1, 2. Fikieme who ro you Jihova Ọghẹnẹ?

KỌ WHO you Ọghẹnẹ? O sae jọnọ who you rie ga te epanọ whọ rọ rehọ uzuazọ ra mudhe kẹe no. O sae jọnọ ọye họ Ogbẹnyusu nọ ọ mae kpekpe owhẹ oma. Rekọ taure who te ti tube you Jihova dede, yọ o you owhẹ no. Ebaibol ọ ta nọ: “Ma wo uyoyou keme ọye ọ kaki you omai.”​—1 Jọn 4:19.

² Roro kpahe oghẹrẹ sa-sa nọ Jihova o ro dhesẹ nọ o you omai. Ọ nabe ruẹrẹ otọakpọ na fihọ wowoma kẹ omai, ọ tẹ jẹ kẹ omai eware efa kpobi nọ ma sai ro yeri akpọ ziezi. (Matiu 5:43-48; Eviavia 4:11) Ọ gwọlọ nọ ma jọ egbẹnyusu ekpekpe riẹ, yọ o ru rie lọhọ kẹ omai re ma sai wuhrẹ kpahe iẹe ziezi. Ẹsikpobi nọ ma te bi se Ebaibol na, yọ ma be gaviezọ kẹ Jihova. Ẹsikpobi nọ ma be lẹ, yọ ọ be gaviezọ kẹ omai. (Olezi 65:2) Ọ be rọ ẹzi ọfuafo riẹ kpọ omai jẹ kẹ omai ẹgba. (Luk 11:13) O tube vi Ọmọ ọghaghae riẹ ziọ otọakpọ re o siwi omai no uzioraha gbe uwhu.​—Se Jọn 3:16; Ahwo Rom 5:8.

3. Ẹvẹ usu mai kugbe Ọghẹnẹ o sae rọ tọ?

 ³ Dae rọ omoke jọ roro kpahe ogbẹnyusu ọkpekpe ra jọ, ọnọ ọ rẹ dhẹ se owhẹ ba ha nọ uye u te te owhẹ oma. Taure usu na o tẹ te kpekpe tere na, o rrọ oware aso hẹrioke he. Nwanọ ere usu mai kugbe Jihova o rrọ re, Jihova ọ rẹ sae jọ ogbẹnyusu nọ ọ mae kpekpe omai oma. Yọ ma sae jọ ogbẹnyusu riẹ bẹdẹ bẹdẹ. Fiki oye Ebaibol ọ rọ vuẹ omai nọ ma hai “ru eware nọ Ọghẹnẹ o re ro you [omai].” (Jud 21) Ẹvẹ ma sai ro ru onana? Ebaibol ọ kuyo na inọ: “Enẹ ma re ro dhesẹ nọ ma you Ọghẹnẹ, ma re koko ijaje riẹ; yọ ijaje riẹ e rrọ owha ogbẹgbẹdẹ hẹ.”​—1 Jọn 5:3.

4, 5. (a) Eme họ otọ ẹme Jọn ukọ na? (b) Ẹvẹ uyoyou ra kẹ Jihova u ro muhọ?

⁴ Eme họ otofa ẹme Jọn ukọ na? Jọn ọ be ta kpahe uyoyou udidi nọ mai omomọvo o re wo kẹ Ọghẹnẹ. Kọ whọ kareghẹhọ epanọ o jọ owhẹ oma oke ọsosuọ nọ who ro mu Jihova họ ewuhrẹ kpahe?

⁵ Roro kpahe oke ọsosuọ nọ who ro wuhrẹ nọ Jihova ọ gwọlọ nọ whọ rria bẹdẹ bẹdẹ evaọ akpọ ọkpokpọ nọ ọ ya eyaa riẹ na. Who wuhrẹ kpahe eware kpobi nọ o ru no re onana o sae lọhọ, who te ti vuhumu inọ okẹ oghaghae Jihova ọ kẹ omai nọ o siobọno Ọmọ ọvo riẹ kẹ omai. (Matiu 20:28; Jọn 8:29; Ahwo Rom 5:12, 18) Nọ whọ riẹ epanọ Jihova o you owhẹ te, u duobọte owhẹ, u te ru nọ who ro you rie re.​—Se 1 Jọn 4:9, 10.

6. Ẹvẹ ma re ro dhesẹ nọ ma you ohwo? Eme who ru no fikinọ who you Jihova?

