Fiọ diọ bhi uhọnmhọn-ota

Ibhio mhan nin ikpea bi ikhuo bhi Nigeria wo ghọnghọn ranmhude Ebenọnkhiale Ọsi Agbọn Ọsọgbọn—Matiu-Arẹman nan re dagbare bhi urolo Edo (agobọ) bi Esan (obera)

DIZẸMBA 28, 2023
NIGERIA

A Re Ebenọnkhiale Ọsi Agbọn Ọsọgbọn—Matiu-Arẹman Dagbare Bhi Urolo Edo Bi Esan

A Re Ebenọnkhiale Ọsi Agbọn Ọsọgbọn—Matiu-Arẹman Dagbare Bhi Urolo Edo Bi Esan

Bhi ẹkẹ uzana eva, ibhio mhan eva ne ribhi Otu Nọn Sun Bẹtẹ bhi Nigeria da re Ebenọnkhiale Ọsi Agbọn Ọsọgbọn—Matiu-Arẹman dagbare bhi urolo eva bhi Nigeria. Usikoko nọn nẹ nọn mhọn uhọnmhọn-ọta nọn yọle, “Ha Mhọn Iziẹngbe”! nan do bhi Benin City bi Agbor bhi Nigeria bhi ukpe 2023, a da re ele dagbare. Bhi Dizẹmba 8, 2023, obhio mhan nin Archibong Ebiti da re Ebenọnkhiale Ọsi Agbọn Ọsọgbọn—Matiu-Arẹman dagbare bhi urolo Edo. Obhio mhan nin Malcolm Halls da re ọsi Esan dagbare bhi Dizẹmba 15, 2023. A da gha ọne a printi nọn ribhọ nin ọrebhe ne vae bhi ene usikoko. A da yẹ re ọnọn ribhi intanẹt bi ọne a rẹkọdi dagbare.

Edo

Itue 1,678 ha ribhi ọne usikoko ẹghe nan rẹ re Ebenọnkhiale Ọsi Agbọn Ọsọgbọn—Matiu-Arẹman dagbare bhi urolo Edo. Ẹbho ne bun sẹbhi ẹbo eva, ele zẹ urolo Edo bhi otọ agbọn rebhe. Agbotu 23 ne zẹ urolo Edo, ele ribhi Nigeria. Ibhio mhan ne ribhi ene agbotu nan bun gbera 900. Bhi ukpe 2014, ọle a rẹ mun usun nọn zedu urolo Edo gbọ bhi Bẹtẹ. Sẹyẹ, bhi ọne ukpe nin, ọle a rẹ munhẹn ha ne ebe nan zedu ọle diọbhi urolo Edo ọbhi ẹkẹ jw.org.

Arẹmiẹn Baibo kẹkẹ ka ribhọ khẹ bhi urolo Edo, a i kẹ miẹn ele dẹ, sẹyẹ, ele wo manman ghan. Ene bunbun bhi ẹwẹ ene Baibo nan i mhọn elin nọnsi Jehova, sẹyẹ, urolo nan i yẹ kẹ zẹ a rẹ gbẹn ele. Ranmhude ọnan, ẹbho ne zẹ Edo ha tie ene Baibo nan, ọ i mun ele ẹlo kore. Obhio mhan nin Patience Izevbuwa nọn ribhi ikpe 74, nọn mọn da ga Jehova bhi ẹkẹ ebe gbera ikpe 50 da yọle: “Ọ wo re imẹn ghọnghọn rẹ ha mhọn Ebenọnkhiale Ọsi Agbọn Ọsọgbọn—Matiu-Arẹman nan re dagbare bhi urolo Edo. Eghọnghọn wo vuọn mẹn udu!”

Esan

Ẹbho ne bun gbera 692, ele ha ribhi ọne usikoko ẹghe nan rẹ re Ebenọnkhiale Ọsi Agbọn Ọsọgbọn—Matiu-Arẹman dagbare bhi urolo Esan. Ẹbho ne zẹ urolo Esan bhi Nigeria bun gbera ẹbo ọkpa. Ejayenan nian, ibhio mhan ne bun sẹbhi 640, ele zẹ urolo Esan bhi Nigeria, sẹyẹ, agbotu 10 ne zẹ Esan, ele ribhọ.

Ọne Ebenọnkhiale Ọsi Agbọn Ọsọgbọn—Matiu-Arẹman nan, ọle Baibo ọhẹnhẹn nan sẹ re dagbare bhi urolo Esan. Ọkuẹsẹ a re ọne Baibo nan dagbare bhi urolo Esan, New World Translation of the Christian Greek Scriptures bhi urolo ebo, ọle ibhokhan Esan ne bunbun ka ha noo. Obhio mhan ọkpa nin okhuo ki ha tẹmhọn ene ikpọta nọn yọle, “Iwẹnna oga nọn ghanlẹn” nọn ribhi 2 Kọrint 4:7, ọle da yọle: “Ẹghe nin mẹn rẹ ha tie ene ikpọta nin bhi urolo ebo, ọ bha manman mun ẹlo kore. Ọkpakinọn, uwedẹ nan rẹ gbẹn ọlẹn bhi Esan da re ọle mun mẹn ẹlo kore. Ọ yọle: ‘Arẹmiẹn ghe mhan diabe akhe nan re ekẹn man, Osẹnobulua da mun iwẹnna oga nọn ghanlẹn mhan bhi obọ.’ Ejayenan nian, mẹn wo lẹn ebi a re ọle ta, ọ wo sẹ mẹn otọ ọkhọle. Ẹsele nọn khua ọne Baibo ọsi Esan nan khin rẹji mẹn!”

Mhan wo ghọnghọn nin ibhio mhan ne zẹ urolo Esan bi Edo bhi Ebenọnkhiale Ọsi Agbọn Ọsọgbọn—Matiu-Arẹman nan la re dagbare bhi urolo nọnsele. Mhan bhii nin ọne Baibo nan rẹkpa ẹbho ne bunbun vae “dọ lẹn ẹmhọanta.”—1 Timoti 2:3, 4.