1, 2. Ẹvẹ Belam ọ rọ daoma wha okpẹtu se idibo Jihova?

OKWORI o kpohọ oria nọ ọ sae jọ kpe oghẹrẹ eri nọ ọ gwọlọ. Ọ tẹ salọ uzedhe oware nọ o rẹ were eri na fihọ oghọlọ, kẹsena o te fi ei họ ame. Ọ tẹ keria ugbehru be hẹrẹ, ẹsiẹvo na eri na ọ tẹ ziọ oria na je mu oghọlọ na họ ẹre, nọ ọ ruẹ nọ o muhọ ẹre no, ọ tẹ frẹ riẹ fihọ okpa.

² A rẹ sae rọ oghẹrẹ ovona mu ahwo re nẹnẹ. Wọhọ oriruo, okenọ emọ Izrẹl a wohọ otọ opraprara Moab, yọ a joma te Ẹkwotọ Eyaa na no. Ovie Moab ọ tẹ ya eyaa kẹ Belam nọ ọ te kẹe igho buobu otẹrọnọ ọ bọwo orẹwho Izrẹl ehao. Uwhremu na, Belam ọ tẹ rọ oghẹrẹ jọ ru ahwo Izrẹl ọvo bọwo omobọ rai ehao. Ọ romatotọ salọ oware nọ u ti si ahwo Izrẹl urru. O vi emetẹ Moab ruọ evuẹ ahwo Izrẹl nyae lẹliẹ ezae na.​—Ikelakele 22:1-7; 31:15, 16; Eviavia 2:14.

3. Ẹvẹ ahwo Izrẹl a ro kie kẹ oware nọ Belam ọ rọ kpahe oghọlọ kẹ ae?

³ Kọ oware nọ Belam ọ rọ kpahe oghọlọ na u ruiruo? Ee. Ezae Izrẹl buobu a “lele emetẹ Moab gbe-ọfariẹ.”  A tẹ jẹ gọ eghẹnẹ erue re, te ọghẹnẹ igberẹ-ibro nọ a re se Bale ọrọ Piọ. Ukuhọ riẹ, ahwo Izrẹl nọ a whu a bu te idu udhegbene (24,000), yọ oke yena omojọ u kiọkọ re a ruọ Ẹkwotọ Eyaa na.​—Ikelakele 25:1-9.

4. Fikieme ahwo Izrẹl buobu a ro gbe-ọfariẹ?

⁴ Fikieme ahwo Izrẹl buobu a ro kie kẹ omaa Belam? Fikinọ isiuru obọrai ọvo a je roro kpahe, onana u ru nọ eware kpobi nọ Jihova o ru kẹ ae no e rọ thọrọ ae ẹro. Ahwo Izrẹl a wo ẹjiroro buobu nọ a re ro yoẹme kẹ Ọghẹnẹ. Ọye o siwi rai no igbo Ijipti, ọ ko rai evaọ udhude na, je su ae gbẹsinẹdẹ bẹsenọ a rọ joma te Ẹkwotọ Eyaa na. (Ahwo Hibru 3:12) Ghele na, a kie kẹ ọfariẹ-ogbe. Pọl ukọ na o kere nọ: “Wha joma duomahọ ọfariẹ-ogbe he, wọhọ epanọ ejọ rai a gbe-ọfariẹ.”​—1 Ahwo Kọrint 10:8.

5, 6. Eme oware nọ o via evaọ otọ opraprara Moab o rẹ sai wuhrẹ omai?

⁵ Akpọ ọkpokpọ na ọ kẹle gaga no. Fikiere, ma wọhọ ahwo Izrẹl nọ a kẹle Ẹkwotọ Eyaa na no. (1 Ahwo Kọrint 10:11) Oke mai na u tube yoma vi oke ahwo Moab dede, ahwo oke nana a be rọ ọfariẹ-ogbe họ. Idibo Ọghẹnẹ a sae rọ ẹmẹrera wo uruemu nana. Uzẹme riẹ họ, ọfariẹ-ogbe họ oware nọ Setan ọ be mai ro gele ahwo kie.​—Ikelakele 25:6, 14; 2 Ahwo Kọrint 2:11; Jud 4.

⁶ Nọ omara nọ, ‘Kọ omaweromẹ ubroke nọ me re wo oye o mai woma vi uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ nọ mẹ rẹ reawere riẹ evaọ akpọ ọkpokpọ nọ Ọghẹnẹ ọ ya eyaa riẹ na?’ Kọ o gbẹ mai woma re ma koko  uzi Jihova nọ o ta nọ: “Dhẹ siọ ọfariẹ-ogbe ba”?​—1 Ahwo Kọrint 6:18.

