Fikieme Oghẹrẹ nọ Isẹri Jihova A re Ru Emu Owọwọ Olori na U ro Wo Ohẹriẹ no Oghẹrẹ nọ Egagọ Efa A re Ru Ei?
Ma bi ru lele oware nọ Ebaibol na ọ ta kpahe oghẹrẹ nọ a re ru Emu Owọwọ Olori na, onọ a re je se Ekareghẹhọ uwhu Jesu. (1 Ahwo Kọrint 11:20) Dede na, eware nọ egagọ jọ a rọwo kpahe ekareghẹhọ nana gbe oghẹrẹ nọ a bi ru ei i no Ebaibol ze he.
Ẹjiroro riẹ
Ẹjiroro nọ ma bi ro ru Emu Owọwọ Olori na họ, re ma kareghẹhọ uwhu Jesu jẹ rọ ere dhesẹ nọ uwhu nọ o whu kẹ omai na o da omai ẹro fia. (Matiu 20:28; 1 Ahwo Kọrint 11:24) Orọnikọ ekareghẹhọ na yọ iruẹru egagọ nọ ohwo o re ro wo aruoriwo hayo erọvrẹ izieraha ha. a Ebaibol na o wuhrẹ nọ Ọghẹnẹ ọ rẹ rọ izieraha mai rọvrẹ omai nọ ma te fi ẹrọwọ họ Jesu orọnikọ ẹkwoma iruẹru egagọ jọ họ.—Ahwo Rom 3:25; 1 Jọn 2:1, 2.
Ẹvẹ a re ru ei kpekpe te?
Jesu o jie uzi kẹ ilele riẹ re a hai ru Emu Owọwọ Olori na, rekọ ọ nwane vuẹ ae epanọ a re ru ei kpekpe te he. (Luk 22:19) Ahwo jọ a roro nọ u fo re a ru ei kamara kamara, rekọ amọfa a roro nọ u fo re a ru ei koka koka, kẹdẹ kẹdẹ, unuẹse buobu evaọ okpẹdẹ hayo unuẹse kpobi nọ o were ohwo. b Dede na, u wo eware jọ nọ u fo nọ ma re roro kpahe.
Jesu o ru Emu Owọwọ Olori na evaọ ẹdẹ Ehaa Ọnyavrẹ ahwo Ju, yọ evaọ ẹdẹdẹ yena o ro whu. (Matiu 26:1, 2) Orọnikọ onana o mu via gheghe he. Ebaibol na ọ rọ idhe ẹtanigbo Jesu rọ wawọ omogodẹ nọ a re ro dhe idhe evaọ etoke Ehaa Ọnyavrẹ na. (1 Ahwo Kọrint 5:7, 8) A jẹ hai ru Ehaa Ọnyavrẹ na ẹsiẹvo ẹgbukpe. (Ọnyano 12:1-6; Iruo-Izerẹ 23:5) Epọvo na re, Ileleikristi ikpe-udhusoi ọsosuọ na a jẹ hai ru Ekareghẹhọ Uwhu Jesu ẹsiẹvo ẹgbukpe, c yọ Isẹri Jihova a bi lele oriruo nana nọ ọ rrọ Ebaibol na.
Ẹdẹ gbe oke na
Oriruo nọ Jesu omariẹ o fihotọ o re fiobọhọ kẹ omai riẹ ẹdẹ gbe oke nọ a re ro ru Emu Owọwọ na, gbe epanọ a re ru ei kpekpe te. Jesu o ru Emu Owọwọ na evaọ amara Nisan 14, 33 C.E. nọ ọre o kiediwi no, wọhọ epanọ o rrọ ukeledẹ Ebaibol. (Matiu 26:18-20, 26) Kukpe kukpe, ma re ru Ekareghẹhọ na evaọ ẹdẹ nana wọhọ epanọ Ileleikristi ikpe-udhusoi ọsosuọ a jẹ hai ru. d
Dede nọ Nisan 14, 33 C.E. ọ jọ Edisoi-Oka, ẹdẹ na ọ sai kie fihọ edẹ sa-sa evaọ oka na kukpe kukpe. Ma rẹ riẹ ẹdẹ nọ o kie fihọ Nisan 14 kukpe kukpe evaọ oghẹrẹ ọvona nọ a jẹ hae rọ riẹe evaọ oke Jesu, ukpenọ ma re ru lele oghẹrẹ nọ a bi ro kele ẹdẹ na evaọ ukeledẹ ahwo Ju enẹna. e
Ebrẹdi gbe udi na
Nọ Jesu ọ jẹ to ekareghẹhọ na họ, ebrẹdi nọ ọ kare ẹvi gbe enwaene ọwawae nọ i kiọkọ evaọ Ehaa Ọnyavrẹ na Jesu o ro ru ei. (Matiu 26:26-28) Nọ ma te bi ru ekareghẹhọ na, ma rẹ rọ aro kele oriruo Jesu. Eware nọ ma re ro ru ei họ, ebrẹdi nọ a fi ẹvi hayo eware efa nọ a re ro there ibrẹdi họ họ gbe enwaene ọwawae, orọnikọ ame igrepu hayo enwaene nọ a fi eware ememere họ họ.
