ẸZI Ọghẹnẹ ọ wọ Pọl ukọ na kere kpahe iruemu izii sa-sa nọ ẹzi ọfuafo na o re fiobọhọ kẹ ohwo wo. (Gal. 5:​22, 23) O dhesẹ nọ iruemu ezi nana i ru “ubi ẹzi na” via. * Yọ ubi ẹzi nana a re ro vuhu “uruemu okpokpọ na.” (Kọl. 3:10) Wọhọ epanọ okakọ o rẹ mọ ibi nọ a tẹ rẹrotei ziezi na, ere ohwo o re dhesẹ ubi ẹzi na nọ ọ tẹ kuvẹ re ẹzi ọfuafo na ọ jọ omariẹ ruiruo.​—Ol. 1:​1-3.

Uruemu ọsosuọ nọ Pọl ọ fodẹ okenọ o je kele iruemu nọ i ru ubi ẹzi na via họ, uyoyou. Ẹvẹ uruemu nana o ghare te? Pọl ọ ta nọ ababọ uyoyou, ọyomariẹ yọ “oware ovo ho.” (1 Kọr. 13:2) Rekọ, tubọ eme họ uyoyou, kọ ẹvẹ ma sai ro woi je dhesẹ iẹe kẹdẹ kẹdẹ?

Dede nọ u wo ugogo ẹme nọ a sae rọ fotọ uyoyou hu, Ebaibol na o dhesẹ oware nọ uyoyou o rrọ. Wọhọ oriruo, Ebaibol na ọ ta nọ uyoyou u re wo “odiri o tẹ jẹ rrọ wowou.” Ofariẹ, uyoyou “o rẹ ghọghọ fiki uzẹme” yọ “u re wo odiri evaọ eware kpobi, rọwo eware kpobi, rẹro eware kpobi, thihakọ eware kpobi.” Uyoyou o tẹ jẹ kẹre te epanọ omọfa ọ rẹ were ohwo gaga, onọ o rẹ lẹliẹ ohwo na wo ọdawẹ kẹe jẹ gwọlọ jọ kugbei ẹsikpobi. Evaọ abọdekọ riẹ, iruemu wọhọ ihri-eriọ, omorro, ugberuo, oriobọ, ẹgo nọ a re fihọ eva, gbe omọfa nọ a rẹ rọvrẹ hẹ, i dhesẹ uyoyou vievie he. Wo ohẹriẹ nọ iruemu iyoma itieye nọ i dhesẹ ororokẹ hẹ, uyoyou nọ ma re wo “o rẹ gwọlọ ewoma obọriẹ hẹ.”​—1 Kọr. 13:​4-8.

“Ọghẹnẹ họ uyoyou.” Oma Jihova uyoyou o jọ robọ duotọ. (1 Jọn 4:8) Iruo abọ gbe owojẹ riẹ kpobi e kẹ imuẹro onana. Edhere nọ ọ mae rro nọ o ro dhesẹ uyoyou riẹ kẹ ahwo-akpọ no họ, Jesu nọ o vi ze te ruẹ uye je whu fiki mai. Jọn ukọ na ọ ta nọ: “Ẹkwoma onana Ọghẹnẹ o ro dhesẹ uyoyou riẹ kẹ omai, Ọghẹnẹ o vi Ọmọ ọvo riẹ ziọ akpọ na re ma ruẹsi wo uzuazọ ẹkwoma riẹ. Enẹ o ro dhesẹ uyoyou na, orọnọ fikinọ ma you Ọghẹnẹ hẹ, rekọ ọye o you omai o te vi Ọmọ riẹ ze ro dhe idhe fiki izieraha mai, idhe nọ o be ruẹrẹ omai họ kugbei.” (1 Jọn 4:​9, 10) Fiki yoyou nọ Ọghẹnẹ o wo kẹ omai, ma rẹ sai wo erọvrẹ izieraha, ẹruore, gbe uzuazọ.

Jesu o dhesẹ uyoyou nọ o wo kẹ ahwo-akpọ nọ o ru oreva Ọghẹnẹ. Pọl o kere nọ: “[Jesu] ọ tẹ ta nọ: ‘Rri! Mẹ nyaze no re me ru oreva ra.’ . . . A rọ ẹkwoma ‘oreva’ nana ru omai fo no ẹkwoma ugboma Jesu Kristi nọ o ro dhe idhe ẹsiẹvo rọkẹ oke kpobi.” (Hib. 10:​9, 10) Ohwo-akpọ ọvuọvo ọ rẹ sai dhesẹ uyoyou nọ u vi onana ha. Jesu ọ ta nọ: “Ohwo ọvo o wo uyoyou nọ o rro vi onana ha, inọ ohwo jọ o re siobọno uzuazọ riẹ fiki egbẹnyusu riẹ.” (Jọn 15:13) Kọ mai ahwo-akpọ nọ a gba ha, ma sai dhesẹ ọkpọ uyoyou nọ Jihova  avọ Jesu a dhesẹ kẹ omai na? Ee! Joma ta kpahe oghẹrẹ nọ ma sai ro ru ere.

