Kpohọ eme nọ e riẹ eva

Kpohọ oria eware nọ e riẹe eva

IKUIGBE UZUAZỌ

Mẹ Daoma Rọ Aro Kele Emamọ Iriruo

Mẹ Daoma Rọ Aro Kele Emamọ Iriruo

Mẹ nọ riẹ nọ: “Kọ whọ riẹ unuikpe nọ mẹ rrọ?” Izak Marais nọ o se omẹ no obọ Patterson, New York ze ọ tẹ kuyo nọ: “Mẹ riẹ ikpe ra dẹẹ.” Oke yena yọ mẹ rọ obọ Colorado. Jọ me gbiku oware nọ u su kpohọ ẹmeọta-kugbe yena.

ẸDẸ avọ 10 amara Akpegbivẹ ọrọ ukpe 1936, a ro yẹ omẹ evaọ ẹwho Wichita nọ ọ rrọ Kansas, obọ America. Mẹ họ ọmọ ọkpako evaọ usu emọ ene nọ ọsẹgboni mẹ a yẹ. William avọ Jean ọsẹgboni mẹ, a roma kẹ egagọ Jihova gaga. Ọsẹ mẹ ọ jọ odibo ukoko oke yena, odẹ nọ a jẹ hai se inievo nọ e jẹ hae kobaro evaọ ikoko sa-sa. Emma Wagner, oni mẹ ologbo o wuhrẹ oni mẹ uzẹme Ebaibol na. Oni mẹ ologbo o wuhrẹ ahwo buobu uzẹme na, yọ omọvo rai jọ họ Gertrude Steele, ọnọ o ru iruo imishọnare ikpe buobu evaọ Puerto Rico. * Fikiere, emamọ iriruo buobu e jariẹ nọ mẹ rẹ sae rehọ aro kele.

MẸ KAREGHẸHỌ EMAMỌ IRIRUO

Ọsẹ mẹ nọ o dikihẹ iyẹrẹ jọ be kẹ ahwo nọ a be nyavrẹ emagazini

Okenọ mẹ jọ ikpe isoi, u wo owọwọ Ẹdẹ-Ọmaha jọ nọ mẹ jọ kugbe ọsẹ mẹ evaọ iyẹrẹ jẹ kẹ ahwo nọ a be nyavrẹ emagazini Uwou-Eroro Na gbe Consolation (nọ a bi se Awake! enẹna). Oke yena, orẹwho na soso u duwu ku fiki Ẹmo Akpọ Avivẹ. Edọkita jọ nọ ọ da idi bẹ no ọ tẹ nyaze jẹ be la ọsẹ mẹ eka fikinọ ọ rọwo wobọ evaọ ẹmo ho, be ta kẹe nọ ọdhozọ gheghe ọ rrọ, yọ ọ gwọlọ kuomagbe isoja ha. Edọkita na o te du ovao riẹ họ ovao ọsẹ mẹ jẹ ta kẹe nọ, “Bọo omẹ, ọdhozọ na!” Ozọ u je mu omẹ rekọ oware nọ ọsẹ mẹ o ru o were omẹ gaga. Ọ ruabọhọ jẹ rehọ emagazini kẹ ogbotu ahwo nọ a kokohọ na. Nọ osoja jọ ọ jẹ nyavrẹ, edọkita na o te bo nọ, “Ru oware jọ kpahe ọdhozọ nana!” Osoja na ọ ruẹ nọ ọzae na ọ da bẹ no, fikiere ọ tẹ ta kẹe nọ, “Kpo obọ uwou re idi e hiẹ no owhẹ aro!” Edọkita na avọ osoja na a te kpohọ ọvuọ oboriẹ. Eva e rẹ were omẹ gaga ẹsikpobi nọ mẹ tẹ kareghẹhọ udu nọ Jihova ọ kẹ ọsẹ mẹ ẹdẹ yena. Ọsẹ mẹ o wo istọ ivẹ nọ a rẹ jọ nware eto, yọ edọkita na ọ jọ omọvo ahwo nọ a jẹ hae jọ etẹe nware eto.

