1. Eghale vẹ ọruẹrẹfihotọ ẹtanigbo na u ru lọhọ?

IDHE ẹtanigbo Jesu u ru rie lọhọ nọ ma te rọ reawere eghale buobu. Ẹtanigbo na o rovie uvẹ fihọ nọ emọ Adamu nọ i you ẹrẹreokie a rẹ sae rọ wariẹ jọ uviuwou Ọghẹnẹ. Ẹtanigbo na o te je rovie uvẹ fihọ nọ ma sae rọ rria avọ evawere bẹdẹ bẹdẹ. Rekọ eware efa e riẹ nọ ẹtanigbo na o ru lọhọ re. Ẹgbakiete nọ Jesu o kru te urere o kuyo enọ sa-sa nọ i wuzou gaga kẹ ikọ-odhiwu gbe ahwo-akpọ kpobi.—Hib. 1:8, 9.

2. (a) Eware jọ vẹ nọ i wuzou gaga Jesu ọ fodẹ evaọ olẹ oriruo riẹ? (Rri uwoho nọ o rrọ emuhọ uzoẹme na.) (b) Eme ma te ta kpahe evaọ uzoẹme nana?

² Oware wọhọ ikpe ivẹ taure Jesu ọ tẹ te rọ uzuazọ riẹ dheidhe, o wuhrẹ ilele riẹ nọ a hae lẹ inọ: “Ọsẹ mai nọ ọ rrọ obọ odhiwu, jọ odẹ ra o jọ fuafo. Jọ Uvie ra o ze. Jọ a jọ otọakpọ na ru oreva ra wọhọ epanọ o rrọ obọ odhiwu.” (Mat. 6:9, 10) Re ma ruẹsi gbe wo edẹro kẹ ẹtanigbo  na, joma ta kpahe oghẹrẹ nọ u ro wobọ kugbe erufuọ odẹ Ọghẹnẹ, esuo Uvie Ọghẹnẹ, gbe erugba ẹjiroro Ọghẹnẹ.

3. Eme odẹ Ọghẹnẹ o rẹ kareghẹhọ omai, kọ ẹvẹ Setan ọ rọ raha odẹ nana nọ o rrọ ọrẹri na?

³ Erufuọ odẹ Ọghẹnẹ họ oware ọsosuọ nọ Jesu ọ fodẹ evaọ olẹ oriruo na. Ma te yo odẹ na Jihova, o rẹ kareghẹhọ omai epanọ Ọghẹnẹ o woma te, epanọ ọ rro te, gbe epanọ ọ fo te. Evaọ olẹ ofa jọ, Jesu o se Jihova “Ọsẹ ọrẹri.” (Jọn 17:11) Nọ orọnọ Jihova ọ rrọ ọrẹri na, izi kpobi nọ i no obọ riẹ ze e rrọ ọrẹri re. Ghele na, Setan ọ wha ẹme avro jọ ze evaọ ọgbọ Idẹn kpahe udu nọ Ọghẹnẹ o wo nọ o re ro fi izi họ kẹ ahwo-akpọ. Setan o gu ọrue fihọ Ọghẹnẹ uzou, ọ tẹ rọ enẹ raha odẹ Ọghẹnẹ nọ o rrọ ọrẹri na.—Emu. 3:1-5.

4. Ẹvẹ Jesu o ro kuobọgbe ru odẹ Ọghẹnẹ fo?

⁴ Evaọ abọdekọ riẹ, Jesu o you odẹ Ọghẹnẹ gaga. (Jọn 17:25, 26) O kuobọgbe ru odẹ na fo. (Se Olezi 40:8-10.) Uzuazọ ogbagba nọ o yeri evaọ otọakpọ u dhesẹ nọ u fo je kiẹrẹe re Jihova o fi izi họ kẹ ikọ-odhiwu gbe ahwo-akpọ. Makọ evaọ okenọ Setan o ru ei whu uwhu oja, Jesu ọ roma kpotọ kẹ Ọsẹ obọ odhiwu riẹ. Jesu ọ rehọ ẹmeoyo riẹ dhesẹ nọ ohwo-akpọ ọgbagba ọ rẹ sai koko izi ikiẹrẹe Jihova gbagba.

5. Ẹvẹ ma sai ro kuobọgbe ru odẹ Ọghẹnẹ fo?

