1. Fikieme oviẹ avọ uweri o rọ jọ Shailo?

SAMUẸLE o bi dimẹ fiki uweri nọ o rrọ Shailo. Ahwo buobu evaọ ẹwho na a be viẹ. Eyae gbe emọ a rrọ uweri fiki ezae rai, esẹ rai, emọ rai gbe inievo rai nọ i whu evaọ ẹmo. Egbaẹmo ahwo Izrẹl nọ i bu te idu ọgba (30,000) a whu evaọ ẹmo nọ a lele ahwo Filistia fi, yọ u ri kri hi nọ ahwo nọ a bu te idu ene (4,000) a ro whu evaọ ẹmo.—1 Sam. 4:1, 2, 10.

2, 3. Eware vẹ e via nọ i si oruaro no Shailo?

² Orọnikọ onana ọvo họ oware okpẹtu nọ o via ha. Hofini avọ Finihas, emọ iyoma ivẹ Ilai, ozerẹ okpehru na a wọ etehe-ọvọ na no oria nọ o jọ no evaọ Shailo. Etehe-ọvọ na ọ jọ oria ọrẹri evaọ uwou-egagọ na, onọ a bọ wọhọ uwou-udhu, yọ etehe na o dhesẹ nọ Ọghẹnẹ ọ rrọ kugbe emọ Izrẹl. Emọ Izrẹl a je roro nọ etehe-ọvọ na yọ ẹbo hayo ekpọfia nọ u ti fi obọ họ kẹ ae fi ewegrẹ rai kparobọ. Rekọ ahwo Filistia a fi rai kparobọ, a te kpe Hofini avọ Finihas jẹ wọ etehe-ọvọ na rehọ.—1 Sam. 4:3-11.

³ Etehe-ọvọ na ọ jọ evaọ uwou-egagọ na ikpe buobu. Rekọ obọnana ọ gbẹ riẹ hẹ. Nọ Ilai nọ ọ kpako te ikpe udhone gbe ikpegberee (98) no o yo onana, o te kie rri emu no akpala nọ ọ keria, o te whu. Aye ọmọzae Ilai nọ ọzae riẹ o whu ẹdẹ yena re, o te yẹ idudhe, nọ aye na o yẹ no o te whu. Taure o te ti whu, ọ tẹ ta nọ: “Oruaro u no evaọ Izrẹl no.” Uzẹme, Shailo o gine nwene no.—1 Sam. 4:12-22.

4. Eme ma te ta kpahe evaọ uzoẹme nana?

⁴ Eme Samuẹle o ti ru evaọ udevie ebẹbẹ nana kpobi? Kọ ẹrọwọ riẹ ọ ga te epanọ ọ te sai ro fi obọ họ kẹ ahwo nana nọ Jihova ọ nya seba no na? Ebẹbẹ i re te omai ẹsejọ nọ e rẹ gwọlọ whrehe ẹrọwọ mai. Fikiere, joma ruẹ eware efa nọ ma rẹ sai wuhrẹ mi Samuẹle.

5, 6. Eme Ebaibol na ọ tẹrovi evaọ ikpe 20, kọ eme Samuẹle o je ru evaọ ikpe yena?

⁵ Ebaibol na ọ gbẹ ta kpahe Samuẹle evaọ umutho oke jọ họ, o tẹ tẹrovi etehe-ọvọ na, epanọ ahwo Filistia a rọ ruẹ uye gaga fiki riẹ bẹsenọ a ro zihe iei ze. Nọ Ebaibol na ọ wariẹ fodẹ Samuẹle yọ ikpe 20 e vrẹ no. (1 Sam. 7:2) Eme Samuẹle o je ru evaọ ikpe yena kpobi?

