Fiọ diọ bhi uhọnmhọn-ota

Ẹmhọanta nọn ribhi baibo fi iẹnlẹn ọsi eria denọ

Ẹmhọanta nọn ribhi baibo fi iẹnlẹn ọsi eria denọ

BE rẹkpa okhuo ọkpa nin ẹmhọn Osẹnobulua iti ọle bhọ, nọn yẹ wọ mhọn iwẹnna obọ nọn manman re igho re rẹ sabọ dọ lẹn ebezẹle nin ọle da ribhi agbọn? Be usẹn okpea ọkpa nọn yo otuẹ Catholic dọ luẹ rẹji ẹmhọn uu, nọn rẹkpa ọle rẹ fi iẹnlẹn nọnsọle denọ? Be usẹn okpea ọkpa nin ẹmhọn iẹnlẹn bha ha ti ọle bhọ dọ luẹ rẹji Osẹnobulua nọn rẹkpa ọle rẹ kiẹn Kristiẹn? Tie okha ọsi ene ẹbho nan rẹ lẹn ebi ele tayẹ.

“Bhi ikpe ne bunbun, mẹn da ha riale, ‘Bezẹle nin mhan da nyẹnlẹn?’”—ROSALIND JOHN

  • UKPE NAN BIẸ ỌLE: 1963

  • AGBAẸBHO NỌN NA VAE: BRITAIN

  • OKHA NỌNSỌLE: Ọle Da Wo Ha Mhọn Iwẹnna Nọn Manman Re Igho Re

EBI IẸNLẸN NỌNSẸMHẸN KA DIAYẸ:

Croydon, bhi obọ ọsi South bhi London a da biẹ mẹn. Mẹn hi ọmọn nọnzi ehan bhi imọn isilin ne ribhi azagba-uwa nọnsẹmhan. Eji a tiọle island of St. Vincent, bhi agbaẹbho ọsi Caribbean, ọle ene biẹ mẹn na vae. Ọ bha ha yẹẹ mẹn rẹ luẹ ẹmhọn Osẹnobulua. Ọkpakinọn, ọ manman wo yẹẹ mẹn rẹ tie ebe, beji mẹn ha da sabọ luẹ emhin. Mhan ha riẹ ẹdẹ bhi isiku, mẹn ki diọ bhi eji ẹdẹ nọn sikẹ egbe uwa nọnsẹmhan ye, bhi enin, mẹn ki dọtua ha tie ebe kẹkẹ nin mẹn ne bhi eji a da ne ebe ya.

Ọ ki ribhi ikpe eso nin mẹn sibhi isiku re, ọ da wo ha ghọn rẹ dọ rẹkpa ẹbho ne guanọ urẹkpa. Bhiriọ, mẹn da munhẹn dọ ha deba ẹbho ne imhọn eji ele ha dia wẹnna, ẹbho ne egbe bha gba nan bi ẹbho ne ikẹ sabọ lẹn otọ ebi a man ele le. Ranmhude ọnan, mẹn da diọbhi yunivasiti dọ luẹ ebi a rẹ gbẹloghe ẹbho nin egbe bha gba nan yẹ. Mẹn ki yo yunivasiti fo, mẹn da munhẹn dọ ha miẹn iwẹnna ne bunbun nin mẹn bha rẹ re ẹlo ọi, sẹyẹ mẹn da wo ha dẹ emhin ne bunbun ne ghanlẹn. Mẹn iwẹnna nin ọria, iwẹnna nọnsẹmẹn mẹn lu bhi intanẹt, adia mẹn re nin ẹbho. Ranmhude ọnan, cọmputa bi Intanẹt ọkpa emhin nin mẹn noo bhi ọne iwẹnna. Bhi ẹkẹ uzana eso, mẹn da wo re osukpa ha rẹnẹ diọ bhi agbaẹbho kẹkẹ, bhi enin, mẹn da dia bhi họtẹ nọn manman yẹ mẹn beji mẹn rẹ lu iwẹnna nọnsẹmẹn, mẹn da ha riale ghe iẹnlẹn esili mẹn wo ha nyẹnlẹn. Ọrẹyiriọ, ẹmhọn ẹbho ne wo ha loya mẹn wo ha ria ẹmhọnlẹn ẹghe rebhe.