⁵ Ẹvẹ ma sai ro dhesẹ nọ ma you odẹ Ọghẹnẹ? Uruemu ma re ro dhesẹ onana via. Jihova ọ gwọlọ nọ ma rẹ jọ ọrẹri hayo fuafo. (Se 1 Pita 1:15, 16.) Onana u dhesẹ nọ Jihova ọvo ma rẹ gọ yọ ma rẹ rọ udu mai kpobi yoẹme kẹe. Makọ evaọ okenọ ma tẹ rrọ otọ ukpokpoma, ma rẹ daoma kpobi ruẹ nọ ma ru lele ehri-izi gbe izi ikiẹrẹe riẹ. Ma te bi yeri uzuazọ ẹrẹreokie, yọ ma be kuvẹ re elo mai o lo, rọ ere wha orro se odẹ Ọghẹnẹ. (Mat. 5:14-16) Nọ ma rrọ ahwo ọrẹri na, ma rẹ rọ uzuazọ uyero mai dhesẹ nọ izi Jihova e rrọ wowoma gbe inọ oware nọ Setan ọ ta evaọ ọgbọ Idẹn na yọ ọrue. Oware o tẹ thọ omai obọ, wọhọ epanọ o rẹ via ẹsejọ na, u fo nọ o rẹ da omai kẹsena ma ve siobọno oghẹrẹ uruemu kpobi nọ o rẹ wha ekela se odẹ Ọghẹnẹ.—Ol. 79:9.

6. Ẹvẹ Jihova ọ sai ro rri omai nọ ma kiẹrẹe, dede nọ ma gba ha?

⁶ Jihova ọ rẹ rọ fiki idhe ẹtanigbo Jesu na rehọ izieraha ahwo nọ a ruthọ rọ vrẹ ae, nọ a te fi ẹrọwọ họ idhe ẹtanigbo na. Ọ rẹ jẹ ahwo nọ a roma mudhe kẹe rehọ. Jihova o se Ileleikristi nọ a rọ ẹzi wholo na emọ riẹ nọ i kiẹrẹe je se “igodẹ efa” na egbẹnyusu ikiẹrẹe riẹ. (Jọn 10:16; Rom 5:1, 2; Jem. 2:21-25) Fikiere, makọ enẹna, ẹtanigbo na u bi fiobọhọ kẹ omai wo emamọ usu kugbe Ọsẹ obọ odhiwu mai je ru eware nọ e be zọhọ fihọ erufuọ odẹ riẹ.

7. Eghale vẹ ẹtanigbo na o ru lọhọ evaọ otọ esuo Uvie Ọghẹnẹ?

⁷ Oware avivẹ nọ Jesu ọ yare Ọghẹnẹ evaọ olẹ oriruo na họ: “Jọ Uvie ra o ze.” Ẹvẹ ẹtanigbo na u ro wobọ kugbe Uvie Ọghẹnẹ? Ẹtanigbo na u ru rie lọhọ nọ a bi ro koko ahwo idu udhuhrẹ gbe ene (144,000) họ nọ i ti lele Jesu su evaọ obọ odhiwu, a te jọ ivie gbe izerẹ. (Evia. 5:9, 10; 14:1) Jesu avọ ibe isu riẹ nọ a ru Uvie Ọghẹnẹ via na, a ti  fiobọhọ kẹ ahwo-akpọ nọ i yoẹme wo erere no ẹtanigbo na ze evaọ etoke odu ikpe (1,000). Otọakpọ na u ti zihe ruọ aparadase, ahwo-akpọ nọ i wo ẹrọwọ a vẹ te wariẹ jọ gbagba, kẹsena abọ uviuwou Ọghẹnẹ nọ ọ rrọ obọ odhiwu gbe ọnọ ọ rrọ otọakpọ e vẹ te jọ ọvo. (Evia. 5:13; 20:6) Jesu ọ vẹ te whọlọ uzou araomuomu na je si oware kpobi nọ ọwọsuọ Setan ọ whaze notọ riẹriẹriẹ.—Emu. 3:15.

8. (a) Ẹvẹ Jesu o ro fiobọhọ kẹ ilele riẹ ruẹ epanọ Uvie Ọghẹnẹ u wuzou te? (b) Ẹvẹ ma sai ro dhesẹ nọ ma be tha Uvie na uke nẹnẹ?

