Kpohọ eme nọ e riẹ eva

Kpohọ oria eware nọ e riẹe eva

Uwowou Ulogbo U Ru nọ Wha ro No Igbo

Uwowou Ulogbo U Ru nọ Wha ro No Igbo

“Uzioraha o rẹ jọ olori kẹ owhai hi nọ orọnọ wha rrọ . . . otọ uwowou ulogbo” na.​—ROM 6:14.

ILE: 2, 61

1, 2. Fikieme Ahwo Rom 5:12 o rọ rrọ oria ikere nọ Isẹri Jihova a rẹ ta ẹme kpahe noke toke?

MA REHỌ iẹe nọ whọ gwọlọ kele eria Ebaibol nọ Isẹri Jihova a riẹ ziezi nọ a re se noke toke. Kọ obe Ahwo Rom 5:12 o te jọ usu erọ ọsosuọ nọ whọ te fodẹ? Dai roro kpahe unuẹse nọ whọ be hae wariẹ ẹme nana: “Wọhọ epanọ uzioraha o rọ ẹkwoma omọvo ruọ akpọ na, uwhu u je no uzioraha ze na, ere uwhu u ro te ahwo kpobi oma keme aikpobi a raha uzi no.”

2 Oria ikere yena o romavia unuẹse buobu evaọ obe na, Eme Ebaibol na O Gine Wuhrẹ? Nọ who je wuhrẹ obe nana kugbe emọ ra hayo amọfa, ẹsejọhọ who se obe Ahwo Rom 5:12 na evaọ okenọ wha jọ uzoẹme avọ 35, gbe 6 nọ e ta kpahe ẹjiroro Ọghẹnẹ kẹ otọakpọ na, ẹtanigbo na, gbe obonọ ahwo nọ a whu no a rrọ. Rekọ brẹse whọ be hae rọ obe Ahwo Rom 5:12 na roro kpahe edikihẹ ra kugbe Jihova, uruemu ra, gbe ẹruore nọ who wo kpahe obaro?

3. Eme u fo nọ ma rẹ kareghẹhọ kpahe uzioraha?

3 Avro ọ riẹ hẹ, o gwọlọ nọ mai kpobi na ma rẹ kareghẹhọ inọ mai yọ erahaizi. Eware e rẹ thọ omai obọ kẹdẹ kẹdẹ. Ghele na, ma wo imuẹro inọ Ọghẹnẹ ọ be kareghẹhọ nọ mai yọ ẹkpẹ gheghe, yọ u no rie eva ze inọ ọ rẹ re-ohrọ mai. (Ol. 103:​13, 14) Jesu ọ jọ olẹ oriruo nọ o wuhrẹ ilele riẹ na yare Ọghẹnẹ nọ: “Rehọ izieraha mai rọvrẹ omai.” (Luk 11:​2-4) Fikiere, ma wo ẹjiroro ọvuọvo ho nọ udu u re gbe ro brukpe omai fiki izieraha nọ Ọghẹnẹ ọ rọvrẹ omai no. Ghele na, o rẹ sai fiobọhọ nọ ma te roro kpahe edhere nọ Ọghẹnẹ ọ be rọ rehọ izieraha mai rọvrẹ omai.

A RỌVRẸ OMAI FIKI UWOWOU ULOGBO

4, 5. (a) Eme u re fiobọhọ kẹ omai wo otoriẹ eme nọ e rrọ obe Ahwo Rom 5:12? (b) Eme họ otofa “uwowou ulogbo” nọ a fodẹ evaọ Ahwo Rom 3:24 na?

4 Obọdẹ evuẹ jọ e rrọ izou nọ e wariẹ eme Pọl nọ e rrọ obe Ahwo Rom 5:12 na họ, maero kọ uzou avọ 6. Evuẹ nana i ti fiobọhọ kẹ omai wo otoriẹ epanọ Jihova ọ be sae rọ rehọ izieraha mai rọvrẹ omai. Uzou avọ 3 o jọ oria jọ ta nọ: “Ahwo kpobi a raha uzi no, . . . Okẹ ọvọvẹ o rrọ nọ o bi ro kuenu kẹ ai inọ a kiẹrẹe fiki uwowou ulogbo riẹ ẹkwoma osa ẹtanigbo nọ Kristi Jesu ọ hwa ro si ai no igbo.” (Rom 3:​23, 24) Eme họ otofa ẹme Pọl na, “uwowou ulogbo”? Obe jọ o ta nọ ẹme Griki nọ ọ jọ etenẹ fodẹ na, u wo otofa “ewoma nọ a rẹ rọ unevaze ru kẹ ohwo, ababọ osohwa hayo irẹro inọ ohwo na ọ te kẹ oware jọ zihe.” Onana yọ oware nọ a ru iruo kẹ hẹ hayo nọ a ruẹ uye fihọ họ.