7, 8. Eme họ ọfariẹ-ogbe? Fikieme o rọ rrọ okpẹme?

⁷ Ahwo buobu a be daezọ izi Ọghẹnẹ kpahe owezẹ ọzae-avọ-aye he. A tẹ jọ Ebaibol na fodẹ ọfariẹ-ogbe, u dhesẹ owezẹ imava nọ e ruọ orọo ho wọhọ epanọ uzi Ebaibol o ta. Uzẹme riẹ họ, iruemu nọ ẹme nana ọ kẹre te e rẹ jae ta ha, rekọ ma te fodẹ ae ghele re ma sae riẹ eware nọ Ọghẹnẹ o mukpahe jẹ whaha ai. Ọfariẹ-ogbe o kẹre te owezẹ ọzae avọ ọzae, aye avọ aye, gbe ohwo avọ arao. U kugbe ẹba ọzae hayo aye nọ a rẹ rọ unu vi, ẹba ọzae nọ a re dhe fihọ uvinẹ aye, gbe abọ nọ a rẹ rọ whrawhra ẹba omọfa nọ ọ rrọ ọrivẹ-orọo ohwo ho.​—Rri Ẹme-Oruvẹ 23.

⁸ Ebaibol na ọ ta vevẹ nọ ohwo nọ ọ rọwo siobọno ọfariẹ-ogbe he, ọ rẹ gbẹ sae jọ ukoko na ha. (1 Ahwo Kọrint 6:9; Eviavia 22:15) U te no ere no, ohwo nọ o re gbe-ọfariẹ o re si ọghọ no omariẹ yọ ahwo a re fievahọ iẹe he. Ewoma ọvuọvo o re no ọfariẹ-ogbe ze he. O rẹ lẹliẹ obruoziẹ-iroro brukpe ohwo, lẹliẹ ohwo dihọ yọ ọ gwọlọ ọmọ họ, wha ebẹbẹ fihọ orọo, jẹ wha ẹyao hayo uwhu ze dede. (Se Ahwo Galesha 6:7, 8.) Ohwo ọ tẹ ginẹ romatotọ roro kpahe oware nọ u re no ọfariẹ-ogbe ze, ẹsejọhọ ọ te gwọlọ gbe-ọfariẹ hẹ. Rekọ ẹsibuobu, ahwo nọ a re gbe-ọfariẹ a re roro kpahe isiuru omobọ rai ọvo nọ a te bi ru oware nọ u re su kpohọ ọfariẹ-ogbe. Ifoto-ẹbẹba iriwo yọ oware jọ nọ ahwo a re ru gaga nọ u re su kpohọ ọfariẹ-ogbe.

9. Fikieme ifoto-ẹbẹba e rọ rrọ yoyoma?

⁹ Ifoto-ẹbẹba e rẹ lẹliẹ ohwo wo isiuru owezẹ. Nẹnẹ, a rẹ jọ eria kpobi ruẹ ifoto-ẹbẹba, te evaọ emagazini, ebe, ile, etẹlẹvisiọno gbe Itanẹte. Ahwo buobu a re roro nọ ifoto-ẹbẹba e rẹ wha ẹbẹbẹ ze he, rekọ uzẹme riẹ họ e rẹ wha uye ze. E rẹ sai ru nọ ohwo o re ro wo isiuru owezẹ ọzae avọ aye ẹsikpobi, je tube ru ei wo isiuru oghẹrẹsa kpahe owezẹ. Ohwo o te bi rri ifoto-ẹbẹba, o rẹ sae lẹliẹe wo ekpehre uruemu nọ ọ rẹ rọ rehọ obọ whrawhra ẹba obọriẹ, o sae wha ebẹbẹ fihọ orọo riẹ, jẹ tubẹ lẹliẹ orọo na fa.​—Ahwo Rom 1:24-27; Ahwo Ẹfisọs 4:19; rri Ẹme-Oruvẹ 24.

10. Ẹvẹ ehri-uzi nọ ọ rrọ Jemis 1:14, 15 o sai ro fiobọhọ kẹ omai whaha ọfariẹ-ogbe?

