹho sade mhan mhọn ebi mhan ha ta. Bhi ọsi ijiẹmhin, Jehova re otọ nin ọmọn nọnsọle rẹ deba ọle man emhin. (Prov. 8:​27-30; Col. 1:​15, 16) Arẹmiẹn Jehova mhọn ọne ahu rẹ tobọle lu emhin rebhe, ọle yẹ gha ẹsọn nin ẹbho. Bhi ọsi ijiẹmhin, ọle re iJesu mundia nin ọle ha yi Ojie ọsi Agbejele nọnsọle. Ọle dẹ yẹ re ahu nin itue 144,000 ne ha deba iJesu gbẹloghe. (Luke 12:32) Jehova da man iJesu emhin nin ọle da sabọ ha yi Ojie bi Ojohẹn. (Heb. 5:​8, 9) Ọle yẹ man ene ha deba iJesu gbẹloghe ebi ele ha rẹ miẹn ẹsọn nọnsele yẹ. Sokpan, ọle iwo taman ele ebi ele ha lu yẹ bhi emhin rebhe, ranmhude, ọle rẹọbhọ ghe ele dẹ lu iho nọnsọle.​—Rev. 5:10.

6-7. Be imhan ha miẹn luẹ bhi uwedẹ nin Jehova rẹ zẹ ẹsọn eso obọ nin ẹbho?

⁶ Ahamiẹn Aba mhan nọn ribhi okhun mun  ẹsọn nin ẹbho arẹmiẹn ghe ọle iguanọ urẹkpa bhi obọ ọria soso, imhan kii? Ọ bha be khẹke nin mhan yẹ ha zẹ iwẹnna eso obọ nin ẹbho nin ele ne mhan lu ọle? Bhi ọsi ijiẹmhin, ahamiẹn ọwanlẹn bhi agbotu la ọdafẹn-uwa uwẹ khin, ha zẹ ẹsọn eso obọ nin ẹbho nin ele rẹkpa uwẹ lu ọle. Hẹi wo ha taman ele ebi ele ha lu yẹ bhi emhin rebhe. Ahamiẹn uwẹ re egbe khọkhọ iJehova bhi ọne uwedẹ nan, uwẹ ki sabọ ha lu iwẹnna nin uwẹ mhọn bhi obọ. Sẹyẹ, uwẹ ki sabọ man eria ebi a rẹ lu ọle yẹ, bhiriọ, ofẹn ọne iwẹnna iyẹ da ha mun ele. (Isa. 41:10) Emhin ọbhebhe nela ẹbho ne ribhi ihe ha sabọ miẹn luẹ bhi obọ iJehova?

⁷ Baibo rẹman ghe, ọ yẹẹ iJehova rẹ ha họn ebi ẹhi nesọle mhọn bhi ọkhọle. (1 Ki. 22:​19-22) Ene biẹ ọmọn, be ibha ha rẹ sabọ re egbe khọkhọ iJehova yẹ? Bhi eji ọ da khẹke, ha nọọn imọn nesẹ ebi ele mhọn bhi ọkhọle rẹji ebi a ha rẹ re iwẹnna nọn ribhi otọ khian yẹ. Lu rẹkhan ebi ele ta ahamiẹn ebi ele ta mhẹnmhin.

8. Be iJehova rẹ re iziẹngbe ne Abraham bi Sarah lu emhin yẹ?

⁸ Uwedẹ nin Jehova rẹ re iziẹngbe lu emhin yẹ rẹman ghe ọle mhọn idegbere. Jehova mhọn iziẹngbe da ẹbho ne ga ọle ahamiẹn ele re ekpẹn nọọn ọlẹn ebezẹle nin ọle da guanọ nin ọle lu ebi ọle ho nin ọle lu. Bhi ọsi ijiẹmhin, Ọle da wo ka Abraham ehọ ẹghe nin Abraham rẹ ha taman ọlẹn ghe ọ iyi emhin nọn khẹke nin Ọle rẹ fuẹn Sodom bi Gomorrah a. (Gen. 18:​22-33) Jehova yẹ re iziẹngbe rẹ ne iSarah nin okhuo Abraham lu emhin. Ẹghe nin Jehova rẹ tale ghe Sarah dẹ ha hanmhan arẹmiẹn Sarah dọmanlẹn, Sarah da ha jiẹ. Ọrẹyiriọ, Jehova bha ha khọ ẹkẹ ọle. (Gen. 18:​10-14) Ọle da wo re ekpẹn rẹ ne iSarah lu emhin.