 ⁶ Rekọ uyoyou yena nọ who wo kẹ Jihova na yọ emuhọ gheghe. Wọhọ oriruo, ma te you ohwo, orọnikọ igbenu gheghe ma rẹ rọ ta nọ “Me you owhẹ” hẹ. Uyoyou yena u re ru omai ru eware nọ e rẹ lẹliẹ eva were ohwo na. Epọvo na re, fikinọ who you Jihova, u ru nọ whọ be rọ daoma yeri uzuazọ nọ o rẹ were iẹe. Nọ uyoyou na o be ga na, ẹsejọhọ whọ tẹ roma mudhe kẹe jẹ họ-ame. Enẹ whọ rọ ya eyaa kẹ Jihova inọ whọ te gọe bẹdẹ bẹdẹ. (Se Ahwo Rom 14:7, 8.) Ẹvẹ whọ te sai ro koko eyaa yena?

7. Ma te you Jihova, eme ma re ru? Izi jọ vẹ o jie kẹ omai?

⁷ Fikinọ ma you Jihova, “ma re koko ijaje riẹ.” Ẹvẹ ma sai ro ru onana? Ma re yoẹme riẹ. Ma jọ Ebaibol na wuhrẹ kpahe oghẹrẹ uzuazọ nọ Jihova ọ gwọlọ nọ ma yeri. Wọhọ oriruo, ọ vuẹ omai nọ o thọ re ma da idi vrẹ oma, tho uji, gu ọrue, lele ohwo nọ ọ rrọ ọzae hayo aye mai hi wezẹ, re ma gọ omọfa hayo oware ofa jọ u te no ọyomariẹ no.​—1 Ahwo Kọrint 5:11; 6:18; 10:14; Ahwo Ẹfisọs 4:28; Ahwo Kọlọsi 3:9.

8, 9. Evaọ iyero nọ a jọ fodẹ uzi jọ gbiae evaọ Ebaibol na ha, ẹvẹ ma sae rọ riẹ oware nọ Jihova ọ gwọlọ nọ ma ru? Kẹ oriruo jọ.

⁸ Rekọ ma tẹ gwọlọ ru Jihova eva were, orọnikọ izi riẹ nọ a fodẹ gbiae evaọ Ebaibol na ọvo ma re koko ho. Keme orọnikọ uyero kpobi ọ jọ kẹ omai uzi hi. Iyero jọ e riẹ nọ ma sae jọ ruẹ uvumọ uzi nọ a kere fihọ Ebaibol ho. Kọ ẹvẹ ma sae rọ jẹ emamọ iroro? (Ahwo Ẹfisọs 5:17) Ma rẹ jọ Ebaibol na ruẹ ehri-izi,  koyehọ igogo iwuhrẹ nọ i re fiobọhọ kẹ omai riẹ oghẹrẹ nọ Jihova o re rri eware. Nọ ma bi se Ebaibol na, ma te riẹ oghẹrẹ nọ Jihova ọ rrọ ziezi. Ma vẹ te riẹ iroro riẹ, oware nọ o rẹ were iẹe gbe onọ o rẹ dhae eva.​—Se Olezi 97:10; Itẹ 6:16-19; rri Ẹme-Oruvẹ 1.

⁹ Wọhọ oriruo, ẹvẹ ma sae rọ riẹ oware nọ ma re rri evaọ etẹlẹvisiọno hayo itanẹte? Jihova ọ vuẹ omai onọ ma re rri dẹẹ hẹ. Rekọ ọ kẹ omai ehri-izi nọ i re fiobọhọ kẹ omai jiroro oware nọ u fo. Ozighi gbe ọfariẹ-ogbe e da etẹlẹvisiọno gbe itanẹte fia nẹnẹ. Jihova ọ jọ Ebaibol na vuẹ omai nọ “o mukpahe ohwo kpobi nọ ozighi ọ rẹ were,” yọ “ọ te rehọ enọ i bi gbe-ọfariẹ gbe ibruẹnwae guẹdhọ.” (Olezi 11:5; Ahwo Hibru 13:4) Ẹvẹ ehri-izi nana e sai ro fiobọhọ kẹ omai jẹ emamọ iroro? Nọ ma tẹ riẹ nọ Jihova o mukpahe oware jọ hayo o rrọ gbegbe evaọ aro riẹ, ma rẹ whaha iẹe ababọ okioraha.

10, 11. Fikieme ma re ro yoẹme kẹ Jihova?