5 Ọgba-uwuhrẹ jọ nọ a re se John Parkhurst ọ ta nọ: “Nọ a tẹ be rehọ iẹe [ẹme Griki yena] ta kpahe Ọghẹnẹ hayo Kristi, o rẹ mai dhesẹ okẹ ọvọvẹ gbe ewoma hayo ẹwo ologbo nọ a dhesẹ re a sae ta ahwo-akpọ no igbo je siwi ai.” Fikiere, “uwowou ulogbo” nọ a rọ fa ẹme nana evaọ Ebaibol New World Translation of the Holy Scriptures na u gine fo gaga. Rekọ, ẹvẹ Ọghẹnẹ o ro dhesẹ uwowou ulogbo nana? Kọ ẹvẹ onana u ro wobọ kugbe ẹruore ra gbe usu ra kugbe Ọghẹnẹ? Joma ruẹ.

6. Erere vẹ omomọvo ọ rẹ sai wo fiki uwowou ulogbo Ọghẹnẹ?

6 Adamu họ “omọvo” nọ ọ soriẹ nọ uzioraha gbe uwhu o rọ “ruọ akpọ na.” Onana u ru nọ “fiki uzioraha ọzae ọvo uwhu u [ro] su wọhọ ovie.” Rekọ Pọl o fibae nọ, Ọghẹnẹ o dhesẹ “uwowou ulogbo” riẹ kẹ omai “ẹkwoma omọvo nana, Jesu Kristi.” (Rom 5:​12, 15, 17) Uwowou ulogbo yena o wha ewoma se ahwo-akpọ kpobi no. Keme “a te rọ ẹkwoma ẹmeoyo omọvo [Jesu] ru ahwo buobu kiẹrẹe.” Avro ọ riẹ hẹ, uwowou ulogbo Ọghẹnẹ o rẹ sae wha “uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ ze ẹkwoma Jesu Kristi.”​—Rom 5:​19, 21.

7. Ẹvẹ okẹ ẹtanigbo na o rọ rrọ odhesẹvia uwowou ulogbo Ọghẹnẹ?

7 O gba Jihova họ nọ o re vi Ọmọ riẹ ziọ otọakpọ họ re o ti whu kẹ omai. Ofariẹ, mai ahwo-akpọ sebaẹgba ma fo ahwo nọ Ọghẹnẹ avọ Jesu a re siobọno okẹ ẹtanigbo kẹ hẹ, re ma sai wo erọvrẹ izieraha mai. Fikiere, uwowou ulogbo o ginẹ rrọ nọ a be rọ rehọ izieraha vrẹ omai jẹ kẹ omai ẹruore nọ ma sae rọ rria bẹdẹ bẹdẹ. Ajọ ma rri okẹ nana ghaghae, je ru re onana u dhesẹ oma via evaọ oghẹrẹ nọ ma re yeri uzuazọ mai kẹdẹ kẹdẹ.

EDẸRO KẸ UWOWOU ULOGBO ỌGHẸNẸ

8. Iroro ethọthọ vẹ ahwo jọ a rẹ sai wo kpahe izieraha rai?

8 Fikinọ mai yọ ahwo-akpọ sebaẹgba, oma o rẹ gwọlọ wọ omai ru eware nọ i fo ho. Ghele na, u ti yoma gaga nọ ma te rri uwowou ulogbo Ọghẹnẹ vo, bi roro nọ: ‘Mẹ tẹ maki ru oware nọ o rrọ uzioraha evaọ aro Ọghẹnẹ, u du gwọlọ nọ mẹ rọ oyena kpokpo omamẹ hẹ. Jihova ọ te rọvrẹ omẹ.’ U yoma gaga inọ Ileleikristi jọ i wo ọkpọ iroro yena evaọ okenọ ikọ na jọ a gbẹ jọ akpọ. (Se Jud 4.) Ẹsejọhọ ma te sae nwane ta ẹme otiọyena lahwe he; rekọ ma rẹ sae jọ udu mai wo iroro itieye hayo kuvẹ re iroro itieye e ruọ omai udu jẹ dowọ muotọ.

