1, 2. (a) Osa vẹ idibo Ọghẹnẹ a bi rẹro riẹ? (b) Eme o re fiobọhọ kẹ omai tẹrovi osa mai? (Rri uwoho nọ o rrọ emuhọ uzoẹme na.)

WỌHỌ Pọl ukọ na, Ileleikristi oke nana nọ a rọ ẹzi wholo a be hẹrẹ “osa use obọ odhiwu nọ Ọghẹnẹ ọ rọ ẹkwoma Kristi Jesu se.” (Fil. 3:14) A bi rẹro oke nọ a ti ro lele Jesu su evaọ obọ odhiwu je fiobọhọ kẹ ahwo-akpọ wariẹ jọ gbagba. (Evia. 20:6) Ginọ obọdẹ osa Ileleikristi yena a bi rẹro riẹ na! Igodẹ efa na a bi rẹro oghẹrẹ osa ofa. A wo ẹruore uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ evaọ otọakpọ obonẹ, yọ onana u bi ru eva were ae gaga!​—2 Pita 3:13.

² Re Pọl ọ sai fiobọhọ kẹ ibe Ileleikristi riẹ nọ a rọ ẹzi wholo kru ẹrọwọ rai je wo osa na, ọ tuduhọ ae awọ nọ: “Wha fi iroro rai kpobi họ eware nọ e rrọ obọ odhiwu.” (Kọl. 3:2) O gwọlọ nọ a rẹ tẹrovi obọdẹ ẹruore obọ odhiwu rai na. (Kọl. 1:​4, 5) Nọ idibo Ọghẹnẹ kpobi a tẹ be hai roro kpahe eghale nọ Jihova ọ ya eyaa riẹ kẹ ae, u re fiobọhọ kẹ ae tẹrovi osa na, te ọrọ obọ odhiwu hayo otọakpọ.​—1 Kọr. 9:24.

3. Ebẹbẹ vẹ Pọl ọ vẹvẹ ibe Ileleikristi riẹ unu kpahe?

 ³ Pọl ọ tẹ jẹ vẹvẹ ibe Ileleikristi riẹ unu kpahe eware nọ e rẹ sae whaha ae ewo osa na. Wọhọ oriruo, o kere se ukoko obọ Kọlọsi kpahe Ileleikristi erue nọ i je roro nọ ekoko Uzi na u ti ru ai wo ọjẹrehọ Ọghẹnẹ viukpọ ẹrọwọ nọ a re fihọ Jesu Kristi. (Kọl. 2:​16-18) Pọl ọ tẹ jẹ ta kpahe ẹbẹbẹ ọfa nọ ọ gbẹ rrọ otọ rite enẹna nọ o rẹ sae whaha omai osa na. Wọhọ oriruo, ọ ta kpahe epanọ a sae rọ whaha isiuru ọfariẹ, ku ebẹbẹ nọ e rrọ udevie ibe Ileleikristi họ, gbe epanọ a sai ro ku ebẹbẹ uviuwou họ. Ithubro nọ ọ kẹ kpahe eware nana i wuzou gaga kẹ omai nẹnẹ. Fikiere, joma ta kpahe ithubro Pọl jọ nọ e rrọ ileta nọ o kere se ahwo obọ Kọlọsi.

4. Ẹvẹ isiuru ọfariẹ e sae rọ whaha omai osa na?

⁴ Nọ Pọl ọ kareghẹhọ ibe Ileleikristi riẹ kpahe ẹruore nọ a wo no, o kere nọ: “Fikiere wha kpe isiuru ugboma rai nọ e rrọ erọ akpọ na no, ọfariẹ-ogbe, egbegbe, isiuru egaga kẹ owezẹ ọzae-avọ-aye nọ e vrẹta, ekpehre isiuru, gbe uvou-uthei.” (Kọl. 3:5) Isiuru ọfariẹ e rẹ jọ gaga, yọ e rẹ sae whaha omai eghale Ọghẹnẹ. U wo oniọvo-ọmọzae jọ nọ isiuru ọfariẹ-ogbe i gele no ukoko na, nọ o zihe ze no uwhremu na ọ ta nọ, “O jọ wọhọ ẹsenọ oghẹrẹ ogaga jọ u je si omẹ bẹsenọ u ro mi omẹ ẹgba nọ me re ro kuoma riẹriẹ, me je ri ti rri otọ mu hu me kie ruọ ẹta no.”