¹⁰ U wuzou gaga re ma daoma riẹ oware nọ o rẹ sae lẹliẹ omai kie ruọ ọfariẹ-ogbe. Muẹrohọ unuovẹvẹ nọ o rrọ Jemis 1:14, 15: “Odawọ u re te omomọvo fiki isiuru obọriẹ nọ e rẹ wọe jẹ lẹliẹe họ. Kẹsena nọ isiuru na i te dihọ no, i ve yẹ uzioraha; nọ ohwo ọ jẹ raha uzi no, o vẹ wha uwhu ze.” Fikiere, nọ ekpehre isiuru e tẹ ruọ owhẹ udu, daoma si ai no udu ababọ oke-oraha. Whọ tẹ rọ ọthobọ gbẹro ku iwoho nọ e rẹ kpare isiuru owezẹ, ku ovao fiẹ! Furie ekọmputa na hayo nwene kpohọ oria ofa. Whọ kuvẹ re ekpehre isiuru e daji owhẹ udu hu. O gbẹ rrọ ere he, e vẹ te ga te epanọ i re ro ru owhẹ gbe-ọfariẹ.​—Se Matiu 5:29, 30.

11. Ẹvẹ Jihova ọ sai ro fiobọhọ kẹ omai nọ ma tẹ be hai wo ekpehre iroro?

¹¹ Jihova ọ riẹ omai vi epanọ ma riẹ omamai. Ọ riẹ nọ ma gba ha. Rekọ ọ riẹ nọ ma sai si ekpehre isiuru  no udu. Jihova ọ vuẹ omai nọ: “Fikiere wha kpe isiuru ugboma rai nọ e rrọ erọ akpọ na no, ọfariẹ-ogbe, egbegbe, isiuru egaga kẹ owezẹ ọzae-avọ-aye nọ e vrẹta, ekpehre isiuru, gbe uvou-uthei, onọ o rrọ ẹdhọgọ.” (Ahwo Kọlọsi 3:5) Dede nọ onana o rẹ nwane lọhọ tere he, Jihova o bi thihakọ kẹ omai yọ o ti fiobọhọ kẹ omai. (Olezi 68:19) Oniọvo-ọmọzae jọ nọ ọ rrọ uzoge o rri ifoto-ẹbẹba te epanọ ọ gbẹ jẹ sae rọ seba ha, yọ onana u ru nọ ọ jẹ hae rọ rehọ obọ whrawhra ẹba obọriẹ. Egbẹnyusu riẹ evaọ obọ isukulu a ta nọ oware ovo o jọ uruemu nana thọ họ, inọ ohwo o re ru ai nọ ọ be kpako ze na. Rekọ oniọvo na ọ ta nọ: “Uruemu nana u gbe obruoziẹ-iroro mẹ ku, yọ u ru nọ me ro mu uzuazọ ọfariẹ họ eyeri.” O vuhumu nọ ọ rẹ daoma kpọ isiuru riẹ, yọ Jihova o fiobọhọ kẹe siobọno uruemu na uwhremu na. Otẹrọnọ  whọ be hai wo ekpehre isiuru, lẹ se Jihova re ọ kẹ owhẹ “ogaga nọ u vi ogaga” nọ u re fiobọhọ kẹ owhẹ ru iroro ra fo.​—2 Ahwo Kọrint 4:7; 1 Ahwo Kọrint 9:27.

12. Fikieme o rọ gwọlọ nọ ma “sẹro udu” mai?

¹² Solomọn o kere nọ: “Evaọ usu eware nọ whọ rẹ mae sẹro kpobi, sẹro udu ra ziezi, keme eva riẹ eware nọ e rẹ kẹ uzuazọ i re no ze.” (Itẹ 4:23) “Udu” mai nọ a jọ etenẹ fodẹ na họ, oghẹrẹ ohwo nọ ma rrọ evaọ obeva, yọ oye Jihova ọ be ruẹ. Oware nọ ma bi rri o rẹ sai kpomahọ omai gaga. Job ọ ta nọ: “Mẹ re ọvọ kugbe ibiaro mẹ no. Kọ ẹvẹ mẹ sai ro rri ọmọtẹ-kọkọ evaọ edhere nọ o fo ho?” (Job 31:1) Wọhọ Job, o gwọlọ nọ ma rẹ yọroma kẹ eware nọ ma re rri je roro kpahe. Yọ wọhọ ọso-ilezi na, ma rẹ hae lẹ nọ: “Si ibiaro mẹ no eware nọ i fioka ha.”​—Olezi 119:37.