EBI BAIBO RẸ FI IẸNLẸN NỌNSẸMHẸN DENỌ YẸ:

Bhi ikpe ne bunbun, mẹn da ha riale, ‘Bezẹle nin mhan da nyẹnlẹn? Ọkpakinọn, mẹn bha sẹ ka dọnmhegbe khẹ nin mẹn rẹ guanọ ewanniẹn rẹji ọne inọnta bhi ẹkẹ Baibo. Ẹdẹ ọkpa bhi ukpe 1999, obhio mẹn nọn ko otọ nọn ki kiẹn ọkpa bhi Esali Jehova bi ọmọẹ ọle ọkpa da rẹnẹ ji mẹn. Ẹmhọn mẹn da wo ha ti ọmọẹ ọle bhọ. Bhiriọ, mẹn da wo re otọ nanlẹn rẹ ha man mẹn Baibo, mẹn bha lẹn ebezẹle nin mẹn da ka nanlẹn. Mẹn bha manman miẹn ghe rẹ deba ọle ha luẹ Baibo ranmhude ẹsọn nọn vuọn mẹn obọ.

Bhi ẹkẹ ukpe 2002, mẹn da diọ bhi obọ ọsi southwest bhi England. Bhi enin, mẹn da diọ bhi yunivasiti ọbhebhe dọ ha luẹ ebe, beji mẹn ha da lẹn ebe gbera eji mẹn sẹ lẹn sẹ. Mẹn bi ọmọn okpea nọnsẹmẹn da munhẹn ha yo ikolo oga ọsi Esali Jehova ẹghe rebhe. Arẹmiẹn, ọ wo manman rẹ mẹn ha ghọnghọn rẹ dọ luẹ ebe bhi yunivasiti, Baibo nin mẹn dọ luẹ, ọle rẹkpa mẹn rẹ lẹn ọnọghọ kẹkẹ nin ọria miẹn bhi iẹnlẹn bi ebi a ha rẹ sabọ nanlẹn gbera yẹ. Ọ da yẹ rẹkpa mẹn rẹ lẹn ẹmhọanta nọn ribhi Matthew 6:24 nọn yọle ghe ọria ida sabọ ga ebeanlẹn eva. Mhan dẹ zẹ si Osẹnobulua mhan ha ga la igho mhan ha khu rẹkhan. Bhiriọ, mẹn da dọ lẹn kere ghe, ọkhẹke nin mẹn zẹ emhin nọn lu uhọnmhọn emhin nẹ bhi iẹnlẹn nọnsẹmẹn.

Bhi ikpe ne gbera, mẹn wo ka ha yo uwa nin Esali Jehova da sikoko luẹ ọne ebe natiọle Is There a Creator Who Cares About You? a Bhiriọ, mẹn da wo dọ rẹọbhọ ghe, Jehova nin Aman nọn man emhin rebhe, ọle ọkpa ha sabọ re ọkpẹnlẹn bhi ọnọghọ rebhe nin ẹbho kuẹlo da. Ọkpakinọn, beji mẹn ribhi yunivasiti ele da ha man mhan le ghe, ọ bha khẹke nin mhan rẹọbhọ ghe Aman ribhọ nọn man emhin rebhe. Ẹkẹ da wo ha khọ mẹn. Ọ ki ribhi uki eva nin mẹn munhẹn ha yo ọne yunivasiti, mẹn da zobọ bhọ dọ re ẹghe nọnsẹmẹn ha luẹ ẹmhọn Osẹnobulua.