5. Ẹvẹ ma rẹ rọ thọ omamai evaọ uyero nọ o rẹ sae lẹliẹ omai kie ruọ ọfariẹ-ogbe?

⁵ O roja gaga nọ ma rẹ yọroma nọ ma tẹ rẹriẹ ovao dhe uyero nọ o rẹ sae lẹliẹ omai thọ uzi Jihova. Wọhọ oriruo, o rrọ oware areghẹ re imava nọ e be nya usu orọo a ta vevẹ no emuhọ ze kpahe umuo nọ a rẹ nya ba hayo oware nọ a re ru vievie he evaọ ẹme obọ nọ a re ro te ohwohwo, unu-oviọlọ, hayo oria nọ u fo nọ aimava ọvo a rẹ jọ họ. (Itẹ 22:3) Isiuru ọfariẹ e rẹ sae jẹ romavia nọ Oleleikristi o te kpohọ erẹ siọ uviuwou riẹ ba fiki iruo, hayo nọ o te bi ru iruo kugbe omọfa nọ ọ rrọ ọzae hayo aye riẹ hẹ. (Itẹ 2:​10-12, 16) Whọ tẹ rrọ uyero utioye, ru ahwo riẹ vevẹ inọ whẹ yọ omọvo Isẹri Jihova, dhesẹ uruemu nọ o rrọ kpatiẹ, re whọ jẹ kareghẹhọ nọ ohwo ọ tẹ be rọ oghẹrẹ jọ dhesẹ isiuru obẹlẹ kẹ omọfa, o rẹ wha ẹbẹbẹ ologbo ze. Nọ ma tẹ rrọ ọkora hayo oghẹrẹ uyero jọ, o rẹ mae lọhọ re ma kie kẹ ọfariẹ-ogbe. Evaọ oke utioye, ma rẹ gwọlọ ohwo nọ o rri omai ghaghae nọ o ti ru udu kie omai vi. Isiuru mai kẹ obufihọ utiona nọ u re no obọ omọfa ze o rẹ sae ga te epanọ ma re ro bi kẹle ohwo nọ ọ kẹ omai ovao kpobi. Oware utiona o tẹ via kẹ owhẹ, lẹ se Jihova re whọ jẹ nyabru idibo riẹ kẹ obufihọ. Who te ru ere, u ti fiobọhọ kẹ owhẹ wo osa na tobọ.​—Se Olezi 34:18; Itẹ 13:20.

6. Ma tẹ gwọlọ salọ oghẹrẹ ifimu nọ ma re rri, eme u fo nọ ma re wo họ iroro?

⁶ Re ma sae kpe isiuru ọfariẹ no udu mai, o gwọlọ nọ ma rẹ whaha ifimu hayo ile nọ i wobọ kugbe ọfariẹ-ogbe. Eware buobu nọ a be hai dhesẹ evaọ ighe nẹnẹ e wọhọ enọ e jẹ via evaọ Sọdọm avọ Gomora oke anwae. (Jud 7) Ahwo nọ a re ru ifimu a re dhesẹ ọfariẹ-ogbe wọhọ ẹsenọ oware ovo o jariẹ thọ họ, inọ o rẹ wha ẹbẹbẹ ọvo ze he. O gwọlọ nọ ma rẹ yọroma gaga kẹ eriwo otiọna. Orọnikọ oghẹrẹ ifimu gbe ile nọ i kieze kpobi ma re rri hi, keme o rẹ sai si iroro mai no osa uzuazọ na.​—Itẹ 4:23.

7. Ebẹbẹ vẹ e rẹ sae romavia evaọ ukoko na?

⁷ Uvẹ-ọghọ ulogbo o rrọ nọ ma rọ rrọ ukoko Jihova nẹnẹ. Ebaibol nọ ma be hai wuhrẹ evaọ obọ Ọgwa Uvie gbe uduotahawọ nọ inievo mai a rẹ kẹ omai u bi fiobọhọ kẹ omai tẹrovi osa uzuazọ na. Dede na, ẹsejọ ẹbẹbẹ ọ rẹ sae romavia nọ o rẹ wha ẹwhọ fihọ udevie inievo nọ e rrọ ukoko na. Ma gbe ku ebẹbẹ itieye họ họ, o rẹ sae lẹliẹ omai jẹ ibe Ileleikristi mai egrẹ.​—Se 1 Pita 3:​8, 9.

