Ọta Akhasẹ Ne Ribhi Baibo Be Gene Rẹman Ghe IJesu Hi Ọmiẹnmhanfan?
Ewanniẹn nin Baibo re ọbhọ
Ehe. Ọta akhasẹ ne bunbun ne tẹmhọn iMezaya la Ọmiẹnmhanfan da munsẹ bhi egbe iJesu ẹghe nin ọle rẹ ha ribhi ọne otọ nan. (Daniel 9:25; 1 John 4:14) Jesu rẹ yu fo, ọta akhasẹ ne bunbun da sẹyẹ munsẹ bhi egbe ọle.—Psalm 110:1; Acts 2:34-36.
Be a re “iMezaya” ta?
Ọmiẹnmhanfan nin Osẹnobulua je vae bhi ọne agbọn nan a sẹyẹ tiọle iMezaya la Kristi. Urolo iHebrew a rẹ tiọle “iMezaya,” a da tiọle “Kristi” bhi urolo iGreek. Ene elin nan veva mundia nin “Ọria Nan Zẹle.” Bhiriọ, a ha yọle Jesu Kristi la Jesu nin Mezaya, ebi ọ mundia nan hi “Jesu, Ọnanzẹle.”
Bhi ẹghe ẹdẹlẹ, ahamiẹn a guanọ nan re ọria ọbhi ihe kpataki, a ki biri abhii ọle bhi uhọnmhọn, nan rẹ rẹman ghe ọle hi ọria nan zẹle. (Leviticus 8:12; 1 Samuel 16:13) Osẹnobulua tobọle zẹ iJesu nọn ha yi Ọmiẹnmhanfan. Ihe nọn khua khọnan. (Acts 2:36) Ọkpakinọn, ọ iyi abhii Osẹnobulua biri Jesu bhi uhọnmhọn rẹ zẹ ọle. Ẹlinmhin nọn khiale Osẹnobulua rẹ zẹ ọle.—Matthew 3:16.
Ọta akhasẹ ne tẹmhọn Ọmiẹnmhanfan dẹ be sabọ munsẹ bhi egbe itue eva?
Eye. Beji iyaman nin ọria re ikpẹn-obọ re ọbhi ebe rẹ rẹman ọria nọn nyan ọne iyaman, iriọ ọta akhasẹ ne ribhi Baibo rẹ rẹman ghe otuọnkpa ọne Ọmiẹnmhanfan da ha khin. Ọkpakinọn, Baibo da yẹ ji mhan lẹn ghe “Kristi ohoghe bi akhasẹ ohoghe dẹ zegbere. Ele ki lu emhin ọhan-ilo bi iyaman ne khua, beji ele ha da hiẹ ẹbho, rẹ sẹbhi enanzẹle sade ọ fo ele.”—Matthew 24:24.
Ọmiẹnmhanfan ọbhebhe dẹ be sabọ zegbere bhi ẹghe odalo?
Eye. Baibo taman mhan ulin-uwa ọsi David nin ojie ọsi Izrẹl, ọle Ọmiẹnmhanfan ha na vae. (Psalm 89:3, 4) Ọkpakinọn, ebe nin ibhokhan Izrẹl rẹ lẹn ulin-uwa nin ọria na vae iyẹ ribhọ ẹlẹnan. Asabọmiẹn ẹghe nin ibhokhan iRome rẹ dunmhun iJerusalem an bhi ukpe 70 C.E., ọle ene ebe nan rẹ yulua. a Ranmhude ene ebe nan yulua, ọria iyẹ da sabọ rẹman ghe ulin-uwa ọsi David ọle na vae. Ọkpakinọn, ene ebe nan sẹyẹ ha ribhọ bhi ẹghe nọnsi Jesu. Rẹ deba ọnin, a bha miẹn ọria soso, rẹ sẹbhi eghian iJesu, nọn yọle ghe ọ iyi ulin-uwa ọsi David Jesu na vae.—Matthew 22:41-46.
Eka ọta akhasẹ tẹmhọn Ọmiẹnmhanfan bhi Baibo?
Ranmhude uwedẹ kẹkẹ nin ẹbho rẹ ka ọta akhasẹ ne tẹmhọn Ọmiẹnmhanfan, mhan ida sabọ ta eka ikpọle nin ene ọta akhasẹ khin. Bhi ọsi ijiẹmhin, ẹbho eso ha tie Isaiah 53:2-7 nọn tẹmhọn Ọmiẹnmhanfan bhi ẹkẹ iBaibo, eso bhi ẹwẹ ele sabọ yọle ghe ọta akhase ọkpa emhin rebhe nin enin tale khin. Bhi obọ nọnkẹle, eso ki yọle ghe ọta akhasẹ kẹkẹ, ọle emhin kẹkẹ nan tale rẹji iJesu khin.