9, 10. Ẹvẹ Ọghẹnẹ o ro si Pọl avọ Ileleikristi efa no igbo uzioraha gbe uwhu?

9 Pọl ọ ta nọ ma rẹ whaha iroro itiena hrọ inọ: ‘Ọghẹnẹ ọ riẹ nọ o lọhọ họ. Ọ te kpairoro vrẹ iruthọ mẹ.’ Fikieme? Keme wọhọ epanọ Pọl o kere, Ileleikristi a “no igbo uzioraha no.” (Se Ahwo Rom 6:​1, 2.) Nọ Ileleikristi na a gbẹ jọ uzuazọ evaọ otọakpọ oke yena, ẹvẹ a sae rọ ta nọ a “no igbo uzioraha” hayo whu no kẹ uzioraha?

10 Pọl avọ Ileleikristi efa nọ e jọ uzuazọ evaọ oke riẹ a wo erere no ẹtanigbo na ze. U ru nọ Jihova ọ rọ rehọ izieraha rai rọvrẹ rai, rọ ẹzi ọfuafo riẹ wholo ai, je se ai re a jọ emọ riẹ. Enẹ a ro wo ẹruore uzuazọ obọ odhiwu. A te kru ẹrọwọ rai rite urere, a te zọ je lele Kristi su evaọ obọ odhiwu. Rekọ dedenọ Ileleikristi yena a gbẹ jọ uzuazọ evaọ oke yena, yọ a gbẹ jẹ gọ Ọghẹnẹ evaọ otọakpọ na, Pọl ọ sae ta kpahe ae nọ a “no igbo uzioraha” hayo whu kẹ uzioraha no. Ọ rehọ oriruo Jesu dhesẹ onana, ọnọ o whu avọ ugboma ohwo-akpọ rekinọ Ọghẹnẹ ọ kpare kpobọ odhiwu avọ oma ẹzi nọ u re whu hu. Uwhu o gbẹ jọ olori kẹ Jesu hu. Epọvo na o jọ re rọkẹ Ileleikristi nọ Ọghẹnẹ ọ rọ ẹzi riẹ wholo, enọ Pọl ọ vuẹ nọ, “wha whu kẹ uzioraha no rekọ wha be rria uzuazọ re wha ru oreva Ọghẹnẹ ẹkwoma Kristi Jesu.” (Rom 6:​9, 11) Uzuazọ uyero rai o gbẹ jọ epanọ o jọ vẹre he. A gbe je ru lele isiuru ugboma sebaẹgba rai hi. A whu rọkẹ uzuazọ uyero anwae rai yena no.

11. Edhere vẹ Ileleikristi nọ i wo ẹruore uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ evaọ Aparadase a ro “whu kẹ uzioraha no”?

11 Kọ mai omamai? Uzẹme na họ, taure ma te ti zihe ruọ Ileleikristi, ma jẹ hai ru eware iyoma gaga. Ẹsejọhọ oke yena ma riẹ epanọ eware yena i yoma te he evaọ aro Ọghẹnẹ. Ma jọ wọhọ “erigbo kẹ egbegbe avọ emuemu.” (Rom 6:​19, 20) Kẹsena ma te ti wuhrẹ uzẹme Ebaibol na, ru inwene evaọ uzuazọ mai, rọ oma mudhe kẹ Ọghẹnẹ, jẹ họ-ame. Anwọ oke yena ze, o tẹ rrọ ẹgwọlọ mai inọ ma re “yoẹme no udu ze” rọkẹ iwuhrẹ Ọghẹnẹ je ru lele izi ikiẹrẹe riẹ. Enẹ Ọghẹnẹ o ro si omai “no igbo uzioraha,” kẹsena ma te “zihe ruọ erigbo ẹrẹreokie.” (Rom 6:​17, 18) Fikiere, a rẹ sae ta kpahe omai re inọ ma “whu kẹ uzioraha no.”