Ebrẹdi nọ a fi ẹvi hayo iyisti họ egagọ jọ a re ro ru ekareghẹhọ na, rekọ evaọ Ebaibol na, a rọ ẹvi ro dhesẹ uzioraha gbe emuemu. (Luk 12:1; 1 Ahwo Kọrint 5:6-8; Ahwo Galesha 5:7-9) Fikiere, ebrẹdi nọ ẹvi hayo eware efa e rrọ họ a sai ro dhesẹ ugboma Jesu nọ o kare uzioraha. (1 Pita 2:22) Oware ofa nọ egagọ efa a re ru nọ o no Ebaibol ze he họ, a rẹ rọ ame igrepu gheghe ro ru enwaene. Ichọche jọ i re ru onana keme a roro nọ Ebaibol na o mukpahe udi ogaga.—1 Timoti 5:23.
Orọnikọ ebrẹdi avọ enwaene na yọ uwo gbe azẹ Jesu dẹẹ hẹ
Ebrẹdi nọ ọ kare ẹvi gbe enwaene ọwawae nọ a re ro ru Emu Owọwọ na yọ eware nọ i dikihẹ kẹ uwo gbe azẹ Jesu. Orọnikọ e rẹ rọ edhere igbunu zihe ruọ uwo gbe azẹ Jesu dẹẹ hẹ wọhọ epanọ ahwo jọ a re roro. Joma ta kpahe oware nọ Ebaibol na ọ ta nọ ma rọ ta ere.
O hae jọ nọ Jesu o jie uzi kẹ ilele riẹ re a da azẹ riẹ, kiyọ ọ be vuẹ ae nọ a raha uzi Ọghẹnẹ nọ o ta nọ a rẹ re azẹ hẹ. (Emuhọ 9:4; Iruẹru Ikọ 15:28, 29) Rekọ ma riẹ nọ oware otiọye o sae via ha. Jesu ọ rẹ sae ta kẹ ahwo re a raha uzi Ọghẹnẹ kpahe azẹ vievie he keme ọ riẹ nọ azẹ ọ rrọ ghaghae evaọ aro Ọghẹnẹ.—Jọn 8:28, 29.
O hae jọ nọ ikọ na a jẹ ginẹ da azẹ Jesu dẹẹ, Jesu ọ hae te ta ha inọ azẹ riẹ “o ti hwẹ,” onọ u dhesẹ nọ ọ re rọ omariẹ dhe idhe no ho.—Matiu 26:28.
Jesu ọ rọ omariẹ dhe idhe “ẹsiẹvo rọkẹ oke kpobi.” (Ahwo Hibru 9:25, 26) Rekọ otẹrọnọ ebrẹdi gbe enwaene na i re zihe ruọ uwo gbe azẹ Jesu oke kpobi nọ a bi ru Emu Owọwọ Olori na, kiyọ ahwo kpobi nọ a be re ebrẹdi gbe enwaene na a be wariẹ idhe Jesu.
Jesu ọ ta nọ: “Wha hai ru onana rọ kareghẹhọ omẹ,” orọnikọ “wha hai ru onana rọ wariẹ idheidhe mẹ hẹ.”—1 Ahwo Kọrint 11:24.
Ahwo nọ a rọwo nọ ebrẹdi gbe enwaene nọ a re ro ru ekareghẹhọ na i re zihe ruọ uwo gbe azẹ Jesu dẹẹ na a bi roro ere fiki eria jọ evaọ Ebaibol na orọnikọ oware nọ Ebaibol na o gine wuhrẹ hẹ. Wọhọ oriruo, enẹ a fa eme Jesu na evaọ efafa Ebaibol buobu: “Onana họ azẹ mẹ.” (Matiu 26:28) Rekọ a rẹ sae fa eme Jesu na enẹ: “Onana u dikihẹ kẹ azẹ mẹ,” hayo “Onana o rrọ rọkẹ azẹ mẹ.” f Wọhọ epanọ Jesu o re ru ẹsibuobu, ọtadhesẹ o je ro wuhrẹ ahwo hayo ta ẹme evaọ oria nana.—Matiu 13:34, 35.