9. Be ene biẹ ọmọn bi ene ewanlẹn bhi agbotu ha rẹ sabọ re egbe khọkhọ iJehova yẹ?

⁹ Be ene biẹ ọmọn bi ene ewanlẹn bhi agbotu ha rẹ sabọ re egbe khọkhọ iJehova yẹ? Be uwẹ rẹ lu emhin yẹ ahamiẹn imọn nesẹ la ibhio mhan bhi ẹkẹ agbotu bha re obọ ọbhi ebi uwẹ tale? Uwẹ dẹ wo re ẹjẹjẹ taman ele ghe, ebi ele ta bha gba? La uwẹ dẹ dọnmhegbe nin uwẹ lẹn otọ ebi ele tẹmhọn ọlẹn? Ene ribhi azagba-uwa bi ene ribhi ẹkẹ agbotu dẹ wo miẹn elele sade ene ribhi ihe re egbe khọkhọ iJehova. Ebi mhan ha miẹn luẹ bhi uwedẹ nin Jehova rẹ re idegbere man, ọle mhan sẹ luẹ nian. Ejayenan nian, bha ji mhan zilo nyan ebi ijiẹmhin ọsi ẹbho nin Baibo tẹmhọnlẹn ha rẹ rẹkpa mhan yẹ, nin mhan da sabọ ha lu emhin ọbhi oleghe.

10. Bezẹle nin Jehova da gbẹn ijiẹmhin ọsi ẹbho ne lu nọnsẹn bi ọsi ẹbho ne bha lu nọnsẹn ọbhi Baibo?

¹⁰ Jehova gbẹn ijiẹmhin ọsi ẹbho kẹkẹ ọbhi Baibo nin ọle rẹ man mhan emhin. (Isa. 30:​20, 21) Ahamiẹn mhan ria eria nyan ijiẹmhin esili ọsi ẹbho ne ribhi Baibo, mhan ki sabọ miẹn emhin ne bunbun luẹ bhi obọ ele, bọsi nan rẹ ha lu emhin ọbhi oleghe. Mhan dẹ yẹ miẹn emhin luẹ bhi ebe sunu ji ene bha re ikpẹ esili man.​—Ps. 37:37; 1 Cor. 10:11.

11. Be imhan ha miẹn luẹ bhi ijiẹmhin nọn imhẹn nin Saul rẹman?

¹¹ Ria ẹmhọn ebe sunu ji Saul nin Ojie. Ẹghe nin ọle rẹ ha yi usẹn obhokhan, ọle wo ha lu emhin ọbhi oleghe. Ọle ilu gbera eji ahu nọnsọle sẹle. Ọle bhọ bha rẹ ka nan re ọle ọbhi ihe nọn khua. (1 Sam. 9:21; 10:​20-22) Ọkpakinọn, ẹghe nin ọle ki rẹ kiẹn ojie fo, ọle da munhẹn ha lu emhin nan bha re ahu nanlẹn rẹ lu. Ẹghe ọkpa ribhọ nin ọle bha rẹ sabọ ziẹngbe khẹ Samuel nin akhasẹ. Ranmhude Saul bha mun udu tẹ iJehova nin ọle miẹn ele fan bhi ọne ẹghe nan, ọle da tobọle zọese ji Jehova arẹmiẹn ọ iyi ọle ọkhẹke nọn lu ọle. Ranmhude ọnan, Jehova da he ọle yẹ re ọle  sibhi ihe ọsi ojie re. (1 Sam. 13:​8-14) Ọ bha khẹke nin mhan diabe iSaul nọn lu gbera eji a yọle nin ọle lu sẹ.

12. Ijiẹmhin esili nela Daniel rẹman?

¹² Daniel nin akhasẹ bha diabe iSaul. Ọle wo re ijiẹmhin esili man. Bhi edagbọn iẹnlẹn nọnsọle rebhe, ọle da wo ha yi ọria nọn degbere bi ọria nọn lu emhin ọbhi oleghe. Ọle yẹ wo ha mun udu tẹ iJehova nọn ha dia ọle ẹghe rebhe. Bhi ọsi ijiẹmhin, ẹghe nin Jehova rẹ noo ọle rẹ gbotọ ebhohiẹ nọnsi Nebuchadnezzar fanọn an man iNebuchadnezzar, Daniel bha ha tale ghe ahu nọnsọle ọle rẹ lu ọle. Ranmhude idegbere nin ọle mhọnlẹn, ọle da re ọne ogẹn ji Jehova. (Dan. 2:​26-28) Be imhan miẹn luẹ bhi ọnan? Ahamiẹn mhan wo guẹ ebi a rẹ re ọta man yẹ bhi agbotu, la mhan wo sabọ rẹkpa ẹbho bhi itẹmhọn Osẹnobulua, Jehova ọkhẹke nin mhan ha re ọne ogẹn je. Ọkhẹke nin mhan re idegbere lẹn ghe, sade Jehova bha rẹkpa mhan, mhan ida sabọ lu ene emhin nan. (Phil. 4:13) Ahamiẹn mhan lu inian, mhan ki yẹ ha re egbe khọkhọ iJesu. Bezẹle nin mhan da ta iriọ?