8, 9. (a) Obọdẹ iruemu vẹ i re fiobọhọ kẹ omai wo osa uzuazọ na? (b) Eme ọ rẹ sai fiobọhọ kẹ omai yọrọ udhedhẹ nọ ibe Oleleikristi o te ru omai eva dha?

⁸ Eme ma rẹ sai ru nọ egrẹ ọ gbẹ rọ whaha omai osa uzuazọ na ha? Pọl ọ tuduhọ Ileleikristi obọ Kọlọsi awọ nọ: “Wọhọ enọ Ọghẹnẹ ọ salọ, nọ e rrọ ọrẹri, nọ o you, wha whẹ eware nana họ oma: uvi uyoyou gbe ohrọ-oriọ, uwowou, omaurokpotọ, ẹwolẹ, gbe odiri. Wha gbẹ hai thihakọ kẹ ohwohwo jẹ rọvrẹ ohwohwo no eva ze nọ ohwo ọ tẹ maki wo oware jọ nọ u re ru ei go kpahe omọfa. Wọhọ epanọ Jihova ọ rọvrẹ owhai riẹriẹriẹ na, wha re ru epọvo na re. Rekọ u te no eware nana kpobi no, wha whẹ uyoyou họ oma, keme o rẹ wha okugbe ọkpekpe ze.”​—Kọl. 3:12-14.

⁹ Uyoyou gbe ẹwo e rẹ sai fiobọhọ kẹ omai rọvrẹ ohwohwo nevaze. Wọhọ oriruo, nọ oniọvo jọ ọ tẹ ta ẹme hayo ru oware jọ nọ o kẹ omai uye, u fo re ma kareghẹhọ nọ u wo okejọ nọ ma ta ẹme hayo ru oware jọ nọ u fo ho re. Kọ eva e gbẹ were omai inọ oniọvo nọ ma ta riẹ kẹ o rri ethobọ mai vo jẹ kpairoro vrẹ oware na? (Se Ọtausiuwoma Na 7:21, 22.) Eva e be were omai ẹsikpobi inọ Jesu ọ be rọ ẹwo koko idibo Ọghẹnẹ họ re a jọ okugbe ọvo. (Kọl. 3:15) Mai kpobi na ma you Ọghẹnẹ ọvona, be ta usiuwoma Uvie ovona, jẹ be rẹriẹ ovao dhe oghẹrẹ ebẹbẹ evona. Nọ uyoyou o tẹ be hae wọ omai rọvrẹ ohwohwo nevaze, u re ru nọ okugbe mai o re ro dhe ẹgẹga je fiobọhọ kẹ omai tẹrovi osa uzuazọ na.

10, 11. (a) Fikieme ihri-eriọ e rọ rrọ yoyoma? (b) Eme ma re ru re ihri-eriọ e gbẹ whaha omai osa na ha?

¹⁰ Eware nọ e via kẹ ahwo jọ nọ a gbiku rai fihọ Ebaibol na e kareghẹhọ omai nọ ihri-eriọ e rẹ sai whaha omai osa na re. Wọhọ oriruo, ihri-eriọ i ru nọ Keni o ro kpe Ebẹle oniọvo riẹ. Kora, Dethan, gbe Abiram a jẹ re Mosis ihri, onọ u ru nọ a rọ wọso iẹe. Yọ Sọl ovie na ọ re Devidi ihri jẹ daoma epanọ o re ro kpei no. Agbẹta nọ Ebaibol na ọ rọ ta nọ: “Oria kpobi nọ ihri-eriọ gbe ẹwhọ e rrọ, ozighi gbe eware iyoma kpobi e rẹ jariẹ re.”​—Jem. 3:16.

¹¹ Ma tẹ daoma wo uyoyou gbe ẹwo, ma te kake re amọfa ihri hi. Ebaibol na ọ ta nọ: “Uyoyou u re wo odiri o tẹ jẹ rrọ wowou. Uyoyou o rẹ re ihri hi.” (1 Kọr. 13:4) Re ma sae whaha ihri-eriọ, o gwọlọ nọ ma re rri eware epanọ Ọghẹnẹ o rri rai. Ma re rri inievo mai wọhọ abọjọ ugboma na, koyehọ ukoko Ileleikristi na. Onana u ti fiobọhọ kẹ omai dhesẹ ororokẹ wọhọ epanọ Ebaibol na ọ ta inọ: “Otẹrọnọ a jiri okwakwa jọ, ekwakwa edekọ na kpobi a rẹ gbẹ ghọghọ.” (1 Kọr. 12:16-18, 26) Fikiere, ukpenọ ma rẹ re inievo mai ihri, eva e te were omai nọ eware iwoma i te te ai obọ. Roro kpahe oriruo Jonatan, ọmọ Sọl ovie na. Okenọ Ọghẹnẹ ọ salọ Devidi inọ ọye ọ te jọ ovie nọ ọ te rehọ ẹta Sọl, Jonatan ọ re Devidi ihri hi. Ukpoye, ọ tuduhọ Devidi awọ. (1 Sam. 23:​16-18) Kọ ma sai dhesẹ uyoyou gbe ẹwo wọhọ Jonatan?