⁶ Ma se evaọ Ebaibol na nọ taure ikpe 20 nana i te ti muhọ, ‘ẹme Samuẹle ọ tẹ nya Izrẹl soso duwu.’ (1 Sam. 4:1) Iku na e ta nọ, nọ ikpe 20 na e vrẹ no, Samuẹle ọ jẹ hae nya ewho Izrẹl esa wariẹ kukpe kukpe, o ve ku ẹwhọ ahwo riẹ họ, jẹ k’iyo enọ rai. Kẹsena o ve zihe kpohọ Rema, ẹwho riẹ. (1 Sam. 7:15-17) Samuẹle o je serihọ họ, yọ evaọ ikpe 20 yena, o wo iruo buobu nọ e jariẹ obọ.

7, 8. (a) Nọ ikpe 20 e vrẹ no, eme Samuẹle ọ ta kẹ ahwo riẹ? (b) Eme ahwo na a ru nọ Samuẹle ọ ta ẹme kẹ ae no?

⁷ Uruemu uyoma avọ ọfariẹ-ogbe emezae Ilai na u ru nọ ahwo na a gbe ro kru egagọ Ọghẹnẹ ga ha. Onana o tẹ whae ze nọ ibuobu rai a ro mu edhọ họ ẹgọ. Rekọ nọ ikpe 20 e vrẹ no, Samuẹle ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Otẹrọnọ wha be rehọ eva rai kpobi zihe bru ỌNOWO na, wha siobọno edhọ erara gbe Ashtarọt nọ e rọ udevie rai no, re wha rehọ eva rai kẹ ỌNOWO na, re wha gọ ọye ọvo, o ve ti si owhai no obọ ahwo Filistia.”—1 Sam. 7:3.

⁸ “Obọ ahwo Filistia” u bi gine te emọ Izrẹl gaga. A fi egbaẹmo Izrẹl kparobọ no, a te bi gboja kẹ idibo Ọghẹnẹ epa kpobi nọ u je rai. Rekọ Samuẹle ọ ta kẹ ae nọ o te gbẹ jọ ere he nọ a te kurẹriẹ bru Jihova. Kọ a rọwo ru ere? Ebaibol na ọ ta nọ ahwo na a siọ edhọ rai ba, a te mu “ỌNOWO na ọvo” họ ẹgọ, yọ onana o kẹ Samuẹle evawere gaga. Samuẹle o te se ahwo na kpobi kokohọ Mizpa, ẹwho nọ ọ rrọ ehru ugbehru nọ o kẹle Jerusalẹm. Ahwo na a te kokohọ, se emuọriọ ba, je kurẹriẹ no uruemu edhọgọ rai.—Se 1 Samuẹle 7:4-6.

9. Didi uvẹ u rovie fihọ kẹ ahwo Filistia, kọ eme idibo Ọghẹnẹ a ru nọ a ruẹ ahwo Filistia?

⁹ Nọ ahwo Filistia a yo nọ emọ Izrẹl kpobi a kokohọ, a  tẹ jiroro nọ a rẹ vẹro ae. A te vi egbaẹmo rai kpohọ Mizpa re a kpe idibo Jihova no. U te do te emọ Izrẹl oma nọ egbaẹmo Filistia a be nyaze. Ozọ u mu rai gaga, a tẹ ta kẹ Samuẹle nọ jọ ọ lẹ kẹ ae. Samuẹle ọ tẹ lẹ je dhe idhe. Nọ o je dhe idhe na, egbaẹmo Filistia a tẹ vẹro Mizpa. Jihova o yo olẹ Samuẹle. O tẹ wọhọ ẹsenọ Jihova o bi do ku ewegrẹ na keme Ebaibol na ọ ta nọ: “ỌNOWO na ọ tẹ va egbrara ku ahwo Filistia,” a te reghe no.—1 Sam. 7:7-10.

10, 11. (a) Ẹvẹ ma rọ riẹ nọ egbaẹmo Filistia a re ruẹ ọkpọ egbrara nọ Jihova o vi se ai na ẹdẹvo ho? (b) Eme ọ via evaọ ẹmo obọ Mizpa na gbe nọ a ku ẹmo na họ no?