13. Oghẹrẹ egbẹnyusu vẹ Daena ọ salọ?

¹³ Oghẹrẹ egbẹnyusu nọ ma wo e rẹ sai ru omai wo ekpehre uruemu hayo emamọ uruemu. Nọ whọ tẹ salọ egbẹnyusu nọ i bi koko izi Ọghẹnẹ, a rẹ sai fiobọhọ kẹ owhẹ ru epọvo na re. (Itẹ 13:20; se 1 Ahwo Kọrint 15:33.) Ma rẹ sae ruẹ epanọ u wuzou te re ma wo emamọ egbẹnyusu nọ ma tẹ kareghẹhọ oware nọ o via kẹ Daena. Daena yọ ọmọtẹ Jekọp nọ ahwo uviuwou riẹ a jọ idibo Jihova. Daena o je gbe-ọfariẹ hẹ, rekọ o mu usu okpekpe kugbe emetẹ Kenan nọ e jẹ gọ Jihova ha. Ahwo Kenan a jẹ hai gbe-ọfariẹ yọ oghẹrẹ nọ a rri owezẹ ọzae-avọ-aye u wo ohẹriẹ gaga no idibo Ọghẹnẹ. (Iruo-Izerẹ 18:6-25) Ẹdẹjọ  nọ Daena ọ jọ kugbe egbẹnyusu riẹ, ọmọzae jọ nọ a re se Shẹkẹm ọ tẹ ruẹ e riẹ, Daena ọ were ọmọzae na gaga. Shẹkẹm ọ jọ ọmoha nọ “ọ mai wo ọghọ” evaọ uwou ọsẹ riẹ. Rekọ o you Jihova ha.​—Emuhọ 34:18, 19.

14. Eme ọ via kẹ Daena?

¹⁴ Shẹkẹm o ru oware nọ o roro nọ o thọ họ nọ ahwo a jẹ hai ru evaọ oke yena. Fikinọ Daena ọ were riẹ, “o te kru rie o te lele iei wezẹ o te zue ei oma.” (Se Emuhọ 34:1-4.) Oware nana nọ Shẹkẹm o ru na o wha okpẹtu ologbo se Daena gbe ahwo uviuwou riẹ soso.​—Emuhọ 34:7, 25-31; Ahwo Galesha 6:7, 8.

15, 16. Ẹvẹ ma sai ro wo areghẹ?

¹⁵ U du gwọlọ nọ oware nọ o via kẹ Daena na o rẹ via kẹ omai taure ma tẹ riẹ nọ izi Jihova e rrọ rọkẹ ewoma mai hi. “Ọnọ o bi lele iwareghẹ nya usu o re wo areghẹ, Rekọ ọnọ o ku usu gbe ahwo ogheghẹ o re kie ruọ ẹbẹbẹ.” (Itẹ 13:20) Daoma ruẹ nọ who wo otoriẹ “oware uwoma kpobi” ẹkwoma Ebaibol na nọ who re wuhrẹ ziezi. Onana u ti fiobọhọ kẹ owhẹ whaha edada gbe uye nọ u re no ofariẹ-ogbe ze.​—Itẹ 2:6-9; Olezi 1:1-3.

¹⁶ Ma rẹ sai wo areghẹ nọ ma te bi wuhrẹ Ebaibol na, lẹ se Ọghẹnẹ taure ma tẹ jiroro, je ru lele uthubro nọ u bi no obọ ọrigbo nọ a re fievahọ nọ o wo areghẹ na ze. (Matiu 24:45; Jemis 1:5) Dede na, whọ riẹ nọ mai kpobi na ma gba ha, yọ ma re ruthọ ẹsejọ. (Jerimaya 17:9) Rekọ eme who ti ru nọ ohwo jọ ọ tẹ vẹvẹ owhẹ unu inọ whọ be nya oghẹrẹ usu jọ nọ o rẹ sai su kpohọ ọfariẹ-ogbe? Kọ eva e te dha owhẹ manikọ  whọ te rọ omaurokpotọ jẹ obufihọ na rehọ?​—2 Ivie 22:18, 19.