12. Eme o gwọlọ nọ mai omomọvo ma rẹ jiroro riẹ kẹ omamai?

12 Obọnana, roro kpahe omara nọ who bi se ẹme Pọl nana: “Wha kuvẹ hẹ re uzioraha u gbe su owhai wọhọ ovie evaọ ugboma rai nana nọ u re whu na, re wha ru lele isiuru ugboma rai.” (Rom 6:12) Ma tẹ be hai ru lele isiuru ugboma sebaẹgba mai evaọ oware kpobi, kiyọ ma be “kuvẹ . . . re uzioraha u gbe su” omai. Nọ orọnọ ma rẹ sae “kuvẹ” kẹ uzioraha re u su omai hayo se re o siọ omai ba esuo na, onọ na họ, ovẹ ma ginẹ gwọlọ ru evaọ udu mai? Nọ omara nọ: ‘Kọ mẹ be hae kuvẹ ẹsejọ re oma hayo iroro sebaẹgba mẹ e kpọ omẹ rri oware uyoma jọ, kẹsena me ve gine ru ei? Manikọ me whu rọkẹ uzioraha no? Kọ mẹ be rria uzuazọ kẹ oreva Ọghẹnẹ uruo ẹkwoma Kristi Jesu?’ Ma te gine wo edẹro kẹ uwowou ulogbo Ọghẹnẹ nọ u ru erọvrẹ izieraha mai lọhọ, ma ti ru oware nọ u kiehọ.

OHỌRE NỌ WHỌ RẸ SAI FI KPAROBỌ

13. Iriruo vẹ e kẹ omai imuẹro inọ o lọhọ re ma siobọno uzioraha?

13 Idibo Jihova a siobọno ‘ubi nọ a jẹ mọ’ vẹre no taure a tẹ te riẹ Ọghẹnẹ, you rie, je mu ei họ ẹgọ. Evaọ okenọ u kpemu, a je ru “eware nọ e be vuọ [ae] oma enẹna,” eware nọ e hae te wha uwhu se ai. (Rom 6:21) Rekọ a te nwene. Epọvo na o jọ rọkẹ Ileleikristi obọ Kọrint buobu nọ Pọl o kere ileta se. Ileleikristi nana jọ e jọ egedhọ, ibruẹnwae, ezae nọ i re lele ezae weze, iji, egba-idi, gbe eware itieye na efa. Ghele na, Ọghẹnẹ o ru rai “fo” je ru ai fihọ “ọrẹri.” (1 Kọr. 6:​9-11) O sae jọnọ epọvo na o jọ re rọkẹ Ileleikristi jọ evaọ ukoko nọ o jọ Rom. Ẹzi Ọghẹnẹ ọ wọ Pọl kere se ai nọ: “Wha gbẹ rehọ oma rai kẹ uzioraha ha wọhọ ekwakwa nọ e rrọ rọkẹ emuemu, rekọ wha rehọ oma rai kẹ Ọghẹnẹ wọhọ enọ e kparoma no uwhu ze no, wha vẹ jẹ rehọ oma rai kẹ Ọghẹnẹ wọhọ ekwakwa nọ e rrọ rọkẹ ẹrẹreokie.” (Rom 6:13) Pọl o wo imuẹro inọ Ileleikristi yena a rẹ sae jọ fuafo evaọ egagọ Ọghẹnẹ jẹ ruabọhọ wo erere no uwowou ulogbo Ọghẹnẹ ze.

14, 15. Re ma sai “yoẹme no udu ze,” enọ vẹ u fo nọ ma rẹ nọ omamai?

14 Epọvo na o rrọ nẹnẹ re. O sae jọnọ u wo okejọ nọ inievo emetẹ gbe erọ emezae jọ a jọ wọhọ ahwo obọ Kọrint na. Rekọ ae omarai a nwene re. A siobọno ekpehre iruemu nọ a je ru vẹre, kẹsena Ọghẹnẹ ọ tẹ họ ae “fo.” Oghẹrẹ kpobi nọ o jọ kẹ owhẹ kẹhẹ, ẹvẹ edikihẹ ra kugbe Ọghẹnẹ ọ rrọ obọnana? Enẹna nọ Ọghẹnẹ o gbe bi dhesẹ uwowou ulogbo riẹ kẹ omai jẹ be rọ izieraha mai vrẹ omai na, kọ whọ gba riẹ mu nọ whọ rẹ gbẹ “rehọ oma [ra] kẹ uzioraha ha”? Kọ whọ te ‘rehọ oma ra kẹ Ọghẹnẹ wọhọ ẹsenọ whọ kparoma no uwhu ze’?