¹⁰ Kọ ahwo Filistia na a wọhọ emaha nọ e rẹ dhẹ nyai dhere emu oni rai nọ a te yo edo egbara? Ijo, ahwo nana yọ egbaẹmo egaga nọ i fi ẹmo reria no nọ ozọ u re mu hu. Fikiere, ma sae ta nọ a re ruẹ ọkpọ egbrara nana ẹdẹvo ho. Kọ edo egbrara na e ga thesiwa? Kọ edo na o je no ehru ze manikọ igbehru nọ e wariẹ etẹe họ? Oghẹrẹ kpobi nọ o jọ kẹhẹ, edo na ọ wha ozọ ulogbo họ ahwo Filistia ẹro. Nọ a reghe no, a te muhọ ẹdhẹ. Emọ Izrẹl a tẹ vẹro ae no Mizpa ze, a te mu ai họ ekpe, a te le ai emaele buobu rite oria jọ nọ o kẹle Jerusalẹm.—1 Sam. 7:11.

¹¹ Ẹmo yena nọ idibo Ọghẹnẹ a fi kparobọ na o wha inwene ilogbo se ai. Ahwo Filistia a gbẹ wọ ẹmo bru emọ Izrẹl he evaọ edẹ uzuazọ Samuẹle kpobi. Idibo Ọghẹnẹ a tẹ te wariẹ wo ewho kpobi nọ ahwo Filistia a mi rai t’obọ.—1 Sam. 7:13, 14.

12. Oghẹrẹ vẹ Samuẹle o ro fi obọ họ kẹ ahwo dhesẹ “ẹrẹreokie,” kọ iruemu vẹ o wo nọ i fi obọ họ kẹe ru ere?

¹² Nọ ikpe buobu e vrẹ no, Pọl ukọ na ọ fodẹ Samuẹle gbe ibruoziẹ avọ eruẹaro efa nọ i fi obọ họ kẹ amọfa dhesẹ “ẹrẹreokie.” (Hib. 11:32, 33) Evaọ uzẹme, Samuẹle o koko izi Ọghẹnẹ je fi obọ họ kẹ amọfa ru ere re. Ọ jẹ sai ru ere fikinọ o thihakọ hẹrẹ Jihova, jẹ ruabọhọ iruo riẹ dede nọ eware e nya epanọ o rẹro rai hi. O te je dhesẹ nọ o wo edẹro kẹ eware nọ Ọghẹnẹ o ru kẹe. Nọ emọ Izrẹl a fi kparobọ no evaọ Mizpa, Samuẹle ọ tẹ rehọ utho vi nọ a rẹ rọ kareghẹhọ oghẹrẹ nọ Jihova o ro fi obọ họ kẹ idibo riẹ.—1 Sam. 7:12.

13. (a) Didi iruemu ma re wo otẹrọnọ ma gwọlọ rọ aro kele Samuẹle? (b) Oke vẹ who roro nọ o mai woma nọ who re ro wo ọkpọ iruemu Samuẹle na?

 ¹³ Kọ whọ gwọlọ fi obọ họ kẹ amọfa wo “ẹrẹreokie”? O tẹ rrọ ere, u fo re whọ rọ aro kele ithihakọ, omaurokpotọ gbe edẹro Samuẹle. (Se 1 Pita 5:6.) Mai kpobi ma gwọlọ wo iruemu itieye na, ogbẹrọ ere? U woma gaga nọ Samuẹle o wo emamọ iruemu yena nọ ọ gbẹ jọ ọmaha, keme i fi obọ họ kẹe thihakọ ebẹbẹ nọ ọ kpako no.

14, 15. (a) Eme ọ via nọ o kẹ Samuẹle uye gaga evaọ oke nọ ọ “kpako no”? (b) Kọ Samuẹle ọ jẹ rọ obọ olọlọhọ kru emọ riẹ wọhọ epanọ Ilai o ru? Ru ei vẹ.