Mẹ avọ ọsẹgboni mẹ evaọ okenọ ma je kpohọ okokohọ nọ a jọ ẹwho Wichita ru, etoke ikpe 1940

Nọ mẹ jọ ikpe eree, ọsẹgboni mẹ a tẹ zẹ uwou gbe istọ rai, kẹsena a tẹ bọ uwou osese nọ a rẹ sae wọ no oria ruọ oria, jẹ kwa kpohọ ẹkwotọ nọ ẹgwọlọ ọ mae rrọ evaọ obọ Colorado kẹ iruo usiuwoma ota na. Ma jẹ rria kẹle Grand Junction, oria nọ ọsẹgboni mẹ a jẹ jọ ru iruo ọkobaro, gbe iruo ubroke evaọ eware ekọ gbe ẹruorote erao. Ajọwha rai evaọ iruo usiuwoma ota na gbe oghale Jihova u ru nọ a rọ to ukoko họ. Evaọ ẹdẹ avọ 20 amara Azeza, ukpe 1948, ọsẹ mẹ ọ tẹ họ omẹ ame evaọ oko jọ nọ ame riẹ o bi su no ugbehru ze, yọ amọfa a jọ usu na re, wọhọ Billie Nichols avọ aye riẹ. Ọzae avọ aye nana a ru iruo ọsẹro okogho uwhremu na, yọ ere ọmọzae rai avọ aye riẹ re.

Ma mu usu okpekpe kugbe ahwo buobu nọ a je wobọ ziezi evaọ iruo Uvie na yọ ma jẹ hae rọ eme iwuhrẹ Ọghẹnẹ bọ ohwohwo ga. Maero kọ ahwo uviuwou Steele, aye họ Don avọ Earlene, Dave avọ Julia, gbe Si avọ Martha. Ahwo nana a fiobọhọ kẹ omẹ gaga evaọ egagọ Jihova. A dhesẹ kẹ omẹ epanọ o rẹ rọ kẹ evawere nọ ohwo ọ tẹ rọ iruo Uvie na karo evaọ uzuazọ.

MA WARIẸ KWA

Nọ mẹ jọ ikpe 19, oniọvo jọ nọ ọ jọ ogbẹnyusu mai nọ a re se Bud Hasty, ọ vuẹ omẹ nọ mẹ nya bru ei kpobọ ofẹ obọze ovatha-ọre America, re ma gbe ru iruo ọkobaro na. Ọsẹro okogho na ọ tẹ vuẹ omai nọ ma kwa kpohọ ẹwho nọ a re se Ruston, evaọ Louisiana, oria nọ Isẹri Jihova buobu a jọ siọ iruo Uvie na ba no. A vuẹ omai nọ ma hai ru ewuhrẹ ukoko koka koka ghelọ unu ahwo nọ a nyaze kẹhẹ. Ma ruẹ oria nọ ma sae jọ ru ewuhrẹ jẹ nabe ruẹrẹ oria na. Ma je ru iwuhrẹ na kpobi, rekọ evaọ etoke jọ, mai imava ọvo ma jẹ hae jọ ewuhrẹ na. Mai imava ọvo ma jẹ hai ru abọ iwuhrẹ na sa-sa, nọ ọjọ o te bi ru ẹme evaọ eplatfọmo, ọnọ o kiọkọ ọ vẹ be kiyo enọ na kpobi. Otẹrọnọ ẹme na o wo odhesẹvia, mai imava ma vẹ jọ obọ eplatfọmo ru ei ababọ omọfa nọ ma bi ru ei kẹ! Uwhremu na, oniọvo-ọmọtẹ jọ nọ ọ kpako no o te muhọ ẹnyaze. Kẹsena, emọ-uwuhrẹ Ebaibol jọ avọ amọfa jọ nọ a siọ iruo Uvie na ba no, a te mu ewuhrẹ họ ẹnyaze, yọ u kri hi, ukoko na o tẹ te vọ.