¹⁰ Fikieme ma re ro yoẹme kẹ Jihova? Orọnikọ re ọ siọ omai uye ba ẹkẹ hayo re ma whaha ebẹbẹ nọ i ti te omai, ma be rọ whaha oware uyoma uruo ho. (Ahwo Galesha 6:7) Ukpoye, ma bi yoẹme kẹ Jihova fikinọ ma you rie. Nwane wọhọ epanọ emọ e rẹ gwọlọ ru ọsẹ rai eva were na, ere ma gwọlọ ru Ọsẹ obọ odhiwu mai eva were. Ma tẹ riẹ nọ eva mai e be were Jihova, a rẹ ruẹ oware nọ u woma tei hi.​—Olezi 5:12; Itẹ 12:2; rri Ẹme-Oruvẹ 2.

¹¹ Orọnikọ okenọ u te kiehọ omai oma hayo nọ u gbe wo oghẹrẹ ofa nọ ma re ru hu ma je yoẹme kẹ  Jihova ha. Yọ ma rẹ salọ izi riẹ jọ koko siọ ejọ ba ha. (Iziewariẹ 12:32) Ukpoye, ma rẹ rọ eva mai kpobi yoẹme kẹ Jihova wọhọ ọso-ilezi na nọ ọ ta nọ: “Ijaje ra e were omẹ gaga, ẹhẹ, me you rai.” (Olezi 119:47; Ahwo Rom 6:17) Ma gwọlọ jọ wọhọ Noa, ọnọ o ru oware kpobi nọ Jihova ọ ta kẹe, ọ tẹ rọ ere dhesẹ nọ o you Jihova. Ebaibol na ọ ta kpahe Noa nọ, “nwanọ ere o ru.” (Emuhọ 6:22) Kọ whọ gbẹ gwọlọ nọ Jihova ọ ta ere kpahe owhẹ re?

12. Ẹvẹ ma sai ro ru eva were Jihova?

¹² Ẹvẹ o rẹ jọ Jihova oma nọ ma te bi yoẹme kẹe? Ma re “ru udu [riẹ] ghọghọ.” (Itẹ 11:20; 27:11) Dai roro iei! Eva e rẹ were iẹe nọ ma te bi yoẹme kẹe. Rekọ ọ rẹ gba omai họ yoẹme he. Ukpoye, ọ kẹ omai uvẹ nọ ma rẹ rọ salọ onọ ma gwọlọ ru. Onana u dhesẹ nọ ma rẹ sae salọ sọ ma re ru oware nọ u woma hayo onọ u yoma. Jihova ọ gwọlọ nọ ma jẹ emamọ iroro fikinọ ma you rie, re eware e sai woma kẹ omai.​—Iziewariẹ 30:15, 16, 19, 20; rri Ẹme-Oruvẹ 3.

13, 14. Ẹvẹ ma rọ riẹ nọ izi Ọghẹnẹ e ga hrọ họ? Kẹ oriruo.

¹³ Kọ otẹrọnọ ma roro nọ izi Jihova e ga hrọ hayo e be kẹ omai uvẹ ru oware nọ ma gwọlọ ru hu? Ebaibol na ọ ta vevẹ nọ: “Ijaje riẹ e rrọ owha ogbẹgbẹdẹ hẹ.” (1 Jọn 5:3) Ẹme Griki nọ a fa owha “ogbẹgbẹdẹ” na u re je dhesẹ oware nọ o rẹ “bẹ ẹwọ.” Evaọ eria efa Ebaibol na, a rehọ ẹme na dhesẹ izi nọ i wuzou hu nọ a re fihọ hayo ahwo nọ a rẹ gwọlọ kpọ  amọfa hayo tube ru eware nọ e rẹ wha omonwa se ai. (Matiu 23:4; Iruẹru Ikọ 20:29, 30) Enẹ Ebaibol ọ New English Translation o fa ẹme na: “Ijaje riẹ e rẹ nẹ omai yaotọ họ.” Izi Jihova e rẹ “bẹ ẹwọ” họ, koyehọ, e rẹ bẹ ekoko ho. Ọ rẹ vuẹ omai oware nọ ma rẹ sai ru hu hu.

