1, 2. (a) Ta kpahe ọtadhesẹ Jesu ọrọ ọzae nọ o wo udhu na. (b) Ẹvẹ ọghọruo gbe uwowou ulogbo u ro dhesẹ oma via evaọ ọtadhesẹ na?

OHWO jọ nọ o wo udhu o kpobọ eki evaọ irioke ẹdẹjọ nyae gwọlọ ahwo nọ o ti ro ru iruo evaọ udhu riẹ. Ezae nọ ọ rehọ a rọwo fihọ unuigho nọ ọ ta nọ ọ te hwa kẹ ae. Rekọ ohwo na ọ gbẹ gwọlọ iruiruo efa, fikiere o te je zihe kpobọ eki na etoke sa-sa evaọ ẹdọvo na nyae rehọ amọfa iruo. Yọ ọ ta kẹ ae kpobi nọ ọ te hwa ae emamọ ugho, makọ enọ ọ rehọ iruo kẹle abọ owọwọ. Nọ owọwọ u te, o te koko iruiruo riẹ kpobi họ re ọ hwosa kẹ ae. Ọ hwa unuigho ovona kẹ ae, te enọ i ru iruo euwa buobu gbe enọ i ru auwa ọvo. Nọ ahwo nọ ọ kake rehọ iruo na a ruẹ onana, a te muhọ ẹgo. Ọzae nọ ọ rehọ e rai iruo na ọ tẹ ta nọ: ‘Kọ whọ rọwo fihọ unuigho nọ mẹ ta nọ mẹ te hwa owhẹ? Kọ me gbe wo udu nọ mẹ rẹ rọ kẹ iruiruo mẹ kpobi oware nọ u je omẹ? Manikọ whọ be re ihri fiki ọghọruo mẹ?’—Mat. 20:1-15, oruvẹ.

² Ọtadhesẹ Jesu nana o kareghẹhọ omai uruemu-aghae Jihova jọ nọ a fodẹ unuẹse buobu evaọ Ebaibol na, oyehọ “uwowou ulogbo” riẹ. ^[1] (Se 2 Ahwo Kọrint 6:1.) O sae wọhọ nọ iruo auwa ọvo nọ iruiruo na a ru na i te oware nọ  a rẹ hwosa iruo okpẹdoke soso kẹ hẹ, rekọ ọzae nọ o wo udhu na o dhesẹ uwowou nọ a rẹ ruẹ obọ riẹ hẹ kẹ ae. Ọgba-uwuhrẹ jọ o kere kpahe ẹme na, “uwowou ulogbo” nọ a jọ efafa Ebaibol buobu se “aruoriwo” na inọ: “Otọ ẹme na kpobi họ okẹ ọvọvẹ nọ ohwo o ru iruo kẹ hẹ, hayo nọ a kẹ ohwo dede nọ ọ ruẹ uye fihọ iẹe he.”

3, 4. Fikieme Jehovah o ro dhesẹ uwowou ulogbo kẹ ahwo-akpọ kpobi, kọ oghẹrẹ vẹ o ro ru ere?

³ Ebaibol na ọ ta kpahe “okẹ ọvọvẹ orọ uwowou ulogbo Ọghẹnẹ.” (Ẹf. 3:7) Fikieme Jihova ọ rọ kẹ “okẹ ọvọvẹ” nana, kọ ẹvẹ ọ rọ kẹ okẹ na? O hae jọnọ ma be sai koko izi Jihova kpobi, kiyọ ma bi ru iruo nọ i te epanọ ọ sai ro dhesẹ uwowou riẹ kẹ omai. Rekọ ma be sai ru ere he. Oyejabọ nọ Solomọn ovie na o ro kere nọ: “Ohwo okiẹrẹe ọvo nọ ọ rọ evaọ akpọ na nọ o re ru uwoma nọ ọ te raha uzi hi ọ rọ họ.” (Ọtausi. 7:20) Pọl ukọ na ọ ta re nọ: “Ahwo kpobi a raha uzi no, a be sai dhesẹ oruaro Ọghẹnẹ via ha,” yọ “uwhu họ osohwa uzioraha.” (Rom 3:23; 6:23a) Fikiere uwhu họ oware nọ u fo kẹ omai.