Pọl ọ hrẹ omai nọ: “Wha rọ aro kele Ọghẹnẹ, wọhọ emọ iyoyou, re wha hae rọ uyoyou yeri, wọhọ epanọ Kristi o you omai o te siobọno omariẹ fiki mai.” (Ẹf. 5:​1, 2) Ma tẹ be hai dhesẹ uyoyou ẹsikpobi evaọ kabọ kabọ uzuazọ mai, kiyọ ma be “rọ uyoyou yeri.” Uruemu ma re ro dhesẹ uyoyou utioye, orọnikọ ẹmeunu hu. Jọn o kere nọ: “Emọ esese, uyoyou mai o rẹ jọ orọ ẹmeunu hayo unu hu, rekọ ma rẹ rọ iruo dhesẹ iẹe via, yọ u re no omai eva ze.” (1 Jọn 3:18) Wọhọ oriruo, ma te wo uyoyou kẹ Ọghẹnẹ gbe erivẹ mai, oma o rẹ wọ omai ta “usi uwoma Uvie na.” (Mat. 24:14; Luk 10:27) U re je dhesẹ nọ ma be rọ uyoyou yeri kugbe amọfa re nọ ma tẹ be hai wo odiri, jọ wowou, jẹ rọvrẹ ae. Fikiere Ebaibol na ọ hrẹ omai nọ: “Wọhọ epanọ Jihova ọ rọvrẹ owhai riẹriẹriẹ na, wha re ru epọvo na re.”​—Kọl. 3:13.

Dede na, orọnikọ uyoyou utiona o rrọ ruru hu, onọ ohwo o re dhesẹ ababọ iroro. Wọhọ oriruo, re ọmọ ọ seba ẹviẹ, ọsẹ hayo oni nọ o bi rorote he ọ sae kẹ ọmọ na oware kpobi nọ o bo ubo riẹ. Rekọ ọyewọ nọ o gine you ọmọ riẹ ọ rẹ whọku ei nọ o tẹ gwọlọ ere. Epọvo na re, Ọghẹnẹ họ uyoyou, ghele na “ahwo nọ Jihova o you ọ rẹ whọku.” (Hib. 12:6) Ma tẹ be rọ uyoyou yeri, ma rẹ whọku hayo kpọ ibe Oleleikristi mai họ nọ o tẹ gwọlọ ere. (Itẹ 3:​11, 12) Rekọ nọ ma te bi ru ere, o gwọlọ nọ ma rẹ kareghẹhọ nọ mai omamai ma gba ha yọ ma re ru eware nọ e rẹ kẹ amọfa uye ẹsejọ. Fikiere, u wo eria sa-sa nọ o jọ gwọlọ nọ mai kpobi ma gbe wo ẹnyaharo evaọ uyoyou nọ ma re dhesẹ kẹ amọfa. Ẹvẹ ma sai ro ru onana? Joma ta kpahe idhere esa.

Orọ ọsosuọ, lẹ kẹ ẹzi ọfuafo Ọghẹnẹ, onọ u ti ru owhẹ wo uyoyou. Jesu ọ ta nọ Jihova “ọ rẹ rehọ ẹzi ọfuafo kẹ enọ e be yare iẹe.” (Luk 11:13) Ma tẹ lẹ se Jihova kẹ ẹzi ọfuafo riẹ jẹ daoma “nya lele ekpakpọ ẹzi na,” u ti ru omai dhesẹ uyoyou vi epaọ anwẹdẹ. (Gal. 5:16) Wọhọ oriruo, otẹrọnọ whẹ yọ ọkpako ukoko, whọ sae lẹ kẹ ẹzi ọfuafo Ọghẹnẹ re o fiobọhọ kẹ owhẹ rọ Ebaibol na kpọ amọfa họ evaọ edhere oyoyou. Hayo otẹrọnọ whẹ yọ ọyewọ, whọ sae lẹ re ẹzi Ọghẹnẹ o fiobọhọ kẹ owhẹ whọku emọ ra evaọ edhere oyoyou, orọnikọ avọ ofu hu.