¹⁴ Wọhọ oriruo, ma rehọ iẹe nọ who bi fiobọhọ kẹ ogbẹnyusu ra jọ kwa kpohọ uwou okpokpọ. Ọ kwa eware riẹ kpobi ruẹrẹ họ ekatọno no. Ejọ e rrọ vovori, yọ efa e rrọ gbẹgbẹdẹ nọ o gwọlọ nọ imava e rẹ wọ. Kọ ogbẹnyusu ra na ọ te ta nọ whẹ ọvo ọ wọ ekatọno ọgbẹgbẹdẹ? Ijo! Fikieme? Keme ọ gwọlọ nọ who ru oware nọ o rẹ wha ẹbẹbẹ se owhẹ hẹ. Wọhọ ogbẹnyusu ọyena, Jihova ọ sae ta nọ ma ru oware nọ ọ riẹ nọ ma sai ru hu hu. (Iziewariẹ 30:11-14) Jihova ọ riẹ omai totọ. “Ọ riẹ vevẹ oghẹrẹ nọ a rọ ma omai, be kareghẹhọ nọ mai yọ ovu.”​—Olezi 103:14.

15. Ẹvẹ o sai ro mu omai ẹro nọ izi Jihova e rrọ rọkẹ ewoma mai?

¹⁵ Mosis ọ vuẹ orẹwho Izrẹl nọ a te koko izi Jihova eware i re “woma kẹ [ae] bẹdẹ,” yọ u ti fiobọhọ kẹ ae “jọ uzuazọ.” (Iziewariẹ 5:28-33; 6:24) Ere o rrọ kẹ omai nẹnẹ re. Oware kpobi nọ Jihova ọ vuẹ omai nọ ma ru o rrọ rọkẹ ewoma mai. (Se Aizaya 48:17.) Jihova Ọsẹ mai, ọ riẹ oware nọ o mai woma kẹ omai. (Ahwo Rom 11:33) Ebaibol ọ vuẹ omai nọ: “Ọghẹnẹ họ uyoyou.” (1 Jọn 4:8) Onana u dhesẹ nọ uyoyou o be wọ Jihova ta hayo ru oware kpobi nọ o bi ru.

16. Ẹvẹ ma rọ riẹ nọ ma sai yoẹme kẹ Ọghẹnẹ, dede nọ ma gba ha yọ ma be rria akpọ omuomu?

 ¹⁶ O rẹ nwane lọhọ ẹsikpobi hi re a yoẹme kẹ Ọghẹnẹ. Ma be rria akpọ omuomu nọ Setan ọ be kpọ. Ọ be lẹliẹ ahwo họ ru eware iyoma. (1 Jọn 5:19) Ma te bi je muabọ kugbe iroro sebaẹgba mai, keme e sai ru omai ghẹmeeyo kẹ Ọghẹnẹ. (Ahwo Rom 7:21-25) Rekọ uyoyou nọ ma wo kẹ Jihova o rẹ kẹ omai ẹgba nọ ma sai ro ru oware uwoma. O re muẹrohọ nọ ma tẹ be daoma yoẹme kẹe, yọ ọ rẹ rọ ẹzi ọfuafo riẹ fiobọhọ kẹ omai. (1 Samuẹle 15:22, 23; Iruẹru Ikọ 5:32) Ẹzi ọfuafo na o re fiobọhọ kẹ omai wo emamọ iruemu nọ i re ru omai yoẹme kẹe.​—Ahwo Galesha 5:22, 23.

17, 18. (a) Eme ma te jọ obe nana wuhrẹ? (b) Eme ma te ta kpahe evaọ uzoẹme nọ o rrọ aro na?

¹⁷ Ma te jọ obe nana wuhrẹ oghẹrẹ nọ ma sai ro yeri uzuazọ nọ o rẹ were Jihova. Ma te riẹ oghẹrẹ nọ ma sai ro ru lele ehri-izi Ebaibol evaọ uzuazọ. Kareghẹhọ nọ Jihova ọ rẹ gba ohwo ọvo họ yoẹme kẹe he. Nọ ma tẹ salọ nọ ma re yoẹme kẹe, uzuazọ mai u ti woma vi epaọ anwẹdẹ, yọ u ti ru omai wo emamọ ẹruore. Maero na, ma rẹ rọ ẹmeoyo mai dhesẹ kẹ Jihova nọ ma you rie gaga.​—Rri Ẹme-Oruvẹ 4.

¹⁸ Jihova ọ kẹ omai omomọvo obruoziẹ-iroro nọ u re fiobọhọ kẹ omai riẹ oware nọ u woma gbe onọ u yoma. Ma te wuhrẹ obruoziẹ-iroro mai ziezi, o sai fiobọhọ kẹ omai “koko ijaje riẹ.” Eme họ obruoziẹ-iroro, kọ ẹvẹ ma sai ro wuhrẹ iẹe? Joma ruẹ.