Re ma riẹ okẹ nọ o mai woma nọ o rẹ were amọfa, o nwane lọhọ tere he. Uzẹme riẹ họ, okẹ nọ a rọ kẹ ohwo o tẹ were iẹe ziezi, ẹsiẹe ohwo nọ ọ kẹ okẹ na ọ rẹ rọ riẹ epanọ okẹ na u kiehọ te. Ofariẹ, eware nọ e rẹ were ahwo jọ, e rẹ were ahwo jọ họ.

Wọhọ oriruo, o rẹ mae were izoge nọ a tẹ rọ ifonu hayo ekọmputa nọ o kieze obọ ru ae ọghọ. Evaọ abọdekọ riẹ, o rẹ mae were ekpako na nọ a tẹ rọ omamọ ohọ ro ru ae ọghọ. Evaọ erẹwho jọ, okẹ nọ o rẹ mae were ekpako gbe emaha họ ugho, keme a rẹ sae rehọ iẹe dẹ oware kpobi nọ a gwọlọ.

O make rrọ ere na, ahwo buobu a re roro kpahe epanọ a sae rọ riẹ okẹ nọ o mai kiehọ, hayo okẹ nọ o mai woma kpaobọ nọ a rẹ kẹ ohwo. Dede nọ o nwane lọhọ tere he re ma riẹ okẹ nọ o mai kiehọ, u wo eware jọ nọ u fo nọ ma re roro kpahe, enọ e rẹ sai fiobọhọ kẹ omai riẹ okẹ nọ o rẹ sae were ohwo. Joma ta kpahe eware ene jọ.

Isiuru ohwo nọ a be kẹ okẹ na. Ọzae jọ nọ ọ be rria Belfast evaọ Northern Ireland, ọ ta nọ ebasikoro nọ a ro ru ei ọghọ evaọ okenọ ọ jọ ikpe 10 hayo 11 họ okẹ nọ o mai woma kpaobọ nọ a kẹ riẹ no. Fikieme ọ rọ ta ere? Ọ ta nọ: “Keme ebasikoro i je si omẹ urru gaga.” Eme yena i dhesẹ nọ a tẹ rọ oware nọ u bi si ohwo urru ro ru ei ọghọ, o rẹ were iẹe gaga. Fikiere, o gwọlọ nọ ma re roro kpahe ohwo nọ ma gwọlọ ruọghọ na. Daoma roro kpahe oware nọ u re si ohwo na urru, keme oware nọ o rrọ isiuru ohwo oye o re rri ghaghae. Wọhọ oriruo, o rẹ were esẹ-ilogbo gbe ini-ilogbo gaga re a raha oke kugbe iruọmọ rai. O rrọ isiuru rai re a jọ kugbe emọ rai gbe iruọmọ rai ẹsikpobi. Fikiere o rẹ mae were ae nọ emọ rai a tẹ whai kpohọ erẹ.

Re ma sae riẹ kpahe oware nọ o rrọ isiuru ohwo, o gwọlọ nọ ma rẹ gaviezọ ziezi. Ebaibol na ọ ta nọ: “Jọ ọnọ ọ rẹ kaki yo, ọnọ ọ rẹ rọ okpakpa ta ẹme he.” (Jemis 1:19) Nọ who te bi lele egbẹnyusu ra gbe imoni ra ta ẹme, hae gaviezọ ziezi re who muẹrohọ eware nọ e rrọ isiuru rai. Onana u ti fiobọhọ kẹ owhẹ riẹ okẹ nọ whọ rẹ dẹ kẹ ai nọ o rẹ ginẹ were ai ziezi.

 Ẹgwọlọ ohwo nọ a be kẹ okẹ na. Ohwo nọ a kẹ okẹ o re rri okẹ na ghaghae otẹrọnọ okẹ na u ru ẹgwọlọ riẹ jọ gba. Rekọ ẹvẹ whọ sae rọ riẹ oware nọ o rrọ ẹgwọlọ ohwo?

Ahwo jọ a sai roro nọ edhere nọ o mae lọhọ nọ ma rẹ rọ riẹ oware nọ ohwo ọ ginẹ gwọlọ họ, nọ ma tẹ nọ ohwo na. Rekọ u re kiehọ ahwo buobu oma ha re a nọ ohwo oware nọ a re ro ru ei ọghọ, ukpoye a rẹ gwọlọ nọ ọghọ na o rẹ jọ oware nọ ohwo na o bi rẹro riẹ hẹ. Ofariẹ, dede nọ ahwo jọ a rẹ ta kpahe eware nọ e rẹ were ae gbe enọ e rẹ were ai hi, orọnikọ ẹsibuobu a rẹ ta oware nọ a ginẹ gwọlọ dẹẹ hẹ.

Fikiere, fiẹrohotọ ziezi re who muẹrohọ uyero ohwo na. Eware jọ nọ who re muẹrohọ họ, sọ ohwo na ọmọzae hayo ọmọtẹ, ọkpako, ọ rọo no hayo ọ re rọo ho, ohwo nọ orọo riẹ o fa no, ohwo nọ ọzae hayo aye riẹ o whu no, ohwo nọ o bi ruiruo hayo ohwo nọ o wo iruo ho, gbe ohwo nọ ọ se iruo ba eru no. Kẹsena who ve roro kpahe okẹ nọ whọ riẹ nọ u ti gine ru ẹgwọlọ riẹ jọ gba.