¹⁴ Nọ Ebaibol na ọ wariẹ fodẹ Samuẹle yọ ọ “kpako no.” Oke yena yọ emezae ivẹ Samuẹle, Joẹl avọ Abaeja, a rro te ahwo no, yọ a je fi obọ họ kẹ ọsẹ rai guẹdhọ emọ Izrẹl. Rekọ u yoma gaga nnọ a wo emamọ uruemu hu. Dede nọ ọsẹ rai ọ jọ ohwo okiẹrẹe, emezae riẹ a jẹ rọ ọkwa rai na ruiruo thọthọ, a jẹ v’ẹdhọ tu jẹ re-udi.—1 Sam. 8:1-3.

¹⁵ Ẹdẹjọ, ekpako Izrẹl a tẹ nya bru Samuẹle ze jẹ ta kẹe  nọ: “Emọ ra i bi lele edhere ra ha.” (1 Sam. 8:4, 5) Kọ Samuẹle ọ riẹ kpahe onana vẹre? Ebaibol na ọ ta ha. Rekọ ma riẹ nọ Samuẹle ọ jẹ rọ obọ olọlọhọ kru emọ riẹ hẹ wọhọ epanọ Ilai o ru. Jihova ọ whọku Ilai jẹ kẹe uye fikinọ ọ kẹ emọ riẹ adhẹẹ vi ọyomariẹ, ọ kpọ emọ riẹ họ họ evaọ okenọ a je ru eware iyoma. (1 Sam. 2:27-29) Rekọ Jihova ọ whọku Samuẹle he.

16. Ẹvẹ o rẹ jọ esẹgbini oma nọ emọ rai a gbe bi yoẹme he, kọ ẹvẹ esẹgbini a sai ro wo omosasọ no oriruo Samuẹle ze?

¹⁶ Ebaibol na ọ fodẹ epanọ oware nana o kẹ Samuẹle uye te he nọ o yo nọ emezae riẹ a bi ru eware iyoma. Rekọ esẹgbini a riẹ epanọ oware utioye o rẹ kẹ uye te. Evaọ akpọ oyoma nana nọ ma rrọ na, emọ buobu a gbe bi yoẹme kẹ esẹgbini rai hi. (Se 2 Timoti 3:1-5.) Esẹgbini nọ emọ rai i bi yoẹme he a rẹ sai wo omosasọ no oriruo Samuẹle ze. Ọ kuvẹ hẹ re ugberuo emọ riẹ u ru ei siọ Ọghẹnẹ ba ẹgọ. Kareghẹhọ nọ, o tẹ make rọnọ ehrẹ gbe ekpọvio nọ whọ be kẹ emọ rai i te rai udu hu, emamọ uruemu ra o rẹ sai nwene emọ ra. Yọ esẹgbini a sai ru eva were Jihova Ọghẹnẹ, Ọsẹ obọ odhiwu rai, wọhọ epanọ Samuẹle o ru.

17. Eme ekpako Izrẹl a yare mi Samuẹle, kọ ẹvẹ o rri ayare na?

¹⁷ Emọ Samuẹle a riẹ oware nọ ekpehre uruemu nọ a wo gbe oriobọ nọ a bi dhesẹ na o te wha ze he. Ekpako Izrẹl a tẹ ta kẹ Samuẹle nọ: “Enẹna rehọ ovie mu kẹ omai re o su omai wọhọ erẹwho edekọ.” Kọ eme yena i dhesẹ nọ a siọ Samuẹle? Anwọ ikpe buobu na nọ ọ rọ rrọ oguẹdhọ evaọ Izrẹl. Rekọ obọnana, ahwo na a gbẹ gwọlọ nọ ọruẹaro wọhọ Samuẹle o su ai hi, a gwọlọ ovie nọ o re guẹdhọ rai. Erẹwho nọ e wariẹ e rai họ a wo ivie, yọ emọ Izrẹl a gwọlọ nọ a re wo ovie re. Kọ ẹvẹ Samuẹle o rri ayare na? Ebaibol na ọ ta nọ: “Onana o tẹ dha Samuẹle eva.”—1 Sam. 8:5, 6.