15 Re ma sai ru onana, o gwọlọ nọ ma rẹ whaha izi ilogbo nọ ahwo obọ Kọrint jọ a jẹ thọ. Onana u wuzou gaga re ma tẹ sae ta nọ ma jẹ uwowou ulogbo Ọghẹnẹ rehọ, gbe inọ ‘uzioraha o rrọ olori kẹ omai hi.’ Dede na, kọ ma gba riẹ mu nọ ma re “yoẹme no udu ze” ẹkwoma izieraha nọ ahwo a rri nọ i yoma tere he nọ ma rẹ daoma whaha?​—Rom 6:​14, 17.

16. Ẹvẹ ma rọ riẹ nọ re ohwo ọ jọ Oleleikristi u vi izieraha ilogbo nọ ọ rẹ whaha?

16 Roro kpahe Pọl ukọ na. O rẹ sai mu omai ẹro inọ ọyomariẹ o je wobọ evaọ izieraha ilogbo nọ a jọ obe 1 Ahwo Kọrint 6:​9-11 fodẹ na ha. Ghele na, ọ ta nọ ọyomariẹ yọ ọrahauzi. O kere nọ: “Mẹ uwo, a zẹ omẹ fihọ otọ uzioraha. Keme me wo otoriẹ oware nọ me bi ru hu. Keme oware nọ mẹ gwọlọ ru, me bi ru ei hi, rekọ oware nọ me mukpahe me bi ru.” (Rom 7:​14, 15) Onana u dhesẹ nọ u wo eware efa nọ Pọl o rri nọ uzioraha, yọ ọ jẹ dao ẹgba riẹ kpobi re ọ whaha eware yena re. (Se Ahwo Rom 7:​21-23.) Nọ ma be daoma “yoẹme no udu ze” na, ajọ ma hai ru epọvo na re.

17. Fikieme ma re ro dhesẹ uruemu oruọzewọ?

17 Wọhọ oriruo, roro kpahe ẹme oruọzewọ. O gba Ileleikristi họ nọ a rẹ jọ ahwo oruọzewọ. (Se Itẹ 14:5; Ahwo Ẹfisọs 4:25.) Setan họ “ọsẹ ọrue.” Ananayas avọ aye riẹ a whu fiki ọrue nọ a ta. Ma gwọlọ rọ aro kele ahwo otiọye he, fikiere ma rẹ whaha ọrue-oguo. (Jọn 8:44; Iruẹru 5:​1-11) Dede na, kọ etẹe ọvo oruọzewọ mai ọ rẹ nyaba? Uzẹme na họ, o gwọlọ nọ ma rẹ rọ uruemu oruọzewọ mai dhesẹ nọ uwowou ulogbo Ọghẹnẹ o da omai ẹro fia.

18, 19. Ẹvẹ uruemu oruọzewọ o rọ vrẹ ọrue-oguo ọvo nọ ma rẹ whaha?

18 Nọ ohwo ọ tẹ ta oware nọ o rrọ uzẹme he, oye họ ọrue-oguo. Rekọ orọnikọ erue ilogbo ọvo Jihova ọ gwọlọ nọ ma whaha ha. Ọ ta kẹ ahwo Izrẹl oke anwae nọ: “Wha rẹ te jọ ọrẹri; keme Mẹ ỌNOWO na Ọghẹnẹ rai na mẹ ọrẹri.” Kẹsena ọ tẹ kẹ ae oriruo jọ kpahe oware nọ u dhesẹ re a jọ ọrẹri. Jihova ọ vuẹ rae nọ: ‘Who tho uji hi, who ru ẹghẹ hẹ, hayo whọ ta ọrue kẹ ọrivẹ ra ha.’ (Izerẹ 19:​2, 11) U yoma gaga inọ, makọ ohwo nọ ọ gba riẹ mu nọ o re gu ọrue he, ọ rẹ sae viẹ amọfa họ.