⁸ Okenọ Jesu ọ jọ otọakpọ, o fiobọhọ kẹ ilele riẹ ruẹ epanọ Uvie Ọghẹnẹ u wuzou te. Nọ Jesu ọ nwane họ-ame no, o te je whowho “usi uwoma Uvie Ọghẹnẹ” evaọ eria sa-sa. (Luk 4:43) Evaọ eme urere nọ ọ ta kẹ ilele riẹ taure o te ti zihe kpobọ odhiwu, ọ vuẹ rae nọ jọ a se isẹri riẹ “rite oria nọ o mai thabọ evaọ otọakpọ na.” (Iruẹru 1:6-8) Iruo usiuwoma ota Uvie na u ru nọ ahwo buobu wariẹ akpọ na soso họ a ro wo uvẹ nọ a bi ro wuhrẹ kpahe ẹtanigbo na je zihe ruọ ahwo nọ a te jọ Uvie Ọghẹnẹ. Nẹnẹ, ma re dhesẹ nọ ma be tha Uvie na uke nọ ma te fiobọhọ kẹ inievo Kristi nọ e rrọ otọakpọ na be ta usiuwoma Uvie na evaọ akpọ na soso.—Mat. 24:14; 25:40.

9. Fikieme ma sai ro wo imuẹro nọ Jihova o ti ru ẹjiroro riẹ kẹ ahwo-akpọ gba?

⁹ Eme Jesu o wo họ iroro nọ ọ ta nọ: “Jọ a . . . ru oreva ra”? Jihova họ Ọnọ ọ ma eware kpobi. Nọ ọ tẹ ta nọ jọ oware jọ o via, o rẹ wọhọ ẹsenọ oware na u rugba no. (Aiz. 55:11) Ọ te kuvẹ re ọwọsuọ Setan ọ whaha ẹjiroro riẹ kẹ ahwo-akpọ họ. No emuhọ ze, ẹjiroro Jihova họ re emọ egbagba nọ Adamu avọ Ivi a ti yẹ e vọ akpọ na. (Emu. 1:28) O hae jọnọ Adamu avọ Ivi a whu ababọ emọ nọ a yẹ, ẹjiroro Ọghẹnẹ inọ emọ rai e vọ akpọ na o hai ti rugba ha. Fikiere, nọ Adamu avọ Ivi a make raha uzi no, Jihova ọ kẹ rai uvẹ nọ a ro yẹ emọ ghele. Fiki ẹtanigbo na, Jihova ọ kẹ ahwo kpobi nọ a wo ẹrọwọ uvẹ nọ a rẹ rọ wariẹ jọ gbagba jẹ rria bẹdẹ bẹdẹ. Jihova o you ahwo-akpọ gaga, yọ o rrọ oreva riẹ re ahwo nọ a yoẹme a rria uzuazọ wọhọ epanọ ọ jiroro riẹ evaọ oke emuhọ.

10. Ẹvẹ ẹtanigbo na ọ te rọ wha erere se ahwo nọ a whu no?

¹⁰ Kọ ẹvẹ kpahe ima ahwo buobu nọ i whu no, enọ i wo uvẹ nọ a ro wuhrẹ kpahe Ọghẹnẹ jẹ gọe he? Ẹtanigbo na u ru rie lọhọ nọ a te rọ kpare ahwo nọ a whu no ze. Ọsẹ obọ odhiwu oyoyou mai na ọ te kpare ae zihe ziọ uzuazọ, a ve ti wo uvẹ nọ a re ro wuhrẹ kpahe ẹjiroro riẹ je wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ. (Iruẹru 24:15) Jihova ọ gwọlọ nọ ahwo a rria uzuazọ, orọnikọ re a whu hu. Nọ orọnọ ọye ọ kẹ omai uzuazọ na, ọ te jọ Ọsẹ kẹ ahwo nọ a te kpare ze kpobi. (Ol. 36:9) U kiehọ gaga nọ Jesu o ro wuhrẹ omai inọ ma lẹ nọ: “Ọsẹ mai nọ ọ rrọ obọ odhiwu.” (Mat. 6:9) Jihova ọ kẹ Jesu abọ nọ o wuzou gaga evaọ iruo ẹkparomatha na. (Jọn 6:40, 44) Evaọ akpọ ọkpokpọ na, Jesu ọ te ginẹ jọ “ẹkparomatha gbe uzuazọ na.”—Jọn 11:25.