13. Be imhan miẹn luẹ bhi ọta nin Jesu tale bhi John 5:​19, 30?

¹³ Arẹmiẹn Jesu wo ha yi ọria nin egbe gba nan, ọle da sẹyẹ ha mun udu tẹ iJehova. (Tie John 5:​19, 30.) Ọle bha ne Aba ọle ha hinmhin ihe. Philippians 2:6 taman mhan ghe, Jesu “bha ha riale hiehie, ghe, nin ọle miẹn Osẹnobulua ihe, ghe nin ọle bi Osẹnobulua ko ha yi abọkpa.” Ọle bha lu gbera eji Aba ọle re ahu nanlẹn sẹ. Sẹyẹ, ọle wo ha mun ekpẹn nin Aba ọle ranmhude ọria idegbere ọle khin.

14. Be iJesu lu yẹ ẹghe nin inẹn iJames bi John rẹ ha bhii ọle emhin nan bha re ahu nanlẹn rẹ lu?

¹⁴ Ẹghe ọkpa, inẹn iJames bi John da ha bhii Jesu nin ọle ne imọn nesọle ọbhi ihe nọn khua. Be iJesu ki lu yẹ beji a miẹn ghe ọ iyi obọ ọle ọ ye nan rẹ ne ẹbho ọbhi ihe? Jesu bha riia ẹghe a rẹ taman ele ghe, Aba ọle ọkpa mhọn ọne ahu rẹ tare ọria nọn ha debhi obọ-era la obọ-agobọ nọnsọle a bhi Agbejele nọnsi Osẹnobulua. (Matt. 20:​20-23) Jesu re ọnan rẹman ghe ọle ida lu gbera eji Aba ọle re ahu nanlẹn sẹ. Ọle wo ha lu emhin ọbhi oleghe. Ebi Jehova taman ọlẹn nin ọle lu, ọle wo ha lu tee! (John 12:49) Be imhan ha rẹ re egbe khọkhọ iJesu yẹ bhi ijiẹmhin esili nin ọle rẹman?

15-16. Be imhan ha rẹ re obọ rẹkhan adia nọn ribhi 1 Corinthians 4:6 yẹ?

¹⁵ Jesu mhan re egbe khọkhọ sade mhan  re obọ rẹkhan adia nọn ribhi 1 Corinthians 4:6. Enin taman mhan ghe nin mhan hẹi ha lu gbera ebi a gbẹn ọbhi otọ. Bhiriọ, ọria ha bu uwẹ re nin uwẹ re adia nanlẹn, dọnmhegbe nin uwẹ hẹi gheghe ha taman ọlẹn emhin ne ri uwẹ bhi ọkhọle. Ji a miẹn ghe uwẹ ria ọne ẹmhọn nọnsẹn fo ọkuẹsẹ uwẹ talọ ọbhọ. Ọkhẹke nin mhan ha dia ele diọ bhi Baibo bi ebe nin agbotu gbẹn dagbare. Ahamiẹn mhan lu inian, mhan ki rẹman ghe, mhan lẹn sẹbhọ ghe mhan bha lẹn emhin rebhe, ghe, obọ iJehova nin Aba mhan ọkpa mhan ha da sabọ miẹn adia nọn gbale.​—Rev. 15:​3, 4.

¹⁶ Emhin ebhebhe ribhọ ne zẹle nọn da khẹke nin mhan ha mhọn idegbere. Be idegbere ha rẹ rẹkpa mhan ha ghọnghọn yẹ? Be ọ ha yẹ rẹ rẹkpa mhan ha deba ẹbho lu emhin bhi uwedẹ nọn gbale yẹ? Ene inọnta nan mhan ha ki zilo nyan nian.

