Osẹ O jẹ Whaha Omẹ Ekurẹriẹ
Osẹ O jẹ Whaha Omẹ Ekurẹriẹ
IKUIGBE Ọ EILEEN BRUMBAUGH
O OKE emaha mẹ ze, egagọ nọ a re se Old Order German Baptist Brethren ọsẹgboni mẹ a jọ. Enwenọ eware evona egagọ mai na avọ egagọ Amman gbe erọ Menno a rọwo. Ukpe 1708 egagọ mai na i ro muhọ evaọ obọ Germany. O jọ usu egagọ nọ e hẹriẹ no ichọche nọ a riẹ odẹ gaga oke yena ze, nọ e jẹ ta nọ u fo nọ Oleleikristi o re kiẹrẹe ziezi. Obe na The Encyclopedia of Religion o ta nọ itu nana “a ruẹ nọ o roja gaga re ahwo-akpọ kpobi a yo usi uwoma Kristi.” Onana u ru nọ a ro vi imishọnare buobu kpohọ erẹwho sa-sa.
Evaọ 1719 ejọ evaọ usu ahwo nana a kwa kpohọ oria nọ a bi se Pennsylvania enẹna, evaọ United States. Yọ ọzae jọ nọ a re se Alexander Mack ọye ọ jọ osu rai. Nọ oke o be nyaharo na, a tẹ te hẹriẹ kpohọ itu sa-sa. Itu nana kpobi a rẹ ta nọ Alexander Mack a bi lele, rekọ eware nọ a bi wuhrẹ i wo ohẹriẹ no ohwohwo. Mai ahwo udhuvẹ-gbikpe ọvo ma jọ ichọche mai na. Oware nọ o mae jọ omai oja kpobi họ, Ebaibol na nọ ma re se gbe izi ichọche na nọ ma re koko.
Anwọ oke esẹ-ode mẹ ze ahwo uviuwou mai a rọ rrọ ichọche nana. Mẹ họ-ame evaọ ichọche na oke nọ mẹ jọ ikpe ikpegbesa. A wuhrẹ omai no emaha ze inọ o thọ re ohwo o wo omoto, ekatapila nọ a re ro ru idhu, ifonu, makọ iredio dede hayo oware ofa kpobi nọ o rẹ rọ ẹlẹtriki ruiruo. Eyae ichọche na a rẹ sẹ hẹ, yọ ma re bru eto mai hayo kpe eto mai fihọ họ. Ezae ichọche na a rẹ nyasiọ etuagba rai ba. Oghẹrẹ nọ ma rri rie họ, ma re wo obọ ọvo kugbe akpọ na ha. Koyehọ ma rẹ sẹ osẹ nọ ahwo ọgbọna a be sẹ hẹ, ma re si isiaro hayo pẹnte igbenu hu, yọ ma re ku ifiare gbe emero-ezọ họ họ keme ma roro nọ eware nana i re dhesẹ nọ ohwo o wo omorro.
Ma rọ Ebaibol zaharo ho keme ma rri rie nọ Ebaibol na Ọghẹnẹ o bi ro wuhrẹ omai. Kohiohiẹ kohiohiẹ taure ma tẹ te re emu, mai kpobi ma re kokohọ otuwou mai na. Ọsẹ mẹ o ve se uzou jọ soso evaọ Ebaibol jẹ ta ẹme kpahe oware nọ o se na. Kẹsena mai kpobi ma ve kigwẹ, ọsẹ mẹ ọ vẹ lẹ. Nọ ọ jẹ lẹ no, oni mẹ o ve se Olẹ Olori na. Egagọ ohiohiẹ nọ ma jẹ hai ru na e jẹ hae were omẹ gaga keme uviuwou na soso u re kokohọ, ma vẹ ta ẹme Ọghẹnẹ.