Amono a rẹ re ebrẹdi na jẹ da udi na?
Nọ Isẹri Jihova a te bi ru Emu Owọwọ Olori na, enọ e rẹ re ebrẹdi na jẹ da udi na a re tulo ho. Fikieme o jẹ rrọ ere?
Jesu ọ rọ idheidhe riẹ to “ọvọ ọkpokpọ” na họ, onọ u nwene ọvọ nọ Jihova ọ re kugbe orẹwho Izrẹl evaọ oke anwae. (Ahwo Hibru 8:10-13) Ahwo nọ Jesu ọ re ọvọ ọkpokpọ na kugbe họ ahwo nọ a rẹ re ebrẹdi na jẹ da udi na Ahwo nana họ “enọ [Ọghẹnẹ o] se” evaọ edhere igbunu. (Ahwo Hibru 9:15; Luk 22:20) Ahwo nana a ti lele Jesu su evaọ obọ odhiwu, yọ Ebaibol na ọ ta nọ ahwo idu udhuhrẹ-gbene (144,000) ọvo a wo uvẹ-ọghọ nana.—Luk 22:28-30; Eviavia 5:9, 10; 14:1, 3.
Ebaibol na o se ahwo nana nọ a ti lele Jesu su na “uthuru okakao,” rekọ Ebaibol na o dhesẹ nọ “ogbotu obuobu” ahwo a te rria bẹdẹ bẹdẹ evaọ otọakpọ na. (Luk 12:32; Eviavia 7:9, 10) Dede nọ mai ahwo nọ a te rria bẹdẹ bẹdẹ evaọ otọakpọ na ma rẹ re ebrẹdi na jẹ da udi na ha, ma re kuomagbe enọ i ti kpohọ odhiwu na yere Ọghẹnẹ rọkẹ idhe ẹtanigbo Jesu.—1 Jọn 2:2.
a Obe na McClintock and Strong’s Cyclopedia, Uko IX, ẹwẹ-obe avọ 212 o ta nọ: “Whọ rẹ ruẹ ẹme na sacrament evaọ NT [Ọvọ Ọkpokpọ] na ha; yọ whọ rẹ ruẹ ẹme Griki na μυστήριον [oware udidi ọrẹri] gbe he evaọ eware nọ a jọ ta kpahe ame-ọhọ hayo Emu Owọwọ Olori na, hayo oware ofa jọ kpobi nọ a ru.”
b Evaọ efafa Ebaibol jọ, a rọ ẹme na “unuẹse kpobi” ro ruiruo nọ a tẹ be ta kpahe Emu Owọwọ Olori na, yọ onana o wha riẹ ze nọ ahwo a rọ ta nọ ohwo ọ rẹ sai ru Emu Owọwọ Olori na unuẹse kpobi nọ u je rie. Dede na, otofa ẹme ọsosuọ nọ a kere fihọ etenẹ na họ “oke kpobi nọ” hayo “okenọ.”—1 Ahwo Kọrint 11:25, 26.
c Rri The New Schaff-Herzog Encyclopedia of Religious Knowledge, Uko IV, ẹwẹ-obe avọ 43-44, gbe McClintock and Strong’s Cyclopedia, Uko VIII, ẹwẹ-obe avọ 836.
d Rri The New Cambridge History of the Bible, Uko 1, ẹwẹ-obe avọ 841.
e Evaọ ukeledẹ ahwo Ju oke mai na, a re kele emuhọ amara Nisan nọ ahwo nọ a wuhrẹ kpahe ọvẹre gbe isi a tẹ nwane ruẹ ọvẹre ọkpokpọ no, rekọ ere a jẹ hai ru ei evaọ ikpe-udhusoi ọsosuọ họ. Ukpoye, a re mu amara Nisan họ ekele nọ ahwo a tẹ jọ Jerusalẹm ruẹ ọvẹre ọkpokpọ nọ ọ kpahe no evaọ orọ ọsosuọ kpobi, yọ onana o sae via ẹdẹ ọvo hayo edẹ buobu nọ ahwo nọ a wuhrẹ kpahe ọvẹre gbe isi a tẹ ruẹ ọvẹre ọkpokpọ na no. Oware nana o wha riẹ ze nọ ẹdẹ nọ Isẹri Jihova a re ro ru Emu Owọwọ Olori na u re ro wo ohẹriẹ no ẹdẹ nọ ahwo Ju oke mai na a re ro ru ehaa Ọnyavrẹ na.
f Rri A New Translation of the Bible, nọ James Moffatt ọ fa; The New Testament—A Translation in the Language of the People, nọ Charles B. Williams ọ fa; gbe The Original New Testament, nọ Hugh J. Schonfield ọ fa.