Uzou Avọ 28

Epanọ Ma Rẹ Rọ Riẹ Ohwo Nọ Ma Re Yo Ẹme Kẹ

ẸSEJỌ o rẹ jọ bẹbẹ re ma riẹ ohwo nọ ma re yo ẹme kẹ. Ọsẹ hayo oni ra a sae ta kẹ owhẹ nnọ who ru oware jọ. Rekọ iticha isukulu hayo iporisi ọ vẹ ta kẹ owhẹ nnọ who ru ofa. O tẹ rrọ ere, ono who ti yo ẹme kẹ?—

Evaọ ubrobọ emuhọ obe nana, evaọ Uzou avọ 7, ma se Ahwo Ẹfẹsọs 6:1-3 no Ebaibol na ze. Etẹe ọ ta nnọ emọ i re yo ẹme kẹ esẹgbini rai. Ikereakere na e ta kẹ omai nọ: ‘Wha yo ẹme enọ i yẹ owhai eva Olori na.’ Kọ whọ riẹ oware nọ u dhesẹ re a jọ “eva Olori na”?— Esẹgbini nọ e rrọ eva Olori na a re wuhrẹ emọ rai re a yo ẹme kẹ izi Ọghẹnẹ.

Rekọ ahwo jọ nọ a kpako no a rọwo Jihova ha. Fikiere, ẹvẹ who re rri rie otẹrọnọ omọvo rai jọ ọ ta nọ u woma re a ru ewhariọ evaọ oke ẹdawọ hayo re whọ jọ uwou-eki tọlọ oware nọ whọ hwosa fihọ họ? Kọ u woma re ọmọ o ru ewhariọ hayo tho uji fikinọ ọkpako ọ ta kẹe nọ o ru ere?—

Kareghẹhọ, Nebukadneza Ovie na o je uzi kẹ ahwo kpobi okejọ inọ a ruwẹ kẹ ẹmema igoru nọ o ru. Rekọ Shedrak, Mishak, gbe Abẹdnigo a ruwẹ hẹ. Kọ whọ riẹ oware nọ o soriẹ ze?— Keme Ebaibol na e ta nnọ Jihova ọvo ahwo a rẹ gọ.—Ọnyano 20:3; Matiu 4:10.

Nọ Jesu o whu no, a tẹ rọ ilele riẹ ziọ Sanhẹdrin, okọto egagọ ulogbo orọ ahwo Ju. Kayafas, Ozerẹ Okpehru na, ọ tẹ ta  nọ: “Ma ta kẹ owhai gaga nọ wha gbẹ rehọ odẹ [Jesu] wuhrẹ hẹ, whaọ wha ruẹ epanọ wha rehọ ewuhrẹ rai vọ Jerusalem no.” Fikieme ikọ na i gbe yo ẹme kẹ Sanhẹdrin na ha?— Pita, nọ ọ jẹ rọ unu ikọ edekọ na kpobi ta ẹme, ọ kẹ Kayafas uyo nọ: “Ma re yo ẹme Ọghẹnẹ vi o rọ ahwo.”—Iruẹru 5:27-29.

Eva oke yena, isu egagọ ahwo Ju na a wo ogaga ulogbo. Rekọ, orẹwho rai o rrọ otọ esuo egọmeti ahwo Rom. Osu egọmeti na họ Siza. Dede nọ ahwo Ju na a gwọlọ re Siza o su ai hi, egọmeti ahwo Rom o ru eware iwoma buobu kẹ ahwo na. Yọ egọmeti inẹnẹ o bi ru eware iwoma buobu kẹ ahwo rai re. Kọ whọ riẹ eware enana jọ?—

Egọmeti o re ru idhere jẹ hwosa kẹ iporisi gbe ahwo nọ a re furie erae re a thọ omai. A sai je rovie isukulu kẹ emaha jẹ rọ imu kẹ enọ e kpako no. O rẹ rehọ egọmeti ugho re o ru eware enana. Kọ whọ riẹ oria nọ egọmeti o re jo wo ugho na?— O re wo ugho na mi ahwo. A re se ugho nọ ahwo a rẹ hwa kẹ egọmeti nnọ osa-uzou.

 Okenọ Owuhrẹ Ologbo na ọ jọ otọakpọ, ahwo Ju buobu a jẹ gwọlọ hwa osa-uzou kẹ egọmeti ahwo Rom hu. Fikiere ẹdẹjọ izerẹ na i te zizie ahwo re a nọ Jesu onọ re a ro fi ei họ ẹbẹbẹ. Onọ na họ, ‘Kọ u fo re ma hwa osa-uzou kẹ Siza?’ Onana yọ onọ ẹghẹ. Otẹrọnọ Jesu o yo nọ, ‘E, wha rẹ hwa osa-uzou,’ eva ẹme nọ ọ ta na ọ hae dha ahwo Ju buobu. Rekọ o rrọ bẹbẹ re Jesu ọ ta nọ, ‘Ijo, wha re du hwa osa-uzou hu.’ Ọ tẹ ta ere yọ ọ ta thọ.

Fikiere, eme Jesu o ru? Ọ ta nọ: ‘Wha dhesẹ ubigho jọ kẹ omẹ.’ Nọ a dhesẹ ojọ kẹe, Jesu ọ tẹ nọ ae inọ: ‘Uwoho gbe odẹ ono o rrọ ugho na?’ Ahwo na a tẹ ta nọ: “E rọ Siza.” Jesu ọ tẹ ta nọ: “Wha rehọ eware Siza kẹ Siza, wha rehọ eware Ọghẹnẹ kẹ Ọghẹnẹ.”—Luk 20:19-26.