Kọ whọ gba riẹ mu nọ whọ rẹ whaha ọrue-oguo gbe eviẹhọ? (Rri edhe-ẹme avọ 19)

19 Wọhọ oriruo, ma rehọ iẹe nọ ọzae jọ ọ vuẹ ọga iruo riẹ hayo ibe iruiruo riẹ inọ ọ te sae ziọ iruo evaọ okiokiọ riẹ hẹ, hayo inọ ọ te kaki kpo keme o gwọlọ nọ o re kpohọ oria usiwo-imu nyae ruẹ edọkita. Kpakiyọ ọ gwọlọ nyai mi edọkita oware hayo nyae hwosa jọ kẹe ọvo. Ugogo ẹjiroro nọ ọ be rọ rehọ oke iruo yena họ re ọ kaki mu eware họ ẹruẹrẹ kpahe kẹ erẹ nọ ọ gwọlọ nya, hayo re ọ ruẹse wha uviuwou riẹ kpohọ arozaha omawere jọ. O sae jọnọ uzẹme jọ o rrọ ẹme ọzae na keme ọ ta nọ o gwọlọ nọ ọ rẹ ruẹ edọkita, dede na, kọ whọ rẹ sae ta nọ o dhesẹ uruemu oruọzewọ? Manikọ ẹghẹ o ru na? O sae jọnọ whọ riẹ iyero efa itieye nọ ohwo ọ rẹ sae jọ keke aro fihọ viẹ amọfa họ. Ẹsejọhọ re a siẹe uye ba ẹkẹ hayo re ọ sai wo erere no oma amọfa ze dede nọ u bi kiekpe ai. O tẹ make rọnọ ọrue koi koi ohwo otiọye o gu na ha, kọ ẹvẹ kpahe uzi Ọghẹnẹ nọ o ta nọ: “Who ru ẹghẹ hẹ”? Roro kpahe obe Ahwo Rom 6:19 re, nọ o ta nọ: “Wha rehọ ekwakwa oma rai ru erigbo kẹ ẹrẹreokie nọ u re su kpohọ ẹfuọ.”

20, 21. Ẹvẹ u fo nọ uwowou ulogbo Ọghẹnẹ u re ru omai daoma te evaọ ohọre mai wọso uzioraha?

20 Ẹme na họ, ma te wo edẹro kẹ uwowou ulogbo Ọghẹnẹ, orọnikọ ma rẹ whaha izieraha ilogbo ọvo ho, wọhọ ẹnwae-obro, idi-eda thomawa, gbe efa nọ ahwo obọ Kọrint jọ a roma kẹ vẹre. Ma tẹ jẹ uwowou ulogbo Ọghẹnẹ rehọ, orọnikọ ma te whaha ọfariẹ-ogbe ọvo ho rekọ ma rẹ jẹ daoma whaha isiuru nọ ma rẹ rọ gwọlọ rri ighe ọfariẹ. Ma tẹ rehọ ekwakwa oma mai ru erigbo kẹ ẹrẹreokie, orọnikọ idi-eda thomawa ọvo ma te whaha ha. Ukpoye ma te whaha udi nọ ma rẹ da te epanọ o rẹ rọ gwọlọ mu omai. O rẹ sae gwọlọ omodawọ gaga mi omai re ma whaha iruemu itiena, rekọ ma rẹ sai fi kparobọ.

21 Utee mai họ re ma whaha izieraha ilogbo gbe esese. Ma te sae nwani ru onana gbagba ha. Ghele na, jọ ma dao ẹgba mai kpobi, wọhọ epanọ Pọl o ru na. Ọ tuduhọ ibe Ileleikristi riẹ awọ nọ: “Wha kuvẹ hẹ re uzioraha u gbe su owhai wọhọ ovie evaọ ugboma rai nana nọ u re whu na, re wha ru lele isiuru ugboma rai.” (Rom 6:12; 7:​18-20) Ma tẹ be họre uzioraha evaọ kabọ kabọ, kiyọ ma bi dhesẹ nọ uwowou ulogbo nọ Ọghẹnẹ ọ rọ ẹkwoma Kristi dhesẹ kẹ omai na, o da omai ẹro fia.

22. Oghale vẹ u ti te ahwo nọ a dhesẹ edẹro kẹ uwowou ulogbo Ọghẹnẹ?

22 Ọghẹnẹ ọ rọ fiki uwowou ulogbo riẹ rọ izieraha mai rọvrẹ mai no, yọ ọ gbẹ be rọvrẹ omai. Ajọ ma daoma kpobi whaha izieraha nọ amọfa a rẹ sai rri nọ i te oware ovo ho, rọ ere dhesẹ edẹro mai via. Pọl o ru omai riẹ oghale nọ u ti te omai nọ ọ ta nọ: “Enẹna nọ a si owhai no otọ igbo uzioraha no nọ wha je zihe ruọ erigbo kẹ Ọghẹnẹ no na, wha be mọ ubi evaọ edhere ẹfuọ, yọ uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ u ti noi ze.”​—Rom 6:22.