⁴ Dede na, Jihova o dhesẹ uwowou ulogbo riẹ kẹ omai ahwo-akpọ sebaẹgba evaọ edhere nọ a rẹ ruẹ obọ riẹ hẹ. O vi “Ọmọ ọvo riẹ” ziọ akpọ na re o whu kẹ omai, onọ o rrọ okẹ nọ o mae rro nọ u no obọ riẹ ze. (Jọn 3:16) Pọl ukọ na o kere kpahe Jesu inọ ọye họ ọnọ “a rehọ oruaro gbe ọghọ hwosa kẹ no fikinọ ọ ruẹ uye uwhu. O whu rọkẹ ahwo kpobi fiki uwowou ulogbo Ọghẹnẹ.” (Hib. 2:9) Ẹhẹ, “okẹ nọ Ọghẹnẹ ọ rẹ kẹ họ uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ ẹkwoma Kristi Jesu Olori mai.”—Rom 6:23.

5, 6. Eme u re noi ze nọ ma tẹ rrọ otọ (a) uzioraha? (b) uwowou ulogbo?

⁵ Ẹvẹ ahwo-akpọ a rọ reuku uzioraha, onọ o be wha uwhu se omai kpobi na? Ebaibol na ọ ta nọ: “Fiki uzioraha ọzae ọvo [Adamu] uwhu u su wọhọ ovie.” (Rom 5:12, 14, 17) Rekọ u woma gaga inọ ma rẹ sae salọ nọ ma bi no otọ isuẹsu uzioraha. Ma te fi ẹrọwọ họ idhe ẹtanigbo Kristi, kiyọ ma fi omamai họ otọ isuẹsu uwowou ulogbo Jihova. Evaọ oghẹrẹ vẹ? “Epanọ ahwo a raha izi bu te, ere uwowou ulogbo Ọghẹnẹ u bu te re. Fiki ẹjiroro vẹ? Re wọhọ epanọ uzioraha u su wọhọ ovie, nọ o wha uwhu ze na, ere ọvona uwowou ulogbo u ti su wọhọ ovie evaọ ẹrẹreokie re o wha uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ ze ẹkwoma Jesu Kristi.”—Rom 5:20, 21.

⁶ Dede nọ ma gbẹ rrọ erahizi, orọnikọ onana u dhesẹ nọ ma rẹ kuvẹ re uzioraha u su omai hi. Ma tẹ rọ ọthobọ raha uzi, ma rẹ yare Jihova kẹ erọvrẹ. Pọl ọ vẹvẹ Ileleikristi unu nọ: “Uzioraha o rẹ jọ olori kẹ owhai hi nọ orọnọ wha rrọ otọ uzi hi na rekọ otọ uwowou ulogbo.” (Rom 6:14) Onana u dhesẹ nọ ma ziọ otọ uwowou ulogbo no. Kọ eme u re no onana ze? Pọl ọ ta nọ: “Uwowou ulogbo Ọghẹnẹ u . . . bi wuhrẹ omai re ma siọ emuemu gbe isiuru akpọ, re ma yeri uzuazọ avọ iroro egbagba gbe ẹrẹreokie gbe omarọkẹ Ọghẹnẹ evaọ udevie uyero-akpọ nana.”—Tait. 2:11, 12.

7, 8. Eme u dhesẹ nọ a tẹ ta nọ Jihova o dhesẹ uwowou ulogbo “via evaọ idhere sa-sa”? (Rri iwoho nọ e rrọ emuhọ uzoẹme na.)

⁷ Pita ukọ na o kere nọ: “Jọ whai omomọvo ọ rehọ okẹ nọ a kẹ riẹ rọ gbodibo kẹ ohwohwo wọhọ emamọ idibo  nọ Ọghẹnẹ o dhesẹ uwowou ulogbo riẹ kẹ, onọ o dhesẹ via evaọ idhere sa-sa.” (1 Pita 4:10) Eme oyena u dhesẹ? U dhesẹ nọ, oghẹrẹ odawọ kpobi nọ u te omai evaọ uzuazọ kẹhẹ, Jihova ọ sai fiobọhọ kẹ omai thihakọ riẹ. (1 Pita 1:6) Ma rẹ jọ odawọ kpobi nọ u te omai ruẹ odhesẹvia uwowou Ọghẹnẹ nọ u te odawọ na.

⁸ Uzẹme o rrọ, Jihova o re dhesẹ uwowou ulogbo riẹ via evaọ idhere sa-sa. Jọn ukọ na o kere nọ: “O dhesẹ uwowou ulogbo kẹ omai kpobi keme uwowou ulogbo o da riẹ oma fia.” (Jọn 1:16) Fikinọ Jihova o bi dhesẹ uwowou ulogbo kẹ omai evaọ idhere sa-sa, u ru nọ ma bi ro wo eghale buobu. Eghale jọ vẹ ma bi wo?