A rẹ sae jọ uyo oyena ruẹ uvumọ oware nọ o thọ họ. Otẹrọnọ Siza o bi ru eware kẹ ahwo, koyehọ u kiehọ re a rọ ugho nọ Siza o ru na hwa zihe kẹ e fiki eware enana. Evaọ edhere ọnana, Jesu o dhesẹ nọ u kiehọ re a hwa osa-uzou kẹ egọmeti fiki eware nọ a bi ru kẹ omai.

 Ẹsejọhọ whọ re kpako te ohwo nọ ọ rẹ hwa osa-uzou hu. Rekọ oware jọ o riẹ nọ whọ rẹ rọ kẹ egọmeti na. Kọ whọ riẹ oware yena?— Ẹmeoyo kẹ izi egọmeti. Ebaibol na e ta nọ: ‘Wha yo ẹme enọ a kẹ udu na.’ Enọ a kẹ udu na họ enọ e rrọ ọkwa egọmeti. Fikiere Ọghẹnẹ họ ọnọ ọ ta nọ ma re yo ẹme kẹ izi egọmeti.—Ahwo Rom 13:1, 2.

Uzi o rẹ sae jariẹ inọ ma gbolo ebe hayo eware efa fihọ iyẹrẹ hẹ. Kọ who re koko uzi oyena?— E, Ọghẹnẹ ọ gwọlọ nọ who koko iei. Kọ who re yo ẹme kẹ iporisi re?— Egọmeti ọ be hwa iporisi osa re a thọ ahwo. Who te bi yo ẹme kẹ ai yọ who bi yo ẹme kẹ egọmeti na.

Fikiere whọ tẹ gwọlọ fa edhere vrẹ, iporisi ọ jẹ ta kẹ owhẹ nọ “Hẹrẹ!” eme who re ru?— Otẹrọnọ amọfa a tẹ fa edhere na vrẹ ghele, kọ whọ rẹ fa vrẹ re?— Whọ rẹ hẹrẹ, o tẹ make rọnọ whẹ ọvo who kiọkọ. Ọghẹnẹ ọ ta kẹ owhẹ nọ who yo ẹme kẹ ae.

Ẹsejọhọ ẹbẹbẹ ọ rrọ oria ra, yọ iporisi jọ ọ sae ta nọ: “Wha ruọ iyẹrẹ na ha. Wha no uwou ze he.” Rekọ whọ sai yo edo nọ u ti gbe owhẹ unu kpahe oware nọ o be via. Kọ whọ rẹ ruọ otafe re who rri?— Kọ onana o rẹ jọ ẹmeoyo kẹ “enọ a kẹ udu na”?—

Evaọ eria buobu, egọmeti na ọ rẹ bọ isukulu ọ vẹ jẹ hwa osa kẹ iticha. Kọ who roro nnọ Ọghẹnẹ ọ gwọlọ re who yo ẹme kẹ iticha na?— Roro kpahe iẹe. Egọmeti ọ rẹ hwa osa kẹ iticha na re a wuhrẹ owhẹ, wọhọ epanọ ọ rẹ hwa osa kẹ iporisi re a thọ ahwo na. Fikiere ẹmeoyo kẹ iporisi hayo iticha o wọhọ ẹmeoyo kẹ egọmeti.

 Rekọ ẹvẹ otẹrọnọ iticha ọ ta kẹ owhẹ nọ whọ gọ ẹmema? Eme who re ru?— Emoha Hibru esa na a ruwẹ kẹ ẹmema na ha dede nọ Nebukadneza Ovie na ọ ta kẹ ae nọ a ruwẹ. Kọ whọ kareghẹhọ oware nọ o soriẹ ze?— Keme a gwọlọ veghe uzou kẹ Ọghẹnẹ hẹ.

Ohwo jọ nọ a re se Will Durant, ọnọ o re kere ebe ikuigbe, o kere kpahe Ileleikristi ọsosuọ na ọ tẹ ta nọ ‘orọnikọ Siza a jẹ rọ egagọ rai kẹ hẹ.’ Ijo, Jihova a gọ! Fikiere kareghẹhọ nọ Ọghẹnẹ ma rẹ rọ karo evaọ izuazọ mai.

Ma re yo ẹme kẹ egọmeti keme ere Ọghẹnẹ ọ gwọlọ nọ ma ru. Rekọ a tẹ ta kẹ omai nnọ ma ru oware nọ Ọghẹnẹ ọ ta nọ ma re ru hu, eme ma rẹ ta?— Ma rẹ ta ẹme nọ ikọ na a ta kẹ ozerẹ okpehru na: “Ma re yo ẹme Ọghẹnẹ vi o rọ ahwo.”—Iruẹru 5:29.

Ebaibol na i wuhrẹ nọ a rẹ rọ adhẹẹ kẹ uzi egọmeti. Se eme nọ e rrọ Matiu 5:41; Taitọs 3:1; gbe 1 Pita 2:12-14.

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 148]

Eme Pita ọ be ta kẹ Kayafas na?

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 149]

Ẹvẹ Jesu ọ kuyo onọ ẹghẹ orọ ahwo nana?

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 151]

Fikieme ma je yo ẹme kẹ iporisi?