Iwhre jọ nọ ọ kẹle Delphi evaọ Indiana ma jẹ rria, nọ ma jẹ jọ ru iruo ẹwọ. Ma jẹ hae kọ eware sa-sa. Ma tẹ be te zẹ eware na, ma vẹ rehọ anyenya gbe akẹkẹ wọ ae kpobọ otọ ẹwho. Kẹsena ma vẹ jọ obei zẹ ae evaọ iyẹrẹ hayo no uwou ruọ uwou. Ma rri rie nọ iruo egaga itieye na ohwo nọ ọ be gọ Ọghẹnẹ o re ru. Fikiere, ma rọ iruo mai na zaharo ho. Ẹdoka ọvo ma re ru iruo ho keme ẹdẹ yena u fo nọ ma re ru “iruo egaga” evuevo ho. Rekọ ẹsejọ iruo ẹwọ na e rẹ jọ omai oja te epanọ ma gbẹ rọ daezọ egagọ Ọghẹnẹ hẹ.
Me Wo Ọzae je Mu Emọ Họ Eyẹ
Ukpe 1963, nọ mẹ jọ ikpe ikpegbihrẹ, mẹ avọ James ma rọ ruọ orọo. Egagọ mai na ọzae mẹ ọ jọ no emaha ze re. Anwọ oke esẹ-ilogbo riẹ, ahwo uviuwou riẹ a rọ rrọ ichọche na. Mẹ avọ iẹe ma kru egagọ Ọghẹnẹ ga gaga, yọ ma roro nọ ichọche mai na ọvo họ egagọ uzẹme na.
Ukpe 1975 ma ro yẹ ọmọ avọ ezeza mai, evaọ ukpe 1983 ma te yẹ ọrọ avọ ihrẹ, yọ ọye họ ubreyẹ mai. Rebecca nọ me yẹ tu ọrọ ọkpako kpobi họ ọmọtẹ ọvo nọ ma wo. Ma re ru iruo egaga, ma rẹ raha ugho tere he, yọ ma re le eware buobu hu evaọ uzuazọ. Eware nọ esẹgbini mai a wuhrẹ omai no otọ ze gbe enọ ma wuhrẹ evaọ ichọche na eye ọvona ma ro wuhrẹ emọ mai.
Ma jọ ichọche mai na kru ẹme oghẹrẹ iwu nọ ohwo o re kuhọ gbe ẹgọ ga gaga. Ma rri rie nọ iwu nọ ohwo o kuhọ a rẹ rọ riẹ oghẹrẹ nọ obeva riẹ o rrọ, keme ohwo ọvo ọ be ruẹ udu ohwo ho. Fikiere nọ aye jọ evaọ ichọche na ọ tẹ pake eto riẹ fihọ wowoma, ma re rri rie nọ o wo omorro. Ohwo o te ku ewu nọ o bi lo gaga họ, oyena yọ omorro re. Ẹsejọ dede, a re tube kru eware nana ga vi ẹme nọ Ebaibol ọ ta.
A Fi Oniọvo Ọzae Mẹ Họ Uwou-Odi
Imikpe jọ taure 1970 o te ti te, a fi oniọvo ọzae mẹ nọ ọ rrọ ichọche mai na no emaha ze họ uwou-odi keme ọ rọwo nọ o re kpohọ isoja ha. Odẹ oniọvo ọzae mẹ na Jesse. Isẹri Jihova a jọ uwou-odi nọ a fi rie họ na re. Isẹri na omarai a rri nọ uzi Ebaibol u dhesẹ nọ u fo ho re ohwo o kpohọ ẹmo hayo jọ isoja. (Aizaya 2:4; Matiu 26:52) Isẹri Jihova a ta usi uwoma kẹ Jesse evaọ uwou-odi na, yọ eware nọ a wuhrẹ i rie evaọ Ebaibol e were riẹ gaga. Ọ tẹ jẹ rọ ẹro ruẹ nọ Isẹri Jihova a wo emamọ uruemu gaga. Nọ a wuhrẹ Ebaibol kugbei ziezi no, ọ tẹ họ-ame evaọ ukoko Isẹri Jihova. O kẹ omai uye gaga.