Ẹdẹjọ, mẹ avọ Bud ma nyaku epastọ Church of Christ jọ, ọ tẹ ta kpahe eria ikere jọ nọ mẹ riẹ hẹ. Onana o dina lẹliẹ omẹ reghe je ru nọ me ro roro kpahe eware nọ mẹ rọwo. Evaọ oka soso, mẹ jẹ hai ru ekiakiẹ te udevie aso re mẹ sae gwọlọ iyo rọkẹ enọ nọ epastọ na ọ nọ. Onana u fiobọhọ kẹ omẹ riẹ uzẹme na kokodo, kẹsena oma o tẹ jẹ kpakpa omẹ inọ dodokọ mẹ rẹ nyaku epastọ ọfa.

Nọ omoke jọ o vrẹ no, ọsẹro okogho na ọ tẹ ta kẹ omẹ nọ mẹ kwa kpohọ ẹwho El Dorado nọ ọ rrọ Arkansas, re mẹ nyai fiobọhọ kẹ ukoko nọ o rrọ obei. Okenọ mẹ jọ obei, a zizie omẹ kpobọ utu iruo isoja obọ Colorado unuẹse buobu kẹ ọkiẹriwo. Evaọ okejọ nọ mẹ jẹ nya, mẹ avọ ekobaro efa ma gbẹ ro omoto mẹ, rekọ nọ ma te ẹwho Texas, ma te wo asidẹnte nọ u ru nọ omoto na ọ rọ raha kpobi no. Ma te se oniọvo-ọmọzae jọ nọ ọ nyaze jẹ rọ omai kpobọ uwou riẹ, kẹsena ọ tẹ wọ omai kpohọ ewuhrẹ. A tẹ jọ ewuhrẹ na ru owhowhovia inọ ma wo asidẹnte, fikiere inievo na a tẹ rọ ugho fiobọhọ kẹ omai. Oniọvo-ọmọzae na ọ tẹ jẹ zẹ omoto mẹ na edọla 25 (koyehọ enaera 5,000).

Ma tẹ ro omoto kpobọ Wichita, oria nọ ogbẹnyusu ọkpekpe mai jọ nọ a re se E. F. “Doc” McCartney ọ jẹ jọ ru iruo ọkobaro. Emezae ivẹ riẹ nọ e rrọ ejime nọ a re se Frank avọ Francis, yọ egbẹnyusu ekpekpe mẹ, makọ rite obọnana. Aimava a wo omoto anwae jọ nọ a zẹ kẹ omẹ edọla 25, nwanọ unuigho nọ a dẹ omoto mẹ nọ ọ raha na. Onana o jọ orọ ọsosuọ nọ mẹ rọ ruẹ vevẹ nọ Jihova ọ kẹ omẹ oware nọ mẹ ginẹ gwọlọ keme mẹ rọ iruo Uvie riẹ karo. Ahwo uviuwou McCartney na a dhesẹ oniọvo-ọmọtẹ owoma jọ kẹ omẹ nọ a re se Bethel Crane, ọnọ o kruga ziezi evaọ ukoko na. Ruth, oni riẹ ọ jẹ rọ ajọwha ta usiuwoma na evaọ Wellington nọ ọ rrọ Kansas, yọ o ru iruo ọkobaro na bẹsenọ ọ rọ kpako vrẹ ikpe 90. U gbe te ukpe ovo ho, mẹ avọ Bethel ma tẹ ruọ orọo evaọ ukpe 1958, kẹsena mẹ avọ iẹe ma te je ru iruo ọkobaro na evaọ obọ El Dorado.