Ije ọkpa bhi Baibo nọn rẹkpa mẹn rẹ fi iẹnlẹn nọnsẹmẹn denọ hi Proverbs 3:5, 6, enin yọle: “Re ọkhọ nọnsẹ rebhe mun udu nyan iJehova. Hẹi re udu tẹ ilẹn-otọ-emhin nọnsẹ. Guanọ adia nọnsi Jehova bhi ebi uwẹ lu rebhe, ọle ki dia uwedẹ nọnsẹ mundia nọnsẹn.” Ẹmhọn Osẹnobulua nin mẹn dọ luẹ bhi Baibo, ọle re mẹn ha ghọnghọn nẹ gbera igho, la iwẹnna nọn hi ki rẹ khin. Beji mẹn rẹ ha luẹ ẹmhọn iho nọnsi Jehova rẹji ọne otọ nan, bi uwedẹ nin Jesu rẹ re iẹnlẹn nọnsọle rẹ zoese nin mhan, ọ da wo manman ha ghọn mẹn rẹ re egbe guẹ nin Jehova. Bhi ukpe 2003, mẹn da mianmẹn. Ọnan ki gbera, mẹn da fi emhin nẹ bunbun denọ bhi iẹnlẹn nọnsẹmẹn, beji mẹn ha da manman ha mhọn ẹghe rẹ ha lu ebe yẹẹ Osẹnobulua.

ELELE NIN MẸN SẸ MIẸN:

Emhin soso iribhọ nọn mhẹn sẹ bi ikolu nin mẹn bi Jehova ko mhọnlẹn. Mẹn ki wo mhọn eghọnghọn bi ọkhọle nọn lọre nian nin mẹn rẹ dọ lẹn ọlẹn. Ọ yẹ wo re mẹn ghọnghọn rẹ ha mhọn imọẹ ne hoẹmhọn Osẹnobulua.

Ọ yẹ wo yẹ mẹn rẹ ha luẹ emhin. Sẹyẹ, ebi mẹn luẹ bhi Baibo bi ikolo oga yẹ wo re mẹn ghọnghọn. Rẹ deba ọnin, ọ re mẹn ghọnghọn rẹ ha man ẹbho ebi mẹn rẹọ i. Iwẹnna kpataki ọnan wo khin rẹji mẹn, ranmhude ọ rẹkpa mẹn rẹ ha man ẹbho ebi ele ha rẹ ha mhọn iẹnlẹn esili yẹ nian, bi ebi ele ha rẹ ha mhọn ikhuaẹloghe yẹ ghe, ele dẹ nyẹn iẹnlẹn ọsaje bhi agbọn ọsọgbọn. Rẹ na bhi Jun 2008 ha vade, ọle mẹn mọn da lu iwẹnna ọkanẹfan. Sẹyẹ, mẹn ki wo ghọnghọn nian yẹ mhọn ikhọnlẹn bhi iẹnlẹn gbera ọnikhẹ. Mẹn ki wo dọ lẹn ebezẹle nin mhan da nyẹnlẹn nian, mẹn yi Jehova obulu nin ọle rẹ rẹkpa mẹn.

“Uyumhin nin ọmọẹ mẹn yu da wo re egbe iẹnlẹn lọ mẹn.”—ROMAN IRNESBERGER

  • UKPE NAN BIẸ ỌLE: 1973

  • AGBAẸBHO NỌN NA VAE: AUSTRIA

  • OKHA NỌNSỌLE: ỌLE WO HA FI ONO

EBI IẸNLẸN NỌNSẸMHẸN KA DIAYẸ:

Bhi eje bha manman kpọnọ gbe natiọle Braunau bhi Austria, ọle mẹn da wanre. Ẹbho ne ribhi enan wo manman fe, sẹyẹ emhin ebe bha manman kpọ bhi enan. Otuẹ Catholic ene biẹ mẹn ha yo, ọle ele da yẹ bẹẹ mẹn wanre.