Jesse ọ jẹ hae vuẹ ọzae mẹ eware nọ ọ be jọ Ebaibol wuhrẹ na. Ọ tẹ jẹ ta kẹ oniọvo jọ re ọ hae rehọ emagazini Uwou-Eroro Na avọ Awake! se ọzae mẹ. Nọ ọzae mẹ o bi se ebe nana, eware nọ o bi wuhrẹ evaọ Ebaibol i te mu ei họ ẹwere gaga. O rrọ ọzae mẹ udu anwẹdẹ inọ ọ rẹ gọ Ọghẹnẹ ziezi. Rekọ o be jariẹ oma inọ ọ kẹle Ọghẹnẹ tere he. Fikiere oware kpobi nọ o rẹ sai si ei kẹle Ọghẹnẹ o rẹ were iẹe gaga. Oyejabọ nọ o je ro se emagazini na.
Enọ i wuzou ichọche mai a rẹ vuẹ omai inọ ma hai se emagazini egagọ Amman, erọ Menno, gbe erọ egagọ efa dede nọ ma re rri ahwo egagọ yena inọ a wo obọ kugbe akpọ na. Rekọ ọsẹ mẹ o mukpahe Isẹri Jihova gaga. O rri rie nọ u fo re ma se emagazini Uwou-Eroro Na avọ Awake! vievie he. Fikiere nọ mẹ ruẹ ọzae mẹ nọ o je se ebe nana, o kẹ omẹ uye gaga. Ozọ u je mu omẹ inọ a bi ti wuhrẹ iẹe thọ.
Rekọ u kri no nọ ọzae mẹ o ro wo avro kpahe eware jọ nọ a bi wuhrẹ evaọ ichọche mai na, nọ o rri nọ e rọwokugbe Ebaibol ho. Ọjọ họ, inọ ohwo nọ o ru “iruo egaga” evaọ Ẹdoka ọ thọ uzi Ọghẹnẹ. A rẹ jọ ichọche mai na wuhrẹ nọ o thọ họ re ohwo o vo ame kẹ erao riẹ da evaọ Ẹdoka, rekọ ohwo nọ o wolo ẹbe no otọ ọ thọ uzi. Nọ ọzae mẹ ọ nọ isu egagọ mai na oria nọ ẹme yena o no ze evaọ Ebaibol, a sae ruẹ oria ovo dhesẹ kẹe he. Ẹmẹrera na, mẹ omamẹ me te mu avro họ ewo kpahe iwuhrẹ itieye na.
Re ma no ichọche na o jẹ bẹ omai gaga keme u kri no nọ ma bi ro rri ichọche na nọ eye họ egagọ uzẹme na. Ma je roro nọ ma te noi, u ti woma kẹ omai hi. O make jọ ere na, ma riẹ nọ ma sae gbẹ jọ egagọ nọ a bi jo wuhrẹ eware jọ thọ họ. Fikiere evaọ 1983, ma te kere ileta nọ ma jọ fodẹ eware nọ e be lẹliẹ omai no ichọche na. Ma tẹ ta nọ jọ a se ileta na kẹ ichọche na soso. Kẹsena a te si omai no ichọche.
Ma Mu Egagọ Uzẹme na Họ Ẹgwọlọ
Nọ oyena o vrẹ no, ma te mu egagọ uzẹme họ ẹgwọlọ. Ma jẹ gwọlọ egagọ nọ ahwo rai a bi ru eware nọ a bi wuhrẹ amọfa. Oware ọsosuọ họ, ma ta nọ egagọ kpobi nọ ahwo rai a re kpohọ ẹmo, ma re kuomagbe ai hi. Ma jẹ gwọlọ egagọ nọ ahwo rai a re le eware buobu hu, nọ a rẹ wha oghẹrẹ iwu nọ ahwo ọgbọna a be wha ha. Ma je roro nọ oghẹrẹ uzuazọ utioye na oye u re dhesẹ nọ egagọ na i wo obọ ọvo kugbe akpọ na ha. No 1983 rite 1985, ma nya United States duwu bi rri egagọ sa-sa. Ma kiẹ egagọ Menno, erọ Quaker, gbe egagọ efa nọ i re le eware buobu hu riwi.