12. Re iviuwou e sai wo osa na, ohrẹ Ebaibol vẹ u fo nọ a re fihọ iruo?

¹² Nọ uviuwou soso u te bi fi ehrẹ Ebaibol hiruo, o rẹ wha udhedhẹ gbe evawere se ae, yọ u re je fiobọhọ kẹ ai wo osa uzuazọ na. Ohrẹ vẹ Pọl ọ kẹ Ileleikristi obọ Kọlọsi kpahe iviuwou? Ọ ta nọ: “Whai eyae, wha romakpotọ kẹ ezae rai, wọhọ epanọ u fo kẹ ilele Olori na. Whai ezae, wha gbẹ hai you eyae rai, wha dheva kẹ ae gaga ha. Whai emọ, wha yoẹme kẹ esẹgbini rai evaọ oware kpobi, keme onana o rẹ were Olori na. Whai esẹ, wha ru uzou dhe emọ rai hi, re a gbẹ jọ ọkọkora ha.” (Kọl. 3:​18-21) Avro ọ riẹ hẹ, nọ ezae, eyae, gbe emọ a te fi ohrẹ Pọl na hiruo makọ enẹna, o te wha erere ologbo se ai.

13. Ẹvẹ oniọvo-ọmọtẹ ọ sai ro fiobọhọ kẹ ọzae riẹ nọ ọ rrọ ukoko ho dede uzẹme na rehọ?

¹³ Kọ o tẹ rrọ owhẹ oma nọ ọzae ra nọ ọ rrọ ukoko ho ọ be riẹ owhẹ ru hu? Kọ whọ te hai lele iei vro avro kpahe uruemu riẹ, roro nọ onana u ti ru ei nwene? Ọ tẹ make rọnọ onana u ru rie ru oware nọ whọ gwọlọ, kọ who roro nọ u ti ru nọ o ti ro kurẹriẹ ziọ ukoko na? O nwane rrọ ere he. Rekọ whọ tẹ be hae kẹe adhẹẹ, u ti ru nọ udhedhẹ o te rọ jọ uviuwou ra, o te wha ujiro se Jihova, yọ o sai tube ru  nọ ọzae ra o re ro kurẹriẹ ziọ ukoko na. Ukuhọ riẹ, whẹ avọ uviuwou ra wha ve ti wo osa uzuazọ na.​—Se 1 Pita 3:1, 2.

14. Eme oniọvo-ọmọzae o re ru otẹrọnọ aye riẹ nọ ọ rrọ ukoko ho ọ be kẹe adhẹẹ hẹ?

¹⁴ Kọ otẹrọnọ nọ whẹ yọ oniọvo-ọmọzae yọ o rrọ owhẹ oma nọ aye ra nọ ọ rrọ ukoko ho ọ be kẹ owhẹ adhẹẹ hẹ? Kọ whọ tẹ be hai do ku ei jẹ kareghẹhọ iẹe nọ whẹ who wuzou uviuwou na, ẹsiẹe ọ te rọ kẹ owhẹ adhẹẹ? Ijo. Ọghẹnẹ ọ gwọlọ nọ whọ rọ aro kele Jesu dhesẹ uyoyou. (Ẹf. 5:23) Jesu nọ o wuzou ukoko na ọ vọ avọ uyoyou gbe odiri. (Luk 9:​46-48) Nọ ọzae ọ tẹ be rọ aro kele oriruo Jesu, o sai ru nọ aye riẹ o re ro kurẹriẹ ziọ ukoko na.

15. Ẹvẹ ọzae Oleleikristi o re ro dhesẹ nọ o you aye riẹ?