Emhin ọkpa ribhọ nọn sunu bhi iẹnlẹn nọnsẹmẹn nọn manman wo rẹso mẹn. Bhi ukpe 1994 beji mẹn ribhi ikpe 11, mẹn deba ọmọẹ mẹn ọkpa ha gbe bọọ. Bhi ọsi odanmhẹn bhi ọne ukpẹdẹ nin, moto da de gbe ọle yẹ gbe ọle a. Uyumhin nin ọmọẹ mẹn yu da wo re egbe iẹnlẹn lọ mẹn. Ikpe eso ki gbera nin ọmọẹ yu, mẹn da munhẹn dọ ha ria ẹmhọn ebe sunu ji ọria nọn yu.

Mẹn ki sibhi isiku re, mẹn da munhẹn dọ ha lu iwẹnna ọsi ẹlẹtrishian. Arẹmiẹn mẹn wo manman ha fi ono yẹ re udede igho rẹ fi ọle, ẹghe bha ha ribhọ nin igho rẹ ka bhi obọ mẹn. Mẹn da wo manman ha noo ẹghe nọnsẹmẹn rẹ lu isasa-egbe kẹkẹ, sẹyẹ illo nọn imhẹn wo ha yẹẹ mẹn rẹ ha kaeho ọle. Rẹ deba ọnin, ọ da wo yẹ ha yẹẹ mẹn rẹ ha yo eji a da dujie kẹkẹ, bi eji a da gbe disco. Ebe ha rẹ mẹn ha ghọnghọn ọkpa mẹn wo ha lu, sẹyẹ mẹn da yẹ wo ha nyẹn iẹnlẹn esankan. Ọkpakinọn, mẹn bha ha ghọnghọn hiehie.

EBI BAIBO RẸ FI IẸNLẸN NỌNSẸMHẸN DENỌ YẸ:

Bhi ukpe 1995, okpea ọkpa nọn ki wanre nọn yi Ọsali Jehova da so obọ bhi odẹ nọnsẹmẹn, ọle da yẹ re ebe ọkpa nin mẹn, nọn rẹkpa mẹn rẹ miẹn ewanniẹn nin Baibo re ọbhi inọnta nan nọn yọle, Be sunu ji ọria nọn yu? Ranmhude ghe ẹmhọn uyumhin ọsi ọmọẹ mẹn yẹ wo ha kpokpo mẹn, mẹn da miẹn ọle ọne ebe. Ọ iyi uhọnmhọn-ọta nọn zilo nyan ẹmhọn uyumhin bhi ẹkẹ ọne ebe ọkpa mẹn tiele, ọne ebe rebhe mẹn wo tie.

Ebi mẹn tiele da wo rẹkpa mẹn rẹ miẹn ewanniẹn rẹji inọnta nọnsẹmẹn. Mẹn da yẹ wo luẹ emhin ebhebhe. Beji a miẹn ghe otuẹ Catholic a da bẹẹ mẹn wanre, ẹmhọn Jesu mhan wo ha mun kalo bhi oga nọnsẹmhan gbera Osẹnobulua. Ọkpakinọn, Baibo nin mẹn luẹ da rẹkpa mẹn rẹ deba Osẹnobulua nin Jehova, nin Aba Jesu ha mhọn ikolu nọn ziẹnlẹn. Beji mẹn dọ luẹ ghe, ẹmhọn mhan rẹtẹ Jehova, ghe ọle ho nin mhan dọ lẹn ọlẹn, ọ da wo manman re mẹn ha ghọnghọn. (Matthew 7:7-11) Mẹn da luẹ ghe, emhin nin mhan lu dẹ sabọ ba Jehova bhi egbe la re ọle ha ghọnghọn. Mẹn da yẹ luẹ ghe, ẹghe nọn hi ki rẹ khin nin ọle rẹ ta ọta, ọle ki wo mun ọle sẹ. Ọnan da re mẹn ha mhọn ọtibhọ da ọta akhase kẹkẹ ne ribhi Baibo, ọ da yẹ re mẹn dọ gua otọ ebi ele rẹ munsẹ yẹ. Ebi mẹn gua otọle kere, da re urẹọbhọ nin mẹn mhọn da Osẹnobulua deziẹn.