UZIZIE SA-SA NỌ E KẸ OMAI EVAWERE

Nọ ma roro kpahe emamọ iriruo ahwo nọ a wariẹ omai họ evaọ oke emaha mai no, ma tẹ jiroro nọ ma rẹ roma kẹ iruo kpobi nọ ukoko Jihova u zizie omai kẹ. Ukoko na u vi omai kpobọ Walnut Ridge nọ ọ rrọ Arkansas rọkẹ iruo ọkobaro obọdẹ. Kẹsena evaọ ukpe 1962, a te zizie omai kpohọ eklase avọ 37 ọrọ Isukulu Giliad onọ u ru eva were omai gaga. Eva e tẹ jẹ were omai thesiwa nọ ma ruẹ nọ te omai te Don Steele ma gbẹ jọ eklase na. Nọ ma nwrotọ no isukulu na no, a te vi omẹ avọ aye mẹ, Bethel kpobọ Nairobi evaọ Kenya. Oviẹ o gba omai udu evaọ ẹdẹ nọ ma ro no New York, rekọ oyena u zihe ruọ oghọghọ okenọ ma ruẹ inievo na nọ e nyaze ti dede omai evaọ oria nọ irupre e rẹ kpahe evaọ Nairobi.

kenọ ma jọ usiuwoma ota evaọ obọ Nairobi kugbe Chris avọ Mary Kanaiya

U kri hi, orẹwho Kenya nọ ma jọ na gbe usiuwoma ota evaọ ẹkwotọ na o tẹ te were omai gaga. Emọ-uwuhrẹ Ebaibol ọsosuọ mai nọ i je wo ẹnyaharo ziezi họ, Chris avọ Mary Kanaiya. A gbẹ rrọ iruo ọkobaro oke-kpobi enẹna evaọ obọ Kenya. Ukpe nọ u lele i rie, ukoko o tẹ vuẹ omai nọ ma kpobọ Kampala evaọ Uganda, yọ mai ma jọ imishọnare ọsosuọ evaọ orẹwho yena. Etoke yena o kẹ omai evawere gaga keme ahwo buobu a wo isiuru kpahe uzẹme Ebaibol na, yọ ibuobu rai a zihe ruọ Isẹri Jihova. Rekọ nọ ma rria Africa te ikpe esa gbe ubro no, aye mẹ o te dihọ, fikiere ma te zihe kpobọ America. Ginọ uzẹme inọ oviẹ o gba omai udu evaọ okenọ ma je no America, rekọ onana o tubẹ ga viere nọ ma je no Africa zihe kpobọ America. Ahwo Africa a were omai gaga no yọ ma rẹro nọ ma ti zihe nya ẹdẹjọ.

MA WO OWHA-IRUO OKPOKPỌ

Ofẹ ukiediwo-ọre ẹwho Colorado nọ u kuwhrẹrẹ nọ ọsẹgboni mẹ a jẹ rria, ma kwa kpohọ. U kri hi, ma te yẹ ọmọtẹ ọsosuọ mai, Kimberly, kẹsena nọ emerae 17 e ruemu no, ma te yẹ Stephany. Ma se owha-iruo okpokpọ nọ ma rọ rrọ ọyewọ na gboja gaga, yọ ma jẹ daoma ru re uzẹme na u te udu emetẹ mai nọ e vọ avọ erru na. Ma gwọlọ fi emamọ oriruo hotọ kẹ ai wọhọ itienọ ma rọ aro kele na. O kẹ omẹ uye gaga nọ mẹ ruẹ nọ dede nọ emamọ oriruo nọ a re fihotọ u wuzou gaga evaọ ewuhrẹ emọ, onana o nwani dhesẹ hẹ inọ emọ na a te gọ Jihova nọ a tẹ rro no. Inievo emaha ivẹ mẹ a no ukoko na. Me bi rẹro nọ a te wariẹ rọ aro kele emamọ iriruo nọ a rọ ẹro ruẹ re.