18. Ẹvẹ Jihova ọ rọ sasa Samuẹle oma je dhesẹ epanọ uzioraha emọ Izrẹl na o rro te?

¹⁸ Nọ Samuẹle ọ vuẹ Jihova oware nọ ahwo na a yare na, Jihova ọ tẹ ta nọ: “Gaviezọ rọ kẹ eme kpobi nọ ahwo na a ta kẹ owhẹ na; keme orọnọ owhẹ a se he, rekọ mẹ a se nọ mẹ jọ ovie rai hi.” Ababọ avro, eme yena e sasa Samuẹle oma gaga, rekọ ayare emọ Izrẹl na u dhesẹ orivo kẹ Ọghẹnẹ Erumeru na. Jihova ọ ta kẹ Samuẹle nọ jọ ọ vuẹ ahwo na eware  nọ a te reoja rai nọ a tẹ rọ ovie mu kẹ ae. Nọ Samuẹle ọ ta kẹ ae, a tẹ ta nọ: “Ijo! rekọ ma re wo ovie nọ o re su omai.” Samuẹle nọ o re yoẹme kẹ Ọghẹnẹ riẹ ẹsikpobi na, ọ tẹ rọ ovie nọ Jihova ọ salọ ro mu kẹ ae.—1 Sam. 8:7-19.

19, 20. (a) Uruemu vẹ Samuẹle o dhesẹ nọ Jihova ọ ta kẹe nọ ọ rọ Sọl mu ovie kẹ emọ Izrẹl? (b) Ẹvẹ Samuẹle o je gbe ro fi obọ họ kẹ idibo Jihova?

¹⁹ Uruemu vẹ Samuẹle o dhesẹ evaọ iruo nọ a kẹ riẹ na? Kọ o je muofu, je ru iruo na jeve jeve? Kọ onana u ru rie vioja? Eware yena e tẹ via kẹ ahwo jọ a rẹ vioja, rekọ Samuẹle o ru ere he. Ọ rehọ Sọl mu ovie, jẹ ta nọ Jihova họ ọnọ ọ salọ e riẹ. Ọ viọlọ Sọl, onọ u dhesẹ nọ o dede i rie rehọ jẹ be romakpotọ kẹe. Samuẹle ọ tẹ ta kẹ ahwo na nọ: “Wha ruẹ ohwo nọ Ọnowahwo ọ sanọ? Ohwo ọvuọvo nọ ọ wọhọ riẹ evaọ udevie ahwo na kpobi ọ rọ họ.”—1 Sam. 10:1, 24.

²⁰ Samuẹle ọ tẹrovi abọ owoma Sọl, orọnikọ abọ oyoma riẹ hẹ. Ọ tẹ jẹ tẹrovi epanọ ọyomariẹ o ro yoẹme kẹ Jihova anwọ oke emaha riẹ ze ukpenọ ọ rẹ tẹrovi ekpehre uruemu amọfa. (1 Sam. 12:1-4) Ọ ruabọhọ iruo nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ riẹ, jẹ kẹ idibo Ọghẹnẹ ohrẹ kpahe eware nọ e te via kẹ ae otẹrọnọ a ghẹmeeyo kẹ Jihova, ọ tẹ jẹ tuduhọ ae awọ nọ jọ a ruabọhọ egagọ Jihova. Ohrẹ nọ ọ kẹ rai na u te rai udu, a tẹ ta kẹ Samuẹle nọ jọ ọ lẹ kẹ ae. Samuẹle ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Jọ o thọ omẹ wa, re mẹ raha uzi evaọ aro ỌNOWO na, nọ omẹ rọ [siọ] owhai ba ẹlẹ kẹ. Me re ti wuhrẹ owhai emamọ edhere nọ o kiete.”—1 Sam. 12:21-24.