Mẹn da dọ kere ghe, Esali Jehova ọkpa hi ẹbho, ne gene guanọ nin ele rẹkpa ẹbho dọ lẹn otọ Baibo. Mẹn ha daghe ulọnlọn eso bhi Baibo nan sounun ọlẹn bhi ebe kẹkẹ ọsi Esali Jehova, mẹn ki dọ re Baibo ọsi otuẹ Catholic rẹ fẹ ọle ghe. Beji mẹn rẹ wo manman ha gua otọ ọle fẹghe, mẹn da dọ kere ghe mẹn miẹn oga ẹmhọanta.

Baibo nin mẹn ha luẹ da rẹkpa mẹn rẹ lẹn ghe, Jehova guanọ nin mẹn ha re obọ rẹkhan adia nesọle. Ephesians 4:22-24 nin mẹn tiele da rẹkpa mẹn rẹ lẹn ghe, ọkhẹke nin mẹn mun akpa nin mẹn ka mun yọ khẹ fia, nọn mundia nin uwedẹ nin mẹn ka rẹ ha nyẹnlẹn khẹ. Ọ dẹ yẹ rẹkpa mẹn rẹ lẹn ghe, nin mẹn “mun akpa ọsọgbọn yọ, nan man bhi iho nọnsi Osẹnobulua.” Bhiriọ, mẹn da rẹban iẹnlẹn esankan nin mẹn ka rẹ ha nyẹnlẹn. Ọnan da yẹ rẹ mẹn lẹn ghe ọkhẹke nin mẹn rẹban ono nin mẹn fi, beji a miẹn ghe ọ dẹ sabọ re ọria ha khu ọbhi igho. (1 Corinthians 6:9, 10) Mẹn lẹnmhin ghe, ahamiẹn mẹn ho nin mẹn sabọ fi ene emhin nan denọ bhi iẹnlẹn nọnsẹmẹn, ọkhẹke nin mẹn rẹban imọẹ nin mẹn ka rẹ ha mhọnlẹn khẹ, mẹn ha yẹ dọ deba ẹbho ne muegbe rẹ lu ebe ti Osẹnobulua bhọ ha mun obọ.

Ọ bha lẹkhẹ nin mẹn rẹ fi ene emhin nan denọ bhi iẹnlẹn. Ọkpakinọn, mẹn da deba Esali Jehova ha yo ikolo oga nọnsele yẹ munhẹn ha zẹ imọẹ bhi ẹwẹ ele. Mẹn bhọ da yẹ tobọmẹn ha luẹ Baibo. Ene emhin nan kẹkẹ nin mẹn lu da rẹkpa mẹn rẹ fi illo nin mẹn kaẹho ọle denọ, ọ da yẹ rẹkpa mẹn re fi ebi mẹn rẹ ha ho nin mẹn lu bhi iẹnlẹn denọ. Sẹyẹ, ọ da rẹkpa mẹn rẹ ha muegbe nọnsẹn. Bhi ẹkẹ ukpe 1995, mẹn da mianmẹn yẹ kiẹn ọkpa bhi Esali Jehova.

ELELE NIN MẸN SẸ MIẸN:

Ẹlẹnan nian, igho iyẹ manman yi emhin kpataki rẹji mẹn bii ọnikhẹ. Ohu kẹ wo re mẹn khẹ, ọkpakinọn ohu iyẹ kẹ re mẹn. Mẹn iyẹ ji ẹmhọn ebe ha sabọ sunu bhi ẹghe odalo re mẹn ha kpokpo egbe.