11. Eme họ oreva Ọghẹnẹ kẹ “ogbotu obuobu” na?

¹¹ Orọnikọ ibi ahwo jọ ọvo a ti wo erere no ọghọruo Jihova ze he, keme Jesu ọ ta nọ: “Ohwo kpobi nọ o bi ru  oreva Ọghẹnẹ, ọye họ oniọvo-ọmọzae mẹ gbe oniọvo-ọmọtẹ mẹ gbe oni mẹ.” (Mak 3:35) O rrọ oreva Ọghẹnẹ re “ogbotu obuobu” nọ a rẹ sai kele mu hu nọ i no erẹwho gbe erua gbe erọunu kpobi ze a jọ idibo riẹ. Ahwo nọ a fi ẹrọwọ họ idhe ẹtanigbo Kristi gbe enọ i ru oreva Ọghẹnẹ a rẹ sae jọ usu ahwo nọ a bi bo nọ: “Obọ Ọghẹnẹ mai nọ ọ keria agbara-uvie na gbe Omogodẹ na esiwo mai o no ze.”—Evia. 7:9, 10.

12. Ẹvẹ ẹjiroro Jihova kẹ ahwo-akpọ nọ a yoẹme u ro dhesẹ oma via evaọ olẹ oriruo na?

¹² Ẹjiroro Jihova rọkẹ ahwo-akpọ u dhesẹ oma via evaọ eware nọ Jesu ọ jọ olẹ oriruo riẹ yare na. Rọwokugbe olẹ nana, ma gwọlọ dao ẹgba mai kpobi re ma ru odẹ Ọghẹnẹ fo hayo ru ei jọ ọrẹri. (Aiz. 8:13) Otofa odẹ Jesu họ “Jihova Họ Esiwo,” yọ esiwo nọ ma ti wo fiki ẹtanigbo na o te wha ọghọ gbe orro se odẹ Jihova. Ahwo-akpọ nọ a yoẹme a ti wo erere no ẹtanigbo na ze vọvọ evaọ otọ Uvie Ọghẹnẹ. Ginọ uzẹme, olẹ oriruo Jesu na o kẹ omai imuẹro nọ oware ovo o rẹ sae whaha oreva Ọghẹnẹ hẹ nọ u gbe ro rugba ha.—Ol. 135:6; Aiz. 46:9, 10.

13. Eme ame-ọhọ mai u re dhesẹ?

¹³ Obọdẹ edhere jọ nọ ma sai ro dhesẹ edẹro mai kẹ ẹtanigbo na họ, oma nọ ma re ro mudhe kẹ Jihova fiki ẹrọwọ nọ ma fihọ ẹtanigbo na jẹ họ-ame. Ame-ọhọ mai u re dhesẹ nọ “Jihova o wo omai.” (Rom 14:8) Enẹ ma rẹ rọ yare Ọghẹnẹ re ọ kẹ omai emamọ obruoziẹ-iroro. (1 Pita 3:21) Jihova ọ be kuyo ayare yena fiki idhe ẹtanigbo Jesu nọ ọ jẹrehọ. Ma wo imuẹro nọ o ti  ru eware kpobi nọ ọ ya eyaa rai gba kẹ omai.—Rom 8:32.

14. Fikieme ma re ro you erivẹ mai?

¹⁴ Edhere ọfa vẹ ma re ro dhesẹ edẹro mai kẹ ẹtanigbo na? Nọ orọnọ uyoyou o rẹ wọ Jihova ru oware kpobi na, o rrọ oreva riẹ inọ idibo riẹ kpobi a hai dhesẹ uyoyou ẹsikpobi. (1 Jọn 4:8-11) U re dhesẹ nọ ma gwọlọ jọ “emọ Ọsẹ [mai] nọ ọ rrọ obọ odhiwu” nọ ma tẹ be hai dhesẹ uyoyou kẹ erivẹ mai. (Mat. 5:43-48) U te no Jihova nọ ma re you no, erivẹ mai nọ ma re you họ uzi avivẹ nọ o mae rro. (Mat. 22: 37-40) Obọdẹ edhere jọ nọ ma re ro dhesẹ uyoyou nana họ, nọ ma te bi koko ujaje Jesu nọ o ta nọ ma ta usiuwoma Uvie Ọghẹnẹ. Ma te bi dhesẹ uyoyou kẹ erivẹ mai, yọ ma bi dhesẹ oruaro Ọghẹnẹ via. Uzẹme na họ, ma te bi you erivẹ mai maero kọ ibe Ileleikristi mai, u re dhesẹ nọ ma gine you Ọghẹnẹ.—1 Jọn 4:12, 20.