Evaọ etoke yena kpobi, Isẹri Jihova a jẹ hae nyaziọ iwhre mai. Iwhre mai na ọ kẹle Camden, evaọ Indiana. Ma jẹ hae gaviezọ kẹ ae, rekọ ma rẹ vuẹ ae nọ Ebaibol King James Version na ọvo a re se kẹ omai. O were omẹ inọ Isẹri Jihova a re kpohọ ẹmo ho. Rekọ o jọ bẹbẹ kẹ omẹ re mẹ gaviezọ kẹ ae. Me rri rie nọ o sae jọ nọ Isẹri Jihova họ egagọ uzẹme na ha keme a rẹ sẹ gaga. Yọ o jọ omẹ oma nọ ohwo nọ ọ rẹ sẹ ere o ri siomano akpọ na ha. Ma je roro nọ omorro oye o rẹ lẹliẹ ahwo sẹ oghẹrẹ utioye na, gbe nọ ohwo o te wo eware buobu, o rẹ lẹliẹe wo omorro.
Nọ u te oke jọ no, ọzae mẹ o te mu iwuhrẹ Isẹri Jihova họ ẹnya, yọ ọ jẹ hae wha emezae mai jọ lele oma. Oware na o kẹ omẹ uye gaga. Ọzae mẹ ọ ta nọ me lele iei nya, rekọ mẹ rọwo ho. Ẹdẹ jọ ọ tẹ vuẹ omẹ nọ, “O tẹ make rọnọ iwuhrẹ rai jọ e were owhẹ hẹ, nya ghele, re whọ ruẹ oghẹrẹ nọ a bi yerikugbe ohwohwo.” Ọzae mẹ ọ ruẹ nọ a be riẹ yeri gaga.
Uwhremu na, mẹ tẹ ta nọ me ti lele iei kpobọ Ọgwa Uvie rekọ mẹ te yọroma gaga. Ẹdẹ nọ mẹ rọ nya na, eghẹrẹ iwu nọ mẹ be wha anwẹdẹ eye mẹ wha, yọ me ku etu họ. Emezae mai jọ dede a ku eviẹ họ họ, yọ iwu rai e jọ iwu nọ i bi lo gbe he. O make jọ ere na, Isẹri Jihova a dede omai rehọ ziezi. Mẹ tẹ be jọ udu mẹ ta nọ, ‘Ma sẹ wọhọ ahwo nana ha, rekọ a dede omai rehọ ghele.’
Oghẹrẹ nọ a ro dede omai rehọ o were omẹ gaga. Rekọ mẹ gbẹ jẹ yọroma ghele. Nọ a je so ole, mẹ kpama ha yọ me lele i rai so ho. Nọ a kuhọ no, mẹ nọ rai enọ buobu. Mẹ nọ rai kpahe eware nọ me roro nọ a be riẹ ru hu jẹ nọ ae kpahe eria sa-sa evaọ Ebaibol. Dede nọ mẹ jẹ ma ẹme mẹ te he, ohwo kpobi nọ mẹ nọ ọ romatotọ gaviezọ kẹ omẹ. Oware ofa jọ nọ o were omẹ họ, mẹ tẹ make nọ ahwo sa-sa onọ ọvona, uyo ovona a rẹ kẹ omẹ. Ẹsejọ dede a re kere uyo na fihọ obe kẹ omẹ. Onana u fiobọhọ kẹ omẹ gaga keme me te te uwou, mẹ vẹ romatotọ kiẹ eware nana evaọ Ebaibol.