Ọ manman wo yẹ mẹn rẹ ha yi ọkpa bhi ẹwẹ ẹbho ne bunbun bhi ọne otọ nan rebhe ne ga Jehova. Ene bunbun wo ribhi ẹwẹ ele ne kuẹlo da ọkakale kẹkẹ, ọrẹyiriọ ele da sẹyẹ wo ha sun rẹkhan Jehova. Ọ manman wo re mẹn ghọnghọn, nin mẹn rẹ ha noo ẹghe nọnsẹmẹn rẹ ga Jehova yẹ rẹkpa ẹbho, ghe ọ iyi ọsi egbe mẹn, mẹn ha khu ọi.

“Bhi ejayẹnan nian, mẹn ki wo mhọn eghọnghọn bhi iẹnlẹn.”—IAN KING

  • UKPE NAN BIẸ ỌLE: 1963

  • AGBAẸBHO NỌN NA VAE: ENGLAND

  • OKHA NỌNSỌLE: EGBE IẸNLẸN DA WO LỌ ỌLE

EBI IẸNLẸN NỌNSẸMHẸN KA DIAYẸ:

Ọto England a da biẹ mẹn. Ọkpakinọn, egbẹghe nin mẹn ki rẹ ha ribhi ukpe ihinlọn, ene biẹ mẹn da diọbhi Australia dọ ha nyẹnlẹn. Bhi eji a tiọle Gold Coast, bhi Queensland bhi agbaẹbho ọsi Australia nin ẹbho kẹkẹ rẹnẹ vae, ọle mhan da ha nyẹnlẹn. Arẹmiẹn ene biẹ mẹn bha fe, mhan yẹ wo ha miẹn ebi mhan guanọ bhi iẹnlẹn.

Arẹmiẹn beji mẹn ha wanre mẹn wo ha mhọn emhin rebhe nin mẹn guanọ bhi iẹnlẹn, mẹn bha gene ha ghọnghọn bhi iẹnlẹn. Aba mẹn wo ha da anyọn gbe egbe. Ranmhude uwedẹ nin aba mẹn rẹ ha da anyọn yẹ re obọ oya mun inẹn mẹn, mẹn bha manman hoẹmhọn ọlẹn. Akizẹbue, beji mẹn ki dọ lẹn emhin kẹkẹ nin ọle kuẹlo da beji ọle yi ọkpa bhi eyokhọnlẹn ọsi Malaya, mẹn da dọ lẹn ebezẹle nin ọle da ha lu emhin bhi uwedẹ nọn dia inian.

Ẹghe nin mẹn rẹ ha ribhi sẹkọndri sku, ẹghenin mẹn rẹ manman ha da anyọn. Mẹn ki ribhi ikpe 16, mẹn da sibhi isiku re dọ deba ekhẹn eyokhọnlẹn. Mẹn da wo ha sin itaba-ẹlinmhin kẹkẹ rẹ sẹbhọ ghe, ọ da wo manman dọ guẹ mẹn egbe. Mẹn ida sabọ lu emhin soso sade mẹn bha da anyọn. Satọde la sọnde mẹn ka rẹ ha da anyọn khẹ. Akizẹbue, ẹdẹ-ẹdẹ mẹn ki wo rẹ ha da ọle.

Bhi egbẹghe nin mẹn rẹ ha ribhi ikpe 20, mẹn da munhẹn dọ ha mhọn edandan ghe si Osẹnobulua gene ribhọ. Mẹn da ha riale ahamiẹn Osẹnobulua gene ribhọ, bezẹle nin ọle da re otọ nin ẹbho rẹ ha loya yẹ yu? Mẹn da yẹ wo gbẹn ebe rẹ rẹman ghe, Osẹnobulua si emhin ebe rebhe ne sunu bhi ọne agbọn nan.

