Esali Jehova wo wẹnna kaka nin okugbe rẹ ha ribhi azagba-uwa nọnsele. Ele yẹ rẹkpa idiake nesele rẹ ha mhọn okugbe bhi azagba-uwa. Mhan lẹnmhin ghe Osẹnobulua hi ọnọn mun emhanmhan ọsi azagba-uwa gbọ. (Genesis 2:​21-​24; Ephesians 3:​14, 15) Ọle re adia nin mhan bhi ẹkẹ iBaibo nọn rẹkpa mhan rẹ ha mhọn azagba-uwa nin eghọnghọn ye.

 Mhan manman dọnmhegbe rẹ ha re obọ rẹkhan adia ne ribhi Baibo. Ene adia nan rẹkpa mhan rẹ kiẹn ọdọ esili, amhẹn esili, bi enebiọmọn ne mhẹn. (Proverbs 31:​10-​31; Ephesians 5:22–​6:4; 1 Timothy 5:8) Ene adia nan sẹyẹ rẹkpa okhuo bi ọdọ ne iribhi oga ọkpa rẹ ha nyẹnlẹn kugbe bhi ọfure. (1 Peter 3:​1, 2) Ghe ebi eria eso ne iyi Esali Jehova tale rẹji okhuo ele la ọdọ ele nọn kiẹn Ọsali Jehova:

•   “Rẹ na bhi ẹghe nin mhan rẹ bọ egbe rẹ dọ sẹbhi ukpe nọnzi ehan, ovan-ovan mhan wo ha van. Ẹghe nin okhuo mẹn nin Ivete ki rẹ kiẹn ọkpa bhi Esali Jehova, ọle da wo dọ manman ha mhọn iziẹngbe bi ahoẹmhọn-egbe. Ranmhude uwedẹ nin iẹnlẹn nọnsọle rẹ fidenọ, mhan da sabọ dọ ha mhọn eghọnghọn bhi azagba-uwa nọnsẹmhan.”​​—Clauir, Brazil.

•   “Mẹn bha rẹ re obọ bhọ ẹghe nin Chansa nin ọdọ mẹn rẹ munhẹn ha deba Esali Jehova luẹ iBaibo, ranmhude mẹn rẹ ha riale ghe ele si ozughu re bhi azagba-uwa. Ọkpakinọn, mẹn da dọ daghe ọle ghe Baibo nin ọdọ mẹn ha luẹ, ọle zẹle nin mhan da ki dọ ha mhọn eghọnghọn bhi azagba-uwa.”​​—Agness, Zambia.

 Bhi iwẹnna itẹmhọn Osẹnobulua nin mhan lu, mhan rẹkpa ẹbho rẹ lẹn ebi adia ne ribhi Baibo ha rẹ sabọ rẹkpa ele rẹ

•   Zẹ ọdọ la okhuo nọn mhẹn yẹ

•   Khọn ọnọghọ nin okhuo bi ọdọ miẹn sade ele wo la bọ egbe

•   Ha ne eruan ele lu emhin nọnsẹn yẹ

•   Ha te igho yẹ

•   Ha khu ọbhi ọfure yẹ

•   Ha rẹhunmhan yẹ

•   Ha bẹẹ imọn nesele nọnsẹn yẹ

 Bhi ọsi ẹmhọanta, emhin nọn sẹ inian sabọ si ẹmhọn re ẹgheso. Bhi ọsi ijiẹmhin, bhi ukpe 1998, ene guanọ otọ emhin fẹghe da kere ghe azagba-uwa eso nin okhuo bi ọdọ ida ko ga iJehova wo manman ha mhọn ọnọghọ, ẹghe nin ọne okhuo la ọne ọdọ rẹ kiẹn Ọsali Jehova.

 Jesu ka tale ghe ẹbho ne muegbe nin ele rẹ rẹkhan ọlẹn dẹ sabọ miẹn ekpokpo bhi obọ ẹbho ne ribhi azagba-uwa nọnsele. (Matthew 10:​32-​36) Okpea ọkpa natiọle Will Durant da yọle ghe ‘bhi ẹghe nin Rome rẹ ha gbẹloghe, ẹbho wo ha tale ghe oga ọsi ene iKristiẹn si ozughu re bhi azagba-uwa.’ a Ọnan hi emhin nin ẹbho eso yẹ ta rẹji Esali Jehova ẹlẹnan. Ọnan be rẹman ghe Esali Jehova gene si ozughu re bhi azagba-uwa?

 Ẹghe nan rẹ dọ gui ọne ẹmhọn nan bhi ikotu, ikotu natiọle European Court of Human Rights da yọle ghe ẹbho ne iyi Esali Jehova bhi ọne azagba-uwa, ele gene si ẹmhọn re, ranmhude, ele bha ka rẹ re otọ nin ọnọn kiẹn Ọsali Jehova rẹ ga bhi uwedẹ nọn yẹẹ ọle. Ele da yẹ yọle ghe emhin nọn sẹ inian dẹ sabọ sunu bhi azagba-uwa nọn ki rẹ khin nin okhuo bi ọdọ ida ga kugbe. b Aharẹmiẹn ẹbho de ele idobolo, Esali Jehova sẹyẹ dọnmhegbe nin ele rẹ lu rẹkhan ebi Baibo tale ẹghe nọn rẹ yọle: “Hẹi re ọbe rẹ haosa ọbe. . . . Beji ọ ha ji uwẹ lu sẹ, ji a miẹn ghe uwẹ bi eria rebhe koko ribhi ọfure.​​—Romans 12:​17, 18.

 Esali Jehova re obọ rẹkhan adia nọn ribhi Baibo nọn yọle nin ele ha lọnmhọn ọria nin ele ko mhọn urẹọbhọ ọkpa. (1 Corinthians 7:​39) Ẹwanlẹn wo manman ribhi ọne adia nan. Ebe ọkpa natiọle Journal of Marriage and Family da yọle ghe ‘okhuo bi ọdọ ne ko ribhi oga ọkpa, ele ibọdọ bi ireokhuo nọnsele ziẹn nẹ ene ribhi oga kẹkẹ.’ c

 Ọrẹyiriọ, Esali Jehova itaman ẹbho ne ribhi agbotu nọnsele nin ele sibhi ibọdọ bi ireokhuo nọnsele re ahamiẹn ghe ọdọ ele la amhẹn ele ideba ele ga. Baibo da yọle: “Ahamiẹn obhio mhan ribhọ nọn mhọn amhẹn nọn iribhi oga, ọ bha khẹke nin ọle zẹ amhẹn ọlẹn obọ, sade ọne amhẹn sẹyẹ muegbe nin ọle rẹ nanlẹn dia. Sẹyẹ, ahamiẹn okhuo mhọn ọdọ nọn iribhi oga ẹmhọanta, ọ bha khẹke nin ọne okhuo zẹ ọdọ ọle obọ, sade ọne ọdọ guanọ nin ọle sẹyẹ ha re ọle nyẹnlẹn.” (1 Corinthians 7:​12, 13) Ọne adia nan Esali Jehova re obọ rẹkhan.