17. Kẹ oriruo epanọ ohrẹ ibe Oleleikristi o sai ro fiobọhọ kẹ omai.

¹⁷ Ma rehọ iẹe nọ ọzae jọ o bi dhesẹ isiuru kẹ oniọvo-ọmọtẹ jọ evaọ oria iruo riẹ, kẹsena o te zizie oniọvo na ẹdẹjọ inọ a gbe kpohọ ore. Ọzae na ọ be gọ Jihova ha, rekọ o wọhọ nọ emamọ ohwo, yọ ọ rrọ wowou. Oniọvo ọfa jọ ọ tẹ ruẹ aimava na, kẹsena ọ tẹ vẹvẹ oniọvo-ọmọtẹ na unu uwhremu na kpahe onana. Eme oniọvo-ọmọtẹ na o ti ru? Kọ ọ te ta nọ o ru oware ovo thọ họ, manikọ ọ te ruẹ nọ areghẹ ọ rrọ unuovẹvẹ yena? O sae jọnọ oniọvo-ọmọtẹ na o you Jihova yọ ọ gwọlọ ru oware nọ u kiehọ. Rekọ ọ tẹ gbẹ be hai lele ọzae yena kpohọ ore, kọ ma sae ta nọ ọ be “dhẹ siọ ọfariẹ-ogbe ba” manikọ o bi “fievahọ omobọ riẹ”?​—Itẹ 22:3; 28:26; Matiu 6:13; 26:41.

18, 19. Ẹvẹ Josẹf ọ rọ dhẹ siọ ọfariẹ-ogbe ba?

¹⁸ Josẹf ọ jọ ọrigbo evaọ Ijipti okenọ ọ jọ uzoge. Kẹdẹ kẹdẹ, aye olori riẹ ọ jẹ hae ta kẹe inọ jọ o lele iei wezẹ, rekọ Josẹf ọ riẹ nọ oyena o thọ. Josẹf o you Jihova yọ ọ gwọlọ ru eva were iẹe. Fikiere oke kpobi nọ aye na ọ lẹliẹ e riẹ, ọ jẹ hae se. Fikinọ ọrigbo ọ jọ, o wo udu nọ ọ sai ro no uwou olori riẹ hẹ. Ẹdẹjọ nọ aye olori riẹ ọ jẹ gwọlọ gbae họ re o lele iei wezẹ, Josẹf ọ tẹ “dhẹ ruọ otafe.”​—Se Emuhọ 39:7-12.

¹⁹ O hae jọnọ Josẹf o wo isiuru ọfariẹ-ogbe hayo ọ jẹ hai roro kpahe aye na, ẹsejọhọ ọ hai ti lele iei wezẹ. Rekọ usu nọ Josẹf o wo kugbe Jihova o mae jariẹ oja. Ọ ta kẹ aye na nọ: “Oware ovo o riẹ hẹ nọ [olori mẹ] o fihọ otọ mẹ hẹ ajokpaọ owhẹ, keme whẹ yọ aye riẹ. Kọ ẹvẹ me re ro ru oware uyoma ulogbo nana re mẹ ginẹ raha uzi Ọghẹnẹ?”​—Emuhọ 39:8, 9.

20. Ẹvẹ ma rọ riẹ nọ eva Josẹf e were Jihova?

²⁰ Dede nọ Josẹf ọ jọ oria nọ u thabọ no ahwo uviuwou riẹ, o yoẹme kẹ Jihova ẹsikpobi, yọ Jihova ọ ghale e riẹ. (Emuhọ 41:39-49) Eva e were Jihova gaga inọ Josẹf o yoẹme kẹe. (Itẹ 27:11) O rẹ sae jọ bẹbẹ re ohwo ọ whaha ọfariẹ-ogbe. Rekọ kareghẹhọ ẹme nana: “O whai enọ i you Jihova, wha mukpahe oware uyoma. Ọ be sẹro uzuazọ enọ e talamu ei; O re siwi ai no obọ ahwo omuomu.”​—Olezi 97:10.

21. Ẹvẹ oniọvo-ọmọzae jọ nọ ọ rrọ uzoge ọ rọ rehọ aro kele Josẹf?

²¹ Kẹdẹ kẹdẹ, idibo Jihova nẹnẹ a bi dhesẹ via nọ a “mukpahe oware uyoma” je “you oware uwoma.” (Emọs 5:15) Whọ tẹ make rrọ ọmaha hayo ọkpako,  whọ rẹ sai ru oware nọ o rẹ were Jihova ẹsikpobi. Oniọvo-ọmọzae jọ nọ ọ rrọ uzoge ọ rẹriẹ ovao dhe odawọ jọ evaọ obọ isukulu. Ọmọtẹ jọ ọ ta kẹe nọ ọ te kẹe uvẹ re o lele iei wezẹ otẹrọnọ o fiobọhọ kẹe ru esọmo riẹ. Kọ eme oniọvo-ọmọzae na o ru? Ọ rọ aro kele Josẹf. Ọ ta nọ: “Mẹ se kẹe ovavo. Fikinọ me kru ẹgbakiete mẹ, mẹ sae sẹro adhẹẹ gbe ọghọ-oma mẹ.” Avro ọ riẹ hẹ, “omaweromẹ ubroke” kpobi nọ ma re wo no ọfariẹ-ogbe ze o rẹ wha edada gbe idhọvẹ ze. (Ahwo Hibru 11:25) Rekọ ma te yoẹme kẹ Jihova, ma re wo evawere nọ e rẹ tọ.—Itẹ 10:22.