Orọ avivẹ, roro kpahe oghẹrẹ nọ Jesu o ro dhesẹ uyoyou, makọ evaọ okenọ a ru ei thọ. (1 Pita 2:​21, 23) O mai wuzou re ma roro kpahe oriruo Jesu nọ a te ru omai thọ hayo rọ oghẹrẹ jọ kienyẹ omai. Evaọ oke utioye, emamọ onọ jọ nọ ma rẹ sae nọ omamai họ, ‘Eme Jesu ọ hai ti ru?’ Oniọvo-ọmọtẹ jọ nọ a re se Leigh, ọ ruẹ nọ onọ yena nọ ọ nọ omariẹ u fiobọhọ kẹe rorote ziezi taure o te ti ru oware jọ. Ọ ta nọ: “Ẹdẹjọ, ohwo jọ nọ ma gbe bi ru iruo ọ rọ ekọmputa vi uwou se amọfa nọ ma gbe bi ru iruo, jẹ jọ uwou ta eme iyoma kpahe omẹ gbe iruo nọ me bi ru. Oware na o da omẹ gaga. Rekọ mẹ tẹ nọ omamẹ nọ, ‘Ẹvẹ mẹ sae rọ rehọ aro kele Jesu evaọ uyero nana?’ Nọ me roro kpahe oware nọ Jesu ọ hai ti ru no, mẹ tẹ jiroro nọ mẹ rẹ kpairoro vrẹ ẹme na. Uwhremu na, mẹ tẹ te riẹ nọ ẹyao ọgaga ọ jẹ kẹ ohwo iruo mẹ nọ o vi uwou na uye. Mẹ tẹ jọ udu mẹ ta nọ o sae jọnọ aruro o ro kere eme iyoma yena kpahe omẹ hẹ. Oriruo Jesu nọ me roro kpahe, ọnọ o dhesẹ uyoyou makọ evaọ okenọ a ru ei thọ, u fiobọhọ kẹ omẹ dhesẹ ọkpọ uyoyou otiọye kẹ ibe oruiruo mẹ.” Avro ọ riẹ hẹ, ma tẹ be rọ aro kele Jesu, ma te hai dhesẹ uyoyou ẹsikpobi.

Orọ avesa, daoma wo uyoyou omarodhidhe, onọ o rrọ oka nọ a re ro vuhu uvi Ileleikristi. (Jọn 13:​34, 35) Evaọ ẹme nana, Ebaibol na ọ hrẹ omai nọ ma wo “oghẹrẹ iroro” nọ Jesu o wo. Onọ u ru nọ o ro no obọ odhiwu ze, “siobọno eware kpobi” fiki mai, tube “te epanọ o ro whu dede.” (Fil. 2:​5-8) Ma tẹ be hae rọ aro kele uyoyou omarodhidhe nọ  Jesu o dhesẹ na, ma ti wo ọkpọ iroro riẹ vi epaọ anwẹdẹ, yọ onana u ti ru omai rọ ẹgwọlọ amọfa karo. Irere efa vẹ i re noi ze nọ ma te wo uyoyou?

Irere buobu i re noi ze nọ ma tẹ be hai dhesẹ uyoyou. Joma ta kpahe ivẹ jọ:

• INIEVO AKPỌ-SOSO MAI: Fikinọ ma wo uyoyou kẹ ohwohwo, ma riẹ nọ ukoko kpobi nọ ma weze kpohọ evaọ akpọ na kẹhẹ, inievo emetẹ gbe emezae mai a ti dede omai rehọ sasasa. Oghale ulogbo o rrọ nọ ma ro wo ‘inievo mai evaọ akpọ na soso’ nọ i you omai! (1 Pita 5:9) U te no udevie idibo Jihova no, diẹse ọfa ma rẹ jọ ruẹ uyoyou utiona?

• UDHEDHẸ: Fikinọ ma be rọ “uyoyou thihakọ kẹ ohwohwo,” ma be reawere “udhedhẹ nọ o be gba [omai] kugbe.” (Ẹf. 4:​2, 3) Ma rẹ ruẹ udhedhẹ nana evaọ obọ ewuhrẹ gbe ikokohọ ilogbo avọ esese. Evaọ akpọ nana nọ omohẹriẹ o dafia na, kọ whọ gbẹ rọwo nọ udhedhẹ utiona o ginẹ rrọ oghẹrẹsa? (Ol. 119:165; Aiz. 54:13) Ma tẹ be hae daoma yerikugbe amọfa dhedhẹ, u re dhesẹ nọ ma wo uyoyou udidi kẹ ae, yọ onana u re ru eva were Ọsẹ obọ odhiwu mai.​—Ol. 133:​1-3; Mat. 5:9.

Pọl o kere nọ: “Uyoyou o rẹ bọ ohwo ga.” (1 Kọr. 8:1) Ẹvẹ uyoyou o rẹ rọ bọ ohwo ga? Pọl ọ jọ uzou avọ ikpegbesa ọrọ obe 1 Ahwo Kọrint nọ ahwo jọ a re se “Olezi Uyoyou” dhesẹ epanọ uyoyou o rẹ rọ bọ ohwo ga. Ojọ họ, uyoyou u re ru oware nọ o rẹ kẹ omọfa erere. (1 Kọr. 10:24; 13:5) Ofariẹ, fikinọ uyoyou u re wo ororokẹ, odiri, rrọ wowou, je rorote, u re ru nọ evawere gbe okugbe e rẹ rọ jọ iviuwou gbe ukoko na.​—Kọl. 3:14.

Uyoyou nọ mai kpobi ma wo kẹ Jihova họ oware nọ o be mae bọ omai ga nẹnẹ. Uyoyou yena u ru nọ ahwo nọ a no iviuwou, uyẹ, gbe evẹrẹ sa-sa ze a be rọ rehọ “evevo” gọ Jihova. (Zef. 3:9) Joma gbaemu inọ ma re dhesẹ obọdẹ uruemu nana nọ o rrọ abọjọ ubi ẹzi ọfuafo Ọghẹnẹ na kẹdẹ kẹdẹ.