Mẹn ki ribhi ikpe 23, mẹn da zobọ bhi iwẹnna ọsi eyokhọnlẹn. Akizẹbue, mẹn da dọ wẹnna bhi ije kẹkẹ. Arẹmiẹn mẹn lu ene rebhe, mẹn bha ha ghọnghọn. Mẹn bha ha mhọn emhanmhan soso, sẹyẹ, emhin soso bha ha ribhọ nin mẹn guanọ nin mẹn lu bhi iẹnlẹn. Ọne ọkhọle nin mẹn rẹ dọ dẹ uwa, ha mhọn iwẹnna obọ, la nan rẹ re mẹn bhi ihẹ nọn khua bhi isi iwẹnna, da wo diabe emhin nan rẹ riia ẹghe a bhi ẹlo mẹn. Ebe ha “ko mẹn udure” khere-khere hi, anyọn nin mẹn ha da bi illo nin mẹn ha kaẹho ọle.

Mẹn yẹ wo yere ẹghe nin mẹn rẹ manman ha guanọ, nin mẹn lẹn otọle ebezẹle nin mhan da nyẹnlẹn. Beji mẹn diọbhi Poland, mẹn da rẹnẹ diọbhi eji a da re ugbonighan miẹn ẹsọn, nọn ribhi Auschwitz. Mẹn sẹ ka tie ebe nọn tẹmhọn emhin ne kakale ne sunu bhi enan khẹ. Beji mẹn ki nabhi enan yẹ daghe ẹbho ne bunbun ne ribhi ọne ighan nan, ẹkẹ da wo manman ha khọ mẹn. Mẹn bha lẹn ebezẹle nin eria da wo re obọ oya mun eria bii ele. Mẹn yẹ yere ẹghe nin mẹn rẹ ha khian nega ọne ighan, mẹn da ha viẹ yẹ nọọn yọle, ‘Bezẹle nin ọnan da ha sunu?’

EBI BAIBO RẸ FI IẸNLẸN NỌNSẸMHẸN DENỌ YẸ:

Bhi ukpe 1993, bhi ẹghe nin mẹn rẹ na Australia vae, mẹn da munhẹn dọ ha guanọ ewanniẹn rẹji inọnta nọnsẹmhẹn bhi ẹkẹ Baibo. Ọ bha sẹ bue gbe, Esali Jehova eva da dọ so obọ bhi ọdẹ nọnsẹmhẹn, yẹ tie mẹn vae bhi usikoko nọn khua nọnsele, nin ele ha lu bhi stediọm nọn sike eji mẹn da nyẹnlẹn. Bhiriọ, mẹn da gene yo.

Uki eso ọkuẹsẹ a do ọne usikoko, mẹn ka yo enin dọ ghe gemu. Uwedẹ nin ẹbho nin mẹn miẹn bhi ọne usikoko rẹ lu emhin wo manman dikẹ bhi uwedẹ nin ẹbho nin mẹn ka deba ghe gemu bhi enan rẹ lu emhin. Ene Esali Jehova da wo muegbe nọnsẹn, yẹ wo ha re ekpẹn lu emhin. Iriọ imọn nọnsele yẹ rẹ wo mun ekpẹn ọbhi egbe. Emhin nin mẹn daghe ọsi odanmhẹn nan rẹ ha le ebale da wo han mẹn ilo. Ẹbho ne bunbun bhi ẹwẹ Esali Jehova, ele dọtua bhi fidi le ebale. Ọkpakinọn, ẹghe nin ele ki rẹ le ebale fo yẹ vae dọ dọtua bhi aga nọnsele, mẹn bha daghe iku soso bhi eji ele da le ebale. Ọnọn ke okhun nẹ hi, ene ẹbho da wo diabe ẹbho ne mhọn ikhọnlẹn bi ọfure bhi iẹnlẹn, ọnan bhọ emhin nin mẹn mọn da guanọ bhi iẹnlẹn. Arẹmiẹn mẹn bha yẹ ye ọta soso re nan rẹman bhi ọne usikoko ẹdẹnin, mẹn yẹ wo yere uwedẹ esili nin Esali Jehova rẹ lu emhin.