21. Otẹrọnọ a kẹ omọfa iruo nọ who jẹ rẹro riẹ, ẹvẹ oriruo Samuẹle o sai ro fi obọ họ kẹ owhẹ?

²¹ Kọ who je rẹro uvẹ-iruo jọ ẹdẹjọ nọ a rọ kẹ omọfa? Kọ onana o kẹ owhẹ uye? Oriruo Samuẹle u wuhrẹ omai nọ u fo vievie he re ma re ihri hayo mukpahe amọfa. (Se Itẹ 14:30.) Ọghẹnẹ o wo iruo kẹ odibo riẹ kpobi nọ ọ be romakpotọ kẹe.

22. Ẹvẹ emamọ ẹme nọ Samuẹle ọ ta kpahe Sọl na o rọ rrọ uzẹme?

²² Samuẹle ọ ta thọ họ inọ ohwo ọvo ọ wọhọ Sọl evaọ Izrẹl he. Ọ jọ thethei avọ erru, o wo udu je wo areghẹ, ọ tẹ  jẹ romakpotọ gaga evaọ okenọ a rọ rehọ iẹe mu ovie. (1 Sam. 10:22, 23, 27) U te no ere no, o wo udu nọ ọ rẹ rọ salọ oghẹrẹ uzuazọ nọ o re yeri. (Izie. 30:19) Kọ o yeri emamọ uzuazọ?

23. Emamọ uruemu vẹ Sọl o kufiẹ, kọ ẹvẹ ọ rọ ruabọhọ aghẹmeeyo?

²³ U yoma gaga nọ, nọ ohwo o te bi fu uke fiki ọkwa nọ o te rie obọ, ọ rẹ gbẹ romakpotọ họ. U kri hi, Sọl o te muọ omorro họ edhesẹ. O gbe je yo ẹme Jihova nọ Samuẹle ọ ta kẹe he. Ẹdẹjọ Sọl o bru okpakpa nyai dhe idhe nọ Samuẹle ọ gwọlọ nyai dhe. Samuẹle ọ whọku ei jẹ ta kẹe nọ o ti gbe su Izrẹl he yọ emọ riẹ a ti su gbe he. Ukpenọ ọ rẹ jẹ ọwhọkuo na rehọ, Sọl o te ru eware nọ i yoma vi oyena.— 1 Sam. 13:8, 9, 13, 14.

24. (a) Ẹvẹ Sọl ọ rọ ghẹmeeyo kẹ Jihova okenọ a lele ahwo Amalẹk fi ẹmo? (b) Eme Sọl o ru nọ a kẹe ohrẹ, kọ eme Jihova ọ ta nọ o ti ru?

²⁴ Jihova ọ ta kẹ Samuẹle nọ jọ ọ vuẹ Sọl re a lele ahwo Amalẹk fi ẹmo. Jihova ọ ta kẹe nọ jọ o kpe ovie ọgeva Amalẹk nọ a re se Agag. Rekọ Sọl o kpe Agag he, ọ tẹ jẹ wha erao nọ Jihova ọ ta kẹe nọ o kpe na kpozi. Nọ Samuẹle ọ ta kẹe nọ oware nọ o ru na o thọ, Sọl ọ tẹ rọ uruemu riẹ dhesẹ via vevẹ nọ ọ gbẹ rrọ epanọ ọ jọ oke ọsosuọ họ. Ukpenọ ọ rẹ jẹ ọwhọkuo na rehọ, o te bi gu unoma, je bi gu ẹme na fihọ amọfa uzou. Nọ Sọl ọ ta nọ ọ gwọlọ rehọ erao na dhe idhe kẹ Jihova, Samuẹle ọ tẹ ta kẹe nọ: “Ẹme oyo, o woma vi idhe.” Samuẹle ọ gbaudu whọku ovie na jẹ vuẹe ẹme nọ Jihova ọ ta: A ti mi Sọl uvie na a vẹ rehọ iẹe kẹ omọfa nọ o woma vi ei. *—1 Sam. 15:1-33.

