OHWO nọ o re rri ovao ehru na ọ be ruẹ oware jọ. Ọ ruẹ ofou ọwhibo nọ ọ te raha eware, nọ o bi fou ziọ oria nọ ahwo buobu a be rria. Ọ gwọlọ nọ ahwo a whu hu fikiere ọ tẹ be daoma kpobi re ọ vẹvẹ ahwo na unu evaọ ẹruoke.

Epọvo na re, Jihova ọ be vẹvẹ ahwo-akpọ unu kpahe okpẹtu jọ nọ ọ wọhọ ofou ọwhibo, onọ u ti tube yoma vi ofou ọwhibo kpobi nọ ahwo a yo kpahe no. Oghẹrẹ vẹ Jihova ọ be rọ vẹvẹ ahwo unu? Kọ ẹvẹ o sai ro mu omai ẹro nọ ọ be vẹvẹ ahwo unu evaọ ẹruoke re a sae dhẹ vabọ? Re ma kuyo enọ yena, joma kake ta kpahe unuovẹvẹ nọ Jihova ọ kẹ ahwo evaọ okenọ u kpemu.

Ma rẹ jọ Ebaibol na ruẹ oghẹrẹ nọ Jihova ọ rọ kẹ utu ahwo sa-sa unuovẹvẹ, kpahe oziẹ nọ o bi ti brukpe ahwo nọ a keke aro fihọ ghẹmeeyo kẹe. (Itẹ 10:25; Jeri. 30:23) Evaọ oke kpobi nọ o bi ti guẹdhọ ahwo, ọ rẹ kẹ ae unuovẹvẹ evaọ ẹruoke jẹ vuẹ ae oware nọ a re ru re a yoẹme kẹe. (2 Iv. 17:12-15; Neh. 9:29, 30) Re ahwo a sai ru oware nọ u fo, ẹsibuobu Jihova ọ rẹ rọ idibo riẹ nọ e rrọ otọakpọ whowho ẹdhoguo riẹ jẹ vuẹ ahwo inọ u fo nọ a rẹ jowọ kpata kpata.​—Emọs 3:7.

Noa yọ omọvo jọ nọ Jihova ọ rọ vẹvẹ ahwo unu. Evaọ ikpe buobu, ọ jẹ vẹvẹ ahwo nọ a je gbe-ọfariẹ gbe enọ i je ru ozighi unu inọ Owhe o bi ti ku akpọ-soso, yọ Noa o je ru onana ababọ ozodhẹ. (Emu. 6:9-13, 17) Noa ọ tẹ jẹ vuẹ ae oware nọ a re ru re a sae zọ, o whowho usi na te epanọ a ro sei “ọtausiuwoma ẹrẹreokie” uwhremu na.​—2 Pita 2:5.

Ghelọ epanọ Noa ọ daoma te, ahwo oke yena a gaviezọ kẹ ovuẹ nọ Ọghẹnẹ ọ ta nọ Noa o whowho na ha. A wo ẹrọwọ vievie he. Onana u ru nọ Owhe na “ọ rọ ze, o te kpe ai kpobi no.” (Mat. 24:39; Hib. 11:7) Nọ a rọ ẹro ruẹ uwhu no, a gbẹ sae fuọ Ọghẹnẹ vievie he inọ ọ vẹvẹ e rai unu hu.

Evaọ oke ofa nọ Jihova ọ rọ vẹvẹ ahwo unu, oke o jariẹ tere he taure ẹdhoguo riẹ nọ ọ wọhọ ofou ọwhibo ọ tẹ te ze. O make jọ ere na, Jihova ọ ruẹ nọ ahwo nọ onana u kpomahọ a wo oke nọ a re ro ru oware nọ u fo. Wọhọ oriruo, ọ vẹvẹ ahwo Ijipti unu evaọ ẹruoke taure ọ tẹ te rọ Iye Ikpe na ze. Evaọ ọjọ rai, Jihova o vi Mosis avọ Erọn bru Fẹro avọ idibo riẹ kpahe uye avọ ihrẹ na, oyehọ oso-itho nọ ọ te raha eware. Nọ orọnọ okiokiọ riẹ oso-itho na o ti ro muhọ na, kọ Ọghẹnẹ ọ kẹ rai oke nọ a sae rọ dhẹ ruọ iwou rai nọ oso-itho na o gbe ro te ai hi? Ebaibol na ọ ta nọ: “Ohwo kpobi evaọ udevie idibo Fẹro nọ ọ dhozọ ẹme Jihova ọ rehọ idibo riẹ gbe erao riẹ ziọ evaọ iwou vẹrẹ vẹrẹ, rekọ ohwo kpobi nọ ọ daezọ ẹme Jihova ha ọ nyase idibo riẹ gbe erao riẹ ba obọ ẹwọ.” (Ọny. 9:18-21) O rrọ vevẹ nọ Jihova ọ kẹ rai oke, re ahwo nọ a jowọ vẹrẹ vẹrẹ a gbẹ ruẹ uye na te amọfa ha.