O kẹ omai evawere gaga nọ ma jẹ yọrọ emetẹ mai ze, ma jẹ hae daoma ru eware kugbe ẹsikpobi. Nọ o rọnọ ma jẹ rria kẹle Aspen evaọ Colorado na, mai kpobi ma te wuhrẹ arozaha epanọ a rẹ rọ whra evaọ ehru ekpalekpa ame, re ma hai ru onana kugbe. Etoke arozaha nana o kẹ omai uvẹ nọ ma jẹ hae rọ ta ẹme kugbe emetẹ mai na, nọ ma tẹ keria imoto ifi nọ e rẹ wọ omai kpobọ ugbehru evaọ ehru ekpalekpa ame na. Yọ ẹsejọ mai kpobi ma jẹ hai kpohọ evuẹ eriosehọ, yọ ma jẹ hae ta ẹme kugbe ziezi nọ ma tẹ keria wariẹ erae nọ ma kokohọ. Dede nọ emetẹ mai na a gbẹ maha, a jẹ hae nọ enọ wọhọ, “Eme me ti ru nọ mẹ tẹ rro no?” gbe “Oghẹrẹ ọzae vẹ mẹ te gwọlọ wo?” Ma daoma gaga fiobọhọ kẹ emọ na wo uyoyou gbe osegboja kẹ egagọ Jihova. Ma wuhrẹ i rai re a fi utee odibọgba oke-kpobi họ kẹ omarai, je dhesẹ kẹ ae epanọ u woma te re a rọo ohwo nọ a gbe wo itee evona. Ma daoma fiobọhọ kẹ ai vuhumu nọ o rẹ mai woma re a kpako te taure a tẹ te ruọ orọo. Ma jẹ hae ta kẹ ae nọ, “Who du roro kpahe orọo ho bẹsenọ whọ rẹ kpako te ikpe 23.”

Wọhọ epanọ esẹgbini mai a jẹ hai ru kẹ omai, mai kpobi ma daoma gaga re ma hai kpohọ iwuhrẹ ukoko gbe usiuwoma ota ẹsikpobi. Ma ru ọruẹrẹfihotọ re inievo jọ nọ e rrọ iruo odibọgba oke-kpobi a rria uwou mai. U te no ere no, ẹsikpobi ma jẹ hae rọ evawere gbiku kpahe etoke nọ ma rọ jọ iruo imishọnare na. Yọ ma jẹ hae ta kẹ ae nọ, ma rẹro nọ mai imane na ma ti weze kpobọ Africa ẹdẹjọ. Emetẹ mai na a je gine rẹro onana gaga.

Ma jẹ hai ru egagọ uviuwou ẹsikpobi, yọ evaọ etoke nana ma jẹ hai ru idhesẹvia iyero jọ nọ e rẹ sae romavia evaọ obọ isukulu. Ma rẹ vuẹ emetẹ mai na inọ a ru wọhọ Osẹri Jihova nọ ọ be kiyo enọ. Edhere nana nọ ma je ro wuhrẹ ae na o jẹ hae were ae gaga, yọ o lẹliẹ e rai wo udu. Nọ a be kpako na, a tẹ jẹ hae go kpahe egagọ uviuwou na ẹsejọ. Onana u ru nọ mẹ rọ rehọ evedha vuẹ ae ẹdẹjọ nọ jọ a kpohọ ọvuọ ubruwou riẹ, inọ ma ti ru egagọ uviuwou ẹdẹ yena ha. Ozọ u te mu ai, a te muhọ ẹviẹ jẹ ta nọ a gwọlọ ru uwuhrẹ na. Kẹsena ma te muhọ ẹriẹ nọ ma bi gine fiobọhọ kẹ emọ mai wo ovuhumuo kẹ iruẹru egagọ Jihova. Egagọ uviuwou e tẹ jẹ were ae gaga, yọ ma jẹ hae kẹ ae uvẹ ta eva rai. Dede na, o jẹ hae lọhọ kẹ omai ẹsejọ họ nọ a tẹ ta nọ a rọwo kugbe iwuhrẹ ukoko na jọ họ. Ghele na, ma jẹ hae riẹ oware nọ o jọ udu rai. Nọ ma te lele ai ta ẹme no, edhere nọ Jihova o re ru eware u ve kiehọ ae oma.