9. Ẹvẹ ma bi ro wo erere no uwowou ulogbo Ọghẹnẹ ze, kọ ẹvẹ ma sai ro dhesẹ edẹro mai?

⁹ Izieraha mai nọ ọ be rọvrẹ omai. Fiki uwowou ulogbo Ọghẹnẹ, a be rehọ izieraha mai rọvrẹ omai nọ ma te kurẹriẹ jẹ be daoma whaha iroro nọ i re su kpohọ uzioraha. (Se 1 Jọn 1:8, 9.) U fo nọ edẹro mai kẹ ohrọ Ọghẹnẹ o rẹ wọ omai jiri iei. Pọl ọ jọ ileta nọ o kere se ibe Ileleikristi riẹ nọ a rọ ẹzi wholo re ta nọ: “[Jihova] o siwi omai no ogaga ebi o te fi omai họ otọ uvie Ọmọ riẹ nọ o you, ọnọ a rọ ẹkwoma riẹ hwa osa ẹtanigbo ro si omai no igbo, koyehọ erọvrẹ izieraha mai.” (Kọl. 1:13, 14) Izieraha mai nọ Ọghẹnẹ ọ be rọvrẹ omai u ti ru omai wo eghale efa buobu.

10. Eme ma be reawere riẹ fiki uwowou ulogbo Ọghẹnẹ?

¹⁰ Emamọ usu nọ ma wo kugbe Ọghẹnẹ. Ma jọ ewegrẹ Ọghẹnẹ no eva ze fikinọ a yẹ omai avọ sebaẹgba. Pọl ọ ta nọ: “Okenọ ma jọ ewegrẹ a ruẹrẹ omai họ kugbe Ọghẹnẹ ẹkwoma uwhu Ọmọ riẹ.” (Rom 5:10) Onana u ru nọ ma ro wo udhedhẹ kugbe Jihova. Pọl ọ ta nọ uwowou ulogbo Jihova u ru nọ ma sae rọ ruẹrẹ họ kugbei, inọ: “Nọ a rọ fiki ẹrọwọ kuenu kẹ omai [inievo Kristi nọ a rọ ẹzi wholo na] nọ ma kiẹrẹe no na, joma reawere udhedhẹ kugbe Ọghẹnẹ ẹkwoma Olori mai Jesu Kristi, ọnọ [a] rọ fiki ẹrọwọ nọ ma fihọ iẹe dhesẹ uwowou ulogbo nana nọ ma be reawere riẹ na kẹ omai.” (Rom 5:1, 2) A rẹ ruẹ obọ oghale nana ha!

11. Ẹvẹ Ileleikristi nọ a rọ ẹzi wholo na a bi ro fiobọhọ kẹ “igodẹ efa” na zihe ruọ ahwo okiẹrẹe?

¹¹ Ma zihe ruọ ahwo okiẹrẹe. Fiki sebaẹgba, a yẹ omai kpobi wọhọ irumuomu. Rekọ Daniẹl ọruẹaro na ọ ta nọ evaọ edẹ urere na, “otu nọ o wo areghẹ,” koyehọ ikpodhiwu nọ i gbe kiọkọ otọakpọ a ti “ku ahwo rẹriẹ ruọ ẹrẹreokie.” (Se Daniẹl 12:3.) A rehọ iruo usiuwoma ota gbe ewuhrẹ rai ru nọ ima “igodẹ efa” buobu a ro zihe ruọ ahwo okiẹrẹe no evaọ aro Jihova. (Jọn 10:16) Dede na, uwowou ulogbo Jihova ọvo u ru nọ onana o sae rọ lọhọ. Pọl ọ ta nọ: “Okẹ ọvọvẹ o rrọ nọ [Ọghẹnẹ] o bi ro kuenu kẹ ai inọ a kiẹrẹe fiki uwowou ulogbo riẹ ẹkwoma osa ẹtanigbo nọ Kristi Jesu ọ hwa ro si ai no igbo.”—Rom 3:23, 24.

12. Ẹvẹ olẹ u ro wobọ kugbe uwowou ulogbo Ọghẹnẹ?