Ọta akhasẹ eso ne munsẹ bhi egbe iJesu
Ọta Akhasẹ |
Eji A Da Tale |
Eji Ọ Da Munsẹ |
|---|---|---|
Ọmọn nọnsi Abraham ọle da ha khin |
Genesis 22:17, 18 |
|
Ọmọn nọnsi Isaac ọle da ha khin |
Genesis 17:19 |
|
Ulin-uwa ọsi Judah ọle ha na vae |
Genesis 49:10 |
|
Ulin-uwa ọsi David nin ojie ọle ha na vae |
Isaiah 9:7 |
|
Ọmanmhẹn nọn bha sẹ hẹgẹn, ọle ha biẹ ọle |
Isaiah 7:14 |
|
Bethlehem a ha da biẹ ọle |
Micah 5:2 |
|
A dẹ ha tie ọle Immanuel b |
Isaiah 7:14 |
|
Uwa ọsi obhioguele ọle ha na vae |
Isaiah 53:2 |
|
A dẹ gbono ibhokhan an sade a wo la biẹ ọle |
Jeremiah 31:15 |
|
A dẹ na bhi Egypt tie ọle dagbare |
Hosea 11:1 |
|
A dẹ ha tie ọle Nazarene c |
Isaiah 11:1 |
|
Ukọ dẹ kalo nanlẹn |
Malachi 3:1 |
|
Ukpe 29 C.E. a zẹ ọle nọn ha yi Ọmiẹnmhanfan d |
Daniel 9:25 |
|
Osẹnobulua dẹ tale ghe ọmọn nọnsọle nọn |
Psalm 2:7 |
|
Ọle dẹ re ọhubhudu man bhi ẹmhọn uwa nọnsi Osẹnobulua |
Psalm 69:9 |
|
Ọle dẹ ha yi ọnọn wewe ọta nọn mhẹn |
Isaiah 61:1 |
|
Iwẹnna itẹmhọn Osẹnobulua nin ọle ha lu bhi Galilee dẹ ha yi ẹfua nọn manman bhaa |
Isaiah 9:1, 2 |
|
Ọle dẹ ha lu emhin ọhan-ilo bọsi Moses |
Deuteronomy 18:15 |
|
Ọle dẹ ta ọta nọnsi Osẹnobulua beji Moses yẹ lu |
Deuteronomy 18:18, 19 |
|
Ọle dẹ hinmhin ẹbho ne bunbun ne khọnmhọn |
Isaiah 53:4 |
|
Ọle ida ha lu emhin ọsi nan ba daghe mẹn |
Isaiah 42:2 |
|
Ọle dẹ mhọn ẹkẹ-ẹjẹjẹ da ẹbho ne loya |
Isaiah 42:3 |
|
Ọle dẹ re ibhohiẹn nọn gbale nọnsi Osẹnobulua man |
Isaiah 42:1, 4 |
|
Ọle dẹ ha yi Ọnọn Bhude nọn Gbale |
Isaiah 9:6, 7 |
|
Ọle dẹ wewe elin nọnsi Jehova |
Psalm 22:22 |
|
Ọle dẹ ha noo arẹkhọkhọ |
Psalm 78:2 |
|
Ọle dẹ ha yi Ọrẹbhokhian |
Daniel 9:25 |
|
Ẹbho ne bunbun ida ha mhọn urẹọbhọ da ọle |
Isaiah 53:1 |
|
Ọle dẹ ha yi udo nọn ha dua ẹbho oẹ |
Isaiah 8:14, 15 |
|
Ẹbho dẹ he ọle |
Psalm 118:22, 23 |
|
Ẹbho dẹ he ọle arẹmiẹn ọle bha lu ọkpa lu eva |
Psalm 69:4 |
|
Ọle dẹ hẹn ekẹtẹkẹtẹ nabhi Jerusalem |
Zechariah 9:9 |
|
Ibhokhan dẹ ha gẹn ọlẹn |
Psalm 8:2 |
|
Elin nọnsi Jehova ọle da rẹ vae |
Psalm 118:26 |
|
Ọmọẹ nin ọle gbaẹkẹ ọle ha mun ọlẹn khiẹn |
Psalm 41:9 |
|
Ikpẹ isiliva 30, ọle a ha rẹ khiẹn ọlẹn e |
Zechariah 11:12, 13 |
|
Imọẹ ọle dẹ fi ikeke gbe ọle |
Zechariah 13:7 |
|
Esali ohoghe dẹ sọsali gbe ọle |
Psalm 35:11 |
|
Ọle ida wanniẹn ene tie ọle ẹzọ |