17. Bezẹle nin ọria nọn mhọn idegbere, nọn yẹ lu emhin ọbhi oleghe da ghọnghọn?

¹⁷ Mhan dẹ ha ghọnghọn sade mhan mhọn idegbere yẹ lu emhin ọbhi oleghe. Bezẹle nin mhan da ta iriọ? Ranmhude, ahamiẹn mhan lẹn sẹbhọ ghe emhin eso ribhọ nin mhan ida sabọ tobọmhan lu, mhan ki ha ghọnghọn sade ẹbho rẹkpa mhan lu ene emhin. Bhi ọsi ijiẹmhin, ẹghe nin Jesu rẹ re egbe dan ene itue igbe ne ha khọnmhọn emianmhẹn egbekẹn, otuọnkpa bhi ẹwẹ ele ọkpa fikie dọ taman ọlẹn obulu, ranmhude ọle lẹnmhin ghe, ẹghe iribhọ nin ọle ha rẹ sabọ tobọle hinmhin egbe ọle. Ranmhude ọria idegbere ọne okpea nin khin, ọle da ji ebi Jesu lu nanlẹn da ti ọle bhọ. Ọle da yẹ re ekhuẹnmhẹn ji Osẹnobulua.​—Luke 17:​11-19.

18. Bezẹle nin mhan ha da sabọ ha deba ẹbho muobọ nọnsẹn sade mhan mhọn idegbere yẹ lu emhin ọbhi oleghe? (Romans 12:10)

 ¹⁸ Ọria nọn lu emhin ọbhi oleghe nọn yẹ mhọn idegbere, ọle sabọ deba ẹbho muobọ. Bezẹle? Ranmhude ọria nọn sẹ inian ha daghe ẹbho re ikpẹ esili man, ọle ki ha ghọnghọn yẹ re ẹlo esili ghe ele. Ele yẹ ghọnghọn sade ọria lu nọnsẹn bhi ẹsọn nọn hi ki re khin nan mun nanlẹn. Ele ki wo ha khuẹnmhẹn ọne ọria yẹ mun ekpẹn nanlẹn.​—Tie Romans 12:10.

19. Emhin eso nela zẹle nọn da khẹke nin mhan rẹban okpẹhio?

¹⁹ Ranmhude ẹbho ne mhọn okpẹhio guanọ nan ha gẹn ele ọkpa, ọnọghọ ele rẹ ha gẹn ẹbho nekẹle. Ele kẹ wo re ẹbho nekẹle rẹ khọkhọ egbe ele, ranmhude ele guanọ nan ha ghe ele bii eria ne mhẹn nẹ. Sẹyẹ, ọria nọn mhọn okpẹhio ki ha riale ghe, ọle ọkpa hi ọnọn ha sabọ lu emhin rebhe, ranmhude ọle riale ghe ẹbho nekẹle ida sabọ lu ọle nọnsẹn. Ele guanọ nin ele mhẹn gbera ẹbho rebhe, ranmhude ọnan, ẹkẹ ki ha khọ ele sade ele daghe ọria nọn mhẹn gbera ele. (Gal. 5:26) Eria ne sẹ inian ikẹ sabọ lu ọmọẹ. Mhan ha daghe ghe mhan mhọn okpẹhio, ọkhẹke nin mhan nan erọnmhọn ji Jehova nin ọle rẹkpa mhan fi ọkhọle denọ, beji a da miẹn ghe, ọne ikpẹ nan nọn imhẹn bha fi iniẹn mun otọ bhi ọkhọle nọnsẹmhan.​—Rom. 12:2.

20. Bezẹle nọn da khẹke nin mhan ha mhọn idegbere yẹ lu emhin ọbhi oleghe?

²⁰ Ọ manman wo ti mhan bhọ ghe Jehova re ijiẹmhin ọbhi otọ nin mhan ha rẹkhan. Mhan dẹ re egbe khọkhọ ọle bhi uwedẹ nin ọle rẹ re idegbere ne ẹbho nesọle lu emhin. Mhan dẹ yẹ re egbe khọkhọ ẹbho nin Baibo tẹmhọnlẹn ne re idegbere rẹ ha ga Osẹnobulua yẹ lu emhin ọbhi oleghe. Bha ji mhan rebhe ha re uyi bi ogẹn ji Jehova. (Rev. 4:11) Ahamiẹn mhan lu ene emhin nan rebhe, mhan ki sabọ ha yi ọmọẹ Jehova rẹ sẹbhi ighegheghe, ranmhude, ọle hoẹmhọn eria ne mhọn idegbere yẹ lu emhin ọbhi oleghe.