Evaọ 1985, mẹ avọ ọzae mẹ gbe emọ mai ma kpohọ okokohọ ologbo Isẹri Jihova evaọ Memphis, obọ Tennessee. Ma nya re ma faki rri oghẹrẹ nọ a re ru okokohọ rai. Ọzae mẹ ọ nya avọ etuagba ithethei riẹ, yọ oghẹrẹ iwu nọ ma be hai kuhọ anwẹdẹ eye ma kuhọ nya. Evaọ oke ibreki, ahwo a je dhe ẹnyẹnyaze ti yere omai. Uyoyou nọ Isẹri Jihova a dhesẹ kẹ omai gbe oghẹrẹ nọ a jẹ rọ whẹtiẹ omai họ oma o were omai gaga. Ma tẹ jẹ ruẹ nọ eware evona a bi wuhrẹ keme oria kpobi nọ ma jọ kpohọ ewuhrẹ, eware evona a bi wuhrẹ omai.
Oghẹrẹ nọ Isẹri Jihova a rọ whẹtiẹ omai họ oma o were ọzae mẹ gaga. Fikiere ọ tẹ rọwo nọ a wuhrẹ iẹe Ebaibol. Ọ jẹ romatotọ kiẹ oware kpobi nọ a wuhrẹ i rie keme ọ gwọlọ riẹ sọ eware nọ a bi wuhrẹ na uzẹme. (Iruẹru Ikọ 17:11; 1 Ahwo Tẹsalonika 5:21) Nọ oke jọ o vrẹ no, u te mu ọzae mẹ ẹro inọ egagọ uzẹme na ọna. Rekọ o jẹ kaki mu omẹ ẹro ho. Mẹ riẹ nọ eware nọ a bi wuhrẹ na uzẹme. Rekọ mẹ gwọlọ ru oware ovo nọ a re ro rri omẹ nọ me wo obọ kugbe akpọ na ha. Ẹdẹ ọsosuọ nọ me ro lele ai keria nọ a bi wuhrẹ kugbe ọzae mẹ, me kru Ebaibol King James Version họ obọ jọ, yọ Ebaibol Efafa Akpọ Ọkpokpọ nọ a rọ eme nọ a be ta enẹna fa o rrọ omẹ obọ ọdekọ. Nọ ma tẹ gwọlọ se oria jọ evaọ Ebaibol, mẹ rẹ jọ Ebaibol ivẹ na sei re mẹ ruẹ sọ Isẹri Jihova a fa riẹ gba.
Oghẹrẹ nọ U ro Mu Omẹ Ẹro
Nọ Isẹri Jihova a bi wuhrẹ Ebaibol kugbe omai na, ma tẹ ruẹ nọ Ọsẹ obọ odhiwu mai na yọ Ọghẹnẹ ọvuọvo, orọnọ esanerọvo ho. Ma te je wuhrẹ nọ ohwo-akpọ o wo oware ovuovo nọ u re noi oma kpohọ oria jọ nyae rria nọ o te whu no ho. (Emuhọ 2:7; Iziewariẹ 6:4; Izikiẹl 18:4; 1 Ahwo Kọrint 8:5, 6) Ma wuhrẹ re inọ ehẹle yọ uki gheghe orọnikọ oria jọ nọ a rẹ jọ rọ erae mahe ahwo ho. (Job 14:13; Olezi 16:10; Ọtausiuwoma Na 9:5, 10; Iruẹru Ikọ 2:31) Oware nọ ma wuhrẹ kpahe ehẹle na yọ okpoware kẹ omai keme evaọ ichọche nọ ma jọ na, aikpobi a rri ẹme ehẹle na oghẹrẹ ovona ha.
O make jọ ere na, u ri mu omẹ ẹro ghele he inọ Isẹri Jihova họ egagọ uzẹme na keme me je rri rai inọ a gbe wo obọ kugbe akpọ na. O jọ omẹ oma nọ u fo ho re Oleleikristi ọ gọ oghẹrẹ ẹgọ nọ a jẹ gọ na hayo wo eware nọ a wo na. Rekọ evaọ oke ovona me muẹrohọ nọ Isẹri Jihova a bi lele ujaje Jesu inọ a nyae ta usi uwoma Uvie na kẹ ahwo kpobi. Iroro na e tẹ bẹ omẹ ẹjẹ.—Matiu 24:14; 28:19, 20.