¹⁵ Ebaibol na ọ ta nọ: “Whai ezae, wha gbẹ hai you eyae rai, wha dheva kẹ ae gaga ha.” (Kọl. 3:19) Ọzae nọ ọ rrọ yoyou ọ rẹ gaviezọ kẹ aye riẹ, rọ ere dhesẹ kẹe nọ o rri eriwo riẹ ghaghae. (1 Pita 3:7) Dede nọ ẹsikpobi ọzae na ọ te nwani ru oware nọ aye na ọ ta ha, ọ te mae jẹ emamọ iroro nọ ọ tẹ be hae gaviezọ kẹ aye riẹ. (Itẹ 15:22) Ọzae nọ ọ rrọ yoyou ọ rẹ vuẹ aye riẹ ẹsikpobi hi inọ jọ ọ kẹe adhẹẹ, ukpoye, o re ru eware nọ e rẹ lẹliẹ aye na kẹe adhẹẹ. Nọ ọzae o te you aye gbe emọ riẹ, o rẹ wha evawere ziọ uviuwou na je ru nọ aikpobi a rẹ rọ gọ Jihova. Ukuhọ riẹ, a ve ti wo osa uzuazọ na.

16, 17. Nọ whọ rrọ uzoge na, eme whọ rẹ sai ru re eva ọsẹgboni ra e siọ owhẹ ba ẹdha?

¹⁶ Kọ otẹrọnọ whẹ yọ uzoge yọ o rrọ owhẹ oma nọ ọsẹgboni ra a bi wo otoriẹ ra ha, hayo a bi si izi keke hrọ kẹ owhẹ? Onana o rẹ sai ru eva dha owhẹ je ru owhẹ roro sọ egagọ Jihova e ginẹ mai woma. Rekọ whọ tẹ siọ egagọ Jihova ba fiki evedha, whọ te ruẹ nọ ohwo ọvo evaọ akpọ na o you owhẹ te ọsẹgboni ra gbe inievo ukoko na ha.

¹⁷ Dai roro iei, nọ ọsẹgboni ra a gbẹ be kpọ owhẹ họ vievie he nọ who te bi ru oware jọ thọ, kọ whọ te gbẹ nọ omara sọ a gine you owhẹ? (Hib. 12:8) Rekọ o sae jọnọ oghẹrẹ nọ ọsẹgboni ra a be rọ kpọ owhẹ họ oye o be hae lẹliẹ eva dha owhẹ na. Ukpenọ whọ rẹ kuvẹ re onana o kẹ owhẹ uye, daoma ruẹ nọ u wo ẹjiroro nọ a be hae rọ kpọ owhẹ họ evaọ edhere otiọye. Fikiere r’udu kpotọ, jẹ daoma whaha ofu nọ who re mu kpahe oghẹrẹ nọ a be rọ kpọ owhẹ họ. Ebaibol na ọ ta nọ: “Ohwo nọ ọ rẹ ma eme riẹ te o wo eriariẹ, ohwo nọ o wo ẹzi udhedhẹ ọ rẹ riẹ otọ oware.” (Itẹ 17:27) Hae jẹ ohrẹ rehọ ababọ ofu nọ who re mu kpahe oghẹrẹ nọ a rọ kẹ ohrẹ na, daoma ru lele ohrẹ na je wo erere noi ze, enẹ who re ro dhesẹ nọ whọ kpako ziezi evaọ iroro. (Itẹ 1:8) Oghale ulogbo o rrọ kẹ owhẹ inọ who wo ọsẹgboni nọ a you Jihova. A ginẹ gwọlọ fiobọhọ kẹ owhẹ wo osa uzuazọ na.

18. Fikieme whọ rọ gbaemu nọ whọ rẹ tẹrovi osa na?

¹⁸ Mai kpobi ma bi rẹro osa uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ nọ Ọghẹnẹ ọ ya eyaa riẹ kẹ omai, te ọrọ obọ odhiwu hayo otọakpọ obonẹ. Oghale ulogbo onana o rrọ! Eyaa nana e te seba erugba ha, keme obọ Jihova i no ze. Ọghẹnẹ ọ ta kpahe Aparadase otọakpọ na nọ: “Akpọ na ọ te vọ avọ eriariẹ ỌNOWO na.” (Aiz. 11:9) Oke yena, Jihova o ti wuhrẹ ahwo kpobi nọ a be rria akpọ na. Kọ osa nana u gbe te onọ ma rẹ daoma wo tobọ? Fikiere, tẹrovi eyaa Jihova, whọ jọ oware ovo o whaha owhẹ osa na ha!