¹² Uvẹ-ọghọ nọ ma be rọ lẹ se Ọghẹnẹ. Uwowou ulogbo Jihova u ru nọ ọ rọ kẹ omai uvẹ-ọghọ nọ ma be rọ lẹ sei evaọ agbara-uvie riẹ. Pọl ukọ na ọ ta nọ ma “si kẹle agbara-uvie Ọghẹnẹ ọnọ o re dhesẹ uwowou ulogbo na jẹ lẹ sei ududu.” (Hib. 4:16a) Ma rẹ rehọ odẹ Jesu lẹ se Jihova ẹsikpobi, onana o ginẹ rrọ uvẹ-ọghọ ulogbo keme Pọl ukọ na ọ ta nọ: “Ma [be] rọ ẹkwoma riẹ wo uvẹ nana nọ ma be rọ ta ẹme ududu jẹ be  sae lẹ se Ọghẹnẹ avọ evaifihọ fiki ẹrọwọ nọ ma fihọ iẹe.” (Ẹf. 3:12) Uvẹ nọ Jihova ọ kẹ omai nọ ma be hae rọ lẹ sei ẹsikpobi na ginọ odhesẹvia uwowou ulogbo riẹ.

13. Ẹvẹ uwowou ulogbo Ọghẹnẹ o sai ro dhesẹ oma via evaọ “okenọ ma tẹ gwọlọ obufihọ”?

¹³ Obufihọ nọ ma be hai wo evaọ ẹruoke. Pọl ọ ta nọ ma hae lẹ se Jihova ẹsikpobi, “re a sai dhesẹ ohrọ-oriọ gbe uwowou ulogbo kẹ omai okenọ ma tẹ gwọlọ obufihọ.” (Hib. 4:16b) Oke kpobi nọ odawọ u te omai hayo nọ ma te wo ẹbẹbẹ jọ evaọ uzuazọ, ma rẹ sai bo se Jihova kẹ obufihọ. Ẹsibuobu ọ rẹ rehọ ibe Ileleikristi mai kuyo elẹ mai dede nọ o rrọ ọgbahọ kẹe he, “Fikiere, ma rẹ sae ta ududu nọ: ‘Jihova họ ọnọ o bi fiobọhọ kẹ omẹ; ozọ u re mu omẹ hẹ. Eme ohwo ọ rẹ sai ru omẹ?’”—Hib. 13:6.

14. Erere vẹ ma re wo no uwowou ulogbo Jihova ze nọ ma tẹ rrọ uweri?

¹⁴ Omosasọ nọ ma bi wo. Obọdẹ oghale jọ nọ uwowou ulogbo Jihova u bi ru omai wo họ, omosasọ nọ ma re wo evaọ oke uweri. (Ol. 51:17) Pọl ukọ na o kere se Ileleikristi obọ Tẹsalonika nọ e jẹ rẹriẹ ovao dhe ukpokpoma inọ: “Jọ Olori mai Jesu Kristi gbe Ọghẹnẹ Ọsẹ mai, ọnọ o you omai jẹ rọ fiki uwowou ulogbo kẹ omai omosasọ ebẹdẹ bẹdẹ gbe emamọ ẹruore na, a sasa udu rai je ru owhai ga.” (2 Tẹs. 2:16, 17) O rẹ kẹ omosasọ gaga nọ ma te muẹrohọ oghẹrẹ nọ Jihova ọ be rọ sẹro mai fiki uwowou ulogbo riẹ!

15. Ẹruore vẹ uwowou ulogbo Ọghẹnẹ u ru omai wo?

¹⁵ Ẹruore uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ nọ ma wo. Ma wo uvumọ ẹruore he nọ ma jọ irumuomu. (Se Olezi 49:7, 8.) Rekọ Jihova o ru omai wo obọdẹ ẹruore. Jesu ọ ya eyaa kẹ ilele riẹ nọ: “Onana họ oreva Ọsẹ mẹ, inọ ohwo kpobi nọ o vuhu Ọmọ na je fi ẹrọwọ họ iẹe o re wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ.” (Jọn 6:40) Ẹhẹ, ẹruore  uzuazọ ebẹbẹ na yọ okẹ, obọdẹ odhesẹvia uwowou Ọghẹnẹ. Pọl ukọ na nọ ọ riẹ onana vuhumu ọ ta nọ: “Uwowou ulogbo Ọghẹnẹ u dhesẹ oma via no, be wha esiwo se oghẹrẹ ahwo kpobi.”—Tait. 2:11.

16. Ẹvẹ Ileleikristi ikpe-udhusoi ọsosuọ jọ a ro dhesẹ orivo kẹ uwowou ulogbo Ọghẹnẹ?