Evaọ oke nana nọ mẹ jẹ riẹ onọ me re ru hu na, uyoyou nọ Isẹri Jihova a je dhesẹ kẹ omẹ u fiobọhọ kẹ omẹ gbẹ jẹ kiẹ sọ egagọ uzẹme na ọna. Inievo na kpobi a je si kẹle uviuwou mai gaga. Kẹse kẹse a rẹ nyaze uwou mai. Ejọ e rẹ nyaze te dẹ imiliki gbe ike arifẹ mi omai re a rọ uvẹ yena ruẹ omai. Ma tẹ be ruẹ nọ ahwo nana ginọ emamọ ahwo. A jẹ kẹnoma kẹ omai hi fikinọ ae a bi wuhrẹ Ebaibol kugbe omai hi. Ukpoye, oke kpobi nọ oniọvo jọ ọ nyaze ofẹ nọ ma rrọ na, ọ rẹ wẹriẹ ze ti yere omai. Onana u fiobọhọ kẹ omai riẹ oghẹrẹ ahwo nọ Isẹri Jihova a rrọ. Ma tẹ te ruẹ nọ a you omai gaga jẹ gwọlọ si kẹle omai.
Orọnikọ Isẹri Jihova nọ e rrọ ukoko nọ o rrọ oria mai na ọvo a jẹ whẹtiẹ omai họ oma ha. Nọ ẹme oghẹrẹ iwu nọ u fo Oleleikristi o gbẹ rrọ omẹ udu na, Osẹri Jihova jọ nọ a re se Kay Briggs nọ ọ rrọ ukoko jọ nọ o kẹle omai ọ tẹ nyabru omẹ ze. Oniọvo nana ọ rẹ sẹ tere he, yọ ọ rẹ pẹnte igbenu hayo si isiaro ho. Oghẹrẹ nọ oniọvo nana ọ rrọ o were omẹ fikiere mẹ avọ iẹe ma gbiku ziezi. Kẹsena ẹdẹ jọ oniọvo-ọmọzae nọ a re se Lewis Flora nọ ọ jọ oghẹrẹ ichọche nọ ma jọ na no emaha ze, ọ tẹ nyabru omẹ ze. Nọ ọ ruẹ ovao mẹ, ọ nwane riẹ nọ oghẹrẹ nọ ẹgọ riẹ ọ rrọ enẹna o were omẹ hẹ. Fikiere nọ o kpo, o te kere ileta se omẹ. Ileta na o theri te ewẹ-ebe isoi nọ o kere eme fihọ tofẹ tofẹ, yọ ọ jọ ileta na ta eme nọ e lẹliẹ udu te omẹ otọ. Oghẹrẹ uwowou nọ o dhesẹ evaọ ileta na o lẹliẹ irui-oviẹ su no omẹ aro ze. Me se ileta na unuẹse buobu.
Ẹdẹ jọ, mẹ ta kẹ Brọda O’Dell nọ ọ jọ ọsẹro ọnyawariẹ inọ ọ fa otọ ẹme nọ ọ rrọ Aizaya 3:18-23 gbe 1 Pita 3:3, 4 kẹ omẹ. Mẹ nọ riẹ nọ, “Kọ oria Ebaibol nana u gbe dhesẹ nọ u fo re ohwo ọ sẹ ga hrọ họ otẹrọnọ ọ gwọlọ ru Ọghẹnẹ eva were?” Oniọvo na o te dhesẹ kẹ omẹ nọ oria Ebaibol yena o fodẹ itu nọ a re kuhọ gbe eto nọ a re me re. Ọ tẹ nọ omẹ nọ: “Kọ o thọ re a ku etu họ? Kọ eto nọ a re me o thọ?” Oke nọ ma jọ ichọche na, ma re me eto emetẹ mai nọ e gbẹ maha, yọ eyae ichọche na a re ku etu họ. Mẹ tẹ ruẹ nọ otẹrọnọ ma re lele ẹme Ebaibol yena oghẹrẹ nọ ma wo otoriẹ riẹ, ma re ru eware yena nọ ma je ru na ha. O were omẹ eva gaga inọ ọsẹro ọnyawariẹ na ọ rọ unu kpotọ ru ẹme na vẹ kẹ omẹ.