Bhi ọne ọsemua nin, mẹn da ye ẹmhọn ọsi obhio aba mẹn re, nọn tie Baibo yẹ yo otuẹ kẹkẹ rẹ fẹ ebi ele rẹ lu emhin yẹ. Bhi ikpe eso ne gbera, ọle da taman ghe Jesu yọle, uwedẹ nin ẹbho ne yo otuẹ rẹ lu emhin uwẹ ha rẹ lẹn oga ẹmhọanta. (Matthew 7:15-20) Bhiriọ, mẹn da yọle ghe, mẹn dẹ gua otọle ebezẹle nin Esali Jehova da dike. Bhi ọsi ẹmhọanta, ọnan hi ẹghe ọhẹnhẹn bhi iẹnlẹn nọnsẹmẹn nin mẹn rẹ ha mhọn ọne ikhuaẹloghe ghe, mẹn dẹ yẹ sabọ ha ghọnghọn bhi iẹnlẹn.

Bhi uzana nọn rẹkhan ọlẹn, ene Esali Jehova veva ne ka tie mẹn vae bhi usikoko nọnsele, da kie sẹbhi eji mẹn yẹ. Ele ki yọle nin ele ha man mẹn Baibo, mẹn da wo ka nin ele ha man mẹn le. Mẹn da yẹ munhẹn ha deba ele yo ikolo oga nọnsele.

Beji mẹn ki ha luẹ Baibo, ebi mẹn ka rẹ ha ria bhi ọkhọle rẹji Osẹnobulua da wo fi denọ. Mẹn da dọ luẹ kere ghe, ọ iyi ọle si emhin ebe bi iloya nọn ribhi ọne agbọn nan. Sẹyẹ, ọ manman ba ọle bhi egbe sade ẹbho lu emhin ebe. (Genesis 6:6; Psalm 78:40, 41) Mẹn da wo taman egbe mẹn ghe, mẹn ida lu emhin soso nọn ha ba Jehova bhi egbe. Mẹn dẹ wo ha lu emhin nọn re ọle ghọnghọn. (Proverbs 27:11) Mẹn da rẹban anyọn nin mẹn ha da gbe, itaba-ẹlinmhin nin mẹn ha sin, bi iẹnlẹn esankan nin mẹn ka rẹ ha nyẹnlẹn. Bhi Mach 1994, mẹn da mianmẹn yẹ kiẹn ọkpa bhi Esali Jehova.

ELELE NIN MẸN SẸ MIẸN:

Mẹn wo ghọnghọn nian yẹ mhọn ikhọnlẹn bhi iẹnlẹn. Mẹn iyẹ da anyọn nian rẹ rẹkpa egbe mẹn. Ọkpakinọn, mẹn ki wo dọ luẹ nian ghe, ọkhẹke nin mẹn ha mun ọnọghọ nọn hi ki rẹ khin nọnsẹmẹn fiọbhi Jehova obọ.—Psalm 55:22.

Ọ gbera ikpe igbe nian, nin mẹn re okhuo nọn manman mhọn-ose natiọle Karen. Ọkpa bhi Esali Jehova ọle khin. Mẹn yẹ wo mhọn ọmọn okhuo nin mẹn hoẹmhọnlẹn natiọle Nella, nin okhuo mẹn ka biẹ nin okpea ọbhebhe. Ọ manman wo re mhan ghọnghọn rẹ ha noo ẹghe nọnsẹmhan rẹ lu iwẹnna itẹmhọn Osẹnobulua, beji mhan ha da sabọ ha rẹkpa ẹbho rẹ dọ hoẹmhọn Osẹnobulua. Bhi ejayẹnan nian, mẹn ki wo mhọn eghọnghọn bhi iẹnlẹn.

a Esali Jehova gbẹn ọlẹn.