¹⁶ Dede nọ uwowou ulogbo Jihova u bi ru omai wo eghale buobu, ma du roro nọ oghẹrẹ uruemu kpobi ọ rẹ jẹrehọ họ. U wo otujọ evaọ usu Ileleikristi ikpe-udhusoi ọsosuọ nọ a jẹ “rẹriẹ uwowou ulogbo Ọghẹnẹ . . . fihọ uvẹ nọ a bi ro duomahọ uruemu nọ u fo ho nọ a re ru ababọ omovuọ.” (Jud 4) Ileleikristi nana nọ e kare ẹrọwọ na a je roro nọ a rẹ sai keke aro fihọ raha uzi, kẹsena Jihova ọ vẹ te rọvrẹ ae keme o wo uwowou ulogbo. Mai yoma na, a jẹ lẹliẹ ibe Ileleikristi rai họ kuomagbe ai ru ekpehre uruemu omovuọ nana. Makọ nẹnẹ, ohwo kpobi nọ o bi ru oware utioye yọ ọ be “wha ekela se ẹzi na nọ Ọghẹnẹ ọ be rọ ẹkwoma riẹ dhesẹ uwowou ulogbo riẹ via” na.—Hib. 10:29.

17. Unuovẹvẹ vẹ Pita ọ kẹ?

¹⁷ Nẹnẹ, Setan o bi ru Ileleikristi jọ roro nọ a sae thọ izi Ọghẹnẹ epanọ u je rai, inọ Ọghẹnẹ ọ te rọ vrẹ ae keme o wo ohrọ. Rekọ u fo re ma kareghẹhọ inọ dede nọ Jihova ọ rẹ rọvrẹ ọrahauzi nọ o kurẹriẹ, o rẹro nọ ma rẹ daoma gaga re ma siọ uzi ba ẹraha. Ọ rọ ẹzi riẹ wọ Pita kere nọ: “Iyoyou, nọ wha riẹ onana no na, wha yọroma re ahwo nọ a re koko uzi hi a gbẹ rọ oruthọ rai su owhai vru kugbe ae he, nọ wha gbe ro dikihẹ ga ha. Ukpoye, jọ Olori gbe Osiwi mai Jesu Kristi ọ gbẹ hai dhesẹ uwowou ulogbo riẹ kẹ owhai, wha vẹ jẹ hae rro evaọ eriariẹ kpahe iẹe.”—2 Pita 3:17, 18.

18. Ewha-iruo vẹ uwowou ulogbo nọ Jihova o dhesẹ kẹ omai u ru omai wo?

¹⁸ Nọ Jihova o dhesẹ uwowou ulogbo riẹ kẹ omai na, o gwọlọ nọ ma rẹ rọ okẹ nana jiri Ọghẹnẹ jẹ rehọ iẹe fiobọhọ kẹ erivẹ mai. Evaọ oghẹrẹ vẹ? Pọl ukọ na ọ kuyo na inọ: “Nọ orọnọ ma wo ekẹ sa-sa wọhọ epaọ uwowou ulogbo nọ a dhesẹ kẹ omai na . . . o tẹ rrọ odibọgba, joma ruabọhọ odibọgba na; hayo ọnọ o re wuhrẹ, jọ ọ ruabọhọ ewuhrẹ riẹ; hayo ọnọ ọ rẹ tuduhọ ahwo awọ, jọ ọ kẹ uduotahawọ; . . . ọnọ ọ rẹ re ohrọ, jọ o ru ei avọ evawere.” (Rom 12:6-8) Uwowou ulogbo nọ Jihova o dhesẹ kẹ omai na u ru nọ o rọ gba omai họ inọ ma re wobọ ẹsikpobi evaọ iruo odibọgba mai, wuhrẹ amọfa Ebaibol na, tuduhọ ibe Ileleikristi mai awọ, jẹ rọvrẹ ohwo kpobi nọ ọ ru omai thọ.

19. Owha-iruo vẹ ma te ta ẹme kpahe evaọ uzoẹme nọ o rrọ aro na?

¹⁹ Nọ Ọghẹnẹ o dhesẹ uyoyou riẹ kẹ omai na, u fo nọ onana o rẹ wọ omai daoma kpobi re ma “se isẹri ziezi kpahe usi uwoma orọ uwowou ulogbo Ọghẹnẹ.” (Iruẹru 20:24) Ma te roma totọ ta kpahe owha-iruo nana evaọ uzoẹme nọ o rrọ aro na.