25, 26. (a) Eme o wha riẹ ze nọ Samuẹle o je ro weri fiki Sọl, kọ didi ohrẹ Jihova ọ kẹ Samuẹle? (b) Eme Samuẹle o wuhrẹ evaọ okenọ o kpobọ uwou Jẹsi?

²⁵ Aghẹmeeyo Sọl na o jẹ kẹ Samuẹle uye gaga. Ọ viẹ se Jihova evaọ aso jọ soso fiki onana. O tube weri gaga fiki Sọl. Samuẹle o je rẹro nọ Sọl ọ te jọ emamọ ovie, rekọ obọnana  irẹro riẹ na kpobi ivrẹvru. Ọzae nana nọ o wo emamọ uruemu vẹre na o nwene no, o kiuke ku Jihova no. Samuẹle ọ gbẹ rọwo nọ ọ rẹ ruẹ Sọl ofa ha. Uwhremu na Jihova ọ tẹ kẹ Samuẹle ohrẹ nana: “Ẹvẹ o rẹ da owhẹ kẹ Sọl krite, nọ whọ ruẹ nọ mẹ se riẹ e no nọ ọ gbẹjọ ovie Izrẹl he? Ku ewhri vọ onware ra, re whọ nya kpo obọ Jẹsi ohwo Bẹtlehẹm na, keme mẹ gwọlọ ovie kẹ oma mẹ no evaọ udevie emezae Jẹsi na.”—1 Sam. 15:34, 35; 16:1.

²⁶ Re Jihova ọ sai ru ẹjiroro riẹ gba, ọ rẹ rẹroso ahwo-akpọ họ keme a rẹ sai nwene. Otẹrọnọ ohwo jọ o veghe uzou, Jihova ọ rẹ salọ omọfa re ẹjiroro riẹ ọ ruẹsi rugba. Samuẹle o gbe weri fiki Sọl ho. O te kpohọ uwou Jẹsi evaọ obọ Bẹtlẹhẹm wọhọ epanọ Jihova ọ ta kẹe, ọ tẹ ruẹ emezae Jẹsi nọ i wo erru ziezi. Rekọ Jihova ọ tẹ ta kẹ Samuẹle nọ o rri erru ugboma rai hi. (Se 1 Samuẹle 16:7.) Uwhremu na Samuẹle ọ tẹ ruẹ Devidi, ọmọzae Jẹsi nọ ọ mae maha, yọ ọye Jihova ọ salọ.

27. (a) Fikieme ẹrọwọ Samuẹle o je ro dhe ẹgẹga? (b) Ẹvẹ who rri oriruo nọ Samuẹle o fihọ otọ na?

²⁷ Nọ oke o be nyaharo na, Samuẹle ọ ruẹ vevẹ nọ u gine woma nọ Jihova ọ rọ rehọ Devidi nwene Sọl. Sọl o te ti yoma te epanọ ọ jẹ rọ re Devidi ihri jẹ gwọlọ kpei, o te je kie no egagọ Jihova. Rekọ Devidi o je dhesẹ emamọ uruemu, o wo udu, ẹrọwọ, omaurokpotọ, je kru ẹgbakiete riẹ. Nọ Samuẹle ọ be kẹle uwhu na, yọ ẹrọwọ riẹ o bi dhe ẹgẹga. O vuhumu nọ ẹbẹbẹ ọvo nọ ọ rẹ bẹ Jihova ekuhọ ọ rrọ họ, yọ ọ rẹ sai tube zihe ẹbẹbẹ na ruọ oghale. Uwhremu na Samuẹle o te whu, yọ o fi emamọ oriruo h’otọ evaọ enwenọ ikpe udhusoi nọ ọ jọ uzuazọ na. Emọ Izrẹl kpobi a weri fiki Samuẹle keme ọ jọ emamọ ohwo gaga. Rite inẹnẹ na, u fo nọ idibo Jihova a rẹ nọ omarai nọ, ‘Kọ mẹ te rọ aro kele ẹrọwọ Samuẹle?’