15. (a) Eghale vẹ ma bi wo mi Jihova enẹna? (b) Eghale vẹ ma ti wo evaọ obaro?

¹⁵ Ma te fi ẹrọwọ họ idhe ẹtanigbo na, u re rovie uvẹ nọ ma re ro wo erọvrẹ izieraha mai. Ebaibol na ọ kẹ omai imuẹro inọ a rẹ sae rọ izieraha mai “rọvrẹ” omai. (Se Iruẹru Ikọ 3:19-21.) Wọhọ epanọ ma ta no vẹre na, Jihova ọ rehọ ẹkwoma ẹtanigbo na salọ otu nọ a rọ ẹzi wholo na re a jọ emọ riẹ. (Rom 8:15-17) Rọkẹ omai otu “igodẹ efa” na, o wọhọ ẹsenọ Jihova ọ ruẹrẹ obe jọ họ avọ odẹ mai nọ o kere fihọ iẹe, onọ ọ te rọ jẹ omai rehọ wọhọ emọ riẹ. Ma te zihe ruọ ahwo ọgbagba je fi odawọ urere na kparobọ no, Jihova ọ vẹ te whobọ họ obe na wọhọ odẹme, ọ vẹ te jẹ omai rehọ wọhọ emọ iyoyou riẹ evaọ otọakpọ. (Rom 8:20, 21; Evia. 20:7-9) Uyoyou nọ Jihova o wo kẹ emọ eghaghae riẹ o rẹ jọ bẹdẹ bẹdẹ. Ẹtanigbo na ọ te wha eghale ze bẹdẹ bẹdẹ. (Hib. 9:12) Okẹ ẹtanigbo na o te hiẹ vievie he. Ohwo ọvo hayo oware ovo o sae rehọ iẹe mi omai hi.

16. Ẹvẹ ẹtanigbo na u ro fiobọhọ si omai no igbo?

¹⁶ Oware ovuọvo nọ Setan ọ rẹ sai ru o rrọ họ, nọ ọ rẹ rọ whaha ohwo kpobi nọ o kurẹriẹ nọ ọ gbẹ rọ jọ usu uviuwou Ọghẹnẹ hẹ. Jesu ọ ziọ otọakpọ je whu “ẹsiẹvo rọkẹ oke kpobi.” Enẹ ọ rọ hwosa ẹtanigbo na bẹdẹ bẹdẹ. (Hib. 9:24-26) Ẹtanigbo na o si omai no obrukpe uwhu nọ uzioraha Adamu o wha ze. Ma yere Ọghẹnẹ gaga kẹ idhe ẹtanigbo Kristi na, keme u si omai no igbo akpọ Setan, yọ ma gbẹ be dhozọ uwhu hu.—Hib. 2:14, 15.

17. Eme uyoyou Ọghẹnẹ u ti ru kẹ owhẹ?

¹⁷ Eyaa Ọghẹnẹ i re rugba ẹsikpobi. Wọhọ epanọ izi nọ Ọghẹnẹ o fihọ kẹ emama riẹ i re rugba ẹsikpobi na, ere ọvona Jihova o re ru eyaa riẹ gba kẹ omai re. O re nwene he. (Mal. 3:6) Orọnikọ uzuazọ ọvo Jihova ọ kẹ omai hi. O bi ru omai reawere uyoyou riẹ re. “Ma riẹ jẹ rọwo nọ Ọghẹnẹ o you omai. Ọghẹnẹ họ uyoyou.” (1 Jọn 4:16) A ti zihe otọakpọ na soso ruọ aparadase nọ evawere e te dafia, yọ ohwo kpobi nọ ọ te jariẹ o ti dhesẹ uyoyou Ọghẹnẹ. Ajọ ma ku unu kugbe ikọ-odhiwu ta nọ: “Jọ ujiro, oruaro, ọghọ gbe uyere u te Ọghẹnẹ mai nọ o wo areghẹ, ogaga, gbe ẹgba kpobi na bẹdẹ bẹdẹ. Ami.”—Evia. 7:12.