Isaiah 53:7 |
|
Ẹbho dẹ tuẹ ẹsẹn nyan ọlẹn |
Isaiah 50:6 |
|
Ẹbho dẹ fi ọle emhin bhi uhọnmhọn |
Micah 5:1 |
|
A dẹ gbe ọle asan |
Isaiah 50:6 |
|
Ọle ida ne ene gbe ọle hinmhin egbe |
Isaiah 50:6 |
|
Ene gbẹloghe dẹ lu eku gbe ọle |
Psalm 2:2 |
|
A dẹ khan ọle obọ bi oẹ mun oran |
Psalm 22:16 |
|
Ẹbho dẹ fi ono ọbhi ukpọn nọnsọle |
Psalm 22:18 |
|
A dẹ ka ọle ba eria ne lu olukho |
Isaiah 53:12 |
|
A dẹ ghunmhun ọlẹn |
Psalm 22:7, 8 |
|
Ọle dẹ loya ranmhude eria olukhọ |
Isaiah 53:5, 6 |
|
Ọ dẹ diabe Osẹnobulua mun ọlẹn fia |
Psalm 22:1 |
|
A dẹ mun anyọn nọn khekhe nanlẹn wọn |
Psalm 69:21 |
|
Amẹn dẹ ha ghọn ọlẹn ọkuẹsẹ ọle yu |
Psalm 22:15 |
|
Ọle dẹ mun ẹlinmhin nọnsọle ọbhi obọ nọnsi Osẹnobulua |
Psalm 31:5 |
|
Ọle dẹ re iẹnlẹn nọnsọle zọese |
Isaiah 53:12 |
|
Ọle dẹ re ọne izọese rẹ re olukhọ kie |
Isaiah 53:12 |
|
A ida guọghọ uguẹ nọnsọle a |
Psalm 34:20 |
|
A dẹ re ọkuọ rẹ ha ọle |
Zechariah 12:10 |
|
A dẹ re ọle tọ bhi idin ọsi ọria nọn fele |
Isaiah 53:9 |
|
A dẹ riọ ọle kpanọ bhi idin |
Psalm 16:10 |
|
A dẹ re ọria ọbhebhe ọbhi ihe ọsi ọria nọn mun ọlẹn khiẹn |
Psalm 109:8 |
|
Ọle dẹ dotua bhi obera nọnsi Osẹnobulua |
Psalm 110:1 |
a Ebe natiọle McClintock and Strong’s Cyclopedia da yọle: “Edandan iribhọ ghe, ẹghe nan rẹ dunmhun iJerusalem an, ọle ene ebe nin ibhokhan Izrẹl rẹ lẹn ulin-uwa nin ele na vae rẹ yulua.”
b Ebi Immanuel mundia nan hi “Osẹnobulua Ne Mhan Dia.” Ọne elin nan wo khẹke iJesu. Nin ọle rẹ vae bhi ọne otọ nan yẹ dọ lu iwẹnna nin Osẹnobulua mun nanlẹn, ọle da rẹman ghe Osẹnobulua ne ẹbho ne ga ọle dia.—Luke 2:27-32; 7:12-16.
c Ọ diabe ukpọta iHebrew natiọle neʹtser, ọle yẹ hi “Nazarene.” Ebi neʹtser mundia nan hi “ukhu nọn jẹre.”
d Nin uwẹ rẹ lẹn ebi Baibo rẹ rẹman yẹ ghe ukpe 29 C.E., ọle Ọmiẹnmhanfan zegbere, tie uhọnmhọn-ọta nọn yọle: “How Daniel’s Prophecy Foretells the Messiah’s Arrival.”
e Ebe nọnsi Zechariah ọle ọne ọta akhasẹ nan ye, sokpan, Matthew da yọle ghe Jeremiah nin akhasẹ, ọle tale. (Matthew 27:9) Ọ diabe ebe nọnsi Jeremiah hi ebe nin ọhẹnhẹn nọn ha ribhi obọ natiọle “ene Akhasẹ” bhi Ebenọnkhiale. (Luke 24:44) Asabọmiẹn ọne obọ ọle nan rebhe Matthew ha tẹmhọn ọlẹn ẹghe nin ọle rẹ yọle ghe Jeremiah ta one ọta akhasẹ, ranmhude ebe nọnsi Zechariah deba ebe ne ha ribhi ọne usun nan.