INWENE EFA NỌ MA RU LELE

O raha oke he, emọ mai a te ti te ahwo no, iruo ọyewọ nọ ma jẹ rọ rẹrote ai noke toke na i te kuhọ. Obufihọ gbe ekpọvio sa-sa nọ ma jọ ukoko na wo, u ru nọ ma rọ daoma yọrọ ae nọ a ro wo uyoyou kẹ Jihova. Eva e were omai gaga nọ emetẹ ivẹ mai na a mu iruo Ọkobaro oke-kpobi họ nọ a nwani nwrotọ no ekọleji no, kẹsena a te wuhrẹ iruo nọ a sae rọ rẹrote omarai. Te ai te inievo-emetẹ ivẹ efa a tẹ kwa kpohọ oria nọ ẹgwọlọ kẹ etausiuwoma ọ mae rrọ, evaọ obọ Cleveland nọ ọ rrọ Tennessee. Ẹro rai o vo omai gaga, rekọ eva e were omai inọ a be rọ uzuazọ rai ru iruo odibọgba oke-kpobi na. Kẹsena mẹ avọ aye mẹ ma tẹ wariẹ mu iruo ọkobaro na họ, onọ u ru nọ uvẹ-iruo efa i ro rovie kẹ omai. Ma ru iruo ethabọ ọsẹro okogho gbe erọ okokohọ ologbo.

Taure emetẹ ivẹ mai a tẹ te kwa kpobọ Tennessee, a kpobọ London evaọ England je weze kpohọ uwou ogha nọ o rrọ obei. Stephany ọ tẹ jọ obei ruẹ Paul Norton, oniọvo-ọmọzae jọ nọ o bi ru iruo evaọ uwou ogha na, oke yena yọ Stephany ọ rrọ ikpe 19. Evaọ oke ofa nọ a wariẹ weze nya, Kimberly ọ tẹ ruẹ Brian Llewellyn oniọvo-ọmọzae nọ avọ Paul a gbẹ jọ ofẹ iruo evona. Nọ Stephany o te ikpe 23 no, avọ Paul a tẹ ruọ orọo. Ukpe nọ u lele i rie, Brian avọ Kimberly a tẹ ruọ orọo re, yọ oke yena Kimberly ọ jọ ikpe 25. Nwanọ ere, aimava na a ginẹ rọo ho bẹsenọ a ro te ikpe 23. Inievo nọ emetẹ ivẹ mai a rọo na a were omai gaga.

Mẹ avọ aye mẹ kugbe Paul, Stephany, Kimberly, gbe Brian evaọ uwou ogha Malawi, ukpe 2002

Emetẹ mai a vuẹ omai nọ emamọ oriruo nọ mai avọ esẹgbini mai a fihotọ, u fiobọhọ kẹ ai ru lele ujaje Jesu nọ o ta nọ “wha hae kake gwọlọ Uvie na,” makọ evaọ okenọ eware e jọ gaga kẹ ae dede. (Mat. 6:33) Evaọ amara Ane ọrọ ukpe 1998, a te zizie Paul avọ Stephany kpohọ eklase avọ 105 isukulu Gilead, kẹsena nọ a nwrotọ no, ukoko u te vi ai kpobọ Malawi evaọ Africa. Evaọ oke ovona, a zizie Brian avọ Kimberly kpohọ uwou ogha London, nọ oke jọ o vrẹ no, a te vi ai kpohọ Ebẹtẹle Malawi. Eva e were omai thesiwa, keme edhere ọfa nọ o woma vi ọnana ọ riẹ hẹ, nọ izoge a re ro yeri uzuazọ rai.

UZIZIE OFA NỌ O KẸ OMAI EVAWERE GAGA

Evaọ amara Ọvo ọrọ ukpe 2001, ohwo jọ o te se omẹ use nọ mẹ ta kpahe evaọ emuhọ na. Brọda Marais, nọ ọ rrọ ọsẹro Utu Ẹruorote Iruo Efafa, ọ tẹ vuẹ omẹ nọ a bi ru ọruẹrẹfihotọ ewuhrẹ jọ evaọ ẹvẹrẹ Oyibo rọkẹ efefafa nọ e rrọ akpọ na soso, yọ a gwọlọ nọ mẹ jọ omọvo iwuhrẹ na. Oke nana yọ me te ikpe 64 no. Mẹ avọ Bethel aye mẹ, ma tẹ lẹ kpahe ẹme na jẹ gwọlọ uthubro mi ini mai nọ e kpako no na. U no oni mẹ avọ oni Bethel eva ze inọ ma nya, dede nọ ma te gbẹ jariẹ nọ ma ti fiobọhọ kẹ ai hi. Me te se Brọda Marais zihe jẹ vuẹe nọ ma rọ evawere jẹ uvẹ-iruo na rehọ.