Re whọ ginẹ riẹ eware nọ e rrọ ẹgwọlọ ohwo nọ whọ gwọlọ ruọghọ, o gwọlọ nọ whọ rẹ nọ ahwo nọ a rrọ oghẹrẹ uyero yena. A sae vuẹ owhẹ eware nọ e ginẹ rrọ ẹgwọlọ rai nọ amọfa a rẹ sae riẹ hẹ. Who te ru ere, whọ te riẹ okẹ nọ o ginẹ rrọ ẹgwọlọ ohwo nọ who re ro ru ei ọghọ.

Oke nọ a rọ kẹ okẹ na. Ebaibol na ọ ta nọ: “Ẹvẹ uwoma te rọkẹ ẹme nọ a rẹ ta evaọ ẹruoke!” (Itẹ 15:23) Oria Ebaibol nana u dhesẹ nọ ma tẹ ta ẹme evaọ ẹruoke u re fiobọhọ gaga. Epọvo na o rọ re nọ ma te bi ru amọfa ọghọ. Wọhọ epanọ ẹme nọ a ta evaọ ẹruoke o rẹ were ohwo nọ a ta riẹ kẹ na, ere ọvona ọghọ nọ a ru evaọ ẹruoke o rẹ wha evawere se ọnọ a ru ọghọ na.

Ahwo buobu a rẹ kẹ ahwo okẹ evaọ okenọ a te bi ru oware jọ. O sai jọ nọ ogbẹnyusu rai jọ o bi wo ọzae hayo aye, uzoge jọ ọ be gwọlọ nwrotọ no isukulu, hayo aye jọ nọ a riẹ o dihọ te eyẹ no. Ahwo jọ dede a re kere ẹdẹ nọ egbẹnyusu gbe imoni rai a ti ro ru oware jọ evaọ obaro fihọ otọ. Onana u re fiobọhọ kẹ ai kareghẹhọ jẹ ma omaa okẹ nọ o mai woma nọ a rẹ rọ kẹe. *

Ghele na, orọnikọ oke nọ ohwo o te bi ru oware jọ ọvo whọ rẹ rọ kẹe oware he. Ma re wo evawere nọ ma tẹ be hae kẹ okẹ evaọ oke kpobi. Rekọ o gwọlọ nọ ma rẹ kareghẹhọ oware jọ. Wọhọ oriruo, ọmọzae ọ tẹ dẹ oware kẹ ọmọtẹ gheghe gheghe, ọmọtẹ na o re roro nọ fiki isiuru nọ ọmọzae na o wo kẹe hayo fikinọ ọ gwọlọ ta ẹme kẹe ọ rrọ dẹ oware kẹe na. Rekọ otẹrọnọ ọmọzae na o wo ẹjiroro otiọye he, okẹ yena o sae wha ẹme ze uwhremu na. Fikiere, o roja re ma roro kpahe oware ofa jọ nọ u wuzou gaga​—ẹjiroro ọkokẹ na.

Ẹjiroro ọkokẹ na. Wọhọ oriruo nọ ma kẹ evaọ obọ ehru na, u fo re ma roro sọ ohwo nọ ma gwọlọ kẹ okẹ o ti wo iroro ethọthọ kpahe ẹjiroro ohwo nọ ọ kẹ okẹ na. Evaọ abọdekọ riẹ, u wuzou re ọkokẹ na ọ kiẹ oma riẹ riwi re ọ tẹ te kẹ okẹ na. Dede nọ ahwo jọ a re roro nọ a be kẹ okẹ fikinọ u no rai eva ze, ahwo buobu a rẹ kẹ okẹ evaọ okejọ ukpe na fikinọ a ruẹ amọfa nọ a be kẹ okẹ, hayo fikinọ o gba rai họ inọ a rẹ kẹ okẹ. Rekọ amọfa jọ a rẹ kẹ okẹ fikinọ omamọ oware jọ u ti te ai obọ hayo re amọfa a riẹ ai ru ziezi.

Eme o rẹ sai fiobọhọ kẹ owhẹ kẹ okẹ nọ u re no owhẹ eva ze? Ebaibol na ọ ta nọ: “Wha rehọ uyoyou ru eware kpobi nọ wha bi ru.” (1 Ahwo Kọrint 16:14) Otẹrọnọ uyoyou gbe ọdawẹ nọ who wo e be wọ owhẹ kẹ okẹ, eva e te were ohwo nọ whọ kẹ okẹ na, yọ eva e te were owhẹ gaga re keme okẹ na u gine no owhẹ eva ze. Ofariẹ, eva e te were Jihova Ọsẹ obọ odhiwu mai na re. Pọl ukọ na o jiri Ileleikristi nọ e jọ obọ Kọrint, keme a rọ evawere  ru unevaze ro fiobọhọ kẹ ibe inievo rai nọ e jọ obọ Judia evaọ okenọ ohọo u je mu. Pọl ọ ta kẹ ai nọ: “Ọghẹnẹ o re you ohwo nọ ọ rẹ rọ evawere kẹ okẹ.”​—2 Ahwo Kọrint 9:7.

Who te ru lele eware nọ ma fodẹ evaọ obọ ehru na, i ti fiobọhọ kẹ owhẹ kẹ amọfa ekẹ nọ e te ginẹ wha evawere se ai. Eware nana gbe efa e wha riẹ ze nọ Jihova ọ rọ kẹ omai obọdẹ okẹ nọ o mai woma kpaobọ. Iviena se uzoẹme nọ ma bi ti te na re whọ riẹ kpahe okẹ uwoma nana.