A vẹvẹ Fẹro avọ idibo riẹ unu re taure uye avọ ikpe na u te ti muhọ. Rekọ oware nọ a ru u ghẹ kẹhẹ, a rri unuovẹvẹ nana vo. (Ọny. 4:22, 23) Onana u ru nọ ọmọzae ọkpako rai kpobi o ro whu ku ai. Okpẹtu riẹ ọ rro kẹhẹ! (Ọny. 11:4-10; 12:29) Kọ oke o jariẹ nọ a hai ro ru lele unuovẹvẹ na? Ee! Mosis ọ vuẹ ahwo Izrẹl ababọ oke oraha inọ uye avọ ikpe u te otọ no, jẹ vuẹ ae oware nọ a re ru re uviuwou rai o sae zọ. (Ọny. 12:21-28) Bro ahwo a ru oware nọ Mosis ọ ta? Ahwo jọ nọ a rẹ kiẹ kpahe ẹme Ebaibol a ta nọ ahwo nọ a no Ijipti a bu te ima esa (3,000,000).  Onana u kugbe ahwo Izrẹl, gbe “ogbotu ahwo sa-sa” nọ a jọ ahwo Izrẹl he, te ahwo Ijipti.​—Ọny. 12:38; ẹme-obotọ.

Iriruo nana i dhesẹ nọ ẹsikpobi Jihova ọ rẹ kẹ ahwo oke nọ a re ro ru oware nọ u fo taure ẹdhoguo riẹ ọ tẹ te ze. (Izie. 32:4) Fikieme Ọghẹnẹ o re ro ru onana? Pita ukọ na ọ ta nọ Jihova “ọ gwọlọ nọ a raha ohwo ọvo ho rekọ ọ gwọlọ nọ ahwo kpobi a wo uvẹ nọ a re ro kurẹriẹ.” (2 Pita 3:9) Ọghẹnẹ o gine wo ọdawẹ kẹ ahwo na. Ọ gwọlọ nọ a kurẹriẹ je ru oware nọ u fo taure ẹdhoguo riẹ ọ tẹ te ze.​—Aiz. 48:17, 18; Rom 2:4.

U wo unuovẹvẹ jọ nọ a be jọ akpọ na soso whowho nẹnẹ, nọ u fo nọ ohwo kpobi o re ru lele kpata kpata. Okenọ Jesu ọ jọ otọakpọ, ọ vẹvẹ ahwo unu inọ a te raha uyero-akpọ nana evaọ etoke “uye ulogbo.” (Mat. 24:21) Nọ Jesu ọ jẹ ta kpahe oke ẹdhoguo yena nọ ọ be tha na, ọ fodẹ oware nọ ilele riẹ a te ruẹ nọ oke na o tẹ be kẹle no. Enẹ Jesu ọ rọ fodẹ ikpeware nọ e te jọ akpọ na soso via, eware nọ ma be rọ ẹro ruẹ nẹnẹ na.​—Mat. 24:3-12; Luk 21:10-13.

Onana u ru nọ Jihova, Ọsẹ oyoyou mai na ọ be rọ ta kẹ ohwo kpobi nẹnẹ inọ jọ a jọ otọ isuẹsu riẹ. Ọ gwọlọ nọ ahwo nọ a yoẹme kẹe a re yeri emamọ uzuazọ enẹna, re a jẹ reawere eghale nọ e be tha evaọ akpọ ọkpokpọ nọ ahwo okiẹrẹe ọvo a te jọ. (2 Pita 3:13) Re ahwo a sai fievahọ eyaa riẹ, Jihova ọ be rọ idibo riẹ whowho ovuẹ nọ o rẹ wha esiwo se ahwo. Ovuẹ nana họ “usi uwoma Uvie na,” onọ Jesu ọ ruẹaro nọ a te ta “evaọ akpọ na soso re o jọ isẹri kẹ erẹwho na kpobi.” (Mat. 24:14) Ọghẹnẹ ọ be rọ idibo riẹ se “isẹri” nana hayo whowho ovuẹ nana nọ u no obọ riẹ ze na evaọ ekwotọ egba ivẹ gbe udhuvẹ (240). Jihova ọ gwọlọ nọ ahwo kpobi a gaviezọ kẹ unuovẹvẹ na re a sae zọ nọ ẹdhoguo riẹ ọ be tha wọhọ ofou ọwhibo na.​—Zẹf. 1:14, 15; 2:2, 3.

O rrọ vevẹ nọ Jihova ọ rẹ kẹ ahwo oke nọ a re ro ru lele unuovẹvẹ riẹ. Ẹsikpobi ọ rẹ vẹvẹ ahwo unu kpahotọ taure ẹdhoguo riẹ ọ tẹ te ze. Ẹme na họ: Kọ ahwo a te gaviezọ kẹ unuovẹvẹ Ọghẹnẹ nọ oke o gbẹ rrọ na? Jọ mai nọ e rrọ ewhovuẹ Ọghẹnẹ ma gbe fiobọhọ kẹ ahwo buobu re a sae zọ nọ uyero-akpọ nana u bi ti kuhọ na.