Ẹmẹrera na, ẹme osẹ na o te ti vẹ kẹ omẹ ziezi. Rekọ u wo oware ofa nọ o gbẹ jẹ kẹ omẹ uye, eyae na a be hai bru eto rai. Ekpako ukoko a te ru ẹme na vẹ kẹ omẹ inọ u wo eyae jọ nọ eto rai i re theri te oria, i gbe theri vrẹ ere he. Rekọ eyae efa e riẹ nọ eto rai i re gine theri gaga. Kọ oyena u dhesẹ nọ eto eyae jọ i woma vi erọ edekọ? A te je dhesẹ kẹ omẹ nọ evaọ ẹme ẹgo gbe iwu nọ a re kuhọ na, ohwo kpobi o wo udu nọ ọ rẹ rọ salọ onọ o re kuhọ nọ udu riẹ u gbe ro brukpei hi. A tẹ kẹ omẹ ebe jọ nọ mẹ wha kpo re me se.
Ma Kruga Evaọ Ukoko Ọghẹnẹ
Anwẹdẹ ma be gwọlọ egagọ nọ ahwo rai a bi ru eware nọ a bi wuhrẹ amọfa. Egagọ yena ma ruẹ no na. Jesu ọ ta nọ: “Ẹkwoma onana ahwo kpobi a te rọ riẹ nọ whai yọ ilele mẹ, otẹrọnọ wha te wo uyoyou evaọ udevie rai.” (Jọn 13:35) U mu omai ẹro ziezi inọ Isẹri Jihova họ ahwo nọ a bi dhesẹ uvi uyoyou. Ma maki vuhu onana mu no na, o gbẹ jọ bẹbẹ kẹ emọ ivẹ mai ekpako, Nathan avọ Rebecca re a kruga evaọ ukoko Jihova. O jarae oma nọ ichọche nọ ma jọ vẹre na họ egagọ uzẹme yọ a họ-ame no evaọ ichọche na. Ẹmẹrera na, eware nọ ma wuhrẹ i rai gbe uyoyou nọ Isẹri Jihova a dhesẹ kẹ ae u te ti duobọte ai udu.
No emaha ze, Rebecca ọ gwọlọ nọ o re wo usu okpekpe kugbe Ọghẹnẹ. Nọ ọ jọ Ebaibol wuhrẹ nọ otatha na yọ uwuhrẹ ọrue, ọ tẹ ruẹ nọ onana u si rie kẹle Ọghẹnẹ keme enẹna ọ sae lẹ sei lọlọhọ. Oware ofa nọ o lẹliẹ e riẹ kẹle Ọghẹnẹ họ, Ọghẹnẹ yọ esanerọvo ho nọ a rẹ sae riẹ ziezi hi, rekọ omọvo jọ dẹẹ nọ ọ rẹ sae rọ aro kele. (Ahwo Ẹfisọs 5:1) Eva e tẹ jẹ were iẹe gaga nọ o wuhrẹ nọ u du gwọlọ nọ ọ rẹ rọ iyibo anwae nọ e rrọ Ebaibol King James Version na rọ lẹ se Ọghẹnẹ hẹ. Nọ o wuhrẹ oghẹrẹ nọ u fo nọ a rẹ rọ lẹ, jẹ ruẹ nọ Ọghẹnẹ ọ gwọlọ nọ ohwo-akpọ ọ rria bẹdẹ bẹdẹ evaọ aparadase, onana o lẹliẹ e riẹ si kẹle Ọsẹ obọ odhiwu mai na vi epaọ anwẹdẹ kpobi.—Olezi 37:29; Eviavia 21:3, 4.