Kẹsena edọkita ọ tẹ ta nọ oni mẹ o wo ẹyao-ọta. Mẹ tẹ ta nọ ma te tubẹ daji re mẹ sai fiobọhọ kẹ Linda oniọvo ọmọtẹ mẹ rẹrotei. Oni mẹ ọ tẹ ta nọ: “Who re ru oware utioye vievie he. Ẹyao mẹ na ọ te ga viere whọ gbẹ nya ha.” Epọvo na o jọ Linda oma re. Ẹzi omolahiẹ nọ aimava na a dhesẹ gbe obufihọ inievo ukoko na evaọ ẹkwotọ na o da omai ẹro fia. Okiokiọ ẹdẹ nọ ma ro te oria isukulu mai nọ a re se Watchtower Educational Center evaọ Patterson, Linda o te se ze inọ oni mai o whu no. Ma rọ omamai kpobi kẹ iruo ekpokpọ mai na, wọhọ epanọ oni mẹ ọ hae te tuduhọ omai awọ nọ ma ru.

Eva e were omai gaga inọ oria ọsosuọ nọ ukoko u vi omai nya họ uwou ogha Malawi, oria nọ emetẹ ivẹ mai avọ ezae rai a jẹ jọ ru iruo. A rẹ ruẹ unu gbiku evawere riẹ hẹ nọ mai kpobi ma wariẹ kuomagbe! Nọ u no oyena no, ma tẹ nyai wuhrẹ efefafa nọ e rrọ Zimbabwe, kẹsena ma te kpobọ Zambia. Nọ ma ru iruo ewuhrẹ nana te ikpe esa gbe ubro no, ukoko o tẹ vuẹ omai nọ ma zihe kpobọ Malawi nyai koko evuẹ sa-sa họ kpahe ikuigbe Isẹri Jihova nọ ukpokpoma u te fikinọ a rọwo dhomahọ ẹmo ho. *

Okenọ ma jọ usiuwoma ota kugbe iruọmọ mai

Oviẹ o tẹ jẹ wariẹ gba omai udu evaọ ukpe 2005 nọ ma jẹ kwa zihe kpohọ Basalt, obọ Colorado nọ mẹ avọ aye mẹ ma jọ ruabọhọ iruo ọkobaro na. Evaọ 2006, Brian avọ Kimberly a tẹ kwa ze ubruwou jọ nọ o kẹle omai, oria nọ a jọ yọrọ emetẹ ivẹ rai, Mackenzie avọ Elizabeth. Paul avọ Stephany a gbẹ rrọ uwou ogha Malawi, oria nọ Paul ọ jọ rrọ omọvo Ogbẹgwae Uwou-Ogha enẹna. Enẹna nọ mẹ joma te ikpe 80 no na, o be kẹ omẹ evawere gaga nọ mẹ tẹ ruẹ inievo-emezae nọ e maha vi omẹ nọ me lele ruiruo ikpe buobu no, nọ e be rẹrote ewha-iruo nọ mẹ jẹ rẹrote vẹre. Emamọ iriruo nọ a fihotọ kẹ omai nọ ma rọ aro kele, onọ o rrọ erere kẹ emọ gbe iruọmọ mai na nẹnẹ, yọ obọdẹ ẹjiroro nọ ma be rọ wereva.

^ edhe-ẹme 5 Whọ tẹ gwọlọ se kpahe iruo imishọnare ahwo uviuwou Steele, rri Uwou-Eroro Na ọrọ Asoi 1, 1956, ẹwẹ. 269-272, gbe Asa 15, 1971, ẹwẹ. 186-190 (erọ Oyibo).

^ edhe-ẹme 30 Wọhọ oriruo, se ikuigbe uzuazọ Trophim Nsomba evaọ Uwou-Eroro Na, ọrọ Ane 15, 2015, ẹwẹ. 14-18.