22, 23. Ẹvẹ Jihova ọ sai ro fiobọhọ kẹ omai nọ ma tẹ make thọ uzi ulogbo dede?

²² Setan ọ be gwọlọ rọ ọfariẹ-ogbe gele omai kie, yọ o sae ginẹ jọ odawọ ulogbo. Ekpehre iroro e sae ruọ omai kpobi udu ẹsejọ. (Ahwo Rom 7:21-25) Jihova ọ riẹ onana jẹ be kareghẹhọ nọ “mai yọ ovu.” (Olezi 103:14) Kọ otẹrọnọ Oleleikristi ọ thọ uzi ọfariẹ-ogbe? Kọ u dhesẹ nọ oriẹ u re no? Ijo. Nọ ohwo o te kurẹriẹ no eva ze, Jihova o re fiobọhọ kẹe. Ọghẹnẹ ọ “ruẹrẹ oma kpahe re [ọ] rọvrẹ.”​—Olezi 86:5; Jemis 5:16; se Itẹ 28:13.

²³ Jihova ọ tẹ jẹ rehọ “ezae kẹ [omai] ekẹ,” koyehọ ekpako nọ e be rọ uyoyou rẹrote omai. (Ahwo Ẹfisọs 4:8, 12; Jemis 5:14, 15) Ekpako nọ ọ kẹ omai na e sai fiobọhọ kẹ omai ruẹrẹ usu mai họ kugbei.​—Itẹ 15:32.

24, 25. Ẹvẹ uvi “areghẹ” o sai ro fiobọhọ kẹ omai whaha ọfariẹ-ogbe?

²⁴ Re ma sae jẹ iroro areghẹ, u fo nọ ma rẹ riẹ oghẹrẹ nọ izi Jihova e sae rọ kẹ omai erere. Ma gwọlọ jọ wọhọ ọmoha nọ a jọ Itẹ 7:6-23 fodẹ na ha. Ọ “kare areghẹ,” u te ru ei kie ruọ ẹta ọfariẹ-ogbe. Orọnikọ ohwo ọ tẹ riẹ obe yọ u dhesẹ nọ o wo areghẹ hẹ. Nọ ma te wo uvi areghẹ, ma rẹ daoma riẹ oghẹrẹ nọ Ọghẹnẹ o re rri eware jẹ daoma yeri uzuazọ utioye. Kareghẹhọ ẹme nana: “Ohwo kpobi nọ orimuo ọ rẹ were, eware i ti woma kẹe.”​—Itẹ 19:8.

²⁵ Kọ u mu owhẹ ẹro nọ izi Ọghẹnẹ e gba? Kọ whọ rọwo nọ eva e te ginẹ were owhẹ nọ who te bi koko ai? (Olezi 19:7-10; Aizaya 48:17, 18) Otẹrọnọ u ri mu owhẹ ẹro tere he, kareghẹhọ eware ezi nọ Jihova o ru kẹ owhẹ no. “Dawo re whọ ruẹ nọ Jihova o woma.” (Olezi 34:8) Nọ who te ru ere, who ti you Ọghẹnẹ viere. Daoma you oware nọ o you, je mukpahe oware kpobi nọ o mukpahe. Hai roro kpahe emamọ eware ọvo, eware nọ e rrọ uzẹme, nọ i kiẹrẹe, nọ e fo, nọ e rẹ wha uyoyou haro gbe eware nọ i woma. (Ahwo Filipai 4:8, 9) Ma sae jọ wọhọ Josẹf, ọnọ o wo erere ologbo fikinọ o wo ọkpọ iroro Jihova.​—Aizaya 64:8.

26. Eme ma te ta kpahe evaọ obaro?

²⁶ Te whọ rọo no hayo whọ re rọo ho, Jihova ọ gwọlọ nọ whọ wereva evaọ uzuazọ. Izoẹme ivẹ nọ e rrọ obaro na e sai fiobọhọ kẹ omai riẹ epanọ ma sai ro wo evawere evaọ orọo mai.