Iruo nọ Ma bi Ru kẹ Jihova Enẹna
Ukpe 1987, mẹ avọ ọzae mẹ gbe emọ isoi ọsosuọ mai Nathan, Rebecca, George, Daniel, gbe John, ma tẹ họ-ame evaọ ukoko Isẹri Jihova. Harley ọ họ-ame evaọ 1989, Simon ọ tẹ họ-ame evaọ 1994. Mai ahwo uviuwou mai na soso ma romakẹ iruo nọ Jesu ọ kẹ ilele riẹ na inọ ma ta usi uwoma Uvie Ọghẹnẹ.
Emezae isoi ọsosuọ mai Nathan, George, Daniel, John, gbe Harley avọ Rebecca ọmọtẹ mai a jọ uwou ogha Isẹri Jihova nọ ọ rrọ United States ru iruo no. George ọ gbẹ rrọ etẹe ru iruo. Anwọ ikpe ikpegbene ena nọ ọ rọ rrọ uwou ogha na. Kẹle na, a zizie Simon nọ o nwrotọ no isukulu evaọ 2001 kpohọ uwou ogha nyai ru iruo. Emezae mai na kpobi, ejọ ekpako ukoko, ejọ idibo iruiruo evaọ ukoko Isẹri Jihova. Ọzae mẹ omariẹ ọkpako evaọ ukoko Thayer, nọ ọ rrọ Missouri. Mẹ omamẹ me fi oma họ iruo usi uwoma ota na ziezi.
Emọ-iruọmọ esa ma wo enẹna, eye họ Jessica, Latisha, avọ Caleb. Eva e be were omai gaga inọ esẹgbini rai a bi wuhrẹ ai kpahe Jihova dede nọ a gbẹ maha. Eva e be were omai uviuwou na soso inọ Jihova o si omai kẹle ọyomariẹ. O te je fiobọhọ kẹ omai riẹ ukoko riẹ fiki uyoyou nọ a dhesẹ kẹ omai.
Ma be hae kareghẹhọ ahwo nọ a ginẹ gwọlọ ru oware nọ o rẹ were Ọghẹnẹ, rekiyọ a ri wo otoriẹ Ebaibol ziezi hi. Ukpoye a rọwo eware sa-sa fiki oghẹrẹ nọ a rọ yọrọ ae. Ma be lẹ nọ jọ ahwo nana a gwọlọ ku egagọ uzẹme na re a wo oghẹrẹ evawere nọ ma bi wo nọ ma be ta usi uwoma na. Evaọ oke ọsosuọ, eware nọ ma kọ nọ ma jẹ hae zẹ no uwou ruọ uwou e mae jọ omai oja. Rekọ enẹna, usi uwoma Uvie Ọghẹnẹ ma be ta no uwou ruọ uwou, be vuẹ ahwo eware ezi nọ Ọghẹnẹ o ti ru kẹ omai evaọ obaro. Onana o be kẹ omai evawere gaga. Me te roro kpahe oghẹrẹ nọ me je ru evaọ oke nọ u kpemu gbe epanọ idibo Jihova a ro wo odiri kẹ omai je dhesẹ uyoyou kẹ omai, irui-oviẹ i re su no omẹ aro ze!
[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 19]
Oke nọ mẹ jọ oware wọhọ ikpe ihrẹ, gbe oke nọ me te ohwo no
[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 20]
James, George, Harley, avọ Simon nọ a ku oghẹrẹ iwu nọ ma jẹ hae wha oke nọ u kpemu họ
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 21]
A fi ifoto mẹ nana nọ mẹ jẹ rọ wha eware kpobọ eki họ obe-usi ẹwho mai
[Ọnọ o wo Uwoho]
Journal and Courier, Lafayette, Indiana
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 23]
Uviuwou mai enẹna