ẸVẸ a fa Olezi 83:18 evaọ Ebaibol ra? Ebaibol ọ New World Translation of the Holy Scriptures u se nọ: “Re ahwo a riẹ nọ whẹ, ọnọ odẹ riẹ o rrọ Jihova, whẹ ọvo họ Ọnọ Ọ Mai Kpehru vi otọakpọ na kpobi.” Oghẹrẹ ovona a fa etenẹ na evaọ efafa Ebaibol efa jọ. Dede na, Ebaibol buobu e rehọ edẹ-ova wọhọ “ỌNOWO” hayo “Ọrọ Ebẹdẹ” ro nwene odẹ na Jihova. Ovẹ u fo nọ a re fihọ owọ ikere nana? Odẹ-ova manikọ odẹ na Jihova?

Owọ ikereakere nana o ta ẹme kpahe odẹ. Evaọ ẹvẹrẹ Hibru ọsosuọ nọ a ro kere abọ buobu Ebaibol na, odẹ-oma oghẹrẹsa Ọghẹnẹ o jọ etenẹ. Ibiẹme Hibru na יהוה (YHWH) a ro kere odẹ na. Evaọ Oyibo, oghẹrẹ nọ a be hai se odẹ yena họ “Jihova.” Kọ owọ Ebaibol ovuọvo odẹ yena o jọ roma via? Ijo. O roma via evaọ Ikereakere Hibru ọsosuọ na enwenọ asia 7,000!

Ẹvẹ odẹ Ọghẹnẹ u wuzou te? Roro kpahe olẹ oriruo nọ Jesu Kristi o wuhrẹ omai na. Enẹ u ro muhọ: “Ọsẹ mai nọ ọ rọ obọ odhiwu, odẹ ra ojọ ọrẹri.” (Matiu 6:9) Okiofa jọ, Jesu ọ lẹ se Ọghẹnẹ nọ: “Ọsẹ kẹ odẹ ra oro.” Ọghẹnẹ ọ tẹ kẹe uyo no obọ odhiwu ze ta nọ: “Mẹ kẹ riẹ oro uno, mẹ jẹ te wariẹ kẹ e oro.” (Jọn 12:28) U gine ri vevẹ inọ odẹ Ọghẹnẹ yọ oware nọ u wuzou gaga. Otẹrọ ere, fikieme efefafa jọ a ro si odẹ nana no efafa Ebaibol rai jẹ rehọ edẹ-ova nwene iei?

O wọhọ nọ ugogo ẹjiroro ivẹ jọ e wha onana ze. Orọ ọsosuọ, ahwo jọ a rẹ ta nọ u fo re a se odẹ na ha keme uvumọ ohwo nẹnẹ ọ riẹ oghẹrẹ nọ a je sei dẹẹ evaọ ẹvẹrẹ Hibru ọsosuọ họ. Ẹvẹrẹ Hibru ọsosuọ o wo ibiẹme-edo  ho. Fikiere, ohwo ọvuọvo nẹnẹ ọ sae ta uzedhe epanọ ahwo oke Ebaibol na a jẹ hai se YHWH dẹẹ hẹ. Dede na, kọ u fo re onana o whaha omai ese odẹ Ọghẹnẹ? Evaọ oke Ebaibol, o wọhọ nọ oghẹrẹ nọ a je se Jesu họ Yeshua hayo Yehoshua—uvumọ ohwo ọ sae ta epanọ a je sei dẹẹ hẹ. Ghele na, wariẹ akpọ na soso họ nẹnẹ u wo oghoghẹrẹ nọ ahwo a re se odẹ Jesu na, a re sei epanọ ahwo a mae riẹe evaọ ẹvẹrẹ rai. A be siọ odẹ na ba ese he fikinọ a nwane riẹ oghẹrẹ nọ ahwo a je sei dẹẹ evaọ ikpe udhusoi-ọsosuọ họ. Epọvo na re, who te kpohọ orẹwho ofa, ẹsejọhọ whọ sae ruẹ nọ oghẹrẹ ofa ahwo a bi se odẹ oma ra na. Fikiere, ma rẹ siọ odẹ Ọghẹnẹ ba ese he fikinọ ma riẹ oghẹrẹ nọ a je sei dẹẹ evaọ ẹvẹrẹ ọsosuọ họ.

Oware avivẹ nọ ahwo a rẹ mae ta nọ a ro si odẹ Ọghẹnẹ no Ebaibol họ fiki uruemu jọ orọ ahwo Ju nọ u kri otọ no. Ibuobu rai a rehọ e riẹ wọhọ oware aghọ re a se odẹ Ọghẹnẹ. U muẹro inọ oware nọ o wha onana ze họ otofa othọthọ nọ a wo kpahe uzi Ebaibol nọ o ta inọ: “Whọ fa odẹ ỌNOWO na Ọghẹnẹ ra ogbẹ fa ha; keme ỌNOWO na o re ri ohwo riẹ kare abe he ọnọ ọ fa odẹ riẹ ogbẹ fa.”—Ọnyano 20:7.

Uzi nana o ghọ odẹ Ọghẹnẹ nọ a re ro ruiruo thọthọ. Kọ o ghọ odẹ na nọ a re se avọ adhẹẹ? Vievie. Ahwo nọ a kere Ebaibol Hibru na (“Ọvọ Anwae” na) a jọ ezae nọ i wo ẹrọwọ nọ a je koko Uzi nọ Ọghẹnẹ ọ rọ kẹ emọ Izrẹl anwae na. Ghele na, a rehọ odẹ Ọghẹnẹ ruiruo ẹsibuobu. Wọhọ oriruo, a fi odẹ na ba ilezi jọ buobu nọ ogbotu idibo Ọghẹnẹ a so dovia ruarua. Jihova Ọghẹnẹ ọ tubẹ ta kẹ idibo riẹ inọ a se odẹ riẹ, yọ ahwo nọ a wo ẹrọwọ a ru ere. (Joẹl 2:32; Iruẹru 2:21, NW) Fikiere, Ileleikristi inẹnẹ a re si uke kpemu hu re a rehọ odẹ Ọghẹnẹ ruiruo avọ adhẹẹ, nwane wọhọ epanọ Jesu o ru na.—Jọn 17:26.

Efefafa Ebaibol a ru thọ gaga nọ a rọ rehọ edẹ-ova nwene odẹ Ọghẹnẹ. A ru ahwo wo iroro inọ Ọghẹnẹ o thabọ no ahwo-akpọ gaga jẹ wọhọ ẹsenọ o wo odẹ-oma  ha, rekọ Ebaibol na e ta udu họ ahwo-akpọ awọ inọ a mu “usu kugbe Jihova.” (Olezi 25:14, NW) Dai roro kpahe ogbẹnyusu ọkpekpe ra jọ. Ẹvẹ wha sae rọ jọ egbẹnyusu ekpekpe ababọ odẹ ohwo na nọ whọ rẹ riẹ? Epọvo na re, nọ a gbe dhesẹ odẹ Ọghẹnẹ, Jihova, kẹ ahwo ho, ẹvẹ a sai ro gine si kẹle Ọghẹnẹ? Ofariẹ, nọ ahwo a gbẹ be rehọ odẹ Ọghẹnẹ ruiruo ho, a rẹ riẹ epanọ otofa riẹ u gbunu te he. Eme họ otofa odẹ Ọghẹnẹ na?

Ọghẹnẹ ọ fa otọ odẹ riẹ kẹ Mosis, odibo riẹ nọ o wo ẹrọwọ. Okenọ Mosis ọ nọ kpahe odẹ Ọghẹnẹ, Jihova ọ kuyo nọ: “Mẹ rẹ rẹriẹ kpohọ oghẹrẹ kpobi nọ u je omẹ.” (Ọnyano 3:14, NW) Efafa ọ Rotherham u se nọ: “Me Ti Zihe ruọ oware kpobi nọ u je omẹ.” Fikiere, Jihova ọ rẹ sai zihe ruọ oware kpobi nọ o gwọlọ re ọ ruẹsi ru ẹjiroro riẹ gba.

Ma dae rehọ iẹe nọ whọ rẹ sai zihe ruọ oware kpobi nọ u je owhẹ. Eme who re ru kẹ egbẹnyusu ra? Otẹrọnọ ogbẹnyusu ra jọ ọ be mọ gaga, whọ sai zihe ruọ edọkita je siwi ẹyao riẹ. Otẹrọnọ ekọ i kie kpe ogbẹnyusu ra ọfa jọ, whọ sai zihe ruọ ọdafe nọ o re fi obọ họ, whọ vẹ kpare iẹe no uye. Rekọ uzẹme na họ, whọ sai zihe ruọ eware enana kpobi hi. Mai kpobi ma wo utho nọ ma rẹ sai ru mu. Nọ who bi wuhrẹ Ebaibol na, u ti gbowhẹ unu nọ whọ te ruẹ oghẹrẹ nọ Jihova o re ro zihe ruọ oware kpobi nọ o gwọlọ re ọ ruẹsi ru eyaa riẹ gba. Yọ o rẹ were iẹe re ọ rehọ ogaga riẹ fi obọ họ kẹ ahwo nọ a you rie. (2 Iruẹru-Ivie 16:9) Ahwo nọ a riẹ odẹ Ọghẹnẹ hẹ a wo otoriẹ abọ owoma nana ọrọ ekwakwa Jihova ha.

U re vevẹ, u fo ho re a si odẹ na Jihova no Ebaibol. Ẹriẹ otofa odẹ na gbe eroruiruo riẹ ẹsikpobi evaọ egagọ mai u re fi obọ họ kẹ omai si kẹle Ọsẹ obọ odhiwu